Konzervimi i biodivesitetit dhe shfrytëzimi i qendrueshëm i tokës në Komunën e Dragashit

Transcription

1 Konzervimi i biodivesitetit dhe shfrytëzimi i qendrueshëm i tokës në Komunën e IDENTIF FIKIMI I POTENCIALIT T TË RUAJTJES SË ENERGJISË NË FAMILJET E KOMU UNËS SË DRAG GASHIT Përgaditur nga: Dr. Ekkehart Naumann, Senior Ekspert për Energji Dip. Ing. Maliq Pireci, Ekspert Vendor për Energji Qershor

2 Përmbajtja 1 Hyrje gjendja e tanishme në shtëpitë e komunës së dragashit situata për materialin e ndërtimit të shtëpive gjendja në ndriçimin e shtëpive llogaritja e ruajtjes së energjisë llogaritja e ruajtjes së energjisë për ngrohje në shtëpia shtëpia model për qëllime të llogaritjes rezultatet e llogaritjeve ngarkesa e ngrohjes për shtëpinë e paizoluar, pa ndonjë masë të EE të implementuar ngarkesa e ngrohjes për shtëpinë në gjendjen ekzistuese për Dragash ngarkesa e ngrohjes pas implementimit të masave të EE në tëre mbështjellësin e ndërtesës rekomandimi llogaritja e ruatjes së energjisë për ndriçim të shtëpive në Dragash Përfundim

3 1 HYRJE Strategjiaa e Rishikuar e Energjisë së Kosovës (SEK) përcakton edhe zhvillimin afatmesëmm dhe atë afatgjatë të sektorit të energjisë në Kosovë, si dhe thekson nevojën për përdorim më racional të burimeve vendore të energjisë, përfshirë edhe burimet e ripërtërishme dhe rritjen e efiçiencës së energjisë si një burim i konsiderueshëm kursimi që zvogëlon kërkesën për kapacitete gjeneruese. Për Bashkimin Evropian (BE), siguria e furnizimit, nxitja e investimeve në sektor, ruajtjaa e mjedisit dhe zhvillimi i mëtejm i tregut energjetik janë qëllimet strategjike kryesore të strategjisë së re Evropiane për sektorin energjetik në BE. Nga këto qëllime rrjedhin një numër objektivash të rëndësishme përfshirë ato të ashtuquajturat 20% - 20% - 20% %. Që nënkuptojnë: (1)) Redukim me 20% i emetimit të gazeve që krijojnë efektin serrë, (2) Rritjee për 20% e pjesëmarrjes së burimeve të ripërtëritshme në konsumin e energjisë, dhe (3) Përmirësimin me 20% të efiçiencës së energjisë. Kosova është nënshkruese e Traktatit për Komunitetin n e Energjisë në Evropën Juglindore me të drejta dhe obligime të barabarta. Në bazë të këtij Traktati Kosova obligohet që të rrisë efiçiencën e energjisë në 9% deri në vitin 2018 bazuar në konsuminn në vitet 2006/2007. Arritja e këtij caku do të raportohet çdo 3 vjetë dhe ngritja e efiçiencës duhet të jetë 1% në vit ose 3% në 3 vjet. Raportimi i parë do të bëhet në vitin Në bazë të caqeve indikative për rritjen e efiçiencës së energjisë, që Kosova i ka miratuar në bazë të obligimeve nga Traktati për Komunitetin e Energjisë, është përpiluar Plani i Kosovës për Efiçiencën e Energjisë (PKEE) Sekretariati i Komunitetit të Energjisë ka kërkuar nga vendet nënshkruese të traktatit të bëjnë adaptimin e metodologjisë së harmonizuar të Komisionit Evropian (KE-së) për vlerësimin e kursimeve të energjisë dhe të përdorin atë për vlerësimin dhe verifikimin e kursimeve të energjisë së vendeve të tyre. Kjo metodologji e adoptuar në vitin 2011 nga vendet nënshkruesee të Traktatit për Komunitetin e Energjisë, në kuadër të masave për implementimin e efiçiencës së energjisë, parasheh edhe instalimin e sistemeve diellore për ngrohjen e ujit sanitar. Stra ategjia e Ngrohjes e Republikës së Kosovës e ka synimin në menagjim min efektiv të burimeve ekzistuese energjetike dhe ruajtjen e ambientit t. Kjo strateg gji është fokusuar në ngritjen e sigu urisë të furnizimit me ngrohje, duke u bazuar në Standarde et Evropiane dhe në shu umëllojshmë ërinë e burimeve të energjisë të përdorura. Që ëllimet e tjera të rendës sishme të kësaj strategji ie përfshijnë ë: stimulimin e shfrytëzi imit racional l të energjisë së, promovim min e efiqiencës së energjisë, promovimi in e përdorimit të burimeve të t ripërtërits shme të energjisë dhe prezentimi i i teknolog gjive të reja të cilat nuk shkaktojnë dëmtime të paripar arueshme të ambientit t, duke rrespektuar aplikimin e standardev ve ambientale. 3

4 Konzervimi i biodiversitetit dhe shfytëzimi i qëndrueshëm i tokës në Dragash E. Naumann/M. Naumann/M. Pireci, Ekipi Këshillues për Energji, Qershor 2012 Identifikimi i potencialit për ruajtjen e energjisë në shtëpitë private të komunës së Ky dokument është fokusuar në potencialin e ruajtjes së energjisë në sektorin e shtëpive private me anë të auditimit të energjisë dhe analizat pasuese Potenciali i ruajtjes së energjisë duke përmirësuar parametrat ndërtimorë Potenciali i ruajtjes së energjisë duke future në përdorim pajisjet efiqiente në familje Potenciali i ruajtjes së energjisë nga ndërrimi i teknologjisë për ngrohje Në përmbledhje, është identifikuar potenciali i ruajtjes së energjisë në shtëpitë private për komunën e në rangun prej afërsisht 72% në sektorin e ngrohjes dhe 10% në sektorin e ndriqimit. 2 GJENDJA E TANISHME NË NË SHTËPITË E KOMUNËS SË DRAGASHIT SITUATA PËR MATERIALIN E NDËRTIMIT NDËRTIMIT TË SHTËPIVE1 2.1 Për analizimin e gjendjes momentale të shtëpive në komunën e janë p ë r d or u r të dhënat përdorur d h ë n a t ne n e Studimi St u d im i i gjendjes gje n d je s ekzistuese e kzist u e se të t ë konsumit kon su m it të t ë energjisë e n e r gjisë në në Ko m u n ë n e Komunën Dr a ga sh it të t ë kryer kr ye r më m ë nga n ga Ekipi Ekip i Këshillues Kë sh illu e s për p ë r Energji në Projektin e UNDP në n ë Dragash. Dr a ga sh. Bazuar Ba zu a r në n ë rezultatet r e zu lt a t e t e këtij kë t ij dokumenti, d o ku m e n t i, mbeshtjellësi m b e sh t je llë si i ndërtesës n d ë r t e së s është analizuar ndaras për pjesë të ndryshme mbështjellësit të shtëpisë: - Materiali i ndërtimit të mureve të jashtme, (figura 1) Izolimi i mureve të jjashtme, ashtme, (figura 2) Izolimi i kulmeve kulmeve,, (figura 3) Tipet e dritareve dritareve,, (figura 4) Materiali i kornizave të dritareve dritareve,, (figura 5) Materiali i derve, (figura 6) Materiali i ndërtimit të mureve Gurë dhe blloqe të betonit 5.00% Gurë 14.00% Tulla të plota 3.00% Blloka nga Siporex 1.50% Blloka të argjilës 36.00% Gurë dhe tulla të plota 2.00% Bloka të argjilës dhe blloka të betonit 7.00% Blloka të betonit 31.50% Figura 1. Materiali i mureve të jashtme të shtëpive ekzistuese në komunën e 1 Burimi: Naumann E., Pireci M.: Studimi i gjendjes ekzistuese të konsumit të energjisë në Komunën e Dr agash it 4

5 Konzervimi i biodiversitetit dhe shfytëzimi i qëndrueshëm i tokës në Dragash E. Naumann/M. Naumann/M. Pireci, Ekipi Këshillues për Energji, Qershor 2012 Identifikimi i potencialit për ruajtjen e energjisë në shtëpitë private të komunës së Izolimi i mureve të jashtme Të izoluara 12.00% Të paizolua ra 88.00% Figura 2. Gjendja momentale e shtëpive lidhur me izolimin e mureve të jashtme Izolimi i kulmeve Të izoluara 28.00% Të paizolua ra 72.00% Figura 3. Gjendja momentale e shtëpive në Dragash lidhur me izolimin e kulmeve Llojet e dritareve Me një xham 20.50% Xham të dyfishtë 79.50% Figura 4. Llojet e dritareve të instaluara momentalisht Materialet ee kornizave kornizave të të dritareve Alumin 0.50% Çelik 0.50% Plastik 32.50% Dru 66.50% Figura 5. Materiali i kornizave të dritareve të instaluara 5

6 Konzervimi i biodiversitetit dhe shfytëzimi i qëndrueshëm i tokës në Dragash E. Naumann/M. Naumann/M. Pireci, Ekipi Këshillues për Energji, Qershor 2012 Identifikimi i potencialit për ruajtjen e energjisë në shtëpitë private të komunës së Materiali i dyerve Çelik 3.50% Alumin 2.50% Plastik 29.00% Dru 65.00% Figura 6. Materiali i dyerve të jashtme të instaluara 2.2 GJENDJA NË NDRIÇIMIN NDRIÇIMIN E SHTËPIVE2 Gjendja Gje n d ja eekzistuese k zist u e se e ndriçimit n d r içim it në n ë shtëpia s h t ë p ia është ë sh të krijuar k r iju a r duke d u ke u bazuar b a zu a r në n ë rezultatet r e zu lt a te t e Studimit të gjendjes gjenn d jes gje je s ekzistuese ekzistu e kzist k zist u eese se të t ë konsumit kon ko k o n su m it të t ë energjisë en e n eerr gjisë në n ë Komunën Kom Ko m u n ën ë n e Dr agash a ga sh it. Të dhënat d h ëënn aatt kryesore kr ye yesor so r e që q ë dalin d a lin nga n ga ky k y document d oocu cu m eenn t dhe d h e të cilat cila t janë ja jann ë relevante r eelevan le va n te për p ëërr kalkulim ka kalku k a lku lim të të potencialit të ruajtjes së energjisë janë: - Numri Nu m r i mesatar m e sa t a r i llampave lla m p a ve që q ë përdoren p ë r d o r e n në n ë Dragash Dr a ga sh në n ë një nj n jë shtëpi sh të p i është: ë sh të : 15 l l ampa për shtëpi, - Madhësia mesatare e llampave është: 100 [W] - Në aspektin e efficiencies: llampa inkadeshente (jo efiçiente) janë duke u përdorur në % të rasteve, dderisa e r isa llampat lla m p a t kkompakte o m p a kt e fluoreshente flu o r e sh e n t e ((llampat (lla lla m p a t efiçiente) po përdo përdoren ren në % të rasteve, (Figura 7). Ndriçimi në familje Llampat efiçiente 43.45% llampat inkadeshen te 56.55% Figura 7. Gjendja momentale e përdorimit të llampave për ndriçim në familjet e komunës së 2 Burimi: Naumann E., Pireci M.: Studimi i gjendjes ekzistuese të konsumit të energjisë në Komunën e Dr agash it 6

7 3.1 LLO Konzervimii i biodiversitetit dhe shfytëzimi i qëndrueshëm i tokës në Dragash 3 LLOGARIT TJA E RUAJTJES SË ENERGJISË OGARITJA E RUAJTJES SË ENERGJISË PËR NGROHJE NË SHTËPIA SHTËPIA MODEL PËR QËLLIME TË LLOGARITJES Llogaritja e potencialit për ruajtej e energjisë për ngrohje ka filluar nga analizy e gjendjes ekzistuese të shtëpive. Pë r kë të qëllim ështëë kr iju a r m odeli i shtëpisë që është përdorë për llogëritje. Të dhëna t q ë ja n ë përdorë për kr ijim in e modelit të shtëpisë për llogaritje janë treguar më poshtë: Materiali i ndërtimit të mureve të jashtme Nga Studimi i gjendjes ekzistuesee të konsu m it të e nergjisë në Komunën e është pare se muret e jashtme të shtëpive n ë kom unën e janë të ndërtuaraa nga këto material, që janë dhënëë në përqindje: - Bbloqe të argjilës me vrima % - Blloqe të betonit % - Tulla dhe blloqe të betonit % - Gurë dhe tulla të plota % - Tulla të plota % - Gurë % - Gurë dhe blloqe të betonit % - Blloqe nga Siporex % Për llogaritje më të thjeshtë llojet e ngjashme të mureve janë grupuar, (tabela 1). Tabela 1. Grupimi i llojeve të ngjashme të mureve Para grupimit Emri i grupi % Bbloqe të argjilës me vrima + Blloqe të betonit + Gurë dhe Mur me blloqe Mur me blloqe të Tulla dhe blloqe të betonit blloqe të betonit argjilii betonitt 43 % 36.5 % Gurë Mur i gurit 14 % Tulla të plota + Gurë dhe Mur me tulla të tulla të plota plota 5 % Blloqe nga Siporex Mur nga Siporex 1.5 % Nga rezultatett e Studimit të gjendjes ekzistuese të kon su m it të energjisë në Komunënn e Dragash it sipërfaqja mesataree e një shtëpie banimi në Dragash është m 2. Bazuar në këtë, m odeli i shtëpisë i krijuar për qëllime të llogaritjes është marrë me sip ë r fa qen bruto prej 140 m 2. Të dhënat e t je r a të sh t ëpisë model jan ë d h ën ë në tablelën 2. Tabela 2. Të dhënat për ndërtiminn e shtëpisë model Të dhënat për ndërtimin e shtëpisë model Sipërfaqja bruto e shtëpisë 140 m² Sipërfaqja e shfrytëzueshme e shtëpi së Vëllimi i shtëpisë Sipërfaqja e mureve të jashtme të shtëpisë Windows surface m² m³ m² 17.8 m² 7

8 Sipërfaqja e dyerve Sipërfaqja e dyshemesë së shfrytëzueshme 6 Sipërfaqja bruto e tavanit (pllaka e fundut e shtëpisë) Numri i kateve Sipërfaqja e përgjithshme e mbështjellësit të shtëpisë 34 Bazuar në gjetjet nga rezultatet e Studimit të gjendjes ekzistuese të konsumit të energjisë në Komunën e, gjendja ekzistuese e shtëpive në komunën e, në aspektin e efiçiencës së energjisë, nuk është zero sepse atje është një numër i caktuar i shtëpive të cilat janë të izoluara dhe një numër i shtëpive të cilat i kanë të instaluara dritarett dhe dyert e përshtatshme në aspektin e efiçiencës së energjisë. Pra, gjendja bazë e modelit të shtëpisë për llogaritje është bazuar në gjendjen ekzistuese të shtëpive,, e cila ështëë treguar në tabelën 3. Koeficienti i transmetimitt të nxehtësisë për të gjitha llojet e mureve,, dyshemenë, dhe kulm in (pllakënn e fundit), është llogaritur ndaras për secilin lloj të mureve për dy d gjendje: m ur e të pa izoluara dhe mure të izoluara (vlera e koeficientit të transmetimit të nxehtësisë p as m asave te efiçiencës). Koeficienti i transm etim it të nxehtësisë për dritare dhe dyer është m ar rë nga literatura. Koeficienti itransm etim it të nxehtësisë i llogaritur është treguar në tabelën 5. Tabela 5. Koeficienti i transmetimit të nxehtësisë para dhe pas masave të efiçiencës së energjisë Muret Tabela 3. Gjendja ekzistuese e shtëpive në Dragash Gjenddja ekzistuee e shtëpive nive në Dra Mure të izoluara 12.00% Mure të pa izoluara 88.00% Kulme të izoluara Kulme të paizoluara Koeficienti i transmetimit të nxehtësisë - U [W/m²K] U Vlera për U Vlera për objektin e pa objektin pas izoluar masave të EE Muri me blloka të argjilës Muri me blloka të betonit % 72.00% 2.94 m² m² m² m² Të dhënat teknike për llogaritje të humbjevee të nxehtësisë dhe ngarkesën e ngrohjes janë treguar në tabelën 4. Tabela 4. Të dhënat për llogaritjen e humbjeve të nxehtësisë dhe ngarkesën e ngrohjes Të dhënat teknike për llogaritje Temperatura e brendshme projektuese 20 C Temperature e jashtme projektuese -18 C Temperatura e jashtme mesatare gjatë sezonës së ngrohjes 3.36 C Numri i ditëve të ngrohjes për sezon 196 Ditë 8

9 Muri i gurit Mur me tulla të plota Muri nga Siporex Dyshemeja Dyshemeja Kulmi (pllaka e fundit) Kulmi Dritaret & Dyert Dritaret me një xham Dritaret me xham të dyfishtë REZULTATET E LLOGARITJEVE Për llogaritjen e ruajtjes së energjisë ngrohëse për shtëpinë model, është përdorë metodologjia e auditimit të energjisë në ndërtesa du ke m a r r ë parasysh Gradë Ditët e Ngrohjes (GDN) për Dragashin me sezonënn ngrohëse të su p ozuar prej 15 tetorit deri në n fund të muajit Prill. Sasia e energjisë që nevojitet për ngrohjen e sh të p isë për tërë sezonën është e barabartë me ngarkesën e ngrohjes të shprehur në [kwh/vit]. Llogaritja është bërë për tri gjendje, duke përdorë të njëjtat të dhëna teknike. 1. Ngarkesa e ngrohjes për shtëpitë e pa izoluara, pa ndonjë masë të efiçiencës së energjisë (EE) të implementuar, 2. Ngarkesa e ngrohjes për shtëpinë në gjendjen ekzistuese për Dragash, që q dmth. Se në të janë implementuar disa masaa të EE (bazuar në tabelën 3), dhe 3. Ngarkesa e ngrohjes pas mplementimit të masave të EE në tërë mbështjellësin e shtëpisë NGARKESA E NGROHJES PËR SHTËPINË E PAIZOLUAR, PA NDONJË MASË TË EEE TË IMPLEMENTUAR Për llogaritje janë përdorë të dhënat nga tabelatt 1, 2, 4 dhe 5. Nga tabela 5 janë përdorë të dhënat në kolonën të quajtur U - Vlera për objektin e pa izoluar [kwh/vit], ose 42,85 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] NGARKESA E NGROHJES PËR SHTËPINË NË GJENDJENN EKZISTUESEE PËR DRAGASH Për llogaritje janë përdorë të dhënat nga tabelatt 1, 2, 3, 4 dhe 5. Nga tabela 5 varësisht nga gjendja ekzistuesee e shtëpive janë përdorë të dy koeficientët e transmetimit të nxehtësisë të marrë nga kolonat U - Vlera për objektin e pa izoluar dhe U - Vlera për objektin pas masave të EE [kwh/vit], ose 34,13 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] 9

10 3.2.3 NGARKESA E NGROHJES PAS IMPLEMENTIMIT TË MASAVE TË EE NË TËRE MBËSHTJELLËSIN E NDËRTESËS Për llogaritjaa janë përdorë të dhënat nga tabelat 1, 2, 4 dhe 5. Nga tabela 5 janë përdorurr të dhënat nga kolona e quajtur U - Vlera për objektin pas masave të EE. Masat e implementuara të EE tr egojnë raportin në mes sasisë së ngrohjes e cila është e nevojshme për ngrohjen e ob je ktitt të pa izolu a r, d h e n grohjen e të njëjtit object pas izolimit të pjesëve të caktuara të objektit. Për të njëjtënn shtëpi model të vendosur në zon ë n e, është llogaritur ngarkesaa e ngrohjes pas implemm e n tim it tëë masave të EE. Sa sia e ngrohjes e nevojshme për shtëpinë mund të ruhet me izo lim in e tërë mbësh tje llë sit të objektit ose me izolimin e pjesëvee të veqantaa të objektit. Ruajtja e energjisë për ngrohje është lloga r itu r n ë krahasim me gjendjen ekzistuese të shtëpive në Dragash Izolimi i mureve të jashtme të shtëpisë Në rast se bëhet izolimi i mureve të jashtme të shtëpisë me stiropor më trashësi 10 cm dhe nëse pjesët tjera të shtëpisë mbesin të pandryshuara, në këtë rast do të kemi: : Gjendja ekzistuese në Dragash: [kwh/vit], ose 34,13 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/a] Gjendja pas izolimit të mureve të jashtme: [kwh/vit], ose [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Ruajtja e energjisë në përqindje: 36.6 % Izolimi i kulmit të shtëpisë Në rast se bëhet izolimi i pllakës së fundit (në tavan) me stiropor of the horizontal plate in the last floor of the building (basement of me trashësi 10 cm dhe nëse pjesët e tjera të shtëpisë mbesin të pandryshuara, në këtë rast do të kemi: Gjendja ekzistuese në Dragash: [kwh/vit], ose 34,13 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Gjendja pas izolimit të kulmit: [kwh/vit], ose [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Ruajtja e energjisë në përqindje: 19.5 % Zëvendësimi i dritareve dhe dyervee joefiçiente të mbetura Në rast se bëhet zëvendësimi i të gjitha dritareve dhe dyerve të vjetra joefiçiente të mbetura (dritaret me një xham) dhe nëse pjesët tjera të shtëpisëë mbesin të pandryshuara, në këtë rast do të kemi: 10

11 Gjendja ekzistuese në Dragash: [kwh/vit], ose 34,13 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Pas zëvendësimit të dritareve dhe dyerve të mbetura: [kwh/vit], ose [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Ruajtja e energjisë në përqindje: 8.8 % Izolimi i dyshemesë në katin përdhesë Në rast se behet izolimii i dyshemesë në katin përdhesë të shtëpisë me stiropor me trashësi 5 cm dhe nëse pjesët tjera të shtëpisë mbesin të pandryshuara, në atë rast do të kemi: Gjendja ekzistuese në Dragash: [kwh/vit], ose 34,13 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Pas zolimit të dyshemesë: [kwh/vit], ose [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Ruajtja e energjisë në përqindje: 6.6 % Implementimi i masave të EE në tërë mbështjellësin e shtëpisë Në rast se bëhet implementimi i të gjitha masave të EE të përmendura më lartë në tërë mbështjellësin e shtëpisë, në atë rast sasia e energjisë për ngrohje të shtëpisë model të vendosur në Dragash do të jetë: Gjendja ekzistuese në Dragash: [kwh/vit], ose 34,13 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Pas implementimit të masave të EEE në tërë mbështkellësin: [kwh/vit], ose 9.75 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Ruajtja e energjisë në përqindje: 71.4 % Në figutën 8 janë krahasuar rezultatet e masave të EE në pjesët e ndryshme të shtëpisë model të vendosur në zonën e. 11

12 Kërkesa specifike për ener rgji para dhe pas masave të EE Ruajtja e energjisë me izolimin e dyshemesë Ruajtja e energjisë me zëvendësimin e Ruajtja e energjisë me izolimin ekulmit Ruajtjaa e energjisë me izolimin e mureve të Ruajtjaa e energjisë me izolimin e mureve të Ruajtja e energjisë pas masave të EE në tërë Pas masave të implementuara Gjendja momentale Figura 8. Krahasimi i kërkesës specifike për energji para dhe pas masave të EEE në pjesë të ndrëshme të shtëpisëë rekomandimii Pas analizimit të rezultateve, është shumë e qartë se sasia më e madhe e ruajtjes së energjisë arrihet me izolimin e mureve të jashtme dhe izolimin e kulmit. Gjendja ekzistuese në Dragash: [kwh/vit], ose 34,13 [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Pas izolimit të mureve të jashtme dhe kulmit: [kwh/vit], ose [MWh/vit] Kërkesa specifike për ngrohje: [kwh/m²/vit] Ruajtja e energjisë në përqindje: 56.1 % Për të evituar shpenzime shumë të mëdha për investime, është e rekomandueshme që më shumë të bëhet përqëndrimi i në implementimin e masave të EE në muret e jashtme dhe izolimin e kulmit të shtëpive në zonën e. Kjo gjithashtu është e lehtë për implementim. Ruajtja e energjisë është 56.1% nga energjia e përgjithshme e nevojshme për ngrohjen e shtëpisë për sezonën e ngrohjes. 4 LLOGARITJA E RUATJES SË ENERGJISË PËR NDRIÇIM TË SHTËPIVE NË DRAGASH Të dhënat që janë shfrytëzuar për llogaritjen e potencialitt të ruajtjes së energjisë për ndriçim të shtëpive janë: 12

13 o Konsumi mesatar i energjisë elektrike të shtëpive në Dragash, i cili është [kwh/vit] 3. o Numri mesatar i llampave ndriçuese të in stalu ara në shtëpi është: 15 llampa 4 o Madhësia mesataree e llampave të instaluara është: 100 [W] 5 o Numri i orëve të punës në ditë për një llampë: 2.5 [h] 6 o Pjesmarrja e llampave inkadeshente të instaluara: o Pjesmarrja e llampave kompakte fluoreshente të instaluara: % % 8 Pas llogaritjeve, rezultatet janë treguar më poshtë: Konsumi momental i energjisë elektrike për ndriçim në shtëpi o Mesatarja mujore e konsumit të energjisë elektrike për ndriçim për secilën familje në Dragash është: [kwh/ muaj], (llam pat inkadeshente marrin pjesë me 56.55% ose [kwh/ muaj] dhe llampat kompakte fluoreshente (llampat efiçiente) marrin pjesë m e 43.45% ose [kwh/muaj]), o Konsumi vjetor i llogaritur i energjisë elektrike për ndriçim tëë shtëpive në Dragash është: 8.17 [GWh/vit], o Përqindja e konsumit të energjisë elektrike nga ndriçimi në shtëpi krahasuar me konsumin e përgjithshëm të energjisë elektrike në shtëpi në rajonin e është: %, Ruajtjaa e energjisë o Energjia e mundshme për t u ruajtur për një muaj duke i zëvendësuar të gjitha llampat ekzistuese inkadeshente me llampat kom pakte fluoreshente në shtëpi është: [kwh/month], o Energjia e mundshme për t u ruajtur për një vit duke i zëvendësuar të gjitha llampat ekzistuesee inkadeshente me llampat kom pakte fluoreshente në shtëpi është: [kwh/vit], o Energjia e mundshme për t u ruajtur për një vit duke i zëvendësuar të gjitha llampat ekzistuesee inkadeshente me llampat kom pakte fluoreshente në Dragash është: 3.7 [GWh/ a], ose % e ener gjisë elektrike që shfrytëzohet për ndriçim në shtëpi, o Potenciali i ruajtjes së energjisë në krahasim me konsumin e përgjithshëm të energjisë për shtëpitë (familjet) në Dragash, ishprehur në përqindje është: 9.68 % 3 Source: Kosovo Energetic Corporation KEK and Burimi: Naumann E., Pirecii M.: Studim i i gjendjes ekzistuese të konsumit të energjisë në Komunën e 4 Burimi: Naumann E., Pireci M.: Studimi i gjendjes ekzistuese tëë konsumit të energjisë në Komunën e 5 Burimi: Naumann E., Pireci M.: Studimi i gjendjes ekzistuese tëë konsumit të energjisë në Komunën e 6 Is taken approximately 7 Burimi: Naumann E., Pireci M.: Studimi i gjendjes ekzistuese tëë konsumit të energjisë në Komunën e 8 Burimi: Naumann E., Pireci M.: Studimi i gjendjes ekzistuese tëë konsumit të energjisë në Komunën e 13

14 Bazuar në llogaritjett tona, potenciali i redukimit të emitimit të CO 2 me zëvendësimin e të gjitha llampave ekzistu ese in ka d e sh e n te me llampat kom p a kte fluoreshente e në Dragash sillet rreth t CO 2 për vit. 5 PËRFUNDIM Gjendja ekzistuese në lidhje me efiçiencën e energjisë në shtëpitë e tregon se aty ështëë një potencial shumë i madh për ruajtjen e energjisë me masa të t ndryshme të EE. Pasi që situate e shtëpive private në Dragash nuk është shumë e ndryshme me ato në komunat e tjera, potenciali i përgjithshëm për ruajtjen e energjisë në tërë Kosovën mund të kontriboj në mënyrë të rëndësishme në të arriturat e obligimeve politike në lidhje me ngritjen e efiçiencës së energjisë në vend. Ruajtja më e madhe e energjisë në shtëpitë private, bazuar në rezultatet e këtij studimi, duket qartë se mund të arrihet me izolimin e mureve të jashtme dhe izolimin e kulmit. Intervenimi i dytë më i rëndësishëm pë ruajtjen e energjisë në shtëpi private mund të jetë zëvendësimi i llampave inkadeshente me llampa kompakte fluoreshente. Duhet të përmendet se gjenerata e re e llampave efiçiente, të quajtura llampat LED, nuk janë marrëe parasësh në këtë studim pasi ato nuk kanë hyrë ende si duhett në tregun e Kosovës dhe për to nevojitet një investim më i madh paraprak. Sidoqoftë, ruajtja e enegjisë mund afërsisht të dyfishohet me përdorimin e llampave LED në raport me llampar kompakte fluoreshente. Bazuar në llogaritjet potenciali i ruajtjes së energjisë i shprehur në përqindje për të dy konsumet e energjisë është: Energjia e shfrytëzuarr për ngrohje: 71.4 % Energjia e shfrytëzuar r për ndriçimin e shtëpive në krahasim me konsumin e përgjithshëm të energjisë elektrike për shtëpi është: 9.68 % Redukimi i CO 2 mund të llogaritet në mënyrë të besueshmee vetëm për ndriçim të shtëpive, sepse ajo është e bazuar në energji elektrike, ndërsa sasia e lirimit të CO 2 nga energjia elektrike është e njohur. Zvogëlimi i emitimit të CO 2 nga zevendësimi i llampave inkadeshente me llampa kompakte fluoreshente është rreth t CO 2 në vit. Energjia e përdorur për ngrohje në shtëpitë private në Dragash nuk është shumë e qartë pasi një pjesë e madhe është biomasë (dru zjarri) e cila zëvendësohet me rritje vjetore të t burimit të njëjtë të biomasës. Prandaj nuk ka vlera të besueshme për zvogëlimin e emitimit të CO 2 bazuar në informatat për të dhënat ekzistuese. 14

15 This document was created with Win2PDF available at The unregistered version of Win2PDF is for evaluation or non-commercial use only.