Čitači Weba Web (internet) browser Pregled web stranica.

Transcription

1 Informacione mreže Računarska mreža Sistem međusobno povezanih računara. Informatička pismenost Informacije i komunikacija LAN (Local Area Network) Lokalna računarska mreža. Pokriva relativno mali prostor. Kancelarija, učionica, zgrada. WAN (Wide Area Network) Regionalna računarska mreža. Pokriva šire područje. Grad, region, država. WAN predstavlja mrežu LAN-ova. Klijent Klijent je računarski sistem koji koristi servis drugog računara (servera) preko mreže. Čitači Weba Web (internet) browser Pregled web stranica. Internet Explorer, Firefox, Opera, Safari, Google Chrome Klijenti elektronske pošte client Razmena i čitanje elektronske pošte. Outlook, Windows Mail, Outlook Express, Incredimail, Thunderbird Klijenti za razmenu trenutnih poruka Instant Messaging (IM), Chat Komunikacija u realnom vremenu pomoću pisanog teksta, govora ili video snimke. Skype, Google Talk, Windows Live Messenger Server Server je računarski sistem koji pruža usluge drugim računarskim sistemima klijentima. Komunikacija između servera i klijenata odvija se preko računarske mreže. Specijalizovan hardver visokih performansi. Specijalizovan operativni sistem (Linux, Solaris, BSD, Unix, Windows Server). Nije potreban razvijen grafički korisnički interfejs (GUI Graphical User Interface). Mogućnost menjanja konfiguracije hardvera i softvera bez zaustavljanja sistema. Brzina, bezbednost i pouzdanost. Neprestan rad.

2 Primeri servera Klijent/server model Web Mail Chat Game File Database Name Isporučuje Web stranice. Prenos elektronske pošte sa jednog na drugi računar. Slanje i primanje trenutnih poruka. Igranje igara preko računarskih mreža. Pristup deljenim datotekama. Pristup bazama podataka. Pretvara adrese zapisane u obliku koji je razumljiv za čoveka u oblik koji se koristi od strane računara. Intranet, Extranet, Internet Intranet Privatna, zatvorena računarska mreža ograničena na jednu organizaciju. Koristi Internet protokole (TCP/IP) za podelu informacija. Može ali ne mora imati pristup Internetu. Intranet možemo posmatrati kao manju, privatnu verziju Interneta. Extranet Računarska mreža ograničena na jednu organizaciju kojoj je uz ograničenja moguće pristupiti i spolja. Internet Globalna mreža računara i računarskih mreža. World Wide Web (WWW, Web) Sistem međusobno povezanih hipertekst (hypertext) dokumenata kojima pristupamo preko Interneta. World Wide Web nije isto što i Internet, Web je samo jedna od mnogih usluga koje Internet obezbeđuje. Hypertext Dokument koji sadrži veze (linkove, hiperlinkove hyperlinks) ka drugim dokumentima. Internet osnovni pojmovi - 1 HTML HyperText Markup Language Jezik koji se koristi za pravljenje Web stranica. Web page Web dokument (hipertekst) koji se sastoji iz jedne HTML datoteke i po potrebi nekoliko dodatnih datoteka koje sadrže slike, zvukove i druge elemente dokumenta. Predstavlja jednu Web stranicu. Web site Kolekcija srodnih Web stranica, međusobno povezanih pomoću hiperlinka. Web prezentacija. Home page Početna stranica Web prezentacije. Web server Web server Server koji obezbeđuje pristup Web stranicama, servira Web stranice.

3 Internet osnovni pojmovi - 2 IP adresa Brojčana oznaka koja jednoznačno identifikuje svaki uređaj/računar unutar mreže koja za komunikaciju koristi IP protokol (Internet Protocol) Sastoji se od 4 grupe brojeva koje su međusobno odvojene tačkom, npr Domain name Naziv domena je oznaka koja zamenjuje IP adresu, npr. Name server Pretvara naziv domena u IP adresu. URL Uniform Resource Locator Jedinstvena adresa resursa Koristi se za lociranje, jednoznačnu identifikaciju resursa na Internetu. Npr. URL elementi Web adresa Hypertext Transfer Protocol Protokol (pravila komuniciranja između računara) za prenos Web stranica od Web servera do Web čitača. Naziv domena. Domeni: rs domen najvišeg (prvog) nivoa ac domen drugog nivoa uns domen trećeg nivoa ff domen četvrtog nivoa www domen najnižeg nivoa, označava da želimo pristupiti web stranici, tj. da želimo koristiti usluge web servera /studije/studije_osnovne.html Put do resursa: studije ime foldera studije_osnovne.html ime fajla RS AC UNS FF Domeni najvišeg nivoa Internet Explorer 10.com.edu.gov.org.net.mil Komercijalne stranice, firme. Opšti domen. Edukativne ustanove, pre svega Američki univerziteti. Organizacije vlade SAD. Rezervisan domen. Neprofitne organizacije. Opšti domen. Organizacije koje se bave računarskim mrežama, internet provajderi. Opšti domen. Stranice Američke vojske. Rezervisan domen..rs.co.rs.org.rs.edu.rs.in.rs

4 Kretanje po stranicama - 1 Otvoriti sledeće stranice, svaku unutar iste kartice: Otvoriti stranicu Odseci, a zatim svaki student stranicu svog odseka. Vratiti se tri koraka unazad pomoću Back (Alt+strelica levo), ići napred jedan korak sa Forward (Alt+strelica desno) Kretanje po stranicama - 2 Stop zaustavlja učitavanje stranice (Esc) Refresh ponovno učitavanje, ažuriranje sadržaja (F5) Home učitava početnu stranicu (Alt+M) New Tab otvara novu karticu (Ctrl+T) Ako postavimo miš na link, menja oblik u šaku sa ispruženim kažiprstom a adresa se ispisuje unutar statusne linije. Link pratimo jednim klikom levog tastera miša. Ako ga želimo otvoriti unutar nove kartice, držimo Ctrl pritisnuto. Link možemo otvoriti i pomoću priručnog menija koji se prikazuje desnim klikom na link. Ponovna poseta stranice Address bar sadrži spisak već posećenih stranica, ta lista se filtrira kada počnemo pisati adresu stranice koju želimo posetiti. History spisak web sajtova i stranica posećenih u poslednjih 20 dana - svaki sajt predstavlja jednu stavku ispod koje se nalazi spisak posećenih stranica u okviru tog sajta - spisak se može sortirati po datumu, po nazivu sajtova, po broju posete, po redosledu posete istog dana a može se i pretraživati - broj dana za koje se pamti istorija može se promeniti pomoći dijaloga Tools -> Internet Options, tu možemo i brisati istoriju Dodatne mogućnosti Prikazivanje menija: Alt Prikaz na celom ektranu: View -> Full Screen ili F11 Otvaranje novog prozora: File -> New -> Windows ili Ctrl+N Traženje unutar stranice: Edit -> Find on this page ili Ctrl+F Pronađeni izrazi se obeležavaju na stranici ako je Highlight All Matches ikona uključena. Next sledeća pojava, Previous prethodna pojava. Match Whole Word Only nalazi samo samostalne reči Match Case pravi razliku između malih i velikih slova.

5 Kopiranje teksta sa Web stranice Otvoriti Internet stranicu Filozofskog Fakulteta ( Markirati 2-3 pasusa koji sadrže formatiran tekst i linkove. Označen tekst kopiramo biranjem stavke Copy iz priručnog menija koji se otvara desnim klikom na markiranu oblast (ili Ctr+C) Otvoriti Microsoft Word 2007 i ubaciti tekst sa Paste (Ctrl+V). Tekst koji smo kopirali će biti formatiran na isti način kao i na Web stranici. Kopiraju se i linkovi. Ako želimo kopirati samo tekst a ne i formatiranje, imamo dve mogućnosti: Biramo Paste Special i opciju Unformatted Text Ili opciju Keep Text Only ili Match Destination Formatting iz menija koji se otvara klikom na pomoćnu ikonu Paste Options koja se pojavljuje nakon što smo tekst umetnuli u dokument. Kopiranje slike i linka sa Web stranice Otvoriti Internet stranicu (www. Sliku sa Web stranice kopiramo isto kao i tekst: biranjem stavke Copy iz priručnog menija. Kopirati jednu sliku sa navedene stranice i umetnuti u Word dokument. Sliku možemo sačuvati u obliku datoteke biranjem stavke Save Picture As... Iz priručnog menija. Sačuvati jednu sliku u radni folder. Hiperlink kopiramo biranjem stavke Copy Shortcut iz priručnog menija koji se otvara desnim klikom na izabran link. Kopirati jedan link u Word dokument. Otvoriti stranicu i kopirati u Word dokument adresu elektronske pošte sa stranice Kontakt. Preuzimanje datoteke sa Web stranice Otvoriti Internet stranicu predmeta (www. Na stranici Informatika 1 naći stavku Informacije i komunikacija. Datoteku možemo sačuvati biranjem stavke Save Target As... iz priručnog menija koji se otvara desnim klikom na link. Sačuvati prezentaciju u radni folder. Raspakovati arhivu i otvaranjem PDF dokumenta uveriti se u uspešnost sačuvanja datoteke. Čuvanje Web stranice -1 Otvoriti sledeću Internet stranicu: Web stranicu možemo sačuvati biranjem stavke Save As... iz menija File (postaje vidljiv tek kad se pritisne Alt). Način sačuvanja stranice određuje opcija Save as type dijaloga Save Webpage. Imamo sledeće mogućnosti: Web Page complete (*.htm, *.html) HTML dokument koji predstavlja stranicu biće sačuvan unutar jedne htm datoteke, dodatni fajlovi koji idu uz Web stranicu (npr. slike) čuvaju se u posebnom folderu koji će se zvati isto kao i htm datoteka uz dodatak _files

6 Čuvanje Web stranice -2 Web Archive, single file(*. (*.mht) HTML dokument koji predstavlja stranicu zajedno sa dodatnim fajlovima (npr. slike) biće sačuvan unutar jedne datoteke tipa mht koja predstavlja arhivu (kompresovan fajl). Webpage, HTML only (*.htm, *.html) HTML dokument koji predstavlja stranicu biće sačuvan unutar jedne htm datoteke, dodatni fajlovi koji idu uz Web stranicu (npr. slike) neće biti sačuvani (čuvaju se samo linkovi). Text file (*.txt) čuva se samo tekst sa stranice, ne čuvaju se ni dodatni fajlovi, ni linkovi Sačuvati početnu stranicu freewarefiles sajta na sva četri načina u podfolderu Internet radnog foldera. Pogledati sadržaj Internet foldera i otvoriti sačuvane stranice. Pretraživanje interneta Ključne reči: vremenska prognoza Tačan izraz ili reč: vremenska prognoza" Bez neke reči: leopard os Sinonime, reči sličnog značenja: ~notebook Proizvoljna reč: * fakultet Samo unutar datog sajta: raspored site: Pretraživanje internetaiz Internet Explorera- 1 Adresna traka Ispred izraza potrebno je ukucati Find, Go ili? Ukucamo izraz koji želimo potražiti na Internetu i pritisnemo Enter Ako rezultate želimo dobiti unutar nove kartice, treba pritisnuti Alt+Enter Adresna traka pretraživanje vrši koristeći podrazumevan pretraživač Pretraživanje internetaiz Internet Explorera- 2 Dodavanje novih pretraživača je moguće klikom na ikonu Show Address bar Autocomplete a zatim na dugme Add Novi pretraživač dodajemo klikom na dugme ikonu pretraživača Ako je dati pretraživač već ugrađen u Internet Explorer, program će nuditi mogućnost nadogradnje na najnoviju verziju Ako izabran pretraživač želimo odmah postaviti i da bude podrazumevan, potrebno je uključiti opciju Make this my default search provider.

7 Webmail Username korisničko ime Password šifra Sign in prijava, ulaz u webmail Create an account pravljenje naloga Izgled mail adrese: username@gmail.com Prijavljivanje Pravljenje novog naloga Pravljenje novog naloga First name ime Last name prezime Login Name korisničko ime: ime + broj indeksa Password šifra Security Question sigurnosno pitanje, ako zaboravimo šifru Answer odgovor na pitanje Secondary sekundarna adresa, na ovu adresu se šalje šifra ako je zaboravimo Okruženje Inbox primljene poruke Sent Mail poslate poruke Drafts nedovršene poruke, skice Spam nepoželjne poruke Trash izbrisane poruke Compose pisanje poruke Search Mail traženje među porukama Pisanje pisma To primaoci poruke razdvojeni zarezom Cc adrese na koje šaljemo kopije, svi primaoci će videti sve adrese Bcc adrese na koje šaljemo kopije, svaki primalac će videti samo svoju adresu Subject naslov, tema pisma Attach files dodavanje datoteke Send šalje poruku Discard odustaje od slanja