\o Fhn-sS-bm-sW- nepw

Similar documents
Copyright by E. Harikumar

Copyright by E. Harikumar

Copyright by E. Harikumar

s]s -t mkvxp kaqlw H n p

C ybn thcpd- n- p ^mkn-ãv kºzvhyhÿ

Copyright by E. Harikumar

_m_-bpss Kbm-bm{X BSp-I-fpsS IY apj-hpc

Copyright C 2013 by E. Harikumar

{]m - -\mkw-k-aw Xn-cp-h- -bn

Copyright by E. Harikumar

krjvsn ns sszhntimt±-iyw (Jp -Bs imkv{xhymjym\w)

CONTENTS. 24 A-Xym -Ø-h-hpw A-tim-I-hpw 27 io-x-im-ew h-cp-tºm-ƒ C-\n-bpw hm-bn- -s -Sm-Ø

Copyright by E. Harikumar

"ho pw P\n- pi' As - n "c n -s -SpI' F m Fs v hni-zo-i-cn- mw.

25July1999. C. lcn-ip-am

2013 reserved. Copyright

hmcni C- y-bp-ss B-tcm-Ky-I-c-am-b \n-e-\n -]v B-{K-ln- tz-io-b t\-xm- -sf- mw {i-an- n-cp- -Xv H-cp {]-txy-i hn-`m-k-øn-s

C.-l-cn-Ip-am kmlnxyw

Khuthba Summary JpXv_ kw{klw

sk -Ip-am-dn-s A-`n-ap-J t_mw-_v

D -S w 2 FUn-t m-dn-b 3 P\-d sk{i- -dn-bpss t]pv 4 {Kojva EXp... {KojvaNcy. 13 ]cn-c- -W-Øns ap K-W-\-Iƒ.. 17 GI-{[p-h-ssh-Zyw Btcm-Ky-ta-Je...

STUDENT EMPOWERMENT FOR ENVIRONMENTAL DEVELOPMENT SEED FORMAT FOR SEED FINAL REPORT

2009, JpXzv_ \ºcv _bvøp ^pxqlv, e

PpapA JpXzv_ 2011 sabv 20 lzvdxv Jeo-^-Xp akolv A Jm-ankv hnh Ø\w

Reaching Out. Fs BSp-Ifpw Ah-cpsS Pohn-Xhpw: Nn{X]c-ºc 3. Acrylic on paper 16 x 24 inches

ss{ikvxh Fgp-Øp-]pc \yqkv

hmb-\- mtcm-ssm w Hcp NphSp ap n Published from Kottarakkara on VOL. 7 Issue No. 06 Kottarakkara Page 8 Annual Subscription ` 150/-

Pq Be- pg. Ir]mk\w Bflob kmwkvim-cni ]{XnI. Znhy-Im-cp-Wy-Øns s]msn-hosw picpxn B ÿeøv Rm Ipºn p InS- v \ p-am-bn-cp- p.

{]kmzv

hm p-iƒ k K-Xm-f-߃ B {]mb-øn-emwv, ticf ]m-tm-hen hm p-iƒ k K-Xm-f-߃

d Irjn hni-k\ ] Xn 1 d Irjn hni-k\] Xn Bdmw L w ' '12 d t_m Uv

\yq hnj t^m F sn-bn- nmv thƒ-uv. sk]v w-_

]mã _n\p tpm v. ti-c-f-øn-se s]-s -t mkv-xp

2 FUn-t m-dn-b 3 P\-d sk{i- -dn-bpss t]pv 5 sxmgn P-\y-k-Zm-Xp-cX. 21 DØ-c-] w Bbp thzw \ΩpsS ss]xr-i-kzøv. efn-xmw-_ni

A dlvam tnmzn- msx \evip- h (3)

DC BOOKS. ]utem simbvtem. hnpbn GI-\mWv

Pn m hnzym-`ymk ]cn-io-e-\-ti{μw (DIET)

Jnem-^-Øns\ [n -cn- p- -h Pam-A-Øn-s\-b, Xs -Ø-s -bmwv \in- n- p- Xv

... s^{_p-hcn

Icn-kvam- niv apt w s]s -t mkvxp {]ÿm-\sø _e-s -SpØn: _nj]v dmt^

ki-e-po-h-pm-e-ß-tfmspw kl-xm-]--tømss s]cp-amdpi

Hcp bpkw Ahkm\n p. kwbp {]m \ G{]n 10\v. C UybpsS At mkvxe tum. t]mƒ ]n \nxyxbn. km n. ]m-ã kmw-ip- n Nm-t m \n-e-ºq

Emulate the testimony of the people of faith -Part :2

"temi-ønse G hpw at\m-l-c-amb Imcy-ß-fm-kz-Zn- m ItÆm, Itøm, Imtem th ; lrzbw axn.' sle si

A[n-\n-thi kwkvim-cw ac- m- nse sxø-ß-fn

EDITORIAL BOARD: Dr. T.P. Abraham Pr. K.T. Thomas, Pr. V.J. Thomaskutty, Pr. Roy Cherian, Pr. Abraham Mannamaruthi (Editor)

]mtw 13 hmkvzøw snø-s DW v: sszh-øns ZuXyw ]q Øn-bm- -s -Sp p i Øv kmbm w

Sahayatra July

Khuthba Khulasa JpXv_ kw{klw

aueni kxy߃, aqey-ap Pohn-X-Øn\v hmeyw 13 s^{_p-hcn 2015 e w 2

FUn-t m-dn-b BZy-kvt\lw Ah-km-\-tØmfw

am\- -hmsn cq]xm _p - n

Welcome to the Leader of the Faithful

apgp-h krjvsn-i-tfmspw klm-\p-`qxn {]I-Sn- n- p-i.

tbip Pohn- -Xp-t]mse Bfl-\n-d-hp PohnXw

aueni kxy߃, aqey-ap Pohn-X-Øn\v hmeyw 13 P\p-hcn 2015 e w 1

C m-anse \yq\-]- -amwv. sf.-f-kv : {^m kn-kv ]m

{io kmbn kxvn-cnxw A ymbw 27

Xncs Sp s h. ]mtw 11. Unkw-_ 9 15

ac-wm-\- -cm-hÿ s{]m^. Fw.- ssh. tbml- m ^oentbm _p vkv time-t cn : Publisher :

Women in The Bible. Michal (aojä)

kphntiji bm{xbmbn ho-sv k-μ -in- p-am-bn-cp- p. X-s a-c-w hm -Ø A-dn- v H- _m-a C-ß-s\ Szn- v sn-bv-xp. ""Ata-cn- -bn-se

D -S w. apj-hpc 02 {]nbtc CXp thtwm? 04 ({_Z kmap-th G{_-lmw, jm P) \mw Ftßm v? 08 ({_Z F.-Pn. tpm v, Im -\m-sv, sim n)

k_vkn-unbpw Hm sse\pw

Zv-LmS-\w sn-øp-i-bm-bn-cp- p A-t±lw. hn-iz-zo-]w A-hm -Uv kn-f-kvf-kv sk-{i -dn dh.-

]nkn-\m v 2018 Pqsse 5 8 hsc t_mã Hcpßn

Kh Æ-dpsS DØ-chv {]Im-cw. Un.-k-c-kzXn AΩ, AUo-j-W sk{i- -dn,

DHWANI MAY - DECEMBER 2018

hn\t_m[n sabv

kvt\l-øns c p hi-߃ FUn-t m-dn-b tbml- m As m-kvx-e-s\- p-dn p {]Nm-c-Ønep

`-b-sø Io-gv-s -Sp-Øpw: d-h. tum. tpm si.am-xyp

hni-k-\-øns t]cn tbip-hns\ hn -cpxv

G{]n

2016 P\p-hcn 1. ]{Xm-[n-]-k-anXn: hm jni hcn-kwjy : ` 250 H -{]Xn : ` 12. tic-f im-kv-{x-km-ln-xy- ]-cnj-øv {]-kn- o-icww.

tum. hn.-]n. KwKm-[-c

SPIRIT IN JESUS, MARIAN KOODARAM, Building no. IX / 431, Manorama Junction, Thrissur - 1, Kerala, India. Ph: ,

sluvpv Hmlcn sk]v w-_

hnpbt`cn ae pdw Pn m ] mbøv hnzym`ymk] Xn A[ym]I p ssi pkvxiw aebmfw mkv - 4 Xømdm nbxv: Ub v ae pdw

]pgi-sf c- n- m H-cp ]p-xn-b]- -Xn

Ata-cn- -bn dneokv s^{_phcn 1-\v \n ΩmWw ae-bmfnbmb hnivs G{_lmw

ag-sb hnkvabw ÿm\-am-\-ßfpw {InkvXym-\n-bpw Cu {]]- -Øn-s bpw {]Ir-Xn-bp-sSbpw {Ia hnti-j-øns FUnt m-dn-b Xnsbm-tUm dqkvsh v Ata-cn- {]kn-u m-bn-cp

s]-s -t m-kvx-tcmsv am v tnmzn- p

hn]-cox A\p-`-h-ß-fn \n v hocy-i n B n- mw

aivt]em Kpl bn{km-tb-en-tâxv

Ir]-bpsS k`-iƒ tic-f-ønepw

am-[y-a-߃ k-xy-øn-s s]- -Iw D-b -Ø-Ww: tum. sk-_m-kv- y t]mƒ

sf.]n.kn ^m-an-en tim -{^ -kv a-s-ßn-h-c-hn-s -bpw ]p-xp- -Øn-s -bpw kw-k-aw ]n.-kn ^m-an-en tim -{^ kn-s

Executive Summary of Climate Change MALAYALAM. Reconsidered

PpapA JpXzv_ lzvdøv an km akvdq AlvaZv Jeo-^-Øp akolv A Jm-ankv

aojm. BapJw I. Imt\m-\nse AXp-ey-ÿm\w III. Fgp-X-s Imew

Khuthba Summary JpXv_ kw{klw

APPENDICES. Title. Appendix No. I III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV

Im-hy-]p-kvX-I-ß-fpsS BapJw

kt_m Unt\ v sepnt j kanxn ( )

t\xmhv sh p-hn-fn-iƒ I v ]X-dn : dh.-si B tu-gvk

aplωzv \_n(k): lrzblmcnbmb sszhzqx

]mã kn.-kn. txmakv Npa-Xe Gs -SpØp

sk]v w-_ \yq hnj t^m F sn-bn- nmv thƒ-uv

DEPARTMENTAL. Treasurer R. RAJEEVAN Principal, Govt. Girls HSS Chittoor, Palakkad. Ph :

kwl j-߃ k o Ø-\-߃ F{X Zo Lw! km[\me`yw! Bhq! Pohn-X-sa{X {lkz-xcw! tumivs ^uãv (tkmbvty)

Transcription:

\o Fhn-sS-bm-sW- nepw (A\p-`-h-߃, Hm Ω- p-dn- p-iƒ) C. lcnipam 1

Nee Evideyanenkilum... \o FhnsSbmsW nepw... (Recollection of memories - in Malayalam) Author: E. Harikumar Electronic version published in 2013 This book is meant for distribution among research organisations absolutely free of cost. Address: E. Harikumar 5B, Avenue Crest Apartments Avenue Road, Mundupalam Kuriachira P.O. Thrissur 680 006 Phone: (0487) 2251779 E-Mail: e.harikumar.novelist@gmail.com Web: www.e-harikumar.com Copyright C 2013 by E. Harikumar C Copyright of the sketches, monograms, logo and other materials used in this story to create pages as they appeared in the periodicals, belongs to the respective publishers of periodicals and/or artists. 2

C. lcnipam 1943 Pqsse 13 \v s]m m-\n-bn P\-\w. A alm-ihn CS-t»cn tkmhn-µ \mb. AΩ CS n Pm\In AΩ. I -Ø-bn h v _n.-f. ]m m-bn. 1972 efn-xsb hnhmlw snbvxp. ai AP-bv hnhm-ln-x-\mwv. `mcy: ip`. I -Ø, Zn n, t_mws_ F o \K-c-ß-fn tpmen-sb-sp-øp. 1983- tic-f-øn-tebv v Xncn- p-h- p. 1962 sxm v sndp-i-y-i-sf-gp-xn-øp-s-ßn. BZysØ IYm-k-am-lmcw "Iqd-Iƒ' 72 {]kn- -s -Sp-Øn. 15 IYm-k-am-lm-c-ßfpw 9 t\mh-ep-ifpw Hcp A\p-`-h- p-dn- p-w {]kn- -s -Sp-Øn-bn- p- v. ]pc-kvim-c-߃: 1988 se ticf kmlnxy A m-zan ]pc-kvimcw "Znt\m-k-dns Ip n' F IYm-kam-lm-c-Øn-\v. 1997 se ]-fl-cm-p ]pc-kvimcw "] - -øns\ ]nsn- m ' F IY-bv v. 1998 se \me- m-s ]pc-kvimcw "kq n- p-h abn oen' F IYm-k-am-lm-c- Øn\v. 2006 se IYm-]oTw ]pc-kvimcw "A\n-X-bpsS hosv' F IYm-k-am-lm-c-Øn-\v. 2012 se G hpw ani IY-bv p ticf tã v Ne- n{x A m-zan Ahm Uv "{io]m -Xn-bpsS ]mzw' F IY-bv v. BUntbm Imk v dn m Un-Mv, sh_v Unssk-\n-Mv, aƒ naounb s{]mu-, ]pkvxi {]kn- o-i-cww F n-h-bn-te s - n- p- v. 1998 apx 2004 hsc ticf kmlnxy A m-zan Aw-K-am-bncp- p. IrXn-Iƒ: sndp-i-ym-k-am-lm-c-߃: Iqd-Iƒ, hrj-`-øns IÆv, Ip paw hnx-dnb hgn-iƒ, Znt\m-k-dns Ip n, Im\- U-bn \ns mcp cmp-ip-amcn, {io]m -Xn-bpsS ]mzw, kq n- p-h abn oen, ] - -øns\ ]nsn- m, Zqsc Hcp \K-c-Øn, IdpØ X{ºm n, A\n-X-bpsS hosv, Cf-sh-bnens km z\w (I-Y-Iƒ 1966-1996), \K-c-hm-knbmb Hcp Ip n, Fs kv{xoiƒ (kv{xo-]- - I-Y-Iƒ), sh n-øn-c-bn-se- -t]mse. t\mh-ep-iƒ: Dd-ßp k -߃ + im]-ine, Bk- n-bpss A n-\m-f-߃, Hcp IpSpw_- ]pcmww, F n ss{u-hsd kvt\ln s] Ip n, Ab-\-߃, XSm-I-XocØv, sim -{ºm n, {]W-b-Øn-s\mcp tkm^v vshb, Adn-bm-Ø-eß-fntebv v. Hm Ω-Iƒ, A\p-`-h- p-dn- p-iƒ, tej-\-߃: \o Fhn-sS-bm-sW- nepw. hnemkw: 5 -_n, Ah\yp s{iãv A]m Svsa vkv Ah\yp tdmuv, ap p-]mew Ipcn-b- nd (]n.-h.) Xr»q 680 006 t^m : 091-0487- 2251779 C -sa-bn : harikumar_e@yahoo.com, e.harikumar.novelist@gmail.com website: www.e-harikumar.com 3

A\p-`-h-߃ Hm Ω-Iƒ BapJw hy -am-sbmcp cm{xn a\- n-em- m ] mø Ft m H v \o FhnsSbmsW nepw... H pw Xncn- p-sim-sp- m-\m-imsx {]Wbw bm{xbn Hcp hncp ns Hm Ω Hcm-bncw \µn, sszh-øn\v Hcp kpµ-c-km-bm- -Øn PmIvse-a\pw Rm\pw \µn-bpss kpµ-c-ap-j-߃ B n-sem-en-s -Øp-am-º-e- q-t]m-se... Hcp Ip n-bpss IY Hcp bm{x-bpss Hm Ω s\ q-cn \n v Hcp ]mn-i-hn-zkvz Aaq-ey-\n-[n-bv p-th n a\- n C pw B sndp- - m-c Xnt msnb amjv Hcp {]XnImcØns IY Sn phpw a pw C\n CXmh Øn cpxv! hc h Xv sagvkoukv Imdn hn n F sim p-kp-µ-cn Fs kv{xoi-ym-]m-{x-߃ Ih : \o Fhn-sS-bm-sW- nepw F Ipdn- n-\p-th n kv{xo[\w B nãv hc Nn{Xw. 4

BapJw Hmtcm-cpØ pw Ah-\-hs kzim-cyx kq n p hbv m Ah-Im-i-ap- v. AXp-t]m-se- Øs ]c-ky-am- m-\pw. H pw Hfn- n- p-h-bv m C m-ø-h t AXp ]c-ky-am- m Ignbq. Hm Ω- p-dn- p-iƒ Fgp-Xp-tºmƒ Fs Ae- n-bn-cp Hcp tnmzyw Fs PohnXw s]mxp- P-\-k-a w ae Øn- m- m ] n-b-xmtwm? Rm Fs Pohn-X-Øn-tebv v ItÆm-Sn p t\m n. Rm CXp-hsc snbvx GsX- nepw Imcy-߃ icn-b F p txm p- pt m? AXpt]mse snbvx GsX- nepw Imcy-ßfn tjzw txm n-bn- pt m? c p tnmzy-߃ pw Fs adp]sn "C m' F p-x-s -bm-wv. snbvx ]e Imcy-߃ pw Dt±-in ^ew In n-bn F Xp icn-bm-wv. ]t AXp-sIm v Fs Dt±-iysØ kwi-bn-t Bh-iy-an-. adn v F\n v snøm Ign-bpambncp ]e Imcy-ßfpw snbvxn-s tjzw \ -h-æ-ap- p-xm-\pw. snbvxh-sb- p-dn- -, snøm Ign-bm-Ø-h-sb- p-dn- mwv tjz-sa- w. C{Xbpw icn. C\n \ΩpsS kzim-cyx ]c-ky-am- p-tºm-gp {]iv\-ß-fm-wv. kzim-cyx F Xv \mw am{x-ap H -. kl-po-hn-iƒiqsn `mk-`- mbn ]c-kv]-c-_- -ap- -h-bm-wv. At mƒ \ΩpsS PohnXw ]c-ky-am- p-i-hgn \mw a p- -h v h m-bva-bp- m- p-i-bmwv snøp- -Xv. AsXm-gn-hm- m F mwv sntø- Xv? IYm-]m-{X-ß-fpsS t]cp-iƒ am p-i, ÿe-im-eß-fnepw kµ `-ß-fnepw am -ap- m- p-i. Rm Cu c p am -ß-fmWv Ah-ew-_n- n- p- - Xv. Fs hniz-kn v Fs kzim-cy-x-i-fn ] m-fn-bmb Hcp hy nsb Hcp hn[-ønepw t{zmln- m ]msn-. ]t Fs Pohn-X-sØ- p-dn v ASpØdn-bp- -h v CXv Bi-b- pg- -ap- m- p- p. kw`hw \S- p psh v ]d-b-s -Sp ka-bøv Rm Zn n-bn th -Xn\p ]Icw apwss_-bn-em-sw p hcp- p. Ime-tZ-im-h-ÿ-bn-ep- m-ip Cu Ipg- p-a-dn- n Hgnhm- m ] mø Hcp A]-{`w-i-am-Wv. AXn-\v Rm Fs hmb-\- m-tcmsv am p tnmzn- p- p. Cu Hm Ω- p-dn- p-iƒ ]expw h\nxm sszzhm-cn-i-bn {]kn s Sp-Øn-b-t mƒ hfsc \ {]Xn-I-c-W-amWv hmb-\- m-cn \n v e`n- -Xv. B {]Xn-I-c-W-ß-fmWv IqSp-X Fgp-Xm\pw AXv ]pkvxicq-]-øn {]Im-in- n- m\pw Fs t{]cn- n- -Xv. Ah-km\-ambn Fs kv{xoi-ym-]m{x-ß-sf- p-dn v Hcp tej-\hpw tn Øn- p- v. Fs sndpiy-iƒ ]expw kzm\p-`-h-ß-fpss shfn- -Øn Fgp-X-s - n- p- -Xm-b-Xp-sIm v Ah a\- n-em- p- -Xn\v Cu tej\w klm-bn- p-sa- p-d- p- v. B IYm-]m-{X-ßsf Fhn-sS, Fßns\ I p-ap- n-sb- -dn-bp- Xv ck-i-c-am-bn-cn- pw. Fs {]nb-s hmb-\- m-tcm-s- msx A[nIw t]tcmsv F\n v \µn ]d-bm-\n-. Hcp an\p- v, Fs IpSpw-_n\n Fs t\m n IÆp-cp- p- p. icn-bm-wv. Rm ad p t]mb-xm-wv. Fs Hmtcm {`m p-ifpw a-tbm-ss, im -Nn-Ø-bmbn t\m n- m-wp-i-bpw, AXn \n-s mw F\nt X-ß-fn Imem-Im-e-ß-fn tx ]pc- p-ibpw snbvx Ahƒ v Rm \µn ]dbtwm? Adn-bn-. C. lcn-ip-am 20.11.2004 5

R߃ t_mws_-bn Pplp-hn-emWv Xma-kn- n-cp- -Xv. sxm m-bn-cøn Fgp- ]tøgv Fgp-]-sØ n Rm Hcp sajn Sqƒ GP kn-bpss t_mws_ {_m n tkbvevkv F n-\o-b-dmbn tpmen-sb-sp-øn-cp- Imew. R߃ v Ata-cn- -bn \n pw ]Sn- m-d bqtdm- n \n pw [mcmfw GP kn-bp- mbn-cp- p. CS-bv n-sbv v Ahn-sS-\n v F n-\o-b am hcpw. Ahsc Fb t]m n t]mbn kzoi-cn v t_mws_-bnepw ]q\-bnepw a p-ap ^mivs-dn-bn kmt - XnI N -Iƒ mbn sim p-t]m-ipw. H p-in Rmt\m As - n {_m v amt\- Ptcm BWv AXp snøp-i. Ahsc Fb t]m n Ø-s -bp skt m tlm entem, Pplp-hn-ep tlmfntu C, k G v km v apx-emb GsX- C. lcnipam nepw tlm -entem BWv Xma-kn- n- p-i. Hcn- Hcp kzn- vk em p-im-cs ^vssf v hcp- Xv cm{xn Hcp awn- m-bn-cp- p. Aßn-s\-bp cm{xn-iƒ Fs kw_- n-t -S-tØmfw inh-cm-{xn-bm-bn-cn- pw. B Znh-k-ß-fn Rm DuWp-I-gn v cm{xn ]Øc awntbmss Fb t]m n t]mipw. _ n-emwv t]mipi, H m-asø ImcWw [rxn-]n-sn v t]mbn v Imcy-sam- pan-. IqSmsX Fb t]m n-tebv m sw p ]d- m SmIvkn- m Cc n Nm v CuSm- pibpw snøpw. cm{xn 10 awn Ign- m Nm v ]nt bpw IqSpw. AXp-t]m-se-Ø-s -bmwv Fb t]m n \n v ss^hvãm tlm en-te-bv pw. Pplphn Ipsd-b-[nIw ap nb tlm -ep-i-fp- Xp sim v Pplp F p ]d- m Ah Ft mgpw ss^hv Ãm \nc- n Iqen CuSm- pw. c m-asø ImcWw F\n v _ n t]mbmepw SmIvkn-bpsS Nm v Iº-\n-bn \n v hmßmw. Fs A sø ÿnxnbn B ]Ww F\n- v Bh-iy-am-bn-cp- p. Hcp cm{xn-bpss Dd- -hp-ambn X n- n-gn p t\m p-tºmƒ AXv Xp -am-sw- nepw AXp em`n- m Rm {ian- n-cp- p. Hcp awnbv v htc ^vssf v h Xv c p awn-bv m-wv. AXp-hsc Fb t]m n-\p- n Ccp pw \S pw Ign- p-iq- n. C -sø-t mse A v Fb t]m n-\p- n I i-\-amb \nb-{ -W-ß-fp- m-bn-cp- n-. ^vssf v h v ]Øp an\n- n-\p- n \ou-d ]pd-øp-h- p. ]cn-n-b-ap Bfm-bXp-sIm v t]sc-gp-xnb Im Uv Db Øn- nsn- p-isbm pw th n-h- n-. R߃ skt m-dns ]n - n\p th n ImØp-\n- p. icn p ]d- m \S- m- \p Zqc-ta-bp- q, ]t Abm-fpsS kq vtikv `mc-ap- -Xp-sIm v \S- m ] n-. tlm -en sn n snbvx tijw Rm\-bm-tfmSv hns ]d- p. Iem-Iu-apZn 1509 6

"hcp-t m, Hcp {Un vkv Ign- mw.' Abmƒ Wn- p. "th, \µn.' Rm ]d- p. "lukv bph ^manen?' Rm hmßn-s m-sp- p e piƒ pw Uo -dp-iƒ pw \µn ]d- p-sim v t]mip- -Xn-\p-apºv Abmƒ Fs IpSpw-_-tØbpw e n\p Wn- m-dp- v. Aßns\ efn-x-sbbpw tams\bpw Abmƒ v \ ]cn-n-b-ambn-cp- p. "s{] n ss^.' "Knhv ssa dnkm Uvkv Sp amuw.' F\n v Fßn-s\-sb- nepw ho n-se-øn-bm axn-sb- p- m-bn-cp- p. c p awn- q t\csø Dd- -sa- nepw In n-bm A{Xbpw \ -Xv. C\n cmhnse ho pw Chn-sS-Øs h v \oudsdbpw Iq n Hm^o-kn t]mi-ww, ]ns Abm-fpsS H w Xms\-bnse aq p ^mivs-dn-i-fn-te-bv pw. \ou-d X kqdn v Uy n{^o tjm ns k nbp-ambn Rm ]pd-øn-d-ßn. tlm -en\p ]pdøp SmIvkn-Iƒ \nc p InS- p- p. AXn-sem- n Ibdn hoss-øm-\p B{Klw a\- n- sem-xp n Rm ho n-tebv v \S- m Xo -bm- n. AXn-cm-hn-se-Øs Hcp SmIvkn ss{uh- k Zmdns sxdn- m v tiƒ m F\n v Xmev]-cy-ap- m-bn-cp- - n-. Fb t]m n \n v Pplp-hn Fs ho n-tebv v Ipd p Zqc-ap- v. kmc-an-. ]pxp-xmbn D m- nb \nc-øn Xosc Xnc- p- m-bn-cp- n-. apºv AhnSw apgp-h NXp- p-\n-e-ßfpw IpSn-ep-I-fp-am-bn-cp- p. Iøn-ep k n-bn kvtim ns Ip n-bm-bn-cn- pw. Abmƒ Hmtcm {]mhiyw hcp-tºmgpw Fs - nepw sim p-h-cpw, H p-in sdan am n, jnhmkv dok As - n slbvkv. Rm IeymWw Ign- -tijw IpSn- m-dn-. c p elcn Htc ka-bøv Bh-iy-an-s p txm n. am{x-a c pw ]W-s -e-hp Imcy-hp-am-W-s m. AXp-sIm v In p Ip n-i-sf mw hnev p-i-bmwv ]Xn-hv. Hcp _mdn _m am-\mbn tpmen-sb-sp- p tpmk^v hgn-bmwv hn n-cp- -Xv. Hcn- Cu Imcyw Fs t_mkn-t\msv kqnn- n- -t mƒ At±lw Ipd- p-t\cw \n»-_vz- \m-bn. Cßn-s\bpw Bƒ m-cp- t m F- m-bn-cn pw Btem-Nn- n- p- m-ip-i. Hcp B{ - m-c-\mb At±lw Ipsd- mew Ata-cn- -bn-em-bn-cp- p. Hcp Ata-cn- - m-cnsb-bmwv hnhmlw snbvx-xv. Ah C-t mƒ tã vknepw sslzc_m-zn-ep-ambn Ignbp- p. IrjvW-`- -bm-w-h. CkvtIm-Wns kpo-hmw-k-hp-am-wv. Ct±lw t_mws_-bn H -bv pw. sship-t -c-am-bm el-cn-bn GIm- -X-bp-sS- Xo- vw-x-bn \n v c - {]m-]n- p- p. sslz-c-_m-zn Hcp henb hn -bn-emwv Ah Xma-kw. kmº-øn-i-ambn hfsc Db \nebn Ign-bp At±-l-Øn\p Rm snøp ]e Imcy-ßfpw a\- n-em-hmdn-. DZm-l-c-W-ambn Cßns\ Hcp cm{xn Fb t]m n \n v ho ntebv p \S- p- -Xv. a\- ns\ Ae-bm hn v Rm \S- p-i-bmwv. s]s v Btcm Fs ]n Xp-S-cp- p v F p txm n. t\m n-b-t mƒ icn-bm-wv. Hcp Im Ipd- -I-e-Øn kmh-[m-\øn Fs ]n Xp-S-cp- p. F\nbv p t]snbm-bn. Fb t]m n \n- p hgnbn ]nsn- p-]-dnbpw sim -bpsam s km[m-c-w-am-wv. Rm\n-t m-gp- Xv hnp-\-am-sbmcp ]mx-bn-epw. {ItaW Imdpw Rm\p-am-bp AIew Ipd- p-h- p. Fs Iøn Uyq n {^o tjm ns k n-bm-wv. AXn Fs - n-ep-ap- m-hp-sa- v Ah -dnbmw. t]m - nepw ]W-ap- m-hp-sa v Ah A\p-am-\n- n-cn pw, Im-cWw Fb t]m n Bcpw shdpw ssi tømss hcm-dn-. Fs t]m - n c m-bn-c-øn-e-[niw cq]-bp- v. hcp- -h v Fs - nepw Bh-iy-ap- m- 7 Iem-Iu-apZn 1509

bmtem F p IcpXn Hm^o-kn \n v ap Iq-sd-Sp-Øn- p- -Xm-Wv. AXp \jvs-s m Rms\- p-k-am-[m\w ]dbpw? \ncøv Ipd v Db-c-Øn-em-Wv. CS-Xp-h-iØv Cd- -Øn- IpSn-ep-IfmWv. Xpcpºp ]nsn Sn jo- p-ifpw πmãniv jo p-ifpw sh v ad shfn- -an- mø Iptd Zpcn-X- q-sm-c-߃. ]n nse Im Fs hfsc ASp-Ø- Øn-b-t mƒ Rm s]s v \nc-øn\p Xmtg-bv n-d-ßn. FØn-bXv Hcp IpSn-ens apºn. Rm Xncn- p-t\m- n-b-t mƒ Im AhnsS \n p-i-bm-wv. Rm hmxn ap n. ho pw t\m n-b-t mƒ Im Ãm m n t]mhp-i-bm-wv. At mƒ txm n hmxn apt - n-bn-cp- n-s - v. ]t sshin-t m-bn-cp- p. hmxn Xpd v Hcp hb- {]Xy- -s - p. Fs I -t mƒ Abmƒ AI-tØbv p t\m n hnfn- p. "im Zm, CsØ B...' "Mm ] m...' AI-Øp-\n v Hcp kv{xo hnfnti p, ]ns Dd- - - S-thmsS Hcp sndp- - mcn Fgp-t p hcp- p. \ndw Ipd Hcp ]mhm-sbpw AXn\p tbmpn Hcp j pw thjw. _p n-ap- n- -Xn\v an- -W-sa p lnµn-bn Hcp-hn[w ]d-s m- n v Rm t]mim-\mbn Xncn- p. B Im t]mbn- p- mipw C\n ss[cy-ambn t]mimw. At m-gmwv ]pdøv Hcp Imdns hmxn-e-s-bp i_vzw ti -Xv. Xocp-am\w am n ss[cy-imen thkw AItØ bv p IS- p. AtXmsS hb- ]pdtøbv pw IS- p, Ahƒ hmxn-e-s-bv p-ibpw snbvxp. hmxn-e-s- Xv F\n-s mcp kpc- m-t_m-[-ap- m- n. ]t ASpØ ]Sn kw`-hn Xv Ahƒ Fs ssi]n-sn v AItØ bv p \S- p-i-bm-wv. "kmtl_m CsØ B...' kwkxn A{X ] n-b F v F\n p a\- n-em-bn. Hcp sx n- m-c-w-bpss ^e-am-imt\ CXp hgn-bp- q. Rm Ip-Xdn ssihnsp-hn v hmxn-en-\-sp-tøbv v \S- p. Ahƒ hnfn- p. "kmtl_m' Rm t\m nbt mƒ I -sx- mwv? Ahƒ j ns IpSp- p-iƒ apgp-h Xpd v Ah-fpsS \ -amb amdnsw ImWn p \n p-i-bm-wv. Ah-fpsS amdnsw hni-kn p hcp-t -bp- p. ]Xn-\m-dn-e-[nIw {]mb-ap- m-hm hgn-bn B ]mhw s] Ip- n-bv v. Iøn In nb IÃ-asd Fßn-s\-sb- nepw ]nsn p \n Øm {ian- p-i-bm- W-hƒ. Np p-ap hrøn-ti-sn-s\- n Rm t_m[-hm-\m-ip- Xv At m-gm-wv. s]mfn v Ip pw Ipgn-bp-amb hrøn-si \new, apdn-bn-emsi Ak-l-\o-b-amb \m w. Zmcn{Zyw AXns F m Zb-\o-b-X-tbm-Spw-IqSn B IpSnen tnt dn-bn-cn- -bm-wv. Rm sxm p-apºv \n n-cp sim mc-k-zr-i-amb tlm -en-s\- - n-tbm Øp. Fb I- o-j snbvx tlm, kº- -X-bpsS Bÿm-\w. AXns D n \n p-tºmƒ \Ωfpw AXns Hcp `mkam-sw anyym-t_m-[-ap- m-ip- p. ]t Ct mƒ ]pe s aq p-a-wnbv v hnp-\-amb tdmun-s Ccp-h-i-Øpap Dd-ßp IpSn-ep-I-fnsem- ns s\sp-ho n- n-s-bn- \n p-tºmƒ a\- n-em-hp p B kº- X km[mc-w- m-c\p- -X-s - v. Rm AhnsS FØn-s -Sm-\p ImcWw Ahsf ]d v a\- n-em- n- n- -W-sa- p- m-bn-cp- p. ]t Fs `mj ]cn-an-x-ambncp- p. admtn H pw Adn-bn-, lnµn-bn kwkm-cn- m XpS-ßn-bm Rm\p-t±-in A sam- p-am-h-w-sa- n hcp- -Xv. am{x-a B Np -]m-sn Aßn-s\-bp Hcp hni-zo-i-c-w-øn\v bmsxmcp {]k- nbpw Ds p txm n-bn-. Rm H pw ]d-bmsx t]m - n Iøn v Hcp t\ms -SpØv Ah-fpsS Iøn simsp- Øp. Ah-fXp hmßp-tºm-gmwv Rm {i n- Xv AsXmcp \qdp cq]-t\m- m-bn-cp- p. Hcp cm{xn Dd- -sam-gn v Cu Aku-I-cy-ßfpw IjvS- mspw Hs kln m F\nbv v an w D m m-hp- Xv GI-tZiw A{X-sbm-s tb D m-hp. Rm apdnbv p ]pdøp IS- p. AhnsS s]mfn \neøv Npcp- p-iq-sm t]mip hb- Fgpt v HmSn-h- p. C{X s]s v Imcyw \S-Øn-b-Xn Abmƒ AZv`p-X-s -Sp- p- m-hpw. Abmƒ ssi\o n Cc- p. "km_v, Hcp Nmb IpSn- m ss]k.' C{]m-hiyw Rm t]m - n ssibn v Hcp t\ms -SpØv AXv A n-s -Xm-sW v Dd p hcpøn Abm-fpsS ssiøn-te-bv n- p. Rm ]pdøp IS- p, \nc-øn-tebv p Ib-dn. Im A{]-Xy- -am-bn-cp- p. F mwv sntø- Xv F v Ipd- p-t\cw Btem-Nn- p. Fb t]m ns `mk-øp-\n v Hcp Imdns sluvsse v hcp- p- m-bn-cp- p. Rm ssi ImWn- p. Im Fs ASp-Øp \n Øn, ]n n \n v Hcp kyq n a\p-jy Xe ]pd-tø-bv n- p. Rm tnmzn- p. "F\n-s mcp en^v v Xcm-tam' Iem-Iu-apZn 1509 8

"Ftßm p t]mwp?' "F\n p t]m Xv Pplp-hn-emWv k, Fs km m-{iq-kn-se-hn-ss-sb- nepw hn m axn.' "tlm n, Ibdn Ccn- v. Rm k F v km n-te-bv mwv t]mip- -Xv.' Rm apº-nep hmxn Xpd v AIØp Ib-dn, sh bqwn-t^m-an ss{uh-dpss ASp-Øp ko n Ccp- p. Ibdn Ccp- -t m-gmwv Rm I -Xv. B s] Ip- nbpw hb- \pw IpSn-ens apºn Ft bpw t\m n \nev p-i-bm-wv. ]n ko n \n v B am\y tnmzn- p. "tkm bp lmsu ss\kv sssw. G?' Hcp \nan-jw h m-xm-sb nepw Imcy-߃ hni-zo-i-cn- p-sim-sp- m Rm Hmßn. ]ns AXns \nc - I-X-sb- n t_m[w h -t mƒ Rm \n»-_vz-\m-bn. At m-gmwv Rm\Xp I -Xv. Fs ]n Xp-S Im apºn. AXv kmh-[m-\-øn Hcp bp -ts-sw-spøv Fb t]m n-te-bv p-xs Xncn p t]mhp-i-bm-wv. Hcp ]t ]mgm- nb Ac awn- q-dns\ ]gn- p-sim- v. ho n-seøn s_ -Sn- -t mƒ Dd- - -S-thmsS Fgp-t p h efn-x-tbmsv Rm ^vssf v Hcp awn- q sshinbmwv h Xv F p-am{xw ]d- p. kw`-hn Imcy-߃ Aßn-s\-Øs ]d- n-cp-s - n Ahƒ Fs C\nsbm-cn- cm{xn Fb t]m n-tebv v t]mim kω-xn- n- m-bn-cp- p. F mwv {]tem-`-\-߃ p apºn Rm howp-t]m-hpi F -dn-bn- -t m. F\n v Dd w h n-. 9 Iem-Iu-apZn 1509

C. lcnipam hfsc AZv`pXIcamb Hc\p`hsØ nbmwv ]dbm t]mip Xv. Xr»qcn \n v A\pP tum. ZnhmIcs t^m h p. AΩ cm{xn howp, Hcp t{ãm mbn InS pibmwv. timhm td ohv tlmkv n enemwv, DSs\ hcq. AXncmhnsebmWv t^mwp mbxv. Rm DSs\ ]pds p. AΩ Xte p sshipt cw tim bøv kmlnxy-{]h ØI klicw kwløns sxcs Sp n thm p snbvxv Xncns Ønbnt bp q. AΩbpsS BtcmKyw s]mxpth tamiambncp p. {io. kn.]n. {io[c kmdns bpw a pw kvt\l]q amb \n Øn\p hgßn CdßnØncn Xmbncp p. F ]sø nse Pqsse amkambncp p, XoøXn Hm Ωbn. Fs kw_ nt StØmfw kmlnxyøn \ kwxr]vxnbpfhmb Hcp sim w. HmW Xn piƒ p th n ct m aqt m \ IYIsfgpXn Ab p simspøp. AXn {io]m XnbpsS ]mzhpw, tum. KpdmanbpsS Bip]{Xnbpw s]spw. Ahibmbn InS p AΩsb hmbn p tiƒ n msa p IcpXn Cu c p IYIfpsSbpw tim n H saspøp. GXv AhiÿnXnbnepw Fs IYIƒ hmbn m AΩ n ambncp p. CXns\mcp ] møehpap v. IeymWw Ignbp Xphsc AΩ IYIfpw IhnXIfpsagpXnbncp p. IeymWØn\p tijw FgpØv Xms\ \n p t]mipibmwp mbxv. AXn AΩbv v IpWvTnXap mbncp psh p txm p p. AXpsIm v Xm \n ØntbSØp\n v ai XpSßnbXv AΩbv v Fs n mø BizmktaInbncp p. Xr»qcn Bip]{XnbpsS Imjz nbn AΩ InS pibmwv. Np w a fp v. Rm ASpØp sn t mƒ AΩ Fs t\m n. a\ nemsb p Xo. AΩ Bbmks v CSØp ssi s]m n Fs t\sc \o n. Rm\Xp {Kln p. GtXm A mxtemitøbv p hgpxnt mipibmsw a n AΩsbs ssi apdpsi ]nsn p. kmh[m\øn AhcpsS Zr n ]Xdn ssiønse ]nspøw Ab p. AΩ Hcp timabntebv v hgpxnbndßn. AΩ Bip]{Xnbn Hcp amktømfw InS p. AΩsb NnIn n tum.taml ]d n pw R߃ Bi hn ncp n. AΩbpsS I nen\p Np pw a ƒ Dugan v Imhencp p. Hcp cm{xn ]Øp awn v Rm Bip]{Xn bn \n v ]pdøndßn. Im\m picbnep ho n t]mim\mbn Hcp Hmt m ]nsn p. henb Xmakan msx B kab Øv Hmt m In nbxv Fs AZv`pXs Sp Øn. t]mim\p ÿehpw ]d p simspøv Rm Hmt mhn Ibdnbncp p. Rm own ncp p. thkw ho n seøww, ` Ww Ign v InS pd ßWw. du n \n v ]pdtøbv p IS msx Hmt m t]mbxv Hcp s]t{smƒ _ ntebv mwv. F\n n an mø Hcp ImcyamWXv. bm{x mscbpw sim v s]{smƒ _ n Iyq \n p Xn\p ]Icw s]t{smfsn se mw t\csø Ign phbv cptxm Ch v. Hmt m mc ]t t]mbxv Sbdn Im p \ndbv m\mbncp p. Abmƒ Hmt mhn \n ndßn Fb knen sdsp m\mbn t]mbn. AbmfpsS \S Øw t\m nbncns Fs Hcp `bw {Kkn p. Hc]ISØns ap dnbn pt]mse. F\n p txm n Cubmƒ Im p \nd ptºmƒ Sb s]m psa v. Sb s]m nsødn p Xv hfsc A]ISamsWs \n dnbmw. Abmƒ knen dpw sim v hcptºmƒ Rm tnmzn p. "Rm CdßtWm?' Abmƒ ths p ]d v, Im p \nd m XpSßn. Fs `bw IqSn hcnibmwv. F mbmepw Sbdn\SpØv ImemWt m D Xv. Imens\m pw ] cpsx p IcpXn Rm Im ko ntebv p Ib n h p N{aw ]Sn ncp p. Abmƒ Im p \nd pibmwv. s]s v Hcp henb i tømss Sb s]m pibpw Hmt m H p Ipepßn Hcp hitøbv v NcnbpIbpw snbvxp. Rm NmSn ]pdøp IS p. F\n n pw a\ nemhmø Hcp ImcyamWXv. Sb s]m nsødn psa v Rm Fßns\ ap Iq n Adn p? H pin AΩbpsS ImcyØn kzm Nn n v aq IqSnb a\ v hcm t]mip Imcyw GtXm AZv`pXIcamb hn[øn ap Iq n Adn p. As n Fs a\ nse s]knankw B ]mhw Hmt m ss{uhdpss Sb s]m n p. F\n nt mgpw Adnbn. AΩ aq p amkw timabn InS tijw sk]v º amkw 27 mw XoøXn acn p. h\nx sabv 1 14, 2001 10

Adp]XpIfnse I Ø Hcp hiykpµcnbmbncp p. As \n v Ccp]Ønc v hb v {]mbw. {]mbøns Xmbncp n B txm. C v ]Xn m piƒ ptijhpw I Øsb n BtemNn ptºmƒ a\ n Ipfn timcnbnsp A\p`hw. c p sim w Zn nbntem, ]{ p sim w t_mws_bntem Xmakn n v D mimxncp Cu A\p`hw I Øsb Fs kz w \Kcam n. Rm Gsd mew Xmakn ncp Xv _menk nembncp p. H mw \nebnse Hcp apdnbn Fs kvt\lnx P\m ±\s H ambncp p GItZiw c psim w. aq p hb p Xmsgbmbncps nepw Ft mƒ ]IzX h Bfmbncp p B ]sømºxpimc. Fs FSpØpNm ßfn KpWtZmjn ncp B \ kvt\lnx aq p sim w apºv lrt{zmk ImcWw acn p. At±lsØ pdn p Hm ΩIqSnbmIs Cu Ipdn v. R߃ v cmhnse ]m sim ph ncp Xv Hcp s] Ip nbmbncp p, tcwp. ]Xns\ v ]sømºxp hb p {]mbw. AXncmhnse, Rßsf kw_ nt StØmfw Bdp awnsbms AXncmhnsebmWv, tcwp Hcp Aepan\ob ]m{xøn ]mepambn h v ap nhnfn pw. Ahsf {]mins m msx RßfpsS Znhkw XpSßmdn. Ahƒ F pw DSpØncp Xv Htc DSp mbncp p. AXmIs AhfpsS s]s p hf tbmssm w sndpxmbn hcnibpw snbvxncp p. XncpºnØncpºn AXns icn p \ndsa msw v AdnbmXmbncn p p. Rm tnmzn pw. kv{xo[\w 2003 am v 11 9

"\n\ v Hcp ]pxnb DSp p hmßn qss?' "Cu DSp ns\ m Ipg w?' Ahƒ tnmzn pw. DSs\Øs Fs ]cxp IÆpIfn \n v adbv m\mbn Ahƒ ssiiƒ amdntebv p sim pt]mibpw snøpw. "C{X tnxap Bƒ v ]pxnsbmcpsp v hmßnø piqss?' Ahƒ Hgn ]m{xhpambn HmSnt mipw. "Rm Hcp Imcyw ]dt mw' P\m ±\ ]dbpw. "lcntb B s]æpambn p Ifn \n Ønt mfq. Ahfv Bsfmcp s]iim.' Ahƒ s]iimsw v F\ns mcn epw txm nbn n. Hcp ]mhw s] Ip n. sndp Øns Xna v AhfpsS Hmtcm Ne\Ønepap mbncp Xv AhfpsS Ip a, {]mbønt XmWv. ]t B ZnhkØn\ptijw Rm Ahsf I ncp Xv as mcp IÆp sim mbncp p. Fs Znhmkz]v\ßfn Ahƒ IS ph p. Fs GIm \nanj߃ Ahsf pdn p Nn Iƒ Dujvafam n. Hcp]t F m B Ip nifpw B {]mbøn Cßns\sbms Øs Bbncn mw. Aßns\bncn ptºmƒ Ahƒ Ft m henb BtemN\bn s] t]mse txm n. Nncnbn, Ifnbn, kwkmcw Xs bn. Ft m ]dbm {ian p t]mse txm pw, ]t H pw ]dbpibpan. Rm h Xpw Ifnbm n kwkmcn m Øs Ahƒ P\m ±\s\ t\m pw, ]ns H pw ]dbmsx Hgn ]m{xsaspøv t]mhpibpw snøpw. Aßns\ \me p Znhkw Ign p. Hcp Znhkw Ahƒ h t mƒ P\m ±\ Ipfnapdnbnembncp p. Ahƒ AItØbv p t\m n P\m ±\ FhnsS F v BwKyØn tnmzn p. IpfnapdnbnemsW p ]d t mƒ Ahƒ kzcw XmgvØn ]dbm XpSßn. Ahƒ v 200 cq] AXymhiyambn thww, AXv Ct mƒøs In Ww. Ign HcmgvNbmbn Fs kvt\lnx D XpsIm v tnmzn m asn bmbxmwv. AXymhiyamWv, klmbn Ww. BtcmSpw ]dbcpxv. "F n\m \n\ v ]Ww?' "HcXymhiyap v. Ignbp Xpw thkøn Xncn pxcmw.' Ahƒ ]cn{`an ncn bmwv. CS nsbv v Ipfn apdnbpss hmxnentebv v t\m p p v. P\m ±\ ]pdøp hcptºmtgbv v Rm ]Ww simsp Ww. Fs Iøn ]Wap mbncp p. an\n m mwv iºfw In nbxv. Hcp amksø snehn\p ]WamWv. kmcan. P\m ±\t\msv ISw hmßmw. s]s v F\ns mcp IpkrXn txm n. Rm ]d p. "Rm ]Ww Xcmw, ]t \o C p bv v apdnbn hcptam?' AhfpsS apjw aßn. Ahƒ tnmzn p. "F n\m?' "shdpsx, \o hcptam?' "Rm h ns n ]Ww Xcnt?' Cs mwv Rm ]d Xv. Ahƒ hmsnb apjtømss ]d p. "F n Rm hcmw.' Rm ]gvkn \n v Ccp\qdp cq]sbspøv simspøp. Ahƒ AXp hmßn. s]s v Ft m Hm ØpsIm v Ahƒ ]d p. "Rm C p hcn, \msf D bv v hcmw.' Ahƒ t]mbt mƒ, Hcp Ccp\qdp cq] ISw simsp m th n Rm Bhiys hnebpss [m ΩnI Xsbm pw Fs a\ n t]mbn. Fs {]mbaxmwv. kzxth HscSpØpNm mc\mbncp p Rm. ]nt v ]mep sim ph Xv AhfpsS A\pP\mbncp p. CSbv v Ah\mWv ]m sim phcni. ZoZn FhnsS F p tnmzn Xn\v ho n F p am{xta ]d q q. tn nbpss snmdpnpdps m pan Ah\v. kmh[m\øn \S phcpw. Nnet mƒ GgpaWnsbms Ign mte Ahs Fgp Øp mhq. Rm D bv p tijw eoshspøp. hcp hgnxs cmairjvw dtãmd n Ibdn ` Ww Ign p. AhnsS \ samcn tzmibpw \mfnticøns I n nwnbpw In pambncp p. ho nseønb DS Ipfn apdnbn Ibdn Ipfn p. ]uusdspøn p, hmk\n pt\m nbt mƒ t]msc p txm n. ho pw Iptd ]uusdspøp taemkiew s]møn. Rm XømsdSp pibmbncp p. PohnXØn BZyambn D mim t]mip Hc\p`hamWv. Hcp s] Ip n! kz]v\ßfn am{xw D mbn p Hc\p`hw CXm GXm\pw \nanjßfn icn p PohnXØn D mhm t]mip p. AhtfmSv kwkmcn Xns\ n, Ahsf ssihebønem p Xns\ n, kmh[m\øn Npw_n p Xns\ nsb mw hnizmwi߃ Rm a\ n Xømdm pibmbncp p. hmxn Aev]w Xpd n p. C\n Ahƒ h v hmxnes pi m Xncn p t]mti. kabw c pawn Ign ncp p. Rm P\eneqsS ]pdtøbv p t\m n \nev]mbn. \ncøv HcpamXncn hnp\ambncp p. "akvt\mfnbm' F v CuWtØmsS hnfn p ]d psim v Hcp sfkv{iowimc D ph nbpambn \S pt]mbn. tcwp hs n sfkv{iow hmßmambncp p. \ncøns Hc Øp\n v \S phcp s] Ip nbv pth n t\m n \n m XpSßnbn v kabw Iptdbmsb v Rm Hm Øp. hm p t\m nbt mƒ kabw aq c. Ahƒ ad p t]mbxmbncn ptam. Aßns\ hcm hgnbn. ]ns? {ItaW Fs {]Xo Iƒ ss\cmiyøn\v hgnamdns mspøp. A p awntbmss ImØncn v Ahkm\n n v Rm I nen InS v Icbm XpSßn. P\m ±\ h t mƒ h msømcp am\knimhÿbnembncp p Rm. AbmfpsS tnmzy߃s m pw Rm adp]sn ]d n. IpØnt mzn p ]Xnhv Abmƒ p mbn cp n. ]n osv Ahƒ h n. A\pP ]m sim phcpw. ZoZnsbhnsS F tnmzyøn\v ho n F adp]sn ]dbpw. F mwv ZoZn ]m sim phcmøxv F tnmzyøn\v Adnbns v Npa Ipep n adp]sn Xcpw. F\n htfmsv tzzjyambn. hcm ] ns n kxyk ambn AXp ]dbpibmbncp p `wkn. Ct mƒ Hcp 12 10 kv{xo[\w 2003 am v

Znhkw apgph Fs Bin n v Ahkm\w... simspø ]WsØ n Rm thhemxns n. A v ]WØn\v \ hnebp mbncp p. kz Æw ]h\v \qdp cq] am{xap mbncp Imeambncp p. Xev mew P\m ±\s Iøn \n v ISw hmßn. B ISw ho m\mbn Hm^oknse s{iun v skmssk nbn \n v ISsaSp t n h p. F nepw ]Ww simspøxn F\n p hnjaap mbn. Ahƒ Hcp X n pimcnbmsw v Rm hnizkn n. Fs nepw AXymhiy ImcyØn\v ISw hmßnbxmbncn Ww. Fs nepw ]Wap mhptºmƒ Xcs. ]t Ahƒ F psim v Fs ASp hcp n. C ans n AXp t\cn p ]dbmambncp p. tcwphns Hm Ω Fs a\ n \n v FSpØpIfbm {ian th Ahƒ ho pw h p. kmcnbmwv thjw. H w Hcp sndp mc\pap mbncp p. AhfpsS s\dpibn knµqcw. Rm hmxnepw ]nsn v \n pibmwv. Ahƒ kmcnbpss A w Xebn qsn C v Ft msp tnmzn p. ""F m Rßsf AItØbv p hnfn møxv?'' Rm Hcp kz]v\øn \n v sr nbpw p. ""hcp, Bjq, Bjq, t_mjq...'' Ah AItØbv p h p. BsI D mbncp Xv c p ItkeIfmbncp p. H n Abmfpw H n Rm\pancp p. Ahƒ I nen Ccp p. ""A]\m s_m p IpsZ?'' F tnmzyøn\v \m n t]mbn F p Rm DØcw ]d p. P\m ±\ eohn t]mbncn bmwv. ""F mwv IeymWØn\v Wn mxncp Xv?'' Rm tnmzn p. Ahƒ kmh[m\øn DØcw ]d p. ""_m_ppnsbt mse henb Bƒ msc Wn m ams{xm pw timfn R߃ v.'' ""Nmbbp m s?'' Rm tnmzn p. ""Rm D m mw.'' Ahƒ NmSnsbgpt p. Ahƒ v B apdnbnep AhImiw ÿm]n p a n Ahƒ s]cpamdn. Nmbbp m n c p mkpifnem n Sot]mbnta sh p. tai pdøp mbncp Sn piƒ X n H pc p _nkv v ]m piƒ ]pdsøspøp AXv Hcp tπbv n \ncønh p. tcwp Nmb IpSn n. Abmƒ Hcp _m n ]yqwmbncp p. \ ]ø. \ mbn hcs F p Rm {]m n p. Ah t]mbn. Rm hmxn Nmcn I nent h ncp p. Fs a\ n Fs ms bmbncp p F v F\n nt mƒ Hm Ωbn. Rm IÆS ncn pibmwv. s]s v Nmcnb hmxn Xpd p i w ti v Rm IÆp Xpd p. Ahƒ Xncn p h ncn bmwv. Hcp NncntbmsS Ahƒ AIØp IS p. ""Fs Xqhme ad p sh p.'' Ahƒ tai pdøp\n v Xqhme FSpØp. ]ns ASpØp h psim v tnmzn p. ""Ft msv tzzjy Ønem Wt?'' ""F mwv ]nt v hcmxncp Xv?'' Ahƒ Hcp \nanjw \n» bmbn, ]ns kmh[m\øn ]dbm XpSßn. ""Rm _m_ppnbpss ASpØp\n v F n\mwv ]Ww hmßnbxv F dntbzm? Hcp kmcn hmßm, ]ns A p ]Ømƒ m v kzy p snehn\pw. A p bv v Cu ]ø Fs ImWm hcpw v ]d ncp p. AXmWv Rm ]nt p hcmsa v ]d Xv. ]ø h p C mbn As møs IeymWw Dd n ypw snbvxp. ]ns AΩ Fs ]pdøp hn n. Rm Iptd ]d p t\m n. IeymW\n bw Ign m Rm H bv v ]pdøndßcpxv F v AΩ ]d p. Ft msv tzzjymbn At?'' Hcp ZnhksØ XømsdSp pw \o ImØncn pw Hm Ωbn h p. ""Rm Iptd ImØp.'' AXp ]dbptºmƒ Fs IÆpIƒ \nd p. ""kmc y, k Ss S. Rm Hcp Znhkw H bv v hcmw. k ssms am nøcmw. Ct mƒ t]ms. ` Ømhv tnm n ImØp \n vwv v. Rm _m_ppntbmsv H bv v kwkmcn m IcpXn q n Xqhme ad p sh XmWv. _m_ppn k Ss St.'' s]s v Ahƒ hmxn tebv p t\m n [rxnbn Fs si n nsn v c p Ihnfnepw Hmtcm DΩ kωm\n v HmSnt mbn. Rm Iptd t\cw H bncn n Ccp p. Rm IcbpIbmbncp p. Ct mƒ Ic ncp Xv A\ymbamb Fs Zpcm{KlßfpsS ]q ØoIcWØn\p kw`hn XS ßfpsS t]cne, adn v Hcp s] Ip n bv v Ft msp IdIf kvt\løns t]cnembncp p. c p amkøn\iw R߃ hosp amdn. AXn\p tijw Ahsf I n n. tcwq, \o FhnsSbmsW nepw \ mbn hcs. kv{xo[\w 2003 am v 13 11

hfsc apºv, AXmbXv Adp]XpIfn D mb Hcp kw`hamwv. F\n v Ccp]Ønc p hb p {]mbw. Rms\mcp alm\kcøn tpmen snøp p. alm\kcßfnse Bbnc W n\v aebmfn AhnhmlnXsct mse RmbdmgvNIfn sshin Fgpt p p, GsX nepw tamwnmvtjmhn\v t]mip p, D bv v IpSpw_ambn Xmakn p h kvt\lnxcptstbm ]cnnb mcptstbm ho n DuWp Xcam p p. ho pw h kn\nam imeifn. Aßns\ Hcphn[w Ipg an mø PohnXw \bn psim ncns bmwv FdWmIpfØp Imcmb Hcp ZºXnIsf ]cnnbs Sp Xv. C\n BsI Ipg ambn F Zpx qn\sbm p an sit m. hfsc \ Iq. ` ØmhpasX, `mcybpasx. tabvuv t^m Cu Z a cßfn ]s SpØm kωm\w Xo. A{Xbv p tbmpn mwv. At±lØn\v ap Ønc p hb v, Ah v Ccp]Ømdv. Rm\hsc tn s\ pw tn nsb pw hnfn p. s]s mwv AhtcmSv ASpØXv. AhcpasX Cßns\ HcpØ h v kvt\ltømss ASp m ImØncp t]mse. Fs RmbdmgvNIƒ AhcpsS ho nembn. kn\nabv v AhcpsS H w t]mipw. t]mimxncp m Ah ]nwßpw. AΩbv p tijw F\n v C{Xb[nIw kvt\lw In nbn p Xv Cu kv{xobn \n msw p ]d m AXnitbm nbmhn. Fs HgnhpZn\߃ Ah XosdgpXn hmßm Xmakap mbn. Fs ]gb ]cnnb m ]cn`hw ]dbp Xv Rm IW m nbn. Nne Znhkßfn Hm^okv hn mepw Rm AhcpsS ho n sn v cm{xn ` WwIqSn Ignt Cdßmdp q. Aßns\bp Hcp sshipt cw Rm sn t mƒ chntb (t]cv icn p X ) Hcp Sqdn\p ]pd msmwv. Fs I t mƒ At±lw ]d p. "Mm, ]d t mtgbv v FØnbncn p p. C\n A\nXbv v t^m snø t m cta.' c p ZnhksØ Sqdn\ndßpIbmbncp p chntb. At mƒ cat n v Iq n\p th n HcI _ phmb A\nXtbmSp hcm ]dbm t]mipibmbncp p. Xncn v Ft msmbn At±lw ]d p. "X\n nhnss c p Znhkw Uyq nbmwv.' ]nt v Hm^okn t]mim hkv{x߃ Cs pw a pap Fs HgnhpIgnhpIƒ hnet mbn. IpfnIgn tijw F\n nsm X Xv chntb s ep nbpw Iøn mø _\nb\p ambncp p. \ HØ icoc{]irxnbmb chntb s _\nb C t mƒ Rms\mcp t\m pipønsbt mse txm n n p m IWw. catn n hmb s]møn Nncn m XpSßn. ]ns chntb s j piƒ F\n p ]miamhns pd mbt mƒ Rm Agn n hkv{x ߃ Ah Ipfnapdnbn sim pt]mbn XncpºnsbSpØp. cm{xn Ah F\n p th n \ hn`hßfp m n. Ddtß kabambt mƒ Ah ]d p. "\o t]mbn InSt m. cat n v ASp fbn Ipd p ]Wnbp v. AXp Ign DSs\ hcmw.' Rm BtemNn p. FhnsS InS m\mwv Ah Ft msmhiys Xv? AhnsS Hcnc I n am{xta D q. ]ns bp Xv kzoicwapdnbnse sndnb, \ofw Ipd tkm^ bmwv. AhnsSbmhn. c papdn ^vfm n F\n p t\m m\p Xv InS d am{xambncp p. AhnsS InS `wknbmbn hncn n ncn p p. c p ]px piƒ Im `mkøv as n h n p v. cat n F pw Iem]camtb snømdp q. H pw Aÿm\Øp ImWn. Rm kwibn p \n p Xp I t mƒ Ah h p. "Mpw, F m?' "Rm ChnSymtWm InS WXv?' "AsX?' F m kwibsa a n Ah ]d p. s]s v Aßns\ tnmzn Xn Rm e n p. ]et mgpw Rm B I nen InS n p v. Rm Hcp hiøpw cat n adphiøpw InS psim v kwkmcn pw. As m pw txm mø hnnmc߃ Ft Ct mƒ Xes]m m? ]pdøv hosns\ s]mxn ncn p Ccp mtwm, AtXm H w InS m t]mip kv{xobpss ` Ømhv AIeØmsW t_m[amtwm? F mbmepw Rm Fs k pnnx a\ ns\ s]s v \nb{ n p. h\nx Pq 1 14, 2001 14 12 C. lcnipam Rm\hsc tn s\ pw tn n sb pw hnfn p. s]s mwv AhtcmSv ASpØXv. Fs Rmbdm gvniƒ AhcpsS ho nembn. AΩbv p tijw F\n v C{Xb[nIw kvt\lw In nbn p Xv Cu kv{xobn \n m sw p ]d m AXni tbm n Bhn.

ASp f tpmen s]s p Xo Øv ta IgpIn catn n InS m h p. Ah Hcp ss\ nbmwv C ncn p Xv. Rm\hsc B thjøn CXphsc I n n. ss\ n cm{xn InS p kabøp am{xambncn Ww Ah [cn p Xv. Fs t\sc Xncn p InS psim v, Xebn ssiøpw Du n Ah kwkmcn m XpSßn. kabw ]{ mbn pw kwkmcw \n Øp n. AXn\nSbv v Rms\ t mtgm Ddßnt mbn. Ihnfn Hcp arzpkv] iw. Rm sr nbpw p. Np pw Ccp v. F mwv kw`hn p sx p a\ nem m Ipd p kabsaspøp. Hcp arzphmb ssi Fs Acs p hcn ncn p p. Rm s]s v Fgpt ncp p. "tn o...' adp]sn D mbn. Fs kvt\ltømss hcn ncp ssiiƒ Xncns Sp s p. catn n \oßn ns p. Rm Hcn qsn hnfn p. "tn o...' Ah IÆpXpd p InS pibmsw p a\ nembn. ]t AhcpsS apj`mhsa msw v F\n p a\ nembn. Rm Iptdt\cw DdßmsX InS p. F\n p a\kvxm]ambn. Ah X kvt\lw Xncn psimsp m F\n p ] nbn t m. Ah sxm SpØmWv. F\n v ASptØbv p \oßn ns v Ahsc si n nsn p Itb th p. Hcp]t AXhsc Bizkn nt t\. Rm\Xp snbvxn. Fs {]mbambncn Ww ImcWw. Ccp]Ønc p hb n Hcm Ip n am\kniambn A{Xbv p hf ncn bn. ]n osv ]et mgpw B AhkcsØ ]ea n hymjym\n v Rm hnjan n p v. Xncn psimsp m ] mø kvt\lsø pdn v, \ s AhkcsØ ]gn v, BWØw sxfnbn m ssih Ahkcw \ s SpØnbXns\ pdn v hyk\n v, Aßns\ ]expw. C\n Hchkcw In nbm Rm AXns\m w hfcpsa v {]Xn bpsaspøp. Aßns\ Hchkcw h n. Hcp amkøn\p n Rm Zn nbv p am ambn t]mbn. ca tn nbpss IØpIƒ CSbv ns p h p. ]ns Ft mgpw adp]sn In mxncp Xn\memhWw AXpw Xms\ \n pt]mbn. Rm F ]Ønaq n \m n Xncns Øn, F ]Øn\men FdWmIpfØv ÿncxmakam pibpw snbvxp. Ah BephmbnemsW dnbmw, ]t ImWphm\p {ia sam pw \SØnbn. Rm, Fs IpSpw_w, Fs {]mcmœßƒ, Aßns\ t]mbn. F ]sø v P\phcnbnemWv chntb acn psh dn Xv. XnI pw bmzr niambn. hnhcw X kvt\lnxs ASpØp\n v AhcpsS hnemkw In n. F psimt m catn nsb ImWWsa p txm n; Hcp RmbdmgvN D Xncn v t]mipibpw snbvxp. kmam\yw henb hosmbncp p AXv. hmxn Xpd Xv catn n Xs bmbncp p. Ipd p XSn n p v, Xebn Hmtcmtcm \c CgIƒ. A{X am{xw. Ccp]Ø psim w AhcpsS kuµcyøn\v Imcyamb t]mdsem pw G n m ] nbn n. Ah s s s]s p a\ nembns p txm p p. Rm\pw H pw ]dbm t]mbn. ]ns {ItaW AhcpsS apjw hnikn p. chntb Hcp amkw apºmwv acn Xv. Ah v c m a fmwp Xv. Hcmƒ apwss_bn tpmen snøp p. A acn hnhcadn p h v C se Xncn p t]mbnt bp q. c masø Bƒ snß qcn F n\obdnßn\p ]Tn p p. D p h n v t]mbn. \msf mkp v. kzoicw apdnbnencp v catn n kwkmcn p sim ncp p. AhcpsS Hmtcm hm nepw kvt\lw \nd p\n p. Rm Fs Øs ]gn pi bmbncp p. PohnXØns GtXm hgnøncnhn IrXLv\\mb Rm AhcpsS kvt\lw hens dn bpibmwp mbxv. H pw Xncn psimsp phm\mhmsx. Rm IcbpIbmbncp p. AXhsc Aºc n p, H p hnjan n pibpw snbvxp. Ah Fgp t psim p ]d p. "Rm Nmbbp m s.' Ah Nmbbpambn Xncn ph p. "F nt\ Ic Xv? tn nsb Hm ØmtWm?' Rm H pw ]d n. Ah XpS p. "Hcp kv{xobpss a\ v F msw v Bsc nepw a\ nem p pt m?' AhcpsS kzcøn thz\bp mbncp p, IÆn Cu hpw. Rm t]mim\mbn Fgpt t mƒ Ah ]d p. chntb t]mbn v BZymbn mwv Rm H bv mhwxv. CXphsc a fp mbncp p. C v cmpohpw t]mbt mƒ h mø hnjaw txm zm.' Ah Fs H w DΩdtØbv p h p. t]mim\mbn hns]dbm Rm AhcpsS apjøp t\m n. Ah s t m ]dbm\p mbncp p. Rm ImØp \n p. "\n\ v C pxs Xncn pt]mtwm?' Ah kwibn psim v XpS p. "hnjamhns n C v cm{xn ChnsS Ignbmw.' Rm F mwv adp]sn ]dtb sx v BtemNn ncns Øs ho pw Hcp Ccp]Ønc p hb pimc\mhpibmbncp p. 15 13 h\nx Pq 1 14, 2001

C. lcnipamà bm{xbnse {]Wbw F\n n ambncp p. AXp Ccphgn t{]aamsw n am{xw. A msx kn\nabn ImWp t]mse BWn\v s]ænt\msp am{xw kvt\lw txm pibpw AXns km m mcøn mbn ]n mse \S pw ]m p ]msnbpw A`ymk߃ ImWn p ss] nfn t{]aw F\n n a. ]m p ]msm AdnbmØXpsIm pam{xa, AXn dnbenkw H pans Xp sim piqsnbmwxv. AXpsIm v BZysØ t\m Øn Øs A\pIqeamb {]XnIcWaps nte Rm apt m p t]mimdp q. \ΩpsS kabhpw hne]nsn XmWt m, bm{x nsbnse GXm\pw awn qdpiƒ am{xamsw nepw. I Øbn \n v a{zmkv hscbp bm{x kw`hclnxambncp p. a{zmkn \n v awkem]pcw sabnen Ibdnbt mgmwv B AXymlnXw kw`hn Xv. Rm Fs s] n Ib n Ccn nsøn Snbn `{Zambn h v hmxn t]mbn \n v πm pt^mantebv p t\m n \n mbn; [rxnbn kmam\ßfpambn Ibdm {ian p h v ieyambns m v. Aßns\ \n ptºmgmwv Hcp s] Ip n, Ccp]Xv Ccp]sØm v hb p mipw, Hcp henb kyq vtikpw Xmßn hcp Xv. [otcmzmøxbv v In p Hcp kµ `hpw ]mgm m Xncp Rm ssi \o ns m v tnmzn p. "Rm klmbn twm?' "Mm, Xm ƒ B hmxn \n v amdn\n psim v.' AhfpsS adp]sn s]s mbncp p. AºSn tian! Fs NΩ ad psh psim v Rm πm pt^man tebv ndßn\n p. Ahƒ s] n Ib m\p {iaønembn. s]s mwv Hcp henb kyq vtikpambn HmSnh Hcmƒ h n t]mim XpSßnsb a n Ahsf X nam ns m v IbdnbXv. Ahƒ ASnsX n hogm t]mbn. Rm ]nsn ns n Ahƒ πm pt^man Iangv Sn p hotwt\. Fs t\m n Hcp NΩtemsS "Xm v bp' ]d psim v Ahƒ ho pw kyq vtikv FSpØp s]m n m t\m n. CXmsWs Ahkm\sØ Ahkcw F v Rm IcpXn. Ct mƒ CSs] ns n C\nsbmcn epw ] ns v F\n p a\ nembn. Rm kyq vtikv AhfpsS Iøn \n v Ipd p _eambnøs ]nsn p hmßn. "Cu hi Imcy߃ Ignhp hsc Gev]n pi' F pw ]d p. Fs [otcmzmøxbv v Hchkcw X psim v Ahƒ amdn\n p. "F{XbmWv ko v \º?' "AºØmdv.' Rm IW m n. Fs ko v 49 BWv. At mƒ AhfpsS ko v Fs FXn hiøp sskuv ko mwv. Rm s] n s]m n h n p n h p. At mgmwv Ahƒ v AXp Ignbm Xns ImcWw a\ nembxv. \ I\ap Xn\v. [otcmzmøxbv v AXnt Xmb hne simsp Ww. AºØmdmw \º ko v Iºm psa ns \SphnemWv. AXphsc G n s] n Ccn nsøns ASnbntebv v \o nh t mtgbv v Rm Xf ncp p. Ahƒ F\ns Xncmbn Ccp p lm v_mkv asnbn h v `wknbmbn Hcp \µn ]d p. henb Imcyambn! ]nip n; t]m v Imip simsp msx Ign p. "F mwnxn p n, CcpºpI Itfm?' "\ shb p t?' "Gbv.' "]pkvxißfmwv.' Nnet mƒ txm pw h nbn Ah\hs Imcyw t\m n t]mbm axnsb v. ]t Ccp]Ø mw hb n HchkcØn\p th n \S ptºmƒ `hnjyøpisfm pw t\m n. "F mwv t]cv?' hm t_m nen \n v Hcp Ihnƒ FSpØp sim v Rm tnmzn p. "\ni' Hcp \nanjsø kwibøn\p tijw Ahƒ ]d p. AXp \pwbmsw p txm n. "\nßfpss t]cv?' Rm Fs icn p t] ]d p. "\msv?' "s]m m\n.' "At mƒ Ip n pdømwv CdßpI At?' "AsX.' ]n osv tnmzyßfpss ich jambncp p. ho pt]cv, A s bpw AΩbpsSbpw t]cv. Rm Atßm p tnmzy߃ tnmzn p Xv Hgnhm m\p hnzkvzamsbmcshmbn AXv F\n p txm n. kabap t m F p Rm\pw IcpXn. ]t cm{xn InS m\mbn Ahƒ apifnse _ Øntebv p t]mip Xphsc F\n p In nb hnhcw AhfpsS t]cpw, Ahƒ azncminbn tpmensbsp pibmsw pw am{xambncp p. GXp Iº\n bmsw p IqSn ]d n. t]cpxs icn p XmtWm F v kwibamwv. ImcWw Adp]XpIfn \ΩpsS \m n ]pdsøm pw \ni F t]cv A{X km[mcwa. tnmzy߃ v icn p DØcw ]dbmsx Hgn p amdm\p AhfpsS sshzkvzyw ani XpXs. AXn\nSbv v cm{xn` Ww sim ph p. \ndsb I nifp Ão ]m{xøn tnmdpw IdnIfpw, Hcp Ão X psim v AS ph ncp p. ` Ww _p psnøm h t mƒ Ahƒ ths mwv ]d ncp Xv. Hcp]t kv{xo[\w 2003 Pq 16 14

sim ph n p mipw. Bfv ]nip nbmsw p txm nbncp p. Rm Fs ]m{xw Xpd p. kmºmdns \ hmk\. km[mcw sdbn sh ` Ww Ign m txm mdn. ]t A v hni p mbxpsim msw p txm p p \ hmk\ A\p`hs Xv. \ni Fs ]m{xøntebv p t\m pibmwv. hn`h߃ t\m n ]Tn pibmsw p txm p p. Rm tnmzn p. "\ni ` Ww sim ph n p mipw At?' "C, Rm bm{xbn H pw Ign mdn.' AsXßns\ ] p p F v F\n p a\ nembn. Rm\mIs AXpt]mse c p ]m{xw ` Ww In nbm H bsn p Ign pw. a p h F p hnnmcn pw F p IcpXn Hcp sπbv v am{xw Hm U snbvxxmwv. "Ipd p tnmdp Xcs?' Rm tnmzn p. "th, Xm vkv.' "F m Ipd p ]gw Ign p.' k nbn \n v \me p ]qh ]gw ]pdsøspøpsim v Rm ]d p. Ahƒ BZyw H p asns nepw ]n osv Fs \o nb ssiøn \n v c p ]gw hmßn Xn m XpSßn. ]mhw hni p ps p txm p p. hni p amdnbtxmss Ahƒ v Aev]w t{]aw DZns v F\n p txm n. Hcp ]pcpjs lrzbøntebv p Ffp hgn AbmfpsS hb neqssbmsw v ti n p v. kv{xobpss ImcyØnepw AXpXs bmwv icnsb p txm p p. ]t c p ]gw sim v Imcyw \S pin n. DuWp Ign v ssiigpin Xncn v h ncp t mƒ ImWp Xv AXphsc kwibn v, kq n v AXymhiyw am{xw kwkmcn ncp s] Ip ntb Bbncp n. Ccp \ndw, `wknbp apjw. ]miøn\v XSn. kpµcnsb p hnfn m hnjaan mø s] Ip n. Ahƒ Fs Hm^okv hntij߃ At\zjn p. XmaksØ n. HgnhpZnhkßfn Fs ms snøp p F p tnmzn p. kn\na ImWmdpt m? Cw ojv kn\naifmtwm ImWmdv? F{X Znhkw eohp v? F p Xncn pt]mip p?... Hcp Imcyw Cu aca a\ nem mxncp sxs m At mgpw Ahƒ Fs Imcy߃ tnm Øn sbsp pibmbncp psh XmWv. AhfpsS Imcyßsf mw Ahƒ `wknbmbn aqsnh p. t{]aøneis m Aßns\sbm pw Nn n m Ignbn. Ahfpw ASnapSn t{]aønemsb hnizmkw h t mƒ Rm tnmzn p. "Fs C amtbm?' kv{xo[\w 2003 Pq 17 15

Ahƒ s]s v sr nbt]mse Fs t\m n. ]ns i w XmgvØns m v tnmzn p. "F m h s{]mt mkepw sim p hczmtwm?' Ahƒ s]s v s]m n ncn p. Rm h mxmbn. "Rm Ddßm t]mip p.' Ahƒ Fgpt p, apifnse _ Øn Hcp s_uvjos SpØp hncn p. Fb ]nt m FSpØv DuXn ho n m XpSßn. apifn Ibdn InS tijw Ahƒ Xmtgbv p t\m n At mgpw A w hn v Ccn p Ft msv Nncn psim v ]d p. "KpUv ss\ v, G v kzo v {Uowkv.' "KpUv ss\ v.' Rm Ahƒ v kzo v {Uowkv Biwkn n. Fs NΩn n psim v Ahƒ a[pckz]v\߃ ImW. cm{xn Dd w Ign v Fgpt t mgpw Fs t{]aøn\v H pw Cf w h n ns v I p. AXpsIm v Ip n pdøv Ahƒ Cdßm XømsdSp ptºmƒ AhfpsS s] n ko n Snbn \n v hens SpØv hmxnen SpØpsIm ph p h p. h n \n t mƒ Fs s] ntbmssm w AhfpsS s] nbpw πm vt^mantebv nd n h p. ho n \n v Bsc nepw h n pt m F p t\m m\mbn Rm Xncn p. A CSbv v A\pP msc Bscsb nepw ]d b mdp v. C Bcpw h n n. Rm \nitbmsv bm{x ]dbm\mbn Xncn p. Ahƒ t]mbn gn ncp p, bm{x ]dbpi IqSn snømsx. aq mgvnsø eohmwv F\n p Xv AXn bm{xbv pxs \mep Znhkw t]mipw. _m nbp Znhk߃ ho n Øs Ign piq phm\mwv F\n n w. sxmsnbn \ndsbbp mbncp acßfpw snsnifpw Fs Iq pimcmbncp p. Ahcpambn ho pw temkyw IqSn Rm Aßns\ Aek\mbn \S pw. h yωamcpss ho n t]miww. Ht m ct m ZnhkwsIm v B kµ i\߃ \SØpw. ]ns timgnt msv ]nknωmhs ASpØpw ]q\qcnse AΩmhs ASpØpw t]mhpw. Xncn p t]mip Xn\papºv HcmgvNsb nepw ho n Øs Ccn Ww. At mgmwv AΩ ]dbp Xv. "...sø AΩpΩ kpjw ymsx sis zmwv. H v t]mbn It m. sis vx ymwv. \o ASpØ {]mhiyw hcptºm ImWm ]t zm dnbn.' F\n v H pw Xmev]cyap mbncp n. F nepw AΩbpsS \n Øn\p hgßn Hcp cmhnse ]pds p. c p _ piƒ amdn bdn Rm AhcpsS ho nseøn. HcΩqΩbpw AhcpsS aiƒ Rm AΩmbn F p hnfn p Hcp kv{xobpw am{xta AhnsSbp q. AhcpsS a ƒ c pt] F p snøp p F v Adnbn. AΩtbmSv tnmzn pshbv m\pw ad p. Hcp shdpw \m n ]pdambncp p AXv. _ ndßn hbepifpss CSbn ep t\cnb hcºneqss \S v Hcp sndnb Ip v Ibdn adn pthww AhnsS FØm. sim Ønsemcn Bin p tamln p In p eohv Cßns\ ]mgmt n h Xn F\n v AΩtbmSv tzzjyw txm n. AΩqΩ Xosc InS n Øs bmbncp p. AΩmbn ]d p simspøxpsim mwv Fs a\ nembxp Xs. henb kt mjambn. Iptd t\cw Fs ssi ]nsn psim v InS p. Xncn v XfØn h ncp v Nmb IpSn ptºmƒ Rm AΩmbntbmSv tnmzn p. "a sfms FhnsSbmWv?' "chn kviqfn t]mbncn ymwv. Ah Fkv.Fkv.F.kn bs Cs m w. e van tamfnev v. Ipfn m tidoxm. \o h Xdn n v mhn.' timwnbndßp i w ti p Rm Xncn pt\m n. ]mhmsbpw ªukpan Hcp s] Ip n timwnbndßn hcp p. e van C{X hepxmtbm F v Rm AZv`pXs SptºmgmWv Ahƒ Xncn Xpw Rm AhfpsS apjw I Xpw. AXp \nibmbncp p. "\ni?' Ahƒ Hcp \nanjw ]I p \n pt]mbn, ]ns \nebv mø Hcp s]m n ncnbpw. AΩmbn A w hn p \n pibmbncp p. Fs NΩnb apjw Fßns\bncp ncn Ww F v Ct mƒ Hm m\mhp n. Fs ] n Xn\v Rm\hƒ p in simspøp. DuWp Ign tijw hn{ian m\mbn apifntebv p t]miptºmƒ Ahƒ CdßnhcnIbmbncp p. Rm timwnbpss CSbneqsS t\m n. AΩmbn ASp fbnemwv. Ahsf IchebØnem n Ihnfn DΩ hbv ptºmƒ Ahƒ IpXdnbn. Xncn v HcpΩ Xcm\mbn Fs Ihnƒ ImWn psimspøt mƒ Ahƒ DΩ hbv m\mbn B v DΩ hbv msx sim \w IpØn HmSnt mbn. It m, Fßns\bmWv s] Ip nisf hnizkn p Xv? 18 16 kv{xo[\w 2003 Pq

t_mws_bnse PohnXØn ad m\mhmø Hc ymbambncp p Fgp]Xp IfpsS Ahkm\w. `uxniambn B n F mw Hmtcmt mtcm mbn I apºn h v \ s psim ncn p Xv \n lmbcmbn t\m n\n Hcp Ime L ambncp p AXv. Ahkm\ambn \ s Xv hfsc I s v D m nb ^vfm mbncp p. Pplp_o ntebv v c p an\p v \S m\p Zqcw am{xta D mbncp p q RßfpsS ^vfm n \n v. \ ÿew, \ kuicyw. AXpw \ s txmss t_mws_hmkw Fs t bv pambn Ahkm\n n v \m nte bv p Xncn pibmwp mbxv. Cu ImesØ A\p`h߃ Fs IYIfn t\cn pw A msxbpw {]Xy s n p v. AXn {][m\ambh "Hcp IMv^q ss^ ' "Znt\mkdns Ip n', "Hcp hnizmkn' F nhbmwv. ^vfm v hn v ISsa mw ho nbtijw \m nseøn AΩtbmSv Fs PmXIw Bhiys Xpw t\m nbt mƒ AXp{]Imcw F mw \ s Sm\mWv tbmkw F p a\ nem nbxpw a pw Rm apsºmcnsøv hnizambn FgpXnbn p v. ("Znt\mkdns Ip n' F IYbn Cu kw`hw D v) AsXm pw ChnsS hnhcn p n. ]t sszh Hcp Imcyw hy am nbncp p. \ s sx mw \S pzi Ign v ip{izi h m Xncn pin pw F v. ip{izibv pw AXn\p apºp mbncp hymgzibv pw CSbv p B Zimk nbn \S Hcp ImcyamWv Rm Xmsg hnhcn p Xv. \m n Xncns Ønbt mƒ apºnep mbncp e yw, \ s sx mw Xncn p m pi F X, adn v Hmtcm Znhkhpw Fßns\ D n\o mw F Xmbncp p. ImcWw Ccp]Xp sim ambn D m nbsx mw GXm\pw amk߃sim v \ s ncp p. A tøbv p th Xv A p m pi. R߃ Xma kn ncp Xv FdWmIpfØv tpmkv P vj\n ]m mkn\p ]n nse CS\ncØnembncp p. AhnsS simspß qcnse cmah Ω Xºpcm I\n v hmsibv p X ho n. Hcp sndnb DΩdw D Xn Ipd p dm piƒ h v Imk piƒ \ncøn Hcp IS XpSßn. IS Fs ms ]dbp Xv Ipd p AXnitbm nbmwv. ]t GXm\pw Znhk߃ p n Øs Iptd \ ]XnhpImsc In n. Imk p hnev]\tbmssm w Xs AXymhiyw Imk piƒ dn m Up snbvxpsimsp pibpw snbvxp. t_mws_bn h v ]gb lnµn Km\ßfpsS \s mcp tijcw D m nbncp p. F mw \ s t mgpw ssihnsmsx kq n tijcw. AXp RßfpsS c mbn FØn. R߃ v ]XnhpImc D mbncp Xv, Iptd kplrøp ƒ am{xw. Ah AhcpsS ]cnnb msc sim ph p. Aßns\ FdWmIpfØp h v GXm\pw BgvNIƒ p n \n p Xncnbm\p hcpam\ap mbn. {Kl߃ R߃ \piqeambnøpsßnbxns BZykqN\. ]t h t mgpw hcp IpSpw_kplrØp tftbm _ p tftbm kzoicn m am{xap hcpam\w At mgpap mbncp n R߃ v. Hmtcm _ phns hchpw `bkt mjkωn{iamb hnimctømssbmwv R߃ I ncp Xv. RßfpsS ai A v A ntem Bdntem ]Tn pibmbncp p. ]Øp, ]Xns\m p hb p {]mbw. t_mws_ bn h v RßfpsS {]iv\߃ XpSßnbt mƒ apx Imcy߃ A{X \ mbn t]mip sx v A v At m Btdm hb p am{xw {]mbap Ah v a\ nembncp p. kz w Bhiy߃ Ignbp {X Ipd v, X m Ignbp hn[w Ah klicn ncp p. R߃ c pt]cpw tpmenønc nemhptºmƒ CSbv v ASp f bn t]mbn kzbw ` Ww Xømdm pi IqSn snømdp v Ah. ais Cu {]mbønep Hcp Nn{XamWv "Hcp IMv^q ss^ ' F IYbnep Xv. C\n FdWmIpfsØØn GXm\pw amk߃ Ign t mgp mb B kw`hw ]dbmw. Fs A\pP tum. ZnhmIc bmzr niambn IpSpw_ktaX\mbn h p. RßfpsS icn p Ahÿ Abmƒ dnbn. AXv Adnbn Wsa pw R߃ p mbncp n. ASp fbnse Imcyw Ipd p ]cpßenembncp p. Npcp n d m Nmbbp m phm\p Hcp tncphifpw D mbncp n. cmhnse {]mxent\mssm w Nmb In mxncp txmss ai v B clkyw a\ nembncp p. CSb nsbv v Xn m\p km[\߃ mbn ]cxp kz`mhap Xn\m ]e kv{xo[\w 2003 Pq 19 17

Sn pifpw ImenbmsW Imcyhpw Ah a\ nem nbncp p. sndnb \pw IpSpw_hpw h t mƒ Ah\pw Ipd p ]cn{`aap mbn. Ah AΩtbmSv tnmzn p. "F mwv Ah p simsp pi?' Xev mew H pans v efnx ]d p. Ahƒ pw hnjaap mbncp p. "At mƒ \ΩsS ASpØv ]Wsam pw Ct?' "C tams\, C v I hsw tamiambncp p. Bcpw h n n.' Aßns\bpw kw`hn mdp v. ]I apgph IS Xpd p sh mepw Bcpw h ns p hcpw. Bƒ m s]s v \sω ad t]mse. icn p ]d m Iptd Imk piƒ dn m Up snbvxp h n p v. AsXms simspøm Øs AXymhiyImcy߃ \S pambncp p. AXpas n Bsc nepw h v Ht m ct m Imk piƒ hmßns m pt]mbmepw axn. Bcpw hcnibp mbn. Rm Bƒ msc BI jn m\mbn kv]o dn qsn hcp ]m pifpss i w Iq n hbv pw. Imcysam pan. ai, Bsc nepw hcp pt m F p t\m ns m v Iu dn SpØv Imhembn. Rm\pw efnxbpw A\pPt\mSv kwkmcn psim v AIØpw. Aßns\bncn ptºmƒ Hcp ]XnhpImc h p. efnx Fgpt v DΩdtØbv p t]mipibpw snbvxp. Abmƒ p Imk v FSpØpsImSpØtijw Ahƒ Xncn ph v kwkmcøn tn p. sim Øn Ht m ct m {]mhiyw am{xw hncp phcp A\pP\pw IpSpw_Øn\pw (AhcpsS a ƒ v A v c pw \mepw hb p {]mbta Bhq) H pw simsp m IgnbmØ hnjaøn Ccn pibmbncp p Rm. AXn\nSbv v efnx Fgpt v CSb v DΩdtØbv pw CSbv v ASp f bntebv pambn t]mip p mbncp p. Hcp awn q Ign pimwpw s]s hƒ Hcp t{sbn Nmbbpambn h p. ]n mse Hcp ]m{xøn \ XpSpØ hsifpambn APnbpw. Fs AZv`pXØn\v Iøpw IW pap mbn cp n. efnx Hcp NncntbmsS ASp fbntebv p t]mbn Izm sπb piƒ FSpØp sim ph p F mh pw hsbpw N nwnbpw hnfºn. RßfpsS C mbvvasb n H pw t_m[hm mcmimsx ZnhmIc\pw tim`\bpw a fpw Xncn pt]mbn. Ah t]mb DSs\ APn Ifn m \ndßn. C mbva Fßns\ s]s v ]cnlcn psh v AdnbmsX kkvs] knencn p Ft msv D mb Imcy߃ efnx ]d p X p. APn ISbpsS Iu dn ImØp \n pibmbncp p. BZysØ ]XnhpImc h t mƒ In nbxv ]Øp cq]bmbncp p. AXpwsIm v Ah sxm SpØp Un m psa v tãmdntebvt msn Nmbs msn hmßns m ph p. Nmbbp m m C\n Fs ms bmwv th sx v tnmzn tijw ASpØ IÃa p th n ImØp\n p. ASpØ IÃa h t mƒ In nbxv ]Xn\ p cq]bmbncp p. Ah ho pw Un m vsa vtãmdntebvt msn ] kmc hmßns m p h p. `mkyøn\v ]m D mbncp p. AΩ Nmb D m p t\cw Ah ho pw Iu dn ImØp \n pibmbncp p. aq masø IÃa h t mƒ In nb ]WwsIm v Ah HmSnbXv ]m mkn\v FXn hiøp tkmip sdtãmd ntebv mbncp p. A s am\w Im m Ah snbvx {ia߃, Ah A\p`hn am\kni ]ncn apdp w hfscbmbncp p. F mw ]tøm ]Xns\mt m hb n. C v F\n v CsX mw \n Ωaambn Hm mw, ImcWw sszh cpss {]hn\w icnbmbn h p. R߃ v \ s sx mw Xncn p In n, AXpw Imcyamb ]cn{iaßsfm pw IqSmsXØs. Fgp]XpI fpss Ahkm\Øn R߃ cm I tpmen snbvxp, F m hmxnepifnepw ap nhnfn p. ^eap mbns p am{xa Hmtcmt mtcm mbn \ s SpIbpw snbvxp. PmXIØn ]d NoØ Imew \oßnbt mƒ F mw hfsc kzm`mhniambn, A\mbmtk\ RßfpsS hgnbn h p. cm I tpmen sntø n hs nepw AXn\p X ^eap mbn. Pplphn \ s ^vfm n\p ]Icw AXnepw \s mcp ^vfm v FdWmIpfØv IÆmb ÿeøpxs tasn m ] n. ai ]Tn v \s mcp tpmenbnembn. AXpw kz w ]cn{ia߃sim pxs. kz w ]cn{ia߃ sim pxs Ah _mwkfqcn Hcp ^vfm v hmßn. Ct mƒ Ahs IeymWw Ign p, Ahs a\ n\nwßnb Hcp s] Ip nxs. F nepw ]Xnt\gp sim ߃ apºv \S B kµ i\w Hm ptºmƒ apºn hcp Xv A s am\w Im m\mbn am\kni kwl jw A\p`hn Hcp ]Xns\m pimcs apjamwv. 20 18 kv{xo[\w 2003 Pq

C. lcnipam sxm mbncøn Fgp]sØ v Fgp]sØmºXp Imew. snøp Imcyßsfm pw Dt±in ^ew snbvxn. Rm ]Xn\mdp sim w tpmensbspø Iº\nhn v kz ambn Hcp _nkn\ v XpSßnbXv `oaamb \ Øn Iemin p. Iº\nbn \n p In nb kºmzysa mw _nkn\ nend nsb p am{xa Iptd ISw hmßpibpw snbvxncp p. _nkn\ v s]mfn t mƒ ISambn \ Inb ]WØn mbn _ p fpw kvt\lnxcpw _lfwh p XpSßn. ]Wan m F ÿnxn hntijw C{Xbpw at\mlcamsw v Rm BZyambn a\ nem pibmbncp p. H n\pw ]Wan, ISambn FhnsS\n pw In m\pan. ]pdøndßn _ n t]mim\p ]WwIqSn ssiønen mø Hchÿ BtemNn p t\m q. Aßns\ \bmss]k ssiønen mxncp Hcp Znhkw sshipt cw, ]nt v ]pdøndßm\p ]Wap m p Xns\ n Rm\pw `mcybpw BtemNn p. Gsd t\cw BtemNn t mƒ Hm Ω h Xv AIØp si nh h Øam\ ]{XßfmWv. GItZiw F p ]Øp Intem D mhpw. R߃ Xmakn ncp Xv Pplphnembncp p. Pplphn A v ]gb ISemkv FSp p ISIsfm pap mbncp n. km m{iqkphsc t]mim\p _ piqenbpan. Pplphn \n v km m{iqkphsc F p _ vtãm ns Zqcap v. sshipt cw GgpaWntbmsS Cu Zqcw \S m Rm Xo bm n. ]{Xs pw Npa v Rm km m{iqkphsc \S p. C v Rm ]gb ]{X߃ hn p n. Fs A{XXs kmºønitijnbn mø h h pw AXp simsp pibmwv ]Xnhv. ]t Hmtcm {]mhiyw simsp ptºmgpw Rm A v ]{Xs pw Npa v km {Iqkntebv v \S Xv Hm pw. Rm ]dbm t]mip Imcyw CX. C{Xbpw Zmcn{Zyw A\p`hn ptºmgmwv F\n v Ccp qdp cq] howpin p Xv. Fgp]ØnF n Ccp qdp cq]bv v \ hnebp v. km m{iqkn Hcp ]enc p ISbpsS apºn h mwv as nb \nebn B t\m piƒ In nbxv. Hcp sndnb IpSpw_Øn\p th ]enc p hmßm A{Xbpw axn. Np pw t\m n h\nx Pqsse 1 14, 2001 21 19 ]Wan F ÿnxn hntijw C{X at\mlc amsw v Rm A mwv BZyambn a\kn em p Xv. H n\pw ]Wan, ISw Xcm\pw Bcpan. _kv Iqen- p ]Ww t]mepw Iøn C mø Hchÿ BtemNn p t\m q.

Bcpw {i n p ns p I t mƒ B t\m piƒ Ip\ns SpØv Rm t]m nen p. ]WØn\v C{Xbpw Bhiyap t mƒ Fs apºn, AXpw Ioibnep sndnb Hcp kwjy v AXymhiyw ]enc p hmßm sn t mƒ, B t\m piƒ sim ph n v AsXs ImWn p X sszhøn\v Rm \µn ]d p. sszhøn\v ssi qen simsp p Xn hnizmkan mbncp XpsIm v t\ bpw hgn]mspsam pw t\cmsx \µnbn Imcyw HXp n Rm ISbntebv p IS p. Hcncp]sØ p ap Xp hb p kv{xo Iøn Hcp enãpw ]nsn v km[\߃ v Hm U simsp pibmwv. Fs DugØn\pth n ImØp \n ptºmƒ Rm Hcp sj temivtlmwkmbn B kv{xosb n Dul߃ \SØn. kabw BdpaWnbmbncp p. Npaen Xq nbn XpI k n ImcWw Ah GtXm Hm^okn tpmensbsp p psh v Rm Duln p. Hm^okn \n v hcp hgn km[\߃ hmßn sim pt]mipibmbncn pw. Ah DSpØncp Xv km[mcw tim kmcnbmbncp p. GtXm k m Hm^okn sndnsbmcp tpmenbmbncn Ww. ho n ImØncn p Ip pßfpss ASpsØØm\p [rxn AhcpsS apjøp mbncp p. AhcpsS kzimcypohnxw C{Xbpw Dulns SpØt mƒøs F\n p Ipd p kam[m\ambn. ]ns ` Ømhns Imcysam pw Rm Dulns Sp m t]mbn. IS mc thkwxs _n Xømdm n AhcpsS Iøn simspøp. AsXm v HmSn p t\m nb tijw Ah Npaenep _mkpxpd p. Hcp k{xobpss apjw C{Xb[nIw hnfdmsa v A mwv Rm a\ nem nbxv. t\m ns m ncns AhcpsS Np piƒ hnd m XpSßn, IÆpIƒ \nds mgpim XpSßn. Xnc p _ n h v ]Ww Bsc nepw ASns SpØncn psa v IS m c ]dbptºmgpw Ah _mkn p n ]cxpixs bmwv. C _mknsem pw ]Wan. Ah txßntøßn IcbpIbmbncp p. IS mc \ h\mbncp p. Abmƒ ]d p. "\n߃ km[\߃ sim ps]mbvs m p, \msf ]Ww sim ph m axn.' txßen\nsbn Ah ]d p. "th, \mtfbv v Rms\hnSp p m m\mwv C{Xbpw ]Ww?' s]s mwv Rm\Xp I Xv. Ah p th n FSpØph km[\߃ nsbn Hcp Sn t n^puv! Rm tnmzn p. "F{X cq]bmwp mbncp Xv _mknev?' "Ccp\qdpdp ni. Rm\Xv...' Ah XpS n. Rm t]m n \n v t\m piƒ FSpØp Ahsc ImWn p. "CXmtWm \nßfpss ]Ww?' AhcpsS IÆpIƒ hnikn p. "F\n v ISbpsS ]pdøp\n v howpin nbxmwv.' hmtß km[\ßfpss enãv FSp m\mbn ISbpsS ]pdøp \n v _mkp Xpd Xv At mgmwh Hm ØXv. Rm Fs c p hb p ais\ Hm Øp. _nkn\ p XpSßp Xn\p apsº mw i\nbmgvn Ifn Hm^okn \n p hcptºmƒ Ah\v tnm tf v hmßns msp mdp mbncp p. ]WØn\v _p nap p XpSßnbt mƒ AXp Xms\ \n p. Rm Nmbbpw ] kmcbpw hmßp Xn\p ]Icw tnm tf v hmßn, ]pdin \n p h \µnhm piƒ p t\sc shdpw Nncnam{Xw Xncn p simspøv, sszhøn\v t\csø simspø Hcp \µn Xncns SpØv AXn\p ]Icw Hcmbncw \µn \ Ins m v ISbn \n ndßn. 22 20 h\nx Pqsse 1 14, 2001

C. lcnipam t_mws_bnse Jmdn Hcp kpµckmbm ØnemWv Rm\hsc I pap p Xv. Fgp]XpIfpsS a[yønemwv. _m{µbv pw km m{iqmkn\pansbnse at\mlcamb XmakÿeamWv Jm. CcphiØpw ]qac߃ XWsemcp p Jm tdmun Hcp kpµc kmbm Øn... Rm _ v ImØp \n pibmbncp p. Ftßm pw t]mim [rxnsbm pan møxpsim v Xnc p _ piƒ Hgnhm n. ] nbm At cn p t]mbn Aw_ HmkvIm Xotb dn GsX nepw kn\nabv v Sn v _p p snbvxv ho ntebv p asßww. (Aw_ HmkvIm kn\nam Xotb dpiƒ C n ). At mgmwv Fs t mse [rxnbn msx _ v tãm n \n p Hcp kv{xosb ImWp Xv. I ]mss Hm ØXv Chsc FhnsStbmh v I n ps mwv. FhnsS \n msw v ]nspøw In p n. \m Ø p hb p txm pw, Hcp]t IqSpX. \ \ndw, `wknbp apjw. Ah KpPdmØnIsft mse kmcn hetøm mwv DSpØncn p Xv. I m Øs txm pw kº amsbmcp IpSpw_Øn \n mwh hcp sx v. Hcp]t RßfpsS DØtc y IpSpw_kvt\lnXcpsS BcpsS sb nepw ho n D hcmbncn pw, As n RßfpsS si nsønse 30 ^vfm p IfntesX nepsam n AXnYnIfmbn hcptºmƒ I Xmbncn Ww. RßfpsS XmgsØ \nebn Xmakn ncp Xv Hcp tnm{] IpSpw_amWv. AXns\Xn hisø ^vfm n \tc{µ\myv. (\S t{]w\myns Cfb ktlmzc ). as hnßn Xmakn n cp Xv Imadmam I]mUnb. a p Xmak m ] m_nifpw, Bwt m C y kpamwv. AhnsSsbm pw Chsc I Hm Ωbn. Fs nepamis Ah Fs bpw {i n pi bmsw v a\ nembt mƒ Ah v Fs bpw a\ nemsb v F\n pd mbn. Ah kmh[m\øn \S v Fs AcnInseØn. s]s v Ft m ] nbn mbva txm n Rm Ahsc t\m n. Hcp \KcØn Xmakn ptºmƒ AhnSsØ kwkmc `mj ]Tn Ww. Cs n {]iv\amwv. Ahsc mwpt± in sx v BtemNn pibm bncp p Rms\ aµ_p n. h\nx HmKÃv 1 14, 2001 23 21

Rm\pw Ahcpw At\ym\yw Nncn Xv GItZiw Htc kabømbncp p. Rm tnmzn p. "ChnsS?' Ah Ft m adp]sn ]d p. Rm Fs tnmzyw Bh Øn p. CØhW Ah hy ambnøs adp]sn ]d p. "Imw] Bbnsl.' Hcp Imcyw ]dbs, ]Øp]Xn\ p sim w DØtc ybn Xmakn n pw F\n v lnµn ]Tn m Ign n n. Ah tpmen p h XmsW p am{xw a\ nembn. Hcp]t AhnsS ASpØp GsX nepw Hm^okn \n v tpmen Ign v ho ntebv p asßpibmbncn pw. kabw sshipt cw Bdp awntbmsspøncp p. apifn ]S p ]nsn p \n p ac߃ BImishfn sø XS XpsIm v kabw Hcp Ggp awnbmb {]XoXn bp m n. Ah IqSpX ASpØp h p. _ nse Xnc v Hgn tijw kmh[m\øn t]mimsa v Ahcpw Hm Øp ImWpw. Ah tnmzn p. "B]v Ilm scltøtlm.' Rm Pplphn Xmakn p skmssk nbpss t]cp ]d p, ]ns AtX tnmzyw AhcpsS t\ pw sxmspøp. Ah ]d p. "sh tkmh.' XpS v Ah tnmzn p. "ho n Bscms bp v?' "`mcybpw ai\pw.' ]ns Ahsc mwv ]d sx v F\n p a\ nembn. Fs Adnhns ]cn[nbn semxpßp Xmbncp n AhcpsS `mj. Hcp SmIvkn ]nsn p Xns\ nbmbncp p Ah ]d ncp sx v Rm Dulns SpØp. _ pifn Xnc v Ipd ncp n. Hcp SmIvkn ]nsn pi \s mcp ImcyamWv. F\n v At cnbn Cdßmw. sh tkmh v ]tøm ]Xn\t m cq]sb hcq. A{Xbpw ]Ww Ahsc G n pibpamhmw. Rm ]d p. "icn.' Hcp SmIvkn In p Xphsc kwkmcw XpScm Rm Xo bm n. Rm tnmzn p. "ho n Bscms bp v?' "Rm\pw AΩbpw am{xw. Hcp aifp Xns IeymWw Ign p.' "` Ømhv?' "Dt] n p t]mbn.' "At mƒ XpWbv v AΩ am{xw?' "AXp kmcw y. AsXmcp IÆpw snhnbpw C mø km[\mwv. Hcp `mkøv InSt mfpw. \ap v t]mimw.' s]s v Ft m ] nbn mbva txm n Rm Ahsc t\m n. Hcp \KcØn Xmakn ptºmƒ AhnSsØ kwkmc`mj ]Tn Ww. Cs n {]iv\amwv. Ahsc mwpt±in sx v BtemNn p Ibmbncp p Rms\ aµ_p n. A[nIt\cw {]iv\w h ncnt n h n F\n v. Ah H piqsn ASptØbv v \oßn\n p. Ct mƒ Ah Fs sxm p sxm n m F a nembncp p. Rm h mxmbn. Hcp ]Xn\mbncw h jßfpss ssz Lyw txm n ]Øp sk pifpss HSphn Ah Fs ssi ]nsn p sim v tnmzn p. "F\n v F p Xcpw? Iym tzmsk?' apdpsi ]nsn ncp Hcp ssi X nam nbxpw, apºn \oßnøpsßnb Hcp Xnc p _ ns ^psvt_m Un Imens Hc w hbv m ]gpxp Is ØnbXpw AXntebv v NmSn hmxnens hiøp _mdn I n v c p hncepiƒsim v apdps ]nsn Xpw Hm Ωbp v. I ŒdpsS iimcw Rm\{X Imcyam nbn, ImcWw ]n n \n v h ncp hm piƒ AXnepw I ambncp p. 24 22 h\nx HmKÃv 1 14, 2001

25 C. lcnipam PmIv seas {]kn amsbmcp aqhnbp v. "Z A]m Svsa v.' I Øbnse sat{sm kn\nabntem sse vlukv kn\nabntem AXp I sxt m Ωbn. Adp]XpIfnemWv. t_mkns BhiyØn\p th n kz w A]m Svsa ns Xmt m simsp pi hgn Iº\nbn s]s v ]Sn]Snbmbn Db p hcp DtZymKÿs angnhp tdmƒ A`n\bn Xv PmIv sea\mwv. Ahkm\w a\ nemhp p t_mkv Xs A]m Svsa n tebv v sim pt]mbncp Xv B si nsønse en^v v Hm]td dpw Xs Xs ImapInbp ambncp s] Ip nsbbmbncps v. h msømcp aqhn. PohnXØn Hcp PmIv sea\mti KXntISv F\n pap mbn. t_mkn\p th n b, kvt\lnx\p th n. Abmƒ Hcp _wkmfn s] Ip nbpambn kvt\lønembn cp p. KmVamb kvt\løn. ho pim Adn n n. AXpsIm v ]pdøph v ImWpI hnjaamwv, {]txyin pw Hmtcm sxcphnepw ZmZamcpsS hnfbm ap t mƒ. Hcp _wkmfn s] Ip nsb ke a{zmkn (Aßns\bmWv sx n y m s]mxpsh Adnb s Sp Xv) AhcpsS apºn h v X ns m p t]mip Xv Ah p kln n. Aßns\bmWv cman{µ Fs apdnbpss Xmt m hmßm XpSßnbXv. i\nbmgvn Ifn D hscsb Hm^okp q. AXpIgn m Abmƒ Fs Hm^okn hcpw Xmt m hmßnt mipw. F\n pw i\nbmgvn D hsc am{xta Hm^okp q F Xv {]iv\ap m n. km[mcw Fs ]Xnhv, i\nbmgvnifn dtãmd n \n v Fs nepw Ign v thkw ho nseøn sshio v A p awnhsc DdßpI F Xmbn cp p. cman{µs t{]aw AXp I Øm n. Rm ]pxnb Nn bp m n. D v NnØc Ah\yq hsc \S v NnMvhm F t]cp ssn\okv sdtãmd n t]mbn ` Ww Ign pw, ho pw \S v GsX nepw kn\namlmfn am n\n tjmbv v t]mipw. Ipds mcmvw_c PohnXw. Cu FIvkv{Sm NnehpIsfm pw Rm N{µs\ Nm v snbvxns Xv a Øcambn F v F\n nt mƒ txm p p. Xncn v A p awntbmss 23 IrXyw F p awn p Rm hmxn ap n. Xpd Xv N{µ Xs, ]t ]n n \n ncp Xv slmdnipam ZmZm F p kvt\ltøm ss hnfn ncp aoxph. as mcpip n bmwv. aoxphnt\ mƒ kpµcnbmb Hcp Ip n. Rm Hcp tnmzytømss N{µs\ t\m n. Abmƒ IÆndp n mwn p. h\nx HmKÃv 15 31, 2001

_menk nep ho nseøpw. At mgpw N{µ\pw aoxphpw apdnbnembncn pw. "slmdnipam ZmZm, Io Jt_m F p ]d p hcp aoxphnt\bpw cman{µt\bpw B ntbmsn v apdn Icÿam pw. tlk Z slmdn_vƒ Fs ms ]dbp t]msebmwv Ahƒ Fs t]cp cn pi. ]n osv i\nbmgvniƒ axnbmhp ns p I N{µ a p Znhkßfnepw Xmt m hmßnøpsßn. Ipg an, Abmƒ D bv v eoshsp p ZnhkßfnemsW n. Unkw_ amktømss eosh mw Ign t mƒ ]ns IqSn mgvn sshipt cambn. F ph m Rm tpmen Ign v own v t]mims\mcpßptºmgmbncn pw N{µ Xmt men\p th n hcni. ho n FØn Ipfn Ww, F n v ]pdøndßn cmairjvw sdtãmd n t]mbn \ NqSp tzmi I n nwntbmssm w Ign Ww Fs ms hnnmcn ncn bmhpw. (F pw ssn\okv Ign m {]iv\amwv, hbdn\, Ioibv v) Xmt m simsp mxncn m ] n. ` Ww Ign v Rm \S m\ndßpw. te n am{xta \S m ] q. Unkw_ amkøn hn dns XWp pw kln v Rm XSmIØns XocsØ ]p Ø n Ccn pw. BbnS mwv Pm v seas "Z A]m Svsa v' F kn\na ImWp Xv. Fs t mse thsdbpw Bƒ m Ds Xv F\n v BizmktaIn. Iptd mew Cu PmIv sea kn t{umapambn Rm \S ncp p. IYbv v SznÃp mhp Xv Hcp sshipt camwv. cm{xnsb p ]dbmw. F p awn v h m axnsb p ]d mwv N{µ Xmt m hmßnbxv. IrXyw F p awn pxs Rm hmxn ap n. Xpd Xv N{µ Xs, ]t ]n n \n ncp Xv slmdnipam ZmZm F p kvt\ltømss hnfn n cp aoxph. as mcp Ip nbmwv. aoxphnt\ mƒ kpµcnbmb Hcp Ip n. Rm Hcp tnmzytømss N{µs\ t\m n. Abmƒ IÆndp n mwn p. s] Ip nbpss apjw hnh Æambncp p. h mø ]ncnapdp w A\p`hn p t]mse. "Rm Chsf ho n sim m n hcmw' F p ]d v N{µ ]pdøndßn. ]n mse H pw ]dbmsx, Fs apjøpiqsn t\m msx B s] Ip nbpw. A v cm{xn apgph N{µ Fs IqsSbmbncp p. F\n p Ieiembn tzzjyw ]nsn ncp p. C\n apx Xmt men mbn Fs ASpØp h pt]micpsx phsc Rm ]d p. At mgmwbmƒ Cu IY ]d Xv. Abmfpw Cu s] Ip nbpw lrzbøn Hfn n ph kvt\løns IY. aoxphns Ab mcnbmbncp p tcwp. tcwphpw cman{µ\pambn kvt\lønembncp hs{x. πmt mwniv ehv. c pt]cpw t\cn v kwkmcn n piqsnbn ; kvt\lw a\ n sim p\s p. AXn\nS mwv aoxp CSbn h Xv. Ahƒ s]s v apt dp Xc mcnbmbncp p. Ct mƒ tcwphpambn kwkmcn m Hchkcw In nbt mgmwv AhfpsS kvt\løns Bgw N{µ a\ nem p Xv. AtXmsS Abmƒ v CSbnf hpw XpSßn. Dd an mxncp B cm{xn Fs kvt\lnx\p simspø KotXm]tZiw Rm\nt mgptam p p. A v A{X ISpw]nSpØw ]nsn n mbncps n F mhcpw tjzn pambncp p. C v Ah Zn nbn kt mjtømss Ignbp p. aoxphpw tpmensbsp p p v. Ah v c p Ip nifpap v. tcwphns\ n Rm At\zjn mdn. Ahfpw \ \nebnemhs F v Rm Biwkn pibmwv. h\nx HmKÃv 15 31, 2001 26 24

C. lcnipam h j߃ p apºv, Rm tpmensbspøncp Hm^okns ASpØ si nsøn tpmensnøp Hcp Bwt mc y s] Ip nsb ]cnnbs Sphm\nSbmbn. t]cv tdmkv. _kvtãm n \n p ]cnnbamwv. Ahƒ hmtxmcmsx kwkmcn pw. kwkmcøn XamiIƒ DXn p hogpw, H wxs Ahƒ s]m n ncn pibpw snøpw. _m{µbmbm Ahƒ Cdßnt mipw. F\n ndtß Xv km m{iqknemwv. Aßns\bncn ptºmƒ Ahsf _kvtãm n ImWmXmbn. HcmgvNsØ CS thf ptijw ho pw {]Xy s t mƒ Rm tnmzn p. "FhnsSbmbncp p?' adp]snbmbn Ahƒ AhfpsS PohnXsØ n BZyambn ]d px p. Ahƒ IeymWw Ign Xv aq p h jw apºmwv. ` Ømhn\v tpmensbm pan. Hcn t mepw Hcp tpmen FSpØn pan. t{]ahnhmløns Hcp Zpc \mbnibmbncp p Ahƒ. ` Ømhn\v tpmenbns p am{xa Hcp]mSv Zpx»oeßfp v Xm\pw. AXn\p ]Ww Ahƒ simsp Ww. simspøns n D]{Zhn pw. Ahƒ Hcp sian Iº\nbn Ipd iºføn tpmen snøpibmwv. C{Xbpw I mspiƒ nsbnepw Ahƒ Nncn p p! At mƒ ]d ph Xv, ` Ømhv Bip]{XnbnemWv. Icfns ap m `mkhpw tcmkw Im p Xn ncn p p. \msf UnkvNm v snøptºmƒ Bbncw cq]sb nepw thww. A{Xbpw ]Ww X v klmbn Ww. Xncn p KUp fmbn Xcmsa v Dd p Xcp p. Rm Ipd p hnjaønembn. Fs Iøn X mew ]Wap v. ]t simsp twm? cm{xn Gsd t\cw BtemNn p InS p. cmhnse Fgpt t mƒ simspt Xns Xocpam\amWv FSpØXv. ]t ]ØpaWn v tdmkv t^m snbvxt mƒ Rm "hcq, Xcmw' F mwv ]d Xv. h\nx Pqsse 15 31, 2001 27 25 B i\nbmgvn Ahƒ cmhnse Øs Fs Hm^okn h v cm{xn ` W Øn\v ho n sn m Wn p. Fs a\ n A{XXs hnip a mø Nn Ifm bncp p. Ahƒ F n\mwv Fs cm{xn ` W Øn\v Wn Xv?

B i\nbmgvn Ahƒ cmhnseøs Fs Hm^okn h v cm{xn` WØn\v ho n sn m Wn p. "`mcy ho nen s m, At mƒ ]pdøp\n pxs bt ` Ww, F mbmepw hcww.' AhfpsS i Øn \µn \nd p\n ncp p. B kabøv ]t Fs a\ n A{XXs hnip a mø Nn Ifmbncp p. Ahƒ F n\mwv Fs cm{xn` WØn\v Wn Xv? F pawn Ign m Ct mgpw ` Ømhn\v t_m[ap mhns v Ahƒ Xte piqsn ]d ncp p. tdmkv `wknbp kv{xobmbncp p. Rm\mIs GItZiw Hcp amkambn `mcybn \n I p \n bpw. Rm Ggv, F p awntbmss FØns m msa v G p. Ahƒ X hnemkw txsn FØnbXv _m{µbnse At\Iw KenIƒs m n tncniƒ FØp Xn\p apºp Hcp ]gb ho nembncp p. Hcp hiøp apgph DbcØnep `wknbp si ns߃, adphiøv IpSnepIfpsS ]c v. c n\pansbn t\m pipønt]mse Cu HmSn hosv. Rm IcpXn q n sshin FØn. tdmkns ` Ømhv Du tai p apºnen Itkebn Ccn p p. apºn Ip nbpw m pw. Ip n Ignbmdmbncn p p. Abmƒ Fs I t mƒ ssi \o ns m v Fgpt m {ian p. hn^eamb B {iaw Dt] n v Abmƒ Itkebn Øs howp. F\n p hnjaw txm n. R߃ ` WØn\p apºnencp p. Abmƒ H pw Ign p n. C{Xb[nIw hnkvin AIØm nb tijw H pw Ign msx Ddßm t]mipw. Icƒ am{xa IpS IqSn IØnsbcn ns nes AZv`pXap q. HscmºXp awntbmss tdmkv ` Ømhns\ Xmßn nsn v AIØp sim pt]mbn InSØn Xncn ph p. "\n߃ Ipd pt\cw ]m p tiƒ q. Rms\m v Ipfn p hcmw.' Ahƒ tai pdøp ts v sdt m U HmWm n. ]m p tiƒ p Xn\nSbn Rm Fs `mh\bpw HmWm n. Rm `mh\bn I t]mseøs Ahƒ Ipfnapdnbn \n v ]pdøpis v XeapSn si ns m v Rm\ncp tkm^bpss \Sphnembn h ncp p. ASpØ, AIeØpa. B CcpØØn ]t ASp ap mbncp p. Sm w ]uudns kuayamb hmk\. AhfpsS Dt±iysa msw v Xo bm ms\ t]mse Rm Fs ssiiƒ Ahƒ p t\sc \o ns m p ]d p. "t\cw sshin, Rm t]ms?' Ahƒ B ssi AhfpsS ssiønsemxp n ]Xps Aa Øn. "F mwv [rxn?' Fs D n ImaØns \pciƒ ]X ps]m pibmwv. s]s mwv AIØp\n v Hcp Ip ns Ic n ti Xv. Rm ssi ]n hen v Ahsf Hcp tnmzytømss t\m n. "Fs tam\mwv.' Ahƒ Fgpt v AItØbv p t]mbn Dd Shn A m fn apjap Hcp Ip nsb FSpØpsIm ph p. H c, c p hb mbn p mipw. Hma\ apjw. "A nfn\v lmbv ]dbq.' Ah Fs H p t\m n ho pw AΩbpsS txmfn Aa p. "Rm\nhs\ Dd nbn p hcmw...' tdmkn\v Ip nbps v AhfnXphsc Ft msv ]d n n. Rms\m v tnmzn Xpan. ]t tdmkns B hchv Fs De p. Ahƒ AΩbmWv. s]s v F\n p e txm n. Rm ]I apgph `mh\bn I ncp sx mw, Rm Xs FgpXnb Hcp Xnc Y Nn{Xam p IWnitØmsS kw`hn t mƒ F\n p hnjaamhpibmwv. tdmkv AhfpsS k pimcww, AhfpsS {]h Øn Iƒ sim v F\n p \µn ]dbpibmwv. Rm Fs \ng ]q a\ ns t{]cwaqew AXv NqjWw snøms\mcpßpibpambncp p. F\n v kzbw \nµ txm n. Ahƒ DSs\Øs ]pdøp IS t mƒ I Xv t]mims\mcpßn \n p Fs bmwv. "C{X thkw?' Rm \o nb ssiiƒ {Kln ptºmƒ AhfpsS apjøv \µn F hnimcambncp p. 28 26 h\nx Pqsse 15 31, 2001

C. lcnipam \ndsb ]qs SnIfp hosmbncp p AXv. F\n v ]Øp hb p {]mbw. ]q fpw snsnifpw Fs Zu eyambncp p. kviqfn t]miptºmgpw hcptºmgpw Rm B hosv {i n ncp Xv ]q tfmsp Cu Iºw aqeambncp p. B ho n IbdWw, snsn IfpsS hnøpiƒ tnmzn p hmßww Fs ms IcpXpw, \mww sim v AXn\p ss[cyap mhpibpan. Aßns\bncns Hcp Znhkw B ho ns ap Øv kmcnbpspø Hcp kv{xo \n p Xp I p. CXpXs Ahkcw F p IcpXn Rm H w \S p A\pPØn KncnPtbmSv "G Ct m hcmw, \o \St m' F p ]d p B ho ntebv p hcºntebv p Xncn p. KncnPsb H w sim pt]mim Xm ]cyan m n, ]t Ahsct msv HmSm ]d mep mhp NΩehƒ ImWcpXt m. Fs ImØp \n kzoicww Rms\mcn epw {]Xo n ncp X. Rm ]Sn IS p Xp I DSs\ B kv{xo Nncn psim v \S p h p. Rms\mcp kzimcyw ]dbs, C{Xbpw kpµcnbmb Hcp kv{xosb Rm AXphsc I n p mbncp n. Aßns\ kpµcnbmb B kv{xo Nncn p sim v Fs ASpsØØn Hcp tnmzyw. "Pmt\zSØosS c masø tam\mws? t]cv lcn. A mw m nev ]Tn pwp.' Rm PohnXØn C{X bpw AZv`pXs \nanjw thsdbp mbn n. Fs n C{Xbpw IrXyambn Ahscßns\ 29 27 h\nx sk]v w_ 1 14, 2001 Ah Itkcbnencn pibmbn cp p Rm sxm p apºn \n pibpw. s]s h Fs Bt«jn p, Fs Ihnfn Npw_n p. "CXm Cu lcn p Xs.' F\n p \mwambn, ]t AhcpsS Bt«jØn \n v hn p amdm Fs s m mhn m bncp p.

Adn p F Xv C pw A mxw. R߃ \ Iq mbn. 26 hb p {]mbamb Ah v Hcp tpjvtønbpw tpyjvt\pap v. AhcpsS c pt]cpssbpw IeymWw Ign p. tpyjvtøn So dmwv. AhcpsS ho n Rms\mcp ÿncw kµ ii\mbn. Nnet mƒ A\pPØntbbpw sim pt]mipw. ASpØt mƒ Hcp Znhkw Rm tnmzn p. "imctzsvøn F mwv IeymWw Ignbv møxv?' "DØcw efnxw.' Ah ]d p. "F\n n s ]øs\ In møxp sim v.' AXpw ]d v Ah Nncn m XpSßn. Nncn F\n v HcZv`pXambncp p. ho n A]q amtb Nncnbp mbncp p q. AXpsIm v Nncn p Xv ]m]amsw phsc F\n p txm nbn p v. ChnsS Cu kv{xo Hmtcm hmniønepw Nncn p p. Rm ]dbp Hmtcm hmnihpw ^enxamsw a n Nncn p p. Rm C{Xbpw \ Xami mc\msw v AhcpsS H w kwkmcn ptºmgmwv txm nbn p Xv. "]t ASpØpXs mhpw m txm WXv.' Ah XpS p. "ImcWw F\n n s Hcp ]øs\ I pin nbn p v.' "BcmWXv?' Rm Hs mckqbtbmss tnmzn p. Ah Itkcbnencn pibmbncp p Rm sxm p apºn \n pibpw. s]s h Fs Bt«jn p, Fs Ihnfn Npw_n p. "CXm Cu lcn p Xs.' F\n p \mwambn, ]t AhcpsS Bt«jØn \n v hn pamdm Fs s m mhn m bncp p. C v Hcp ]Øp hb pimcs\ Cßs\sbmcp Imcyw ]d v hnizkn n m Ignbn. ]t A v, AXmbXv ZiI߃ p apºv _meyøn\v \njvif X At mgpw hn n p mbncp n. Rms\mcp ImapI\mbn amdn. Ft mgmwv B hnimcw Fs hns mgn sx v Hm Ωbn. hfsc kzm`mhniambn, Fs Adnhp h n p Xnt\msSm w Rm\m ambbn \n v ]pdøp IS n p mhww. ]ns R߃ hosv amdn; B ho n\p apºneqss k cnt Bhiyta C mxmbn. ]ns h j߃ p tijw IeymW Øn mbn \m nseønbt mgmwv Rm imctzsvønsb ho pw Hm ØXv. Rm AΩtbmSv Ahsc n At\zjn p. Rm BscbmWpt±in p sx p a\ nem m Xs AΩ Iptd kabsaspøp. "Mm, imcztbm?' AΩ ]d IY Fs thz\n n p. ]Xns\ mw hb psxm v Xs Iogvs SpØnb amci tcmkw ImcWw K `]m{xw \ s s] Ip n. aq p sim w Xo Xn Xn\p tijw tumœ am D]tZin Xv K `]m{xw FSpØpIfbm\mbncp p. AXn\p tijhpw BtemN\Iƒ h p. ]t imctzsvøn kωxn n. ]qhns\ p `wknbp mbns mwv, hmk\bns n? kzbw HchnhmlnX PohnXw hcn pibmbncp p B kv{xo. Ft msv XamiIƒ ]d p IpSpIpSm v Nncn ptºmƒ AhcpsS ÿnxn CXmbncp psh v Rm\dn ncps n! IeymWw Ign v Zn nbntebv p Xncn p t]mip Xn\papºv Rm\hsc ho pw I p. efnxsb H w Iq møxn Ah Fs iimcn p. IeymWw ths ph Hcp kv{xosb ImWm t]miptºmƒ `mcybpss H w t]mip Xn Ft m Hcp hnjaw. Ah ] søt mse kpµcn bmbncp p. 44, 45 hb mbn p mhpsa nepw A{Xsbm pw txm n n. Rm kzbw ]cnnb s SpØnbt mƒ Ah AZv`pXtØmsS Fs t\m n. "lcn!' AhcpsS ASp w H pw Ipd n p mbncp n. Nmbbp m ptºmƒ Rm\hcpsS H w ASp fbn \n psim v kwkmcn p. AhcpsS tn n eoshspøv ` Ømhns H w [m _mzn emwv. tn timgnt msmwv. imctzsøn H bv mwv. tn nbpw ` Ømhpw, AXpt]mse tn \pw tn ØnbΩbpw AhcpsS H w t]mbn Xmakn m \n n p p. Ah v t]mim Xm ]cyan. Bscbpw _p nap n msx Pohn p XpXs bs \ Xv? "amxr`qanbpss Hcp tim n Rm Ct mgpw kq n ph n v v. GXm dntbym?' Ah XpS p. lcnss A s Hcp IhnXbp XmWXv. ]qx m v. Adntbm? F m AdnbmsX As? AXnev DÆn ] n qsøntebv v t]mwxv InfnhmXnen qsn ]qxw t\m n\n W Hcp cwkw v. B nsemen s Øpw Bºe qt]mse, BSn pgs Øpaºnfn e t]mse, s]m p psw t]mse, ]qhºgw t]mse t]m phcpt ms\ I q ]qxw. F v. icn p ]d m lcnsb nø ymwv A B hcnisfgpxoxv v F\n p txm mdp v. Fs nbpw. kviqfn \n p lcoss hchv Rm t\m n\n mdv v As ms. Aßns\ t\m n\n W Hcp Znhkm lcn ]SnIS v h Xv. F\n v F p kt mjmbo dntbym?' ]Sn IS v ] chxm\nbn ]ms߃ p \SphneqsSbp hoxnbp hcºnt qsn \S ptºmƒ Fs IÆneqdnb Pew XpSbv m XWpØ Im p mbncp p. h\nx sk]v w_ 1 14, 2001 30 28

C. lcnipam Rm\pw `mcy efnxbpw Im w sim p m nbhcmsw p txm p p. sndnb Ip nisf BI jn p GtXm LSIw Rßfneps p Xo. GXp Ip nbpw Rßsf, {]txyin v efnxsb I m ASpØpIqSpw. t_mws_bn Xmakn p Imew sxm v GsX nepw Hcp Ip n RßfpsS H ap mbncp p. B kocokn G hpw Ahkm\ ap mbncp Xv {]ikv-x kn\ntamt m{km^dmb {io B\µ p s aiƒ AΩphmWv. (icn p t]cv Im ØnI) aq pamkw {]mbw sxm v GItZiw c p hb phsc, R߃ B hosv amdp Xphsc, Ahƒ RßfpsS ho n Øs bmbncp psh v ]dbmw. Ahƒ nt mƒ ]Øp hb mwv. ansp n Ct mƒ A mw m n ]Tn p p. C\n R߃ v hb pimeøv Cu Ip nifpss IfnIƒ Hm Øv kt mjn mw. ]t Hcp Ip nbpss ImcyØn R߃ v lrzbt`ziamsbmcp A\p`hap mbn. R߃ Ipd pimewapºv Xmakn ncp ho ns sxm SpØpXs bmwv ho psa Xmakn ncp Xv. Abmƒ ]mkvt]m v Hm^okn tpmen snøp p. `mcy `m\paxn Fw.sS n\vv ]Tn pibmwv. BgvNbnsemcn hcpw. ho n ho psabpss AΩ am{xtabp q. AhcmWv \mep amkw {]mbamb Ip nsb t\m p Xv. Imcyw I wxs bmbncp p. \mep amkw am{xw {]mbamb Ip n. ape m IpSnt kabamwv. AΩsb ImWm t]mepw In p n. Hcn efnx AhcpsS ho n t]mbn. Ipd p t\cw Ahs\ FSpØp\S p. Xncn v hcm t\cøv Ah A ΩbpsS ASptØbv v t]mipt bn. efnxtbmsv A n nsn p \n pibmwv. h mø Ic nepw. Aßns\bmWv Ahƒ \njnens\ ho ntebv p sim ph Xv. Rms\SpØt mgpw Ah\v henb {]iv\sam p \njnens AΩ \s mcp {kv-xo Bbncp p. Ft mgpw Nncn p sim p apjw. \njn RßfpsS ho nemwv ]I kab søms F h v Adnbmw. ]t {ItaW Ah Xp ckn mxmbn. Hcp Xn fmgvn efnx Ahs\ FSp m sn p. ]s, A v... 31 29 h\nx sk]v w_ 15 30, 2001

an. B n ASpØv, Ahs I sh ØpXs thwsa p am{xw. AXp XpS w am{xambncp p. ]ns F pw efnx cmhnse t]mipw Ahs\ FSpØp sim phcpw. A Ω Ah\v cmhnesø ` Ww simsp ptºmƒ Ah efnxbpss kmcn apdps ]nsn phbv pw; B n Ahs\ q msx t]mimxncn m. Ahs IfnIƒ I v amk߃ IS pt]mbxdn n. Ahs AΩ F m i\nbmgvnifnepw FØn, RmbdmgvN sshio v Xncn p t]mipibpw snøpw. Cu c p Znhkßfn R߃ Ahs\ sim phcmdn. Xn fmgvn cmhnseøs c p hospiƒ pansbnse axn s]mfn p mb hgnbn qsn Ah B nbpss H Øv Ibdn bm{x XpSßpw. hcptºmƒ hgnbnep aµmcacøns ASpsØØnbm Ah Nq n mwn pw. AXn \ns mcp ]q AdpØv Ahs Iøn simsp Ww. B ]qhv, Ah\p th n B ØntbmsS ImØncn p A nfn\p kωm\n m\p XmWv. Rm B ]q hmßn \µn ]dbptºmƒ Ahs apjw hnikn p p. ]men\p kabambm B n ]m Im nbxv NqSp ]miam n Ip nbnem n simsp p p. D bv v Ipdp nbxv simsp p p. AXp Ign v Ahs Ip n Dd w. Xncn p sim p t]mbm ptºmgmwv Ahs Ic nepw hminbpw ImtW Xv. efnx Ahs\bpw sim v axn IS ptºmtgbv v tiƒ mw Ic n. \njnens AΩ \s mcp {kv-xobmbncp p. Ft mgpw Nncn p sim p apjw. \njn RßfpsS ho nemwv ]I kabsøms F h dnbmw. ]t {ItaW Ah Xp ckn mxmbn. Hcp Xn fmgvn efnx Ahs\ FSp m t]mbt mƒ am[hnbω ]d p. "`m\p ]dbvwv v C\nsXm v Ahs\ Aßs\ apgph kabpw Ab m v. efnx sim p s]mbvt mfq, ]t Hcp awn q Ign m Xncn p sim ph psim q. H pw hnnmcn cvxv tit m.' R߃ v hnjaambn. F p amkw {]mbap Ip nbmwv. Ah\v F mwv kt mjw F p h m AXs \ Xv? Ah \ mbn ap nipønøpsßnbncp p. Hcp sk psim v ho n F mbnsøp saøpw. t\m nbp m hnjaw ]nsn Xp Xs bmwv, {]txyin v a p tpmenifp t mƒ. ]t Ahs\ sim phtc, As n sim ph m Øs Hcp awn q \n Ønbm axn F p tiƒ ptºmƒ hnjaw. F mbmepw AXn\p tijw Ahs\ A[nIt\cw \n Ømdn. Ahs Ic n hish msx Øs Ahs\ sim pt]mbm pw. Xncn ph m, tzzjyw ]nsn v Ah am nbxns \o ambncn pw efnxbpss apjøp \ndsb. Aßns\bncns Hcp amkw `m\p \m ntebvt h n. ]co bspøxn\m AXn\p XømsdSp mbncp p. Ahkm\w ]co sbms Ign v Hcp Znhkw Adnbn msx ho nseøn. \njn RßfpsS H amwv F dn t mƒ henb ckambn p mhn. Ahƒ thkw RßfpsS ASpsØØn. apjøv Xosc {]kmzan. \njn efnxbpss H Ømbncp p. AΩ hnfn t mƒ Ah t]mbn. Ah AΩsb ad p XpSßnbncn p p. \ ]cnnbt Sv. FSp m {ian t mƒ Ah Icbm XpSßn. `m\phn\v hfsc tzzjyw ]nsn p. Ahƒ s]s v Ahs\ "FSm Rm\mWv \ns AΩ' F pw ]d psim v hmcn hens SpØp. Ahƒ Ip nsb X n dn p sim pt]mipibmbncp p. AhfpsS apjsø cu{z`mhhpw \njnens \n ØmsXbp Ic nepw Rm\nt mgptam p p. HcmgvN `m\paxn ho nep mbncp p. Ahƒ t]mbn F pd mbt mƒ Rm\pw efnxbpw AhnsS t mbn. At mgmwdnbp Xv, `m\paxn \njnens\ H w sim pt]msb v. AhnsS Hcp hosv hmsis SpØv Xmakn m t]mipibmws{x. F pxs I msp mbmepw C\n Ahs\ \m n \n Øp {]iv\tabns v. B hb mb kv{xo IcbpIbmbncp p. Xncn p \S ptºmƒ RßfpsS IÆnepw sh aqdp p mbncp p. aµmcøns ASpØv R߃ Hcp an\p v \n p. C\n Bcpw AXns ]q ]dn psim phcns t_m[w h t mƒ hf ph txß kln m Ign n. A p R߃ Hcp Xocpam\saSpØp. C\nsXm v a p hcpss Ip nifpambn ASp n m F v. aq p sim Øn\ptijw R߃ Xmakn Xv t\csø ]d {io B\µ p Xmakn ncp ^vfm ns apifnse \nebnembncp p. efnx F mhcpambn Ffp w ASp p {]IrXamWv. Rm adn pw. Hcp Znhkw cmhnse Xmtg ndßnt mb efnx Xncn p h t mƒ AhfpsS Iøn aq p amkw {]mbamb Hcp kpµcn. Ahƒ Fs t\m n at\mlcamb Hcp Nncn. At mƒ F\n p a\ nembn RßsfSpØ Xocpam\ßsfm pw C\n hnet mhns v. ]ns bp mbxv Ncn{XamWv! h\nx sk]v w_ 15 30, 2001 32 30

C. lcnipam Rm bm{xbn sxm SpØ Ccn nsøn Hcp {kv-xo Ccn p Xv C s ncp n. ImcWw kuicywt]mse Ccn m\p kzmx{ yw ]Wbs SptØ nhcpw, {]txyin v Zqcbm{XIfn. ]pcpj\mwv sxm -Sp-ØsX n Fßns\thWsa nepw Ccn mat m. adn v A_ Ønseßm\pw ssi ap pitbmat m snbvxm \o phcp t\m w A{X kpjicambncn n. AXpsIm v t_mws_bn \n v cmhnse ]pds e qdn _ n sxm SpØv Hcp {kv-xobmsw dn t mƒ F\n v hnjaamhpibmwp mbxv. sndp mcn, Ccp]Øn\mev Ccp]Ø p hb p {]mbap mhpw. \ \ndw, A[n-Iw XSnbn-. kmcn s]m n-fn-\p Xmsg-bp-Sp-Øv, Cd- w Ipd- - ªu-kp-am-bn Ahƒ AcnIn-se -C-cn- n-s-øn Ccn- p- p. sszh-ta, Rm {]m - n- p. F n-\m-wv Fs Cßn-s\ ]co- n- - p- -Xv? Fs {_o-^v-ti-kv api-fn-ep- -dm- n h v Rm Ahn-sS kwi-bn- p \n p. At mƒ Ahƒ Fs Hcp t\m w. Rm a\- n ]d- p. AXn-\v Rm Ccp- n-t C t m? ]ns ss[-cyw kw`-cn- p-sim- v Rm Ipd- p-d-s ]d- p. "-\n-߃ Ccn- p- -Xv F-s ko n-em-wv.' Ahƒ s]s - v ]X-dn. H v Fgp-t - m {ian- v ho pw -A-hn-sS-Ø-s Ccn- p-d- n- p-sim- v Ahƒ tnmzn- p. "FIv-k-v-Iyq-kv an, Rm sskuv ko n Ccp-t m-s.' BsWm-cp-Ø-\m-Wv tnmzn- n-cp- -sx- n AsXm-cp -X- n- -f-tb- -icmicn A`y - -\bm- -tb-s\. ad-n- v Hcp Ccp-]-Ø- p-im-cn kpµ-cn tnmzn- p-tºmƒ AsXm-cp B -bm-bn amdp- p, \n߃- n- - -s - m-epw Cs - n-epw. Ahƒ- -hn-ss-\n- v F-gp-t m-\p- Dt±-iy- sam- p- -an-s - p a\- n-em-b-t mƒ, I\-Ø Hcp aqf-tem-ss Rm Ah-fp-sS ASp-Øv c m- cm{xn. _kv Nodn- mbp Ibm-Wv. Iptdt» XWp- p m bncp- p. Rm Fs {_o^v-ti-kv Xpd- v ]px-s -Sp- Øp ]p-x- p. kl-bm-{xn-i kmcn-sim- v ]px- p. t\cn-b kmcnsim- v XWp- p amdn-bns - p txm p- p. Ahƒ Nqfn-s m- n-cp- p. kmh-[m-\- Øn Ahƒ Fs -ta Nmcn-bn-cp- p. h\nx HtŒm_ 1 14, 2001 33 31

a-sø ko n H-Xp-ßn Ccp- p. Hcm-gvN apºv Sn - v _p p snbv-x-t mƒ ssk-uv ko p In- m-\m-bn _p n- Mvv m - p-am-bn Dc-k-ep- m-b-xv Rmt\m -Øp. AsX-s em`w. _kv ]pd-s - p. AXp-h-sc ]pd-tø-bv- v t\m n-\n - p-i-bm-sw- `mh-øn Fs ASp-Ø \o hpw {]Xo- n- p-sim- n-cp- Ahƒ Xncn- v Fs t\m n Hcp ]p n-cn. AXn-s ]n m-se Hcp tnmzyhpw. "Ftßm- m-wv?' a\- p- n-s-tø-bv- v, F v a\- n ]d- p. sskuv ko v \ w F\n- v C\n-bpw Dƒ-s m- m Ign- n- n-. Fs snhn Ipd- p ]X-am-sW- -hƒ- p txm n-bn- p- m-h-ww, Ipd- p- Iq-Sn ASp-tØ-bv- v -Nm- n-cp- p-sim- v Ahƒ tnmzyw Bh -Øn- p. Ct mƒ Ah-fp-sS Npa Fs Npa-ep-am-bn ap p- - p- v. Rm ]d- p. "Xr-»-q - v.' "Rm timgn-t m-t -bv- m-wv.' Ahƒ XpS - p. "F\n- v kmam-[m-\m-bn, Hcp Iq p- -t m.' ]ns kwkm-c-am-bn-cp- p. Fs - p-dn- p- tnmzy-ß-fm-w-[n-i-hpw. Fs IpSpw-_w \m n-em-sw- pw Ah-sc ImWm t]mhp-i-bm-sw- pw ]d- p. AXp Ign- -t mƒ s]mxp-hm-b Imcy-ß-sf- - n-bm-bn kwkm-cw. Ah-sf- p-dn- v Fs- - n-epw tnmzn- m Ahƒ hf-sc ka - -am-bn hgp-xn amdp- -Xv Rm {i n- p. t]cp am{x-w ]d- p-x-s p. tzhn. icn- p- t]cm-twm F v sszhøn-\p am{xw Adn-bmw. ka-bw t]mb-x-dn- n-. D -bv- v ` -W-k-a-b-Øv Hcp sdtãm-d- n-s apºn h n \n - Øn-b-t mƒ Rm tnmzn- p. "` -Ww Ign- p- n- -t?' BZyw Cs - p ]d-s - n-epw Hcn- - q-sn Btem-Nn- -t-ijw Ahƒ ]d- p. "Fs - n-epw Ign- m-a-s?' dtãm-d- n H n- n-cp- v ` -Ww Ign- p-tºm-gpw Ahƒ kwkm-cw \n -Øn-bn-cp- n-. "Fs - n-epw Ign- m'-sa- p ]d- Ahƒ Ign- -Xv Nn _ncn-bm-wn-bm-bn-cp- p. AXn-\p-ta-se Hcp -sf-kv-{io-apw. Rm c p-t]-cp-ts-bpw _n simsp- p- ka-b-øv Ahƒ {]Ir-Xn-`w-Kn Bkz-Zn- p-i-bm-bn-cp- p. AsX- m-bm-epw \ m-bn. {]Ir-Xn `wkn Bkz-Zn- p- Ipd- p-t]-sc- n-epw Ct m-gpw D -t m. B-jm-ta-t\m-\v kam-[m-\-am-h-s. cm{xn-bn-epw CXp-X-s B-h -Øn- p. ]t {]Ir-Xn-`w-Kn- p-]-i-cw Ah-sf- m-wv Bkz-Zn- -sx- v Rm {i n- n-. _ p ]pd-s- - -t mƒ Iptd-t» XWp- p- m-bn-cp- p. Rm Fs {_o^v-ti-kv Xpd- v ]px-s -Sp-Øp ]p-x- p. kl-bm-{xn-i kmcn-sim- v ]px- p. t\cn-b kmcn-sim- v XWp- p amdn-bn-s - p txm p- p. Ahƒ Nqfn-s m- n-cp- p. kmh-[m-\-øn Ahƒ Fs -ta Nmcn-bn-cp- p. Hcp hisa- n-epw XWp- m-xn-cn- -s F p Icp-Xn-bm-hpw. F\n- v s]s - v Ah-tfm-Sv Zb txm n. Rm tnmzn- p. "Cu ]px- v thtwm?' ti -]m-xn tiƒ- m-ø ]mxn Ahƒ ssi\o- n. Rm ]px- p-sim- n-cp- ]px-s -Sp-Øv Ahƒ- p \o n. AXn-\p tijw Nq-fn-s m- n-cn- p- tpmen Rm Gs -Sp-Øp. ka-bw ]Øp awn-bm-bn, \ XWp- p- m-bn-cp- p. tzhn \ Dd- -Øn-em-Wv. CXn-\-Iw Ft m-ssm- n- Ccp- ncp- Ahƒ Fs Npa-en Xe Nmbv- p-h- p. Fs ÿnxn F mw-sim- pw ]cp-ß-en-em-bn. A\-ßm hø. Hcp-h-iw thz-\n- p-xp-s-ßn. -\- XWp- pw. Hcn- Rm Ah-sf hnfn- p t\m n. Ahƒ DW - v Hs -s t\m n-b tijw- ho pw Fs Npa-en Xe-Nm-bv- v Dd- -am-bn. Fs ssi thz-\n- p- Xp-S-ßn-b-t mƒ Rm AXp h-en-s -Sp-Øp. AtXm-sS Ah-fp-sS apjw Fs amdn-em-bn. kpµ-c-am-b Dd- w. Fs hen-s -Sp-Ø ssi Fhn-sS shbv- -W-sa- v Hcp an\p- v Btem-Nn- -ti-jw -Rm AX-h-fpsS Npa-en-eq-sS C p. ]ns DW - Xv cmhn-se-bm-wv. Ahƒ At m-gpw D-d-ßp-I-bm-bn-cp- p. -aw-k-em-]p-c-øv _ v \n -Øn-bn-S-Øp-\n- v sdbn -th tãj-\n-te-bv- v Hmt m-hn t]mim-\p- Zqcap- v. Rm ]d- p. "\ap-s m-cp Hmt m-hn t]mimw.' Ahƒ H pw ]d- n- -. ]d-bm-xn-cp- -Xn-s Imc-Ww Hcp an\p- n-\p- n -Ø-s a\- n-em-bn. _ p \n DS-s\ ]px-s -Sp-Øv Fs taen- v lm v- _m-kpw txmfn-en- v Ahƒ ]pd-øn-d-ßn. Xncn- -p-t\m- m-sx, bm{x ]d-bm-sx, \µn F hm p-t]m-epw D- -cn- m-sx! Rm ]pd-øp t\m n-b-t mƒ Ahƒ [rxn-]n-sn- p \S- n-cp- -Xv A-hƒ- p-th- n Nncn- p-sim- v ImØn-cp- -H-cp sndp- - m-c-s ASp-tØ-bv- m-wv. Ahƒ kwkm-cn- p-sim- v \S- p \oßn. F\n- ß-s\-Ø-s thww, Rm sszh-tøm-sv ]d- p. s{sbn ]pd-s -Sm C\n-bpw ka-b-ap- v. Rm sdbn -th Im o-\n t]mbn tzmi-bpw Im n-bpw Ign- v Sn -s -Sp-Øv Hgn- p-in-s- p- Iºm - p-sa pw t\m n \S- p. Hcp Iºm - p-sa n Ib-dn sskuv ko n Ccp- p. cm{xn Dd- w Ipd- -Xn-\m Dd- w h n-cp- p. Rm πm p-t^m-d-ø-n-te-bv- p t\m n-s m- v Ccp- p. ASp-Øv Btcm-s -bm-wv h n-cn- p- -sx- v Rm t\m n-bn-. s]s - v ]cn-n-b-ap- Hcp i w ti p. "FIv-kv-Iyq-kv an.' Rm Xncn- -p t\m n. AsX Ahƒ Xs, tzhn. Ahƒ a[p-c-am-bn Nncn- -p-sim- v tnmzn- p. "Rm sskuv ko n Ccp-t m-s?' H pw ]d-bm-sx, api-fn-se _ -Øn I-b- n-h- {-_o^vti-kv FSp-Øp-sIm- v Rm -F-gp-t - p Iºm - p-sa n-\p ]pd-tø- n-d- -ßn. 34 32 h\nx HtŒm_ 1 14, 2001

C. lcnipam Rm hfsc ASpØdnbp Hcp IpSpw_Øns IYbmbXp sim v icn pff t]cpiƒxs D]tbmKn p p. C\n Cu timfw hmbn v Ahsc mhcpwiqsn Fs HmSn n v X pibmsw n AsXmcp HIypt]j\ lkm Umbn IcpXmw. AXmbXv tpmen nsbnse A]IS߃. HcΩ, aq m a ƒ. aqø Bƒ Ão^, c masø Bƒ UnΩn, aq matøxv cmtpjv. Hcp s]ßfmwp Xv, ssje. AhfpsS hnhmlw Ign v ` Ømhns ho nemwv. Cu sndnb IpSpw_Øntebv v A masxmcmƒ hcp p. AXmbXv Ão^s \hh[p kvanx. Ão^s A\pP m v tn ØnbΩtbmSv c p Imcyw am{xsa Bhiys Sm\p q. H v tp m\pp m XΩnep kvt\lw XI p H pw tn ØnbΩbpsS `mkøp\n p mhcpxv. c matøxv, AXmWv G hpw {][m\s Xv, \ ` Ww, ]pxnb Xcw ` W߃ D m nøcww. ]Øp sim w apºv ` Ømhp acn tijw AΩ, ^nteman\mω n, a sf IÆnseÆsbmgn v hf ØnbXmWv. a sf Ign nt Ah v F pap q. F nepw ]mnitajebn Ah v hfscb[niw ]pckvimcßsfm pw Icÿam m Ign n n. BZysØ ImcyØn henb Dds m pw simsp m Ign ns nepw ` W ImcyØn th Xp snømsa v Hcp s\ nsnt mss kvanx kωxn p. A\pP m v kwibsam pap mbncp n. ImcWw hncp n\p t]mbt mƒ In nb At\Iw kzmzn hn`h߃ \hh[p Xs D m nbxmsw v AΩ en n N pdt mss {]Jym]n Xv Ah ti ncp p. Aßns\bmsW n \ΩpsS \ Imew hcp psh v A\pP mcpw IcpXnbncp p. Cu ] møeønemwv, IeymWw Ign Xns ]nt v kvanx {]mxen\v Hcp kvs]jep m nøcmsa v ]d Xv Ão^\pw A\pP m pw kt mjap m nbxv. F pw cmhnse ]n mbncp p ` Ww. AXv H pin ISetbmsSm w, As n akme dntbmssm w, As n Ãqhnt\msSm w. a ƒ ]n ns\ hntijn n p Xv h\nx Pq 15 30, 2001 35 33 IrXyw HºXp awn v aq p ktlmzc ßfpw DuWp tai cn-in lmpcmbn. `wknbp Un sk n aq pxcw hn`h߃ AS p h ncp p. UnΩn v kkvs] kv kln m \mbn. Abmƒ Hcp ]m{x Øns AS p s]m n p t\m n.

^nteman\mω nbpss awn n v F mwv. AXmbXv Hcp ISpIpaWnsXm v s\ n hep Ønep awniƒ, at\mlcßfmb awniƒ ASßnbXmbncp p ]n v. \ ` Ww \ hæw AIØpsN m Ipd v hymbmaw BhiyamsW Xn\m UnΩn km[mcwbp AcaWn q hymbmaw Hcp awn qdm n. cmtpjn\v hymbmaw ]Xnhn. Ah B kabw txm Wn mbn hn\ntbmkn p p. Ão^\mIs F pw Hcp awn q \S pw. ^nteman \mω n Fgpt n n. IeymWØns Hcp ßfpsS oww ImcWw Ah InS pibmwv. kpk amb hensbmcsp f kvanx p kvs]jep m m\mbn Hgn p InS p. IrXyw HºXp awn v aq p ktlmzcßfpw tai pdøv {]Xo ItfmsS lmpcmbn. F mw Hcp nbncp p. \ `wknbp Un sk n aq pxcw hn`h߃ AS ph ncp p. UnΩn v kkvs] kv kln m\mbn. AXpsIm v tn ØnbΩ NmbIq nhcp Xn\p apºpxs Abmƒ Hcp ]m{xøns AS p s]m n pt\m n. AXn s\sp\oføn InS p p \mep Ip n ]n v, ISpIpaWnapX henb s\ n hsc hep Ønep awnifp ]n v! cmtpjv as mcp ]m{xw Xpd pt\m n. AXn ISe dnbmwv. aq masø ]m{xw Xpd p t\m m\p ss[cyap mbn B pw. kvanx snøp sx pw ssãenemwv. Hcp s{sbn Nmb m{xhpw I pifpambn ASp fbn \n p h t mƒ ImWp Xv Hgn p InS p ItkeIfmWv. aq p ktlmzcßfpw A{]Xy cmbn cn p p. Xm\p m nb hn`hßfn a\pjysc A{]Xy cm m\p h LSIhpap mbncpt m F hƒ Hcp \nanjw i n p. s]s mwv Hcp ss_ v Ãm m p i w ti Xv. "AXv UnΩnbpsS ss_ mwv ', Ahƒ p a\ nembn. Ftßm p t]mhzmwmthm? ]n mse cmtpjns kviq n Ãm m p i w. Ct mƒ Ahƒ icn pw _p nbp]tbmkn m XpSßn. C\n ASpØv Ãm m m t]mip Xv Ão^s ss_ mbncn psa v Dulns Sp m A[nI t\csam pw th n h n _p naxn v. Nmb m{xw taita h v Ahƒ InS dbntebv v HmSn. Ão^ ]pds Sp Xn\papºv h n XpS p hrønbm mdp v. icn pw c p an\p p kabw. B c p an\n n\p n Ahƒ DSp piƒ am n, \ NqcnZmdntebv ndßn, s\ nbn Hcp s]m v ^n psnbvxp, XeapSn si ns m v ]pdtøbv v HmSn. Aºc p \n ^nteman\mω nbpss tnmzy߃ v adp]snsbm pw ]dbmsx Ahƒ HmSn. Hmtcm sk pw hne ]nsn XmWv. Ão^ h n Ãm m nsbsp ptºmtgbv v Ahƒ ]n nse ko n Ccn pd n ncp p. dtãmd n \mept]cpw Htc taibn apjtømspapjw t\m nbncn ptºmƒ UnΩn ]d p. "hncp n\p h t mƒ R߃ hnnmcn p...' "Rms\mcp kxyw ]dbs?' Xs apºn sim ph ph CSnb w Rms\m padn nt F a n Ão^s apºntebv p X n Ão^s apºn h sh Øns tπbv v hnzkvzambn hens Sp p Xn\nSbn kvanx ]d p. "hncp n\p m nb IdnIfpw Nn _ncnbmwnbpw Hs m oxv ko\m nbmwv. AΩ n shdpsx ]d Xm.' hfsc {lkzamb hnhmlpohnxøn\p tijw hnhmltamn\w t\sn kam[m\tømss ho nencn pibmwv ko\. Iºyq dqanse t]mse ASp fbnepw Ahƒ hnzkvzbmwv. "\ap v ASpØ i\nbpw Rmbdpambn ko\m nsb hnfn p hcpøww. \ km[\ßfv D m nøcpw. ]ns \n߃s ms tn n snøwxv I v ]Tn ypw snømtem.' "F v???...' aq pt]cpw H w Fgpt psim v ]d p. 36 34 h\nx Pq 15 30, 2001

C. lcnipam cmpphns i w hfsc ]cn{`an Xmbncp p. Aßns\ ]Xnhn. kzxth {]k hz\\mb Abmsf as mcp hn[øn k ev]n m IqSn hø. "Xm H v A P mbn hcww...asx, ho ntebv pxs...f mw h n p ]dbmw.' Abmƒ t^m h p. Rm `mcytbmsv AXymhiyambn HcnSØp t]mim\ps p ]d v ]pdøndßn. Xncn p h m F mw hnizambn ]d p simspt nhcpsa Xv thsd Imcyw. AXn\pth nbp \pwiƒ BtemNn p m Ww. tnmzyw hcni Cßns\bmWv. "ChnS ß v ]pdøndßn...f n v?' Hmtcm \nkmc Imcy߃IqSn ]d p simspt nhcpw. Rm Hcp Hmt m ]nsn v ISh{ bv p hn p. s_ Sn p Xn\p apºpxs cmpp hmxn Xpd p. AXv ]Xnhn møxmwv. AXn\ w Abmƒ Fs bpw t\m n P\en\SpØp \n pibmbncp psh mwv. hmxn Xpd DSs\ Abmƒ kzimcyambn ]d p. "Pbtamƒ Adn n n. cp\n t]mbn.' F\ns mcm ep mbn. Hcmƒ t]mbn F p ]d m AXn\p ]e A hpap v. acn mepw Aßns\ ]dbmdp v. Rm hnizoicwøn mbn tnmzn p. "F m ]d Xv?' Abmƒ Nq phnc Np nea Øn PbtamfpsS apdnbntebv v t\m n. B \nanjøn Øs Pbtamƒ apdnbn \n v ]pdøp IS p. A p hb p {]mbamb sim p kpµcn. ssiøn hmbn p sim ncp ]pkvxihpap v. "KpUv tamwnmvv A vƒ.' Ahƒ Fs t\m n ]d p. ]ns Xncn v A t\msv ]d p. "A m AΩ FhnsS t]mbn, F\n p shi pwp.' ASpØph aisf Xmtemen psim v cmpp ]d p. "tamfv t]mbn ]Tn v. A ]pdøp \n v Fs nepw hmßns m phcmw. tam v F mwv th Xv?' "F\n v \quv kv axn.' h\nx sabv 15 31, 2001 37 35 "Cu B`cW߃ Ahƒ Dt] n t pw. ]t Cu kmcnifp t m, AXn msx Ahƒ v Pohn m ] n. tamsf Dt] n mepw Cu kmcn Iƒ p th n Ahƒ Xncn p hcpw. F\n p d p v.'

"C{X cmhnse \quv kv In ptam? t\m s. \quv kv In nbns n CSnb w hmßs?' Ahƒ aqfn. R߃ ]pdøp IS p. cmpp Im ]pdtøbvs SpØp. "C se cm{xnbpw _lfap mbn.' cmpp ]d p. "Rms\ mwv sntø Xv? \nkmc Imcy ߃ mwv hmin. ]ns _lfamwv.' cmpphns ZmºXyPohnXØnse A]kzcßsf n F\n dnbmambncp p. cmpp A t mgmbn Ft mss mw ]dbmdp v. Rm\sX mw `mcytbmspiqsn ]dbmsx Fs a\ n hbv pi am{xw snbvxp. c p ImcW߃, H v D kvt\lnxs InS d clky߃ AßmSn m mhcpxv, c v AXn \n v Fs `mcy A\mimkyamb "KpW]mT߃' ]Tn cpxv. Fs ZmºXyPohnXw henb Ipg an msx t]mipibmwv. Rm tnmzn p. "cp\n v h A^bdpaps v I p]nsn m ] ntbm?' "F\n v txm vwn.' cmpp ]d p. "AhfpsS {]iv\sa sw v F\n n\nbpw a\ nembn n F XmWv kxyw. Bƒ Ipd v sumant\ nßmwv. ]t Rm an Imcyßfpw kωxn p simsp pibmwv. F n pw...' cmpp Hcp sndnb ISemkpXp v t]m n \n v FSpØv F\n p X p. AXn sndnb A cøn FgpXnbncn p p. "C\n icnbmhpsa p txm p n. Rm t]mip p. F\n v Fs hgn, \n߃ v \nßfpssbpw. Zbhp snbvxv At\zjn p hcms\m pw \n cpxv. AsXms t_mdmwv... cp\n.' "Cu IØv I nen Rm\pdßp Xn SpØv h mwv Bfv ÿew hn Xv. Hcp 6 awn v t]mbn p mhpsa mwv Rm Duln WXv.' dtãmd n \n v CSnb hpw sh hpw ap dnbpw ]m kembn hmßn R߃ Xncn p h p. Xncn p bm{xbn R߃ H pw kwkmcn pibp mbn. F mwv ]dtb sx v F\ns mcp cq]hpap mbncp n. Xncn p ho nseønbt mƒ tamƒ v ]men t_m hn bn v {]mx hnfºnbtijw cmpp Fs InS dbntebv p hnfn p sim pt]mbn. Abmƒ ]mdbm XpSßn. "Hcp Imcyw F\n v Dd mbn ]dbm Ignbpw.' Abmƒ InS dbnse acøns AeamdIƒ Hmtcmt mtcm mbn Xpd v Fs ImWn p. \ndsb hne]nsn kmcniƒ Xq nbn ncn bmwv. Fs IW p Iq en Hcp c p e Øns kmcnisf nepap mhpw AXn. cmpp as mceamdn Xpd v Ipsd B`cWs nisfspøp Hmtcmt mtcm mbn ImWn p. \ndsb B`cW߃. "C\n Iptd _m n tem dnemwv.' cmpp XpS p. "Cu B`cW߃ Ahƒ Dt] nt pw. ]t Cu kmcnifp t m, AXn msx Ahƒ v Pohn m ] n. CsX mw Ahƒ t_mws_, I Ø, _mwkfq XpSßnb ÿeßfn t]mbn hmßn q nbxmwv. tamsf Dt] n mepw Cu kmcniƒ p th n Ahƒ Xncn p hcpw. F\n pd p v.' AZv`pXsa p ]dbs, s]s v ssent^m i n p. cmpp InS dbnse FIvkv j\n \n v t^m FSpØp. "AsX... \o Xncn p hcq... \ap v H piqsn kwkmcn mw... \ΩpsS tamfpss Imcysa nepw H v Hm p... Xo bm ntbm... ]dbq. FhnsS? tãj\ntem?... lt m...lt m.' cmpp t^m h p. "Rm ]d sx{x icnbmbn. Ahƒ v Xncn p hcm\pt±ians pw _p nap n cpsx pw. F n\mwv t^m snbvxsxt m? AhfpsS kmcnisf mw c p kq v tikn \nd v tãj\n FØn m...' InS dbpss hmxnen qsn F\n v Pbtamsf ImWm\p v. Np pw \S p `qiºsam p adnbmsx B ]n pss]x ` Ww Ign p p. AhfpsS Ccp `mhnsb n Hm ptºmgp hnjaøn\nsbn t mepw Hcp Nncn Fs apjøv {]Xy s SpIbmWv. 38 36 h\nx sabv 15 31, 2001

- 26 March 2000 Sunday \ -bpss apjw 4 C.lcn-Ip-am sxm mbncøn Fgp]XnemWv. Rm I Øbn \n v am ambn Zn nbn Xmakn pibmbn cp p. tem[n timf\nbn Hm^ok amcpss Izm t gvkns _ kmønifn sem n Xmakw. tem[n timf\nbn Øs bp IrjvW \mbcpss tlm n \n v DuWpw. Hcp Znhkw I Øbn \n v {io. si.fw. tkmhnbpss IØp In p p. {io. tkmhn AhnsS \mj\ sse{_dnbn aebmfw hn`mkøns Xeh\mbn tpmen t\m pibmwv. Hcp sndp mcs ImcyØn\mWv IØv. Abmsf Zn nbntebv v ]d b p p. Hcp tpmen icnbm ns msp Ww, H w Xs Xmakhpw icnbm Ww. tkmhnkm ]d m F\n v FXnscm pw ]dbm\n. A\pkcn pitb \nhrønbp p. Hcp sndp mc \ mhp ImcyamWv. Fs H w Xmakn msa pw tpmenbpss ImcyØn ]camhxn {ian msa pw adp]sn FgpXn. Hcp klrzb\mb sndp mc. F\n bmsf C amiphm as mcp ImcWhpap mbncp p. Abmƒ A s IhnXIƒ hmbn pambncp p. "Hcp ]nsn s\ n ' F IhnXbnse c p hcn Abmsf hfscb[niw BI jn n ps p ]d p. AXnXmWv: ""Xncn p t]micpxp \o hn pt]m arkøns\- Øncbm, tzh\nes{x \n\ p e yw.'' AbmfpsS Iøn ]Wap mbncp n. Rm IrjvW \mbcpss tlm en ` Ww G msm ns mspøp. Abmƒ aq p t\cw ` Whpw Nmbbpw AhnsS \n v Ign p. tpmenbpss ImcyØn F\n v Imcyamsbm pw snøm Ign n. Abmƒ pw tpmenbn Xosc Xm ]cy an møt]mse txm n. cmhnse apx ` WØn msx ]pdsøm pw Cdßmdn. Hcp tpmen At\zjn p Xns\ n ]d m Abmƒ hnjbw am pw. BgvNIfpw, amkßfpw IS p t]mbn. Rm AbmfpsS tlm _n pw simspøpsim ncn bmwv. Fs Imcy߃ IqSn \SØmsX ho ntebv p ]Wab ncp ImeamWv. Cu A[nI nehv Fs hnjan n p. Hcn AXns\ n, AXmbXv thkw Hcp tpmen At\zjn Wsa p ]d t mƒ Abmƒ X nt dpibmwp mbxv. ]n osv AbmfpsS s]cpam w A{X kpjap Xmbncp n. GItZiw Bdp amktømfw Rm Abmsf H w Xmakn n p. Ahkm\ Znhkßfn Abmƒ hfsc tamiambn mwv s]cpamdnbxv. Hcp Znhkw h msx NoØ hm piƒ tiƒt n h t mƒ KXnsI v Rm AbmtfmSv t]mim ]d p. Imcy߃ hnhcn p {io. tkmhn v Hcp IsØgpXpIbpw snbvxp. Hcmƒ v D]Imcw snbvx Xn\p Iqen In nsb p am{xw a\ n IcpXn. Abmƒ p th n snehm nb ]Wsa mw Fs nepw Xncn pxcmxncn ns p ]d p sim mwbmƒ t]mbsx nepw AXp mbn. Abmƒ t]mbt mƒ F\n p hnjaambn. F{Xbmbmepw A s IhnXIƒ C s Sp a\pjy\mwv. Rm ]n osv B kw`hw Xs ad p. Hcp amkw apºv {io si. Fw. tkmhnsb Xr»qcn A mzan Hm^okn h v I t mƒ At±lamWv Cu Imcyw Hm Ωn n Xv. ""Rm lcnsb Hcn Ipd p _p nap n n p v...'' AXp kmcans p Rm At±lsØ kam[m\n n p. At mgmwv At±lw AXp ]d Xv, B sndp mc v am\knitcmkambncp p. ]n osv Iptd mew Bip]{Xnbn Igntb n h pht{x! AXp ti t mƒ F\n v icn pw hnjaambn. Hcp ]t AbmfpsS s]cpam Øn\p ImcWw AbmfpsS tcmkambncn Ww. A p Xs tcmkw XpSßnbn p mhww. Ct mƒ Hcp Bizmkap Xv Fs Ignhn\\pkcn v Ipds s nepw Abmƒ p th n snøm Ign pht m F p am{xamwv. 39

Xm kvt\ln p h v \ XpXs As n G hpw ani XpXs In Wsa \n w Xnt msnb amjv p mbncp p. Rm HºXntem ]Øntem ]Tn ptºmgmwv kw`hw \S p Xv. A meøv s]m m\n C søt mse \Kca, \m n ]pdw Xs bmwv. G hpw ]Sn mdv timsxnbpw samøhym]mcnifpss ISbpw KpZmapIfpw Hs bp ÿew \Kcsa t]cnemwv Adnb s ncp sx nepw. R߃ Xmakn ncp ÿew, F.hn. sslkviqfns ]cnkcw \m n ]pdwxs bmbncp p. AXpsIm v timgnt msv t]mipi F Xv h e \ntem ]mcokntem t]mip t]msebmwv R߃ v. Aßns\bp Hcp t]m nemwv Rm Xnt msnb amsj ImWp Xv. Rm\pw DÆnbpw (Ddq_ns ai A cn C. IcpWmIc ) _o n \n v asßp hgn BImihmWnbn shdpsx IbdnbXmWv. ]nknωma tpmenønc nembncp p. R߃ c pt]cpw BImihmWn si nsønepw ]pdøpw Ae p Xncn p. Aßns\ \S ptºmgmwv Xnt msnb amjv hcp Xv I Xv. DÆn Fs ]cnnbs SpØn. DSs\ At±lw ]d p. "hm \aps s nepw In ptam F p t\m mw.' At±lw `mh\bp a\pjy\mbncp p. R߃ Ip niƒ v F mwv th sx v a\ nem nb {Im Z in. Rßsf sim pt]mbxv Im o\ntebv mwv. At mgmwv Rm {i n p Xv Xnt msnb amjvss ap ns h pw ]nsn psim v Nn\pßns m v Hcp s] Ip n, Btdm Gtgm hb p mhpw. "CXv ]pjv].' Xnt msnb amjv ]cnnbs SpØn. Ahƒ v ]cnnbs Sm bmsxmcp Xmev]cyhpap mbncp n. AhfpsS aq ns A Øv Hcp sndnb Ipcphp mbncp p. Nn\pßen\p ImcWambn ]dbmhp Htcsbmcp Imcyw. ]t Im o\n Aeamdnbn C{Xb[nIw ]elmc߃ \nc ncn ptºmƒ AsXm pw {i n msx Icbp Hcp s] Ip n F n henb A`n{]mbsam pap m nbn. ISvse v F AZv`pX]elmcw Rm \SmsS Xn p Xv AhnsS\n mwv. cm{xn DuWp Ign m ]nknωma NmcpItkebn Ccp v apdp pw. Rm apºnep tkm^bn H bv ncn pw. DÆnbpw {ioexbpw kq nbpw AIØmbncn pw. tzhntbsvøn ASp fbnepw. Hcp `oicm co amwxv. F\n v At±lsØ t]snbmbncp p. DÆn pasx. AXpsIm v Ah t\csø ÿew hn n p mhpw. {ioexbv pw kq n pw t]snsbm pan. ]t AhcmcpwXs B kabøv F\ns mcp [m ΩnI ]n pw \ Im ÿeøp mhn. D mbn pw Imcyan, Ah hfsc sndpxmwv. ]nknωma kwkmcn pw.s]mxpth \m n \S p Imcyßsf n, {]txyin v kmlnxy]camb Imcyßsf n Rm A \mbncn pw. F\ns madnbmsa [mc-wbn At±lw kwkmcn pw. F nep axn v If p Ipfn mxncn m {ian psim v Rm apºnencn pw. kwkmcn psim ncns Hcp hmniw \Sphn \n Øn At±lw IÆS ncn pw. Dd wxs. \ kpµcamb Dd w. F\n pd w hcp p mhpw. ]t Fßns\ bmwv Hcp hmniw ]IpXn p h v \n ØnbXv apgph tiƒ msx Fgpt p t]mipi. AXp apgpan m\mbn Rm ImØp\n pw. s]s v At±lw IÆpXpd v hmniw apgpan n pw. Nnet mƒ A pan\p p Ign n mbncn pw. ho pw kwkmcwxs. CSbv nsbv v IÆS v Dd hpw. Rm h msx Dd w 40

Xqßp psh v a\ nemhptºmƒ ]n.kn.ωma ]dbpw. "lcn t]mbn InSt m.' InS m t]miptºmgmwv ]d Xv. "cmhnse Xnt msnb h v lcnsb tumœ ]n._n. tat\ms ASpØp sim pt]mipw.' Fs IÆp ImWn m. A meøv F\n v CS ns v I t]mfifn sndnb Ipcp ƒ D mimdp v. A AXns\ n ]nknωmht\msv ]d pimwpw. tum. ]n._n. tat\m hfsc {]kn \mb sf kvs]jen Ãmbncp p. Xnt msnb amjns kvt\lnx\mbxpsim v {]txyi ]cnkw\bpap mhpat m. cmhnse At±lw h v Fs Iq ns m pt]mbn. t]miptºmƒ Ft msv kzimcyambn ]d p. Bsfmgn Hcp ^psv_mƒ {Ku ns \Sp p\n v ]dbpibmsw nepw At±lw kzimcyambn ]dtb Xv ImXn kzimcyambnøs bmwv ]dbpi. "Hcp ]Øp cq]sbspøv t]m n am nhbv q. tumœ p simsp m\mwv.' Imew sxm mbncøn AºsØ v AºsØmºXv. ]Øp cq]bv v \ hnebp kabw. R߃ sn ptºmƒ tumœdpss kµ i\ kabw Ignbmdmbncn p p. tumœ tat\m taita Imepw Ib n h v hn{ian pibmwv. Xnt msnb amjv \m phntij߃ ]dbm XpSßn. tumœ Imend n hbv msx kwkmcn pibmwv. Hcp ]t Xnt msnb amjpw tumœdpw XΩnep _ w Cu hi Hu]NmcnIXIƒ pdømbncn Ww. Ipd p Ign t mƒ Xnt msnb amjv Fs ]cnnbs SpØn, IÆns {]iv\w ]d p. ho pw A pan\p p kwkmcn tijw tumœ Ft msv AIØp sn m ]d p. At±lw Fs IÆn tsm Sn p t\m n. GXm\pw sk piƒ am{xw, Xncn p h v ssdmssakn Hmbv vsa v FgpXnØcnIbpw snbvxp. CsX mw t\m nbncn p Xnt msnb amjv, tumœ ssiigpim t]mb X w t\m n kzimcyambn ]d p. "lco, B ]Ww simsp.' R߃ \µn ]d v ]pdtøbv ndßn. asßptºmgmwv Xnt msnb amjv ]d Xv. "F\n v apgph Xr]vXnbmbn n. \ap v H v saun timtfpv Bip]{Xbn qsn t]mhmw.' R߃ saun timtfpv Bip]{Xnbntebv p t]mbn. AhnsS HcpamXncn F mhcpw At±lsØ Adnbp p mbncp p F Xv Fs AZv`pXs SpØn. tumœtdmsv At±lw ]n._n. tat\ms\ I Xv ]dbp p mbncp p. tumœ Ac awn qsdspøv Fs IÆpIƒ hnizambn ]cntim[n p. Ahkm\w ]d p. "Ipg sam pan. ssdmssakn Xs ]pc nbm axn.' tum. tat\m ]d acp pxs. At±lw hfsc Xe apxn Hcp sf kv]jenãmbncp p. tbmky\mb tumœ. tcmksa msw v At±lØn\v H t\m Øn a\ nembncp p. F psimt m tumœdpss s]cpam Ønse DZmko\Xaqew Xnt msnb amjv v hnizmkw \ s p. ]t Ct mƒ At±lØn\v ]q Æ hnizmkambncn p p. icn p NnIn Xs bmwv In nbncn p Xv. Xm kvt\ln p h v \ XpXs As n G hpw ani XpXs In Wsa \n w Xnt msnb amjv p mbncp p. At±lw kvt\ln ncp Xmhs temisø kie a\jytcbpw. Rm I Øbv p t]mb tijw Xnt msnb amsj A]q amsb I ncp p p. sim Ønsemcn aq mgvn eohn hcpw HcmgvN bm{xbv pxs snehmipw. ]ns bp Znhk߃ ]nip n snehmt XmWv. timgnt msv Hcp Znhkta D mhq. AhnsS\n v Xmact»cn SpØ ]q\qcn tpmenbp AΩmhs\ ImWm Hcp Znhkw t]mipw. AXn\nSbv v Xnt msnb amsj ImWm ] nbn. ]n osv At±lsØ ImWp Xv hfsc ASpØ ImeØmWv. kmlnxy ]cnjøn h msw mwv Hm Ω. At mƒ Cu kw`hw Hm Ωn n t mƒ At±lw Dds Nncn p. At±lw F\n pth n snbvxxn\v ]Icambn F\n s m pw snøm Ign n. At±lw acn psh dn t mƒ timgnt m p t]mim IqSn, At mƒ tamiambncp BtcmKyw kωxn n. Hcp hosm Sw. Ct mƒ Ahcmcpan. ]nknωmabn, Xnt msnb\n, A \n, Ip n meøv H w Ifn phf DÆnbn. ]t Ahscms Ft msp snmcn kvt\lw C pw Ft mssm w Pohn p p. 41 79

IeymWw Ign BsWmcpØ I s]æpßfpss ]n mse t]mip Xv F ns e WamWv? apwss_bnse Fs PohnXw Fgp]sØm nemwv XpSßnbXv. Ahkm\n Xv F ]søm nepw. CXn\nSbv p ]Øp h j mew [mcmfw A\p`hßfp mbn, ]expw IYIsf AXnibn p h. A mesø Fs IYIƒ v A\p`hßfpsS awap mbxv kzm`mhniw. ]expw adhnbpss ]n I \p ]n ntebv v am s p. ]t Nneh Ct mgpw ap tãpn Øs \nesim p p. Hm ΩbpsS bh\ni DbcpItb th p Ah kpohamim. h fnbn Fs Hm^okn\SpØp si nsøn emwv \o\ (t]cv bym a ) tpmensbsp p Xv. (Cu si nsw GItZiw A p sim w apºv CSn p s]mfn p howp.) AhnsS Hcp ^m akq n Iº\nbn skbn kvamt\pcpss t]gvk\ sk{i dnbmbn tpmen t\m p p. ap Ø p hb v {]mbw, Aßns\bmWv Ahƒ Ft msv ]d Xv. {]mbw \Ωn \n v hnzkvzambn Hfn n p Nne kv{xoifnt. Ahcnsemcmfmbncp p \o\. AhfpsS icn p hb v ]dbp Xphsc Rm hnnmcn ncp Xv Ahƒ v ap Xn Xmsg bmbnt D q F mwv. shfpøv kpµcnbmb kv{xo. A Sn Fgn v Dbcw ImWpw. sxm SpØp ^vtfmd dtãmd mwv F\n n s ÿew. ssn\okv dtãmd v. C{Xbpw kzmzp ssn\okv, tim ns\ ` Ww as mcp ÿeøp \n pw Rm Ign n n. AhnsS h mwv Rm \o\sb I p ap p Xv. F\n n s ÿew F p ]d XpsIm v AhnsS\n v Znhkhpw ` Ww Ign p psh v A an. AsX mw Iº\nhI e p In ptºmƒ am{xw Xcam mdp A]q ku`mky߃ am{xw. hntziøp\n v F n\ob am kµ i\øn\mbn hcptºmƒ Ahsc sim pt]mbncp Xv ^tfmd bntebv mbn cp p. A mø Znhkßfn RßfpsS Hm^okn\p Xmsgbp sx n y dtãmd n akme tzmi bpw hsbpw BWv ÿncw ` Ww. kwkxn ]d p hcptºmƒ \o\bpw AtX ]mt Wn ^vtfmdbn FØnbXmWv. c pt]cpw Znhkhpw ÿncw t]mip ÿeøp\n v ]cnnbs SmsX A]q Xbn ]cnnbs Xv AZv`pXambncn p p. ` Ww Ign v, tsmbve n t]mb hntziniƒ p th n ImØp \n ptºmgmwv Ahƒ ASpØp h Xv. ssi \o ns m v Ahƒ kzbw ]cnnbs SpØn. "Rm \o\...' Rm Fs t]cv ]d p. kv{xo[\w 2003 G{]n 42 40

"GXmWv B Ipcß m?' tsmbve ns `mktøbv v Nq n m n Ahƒ tnmzn p. "Ipcß m?' "AsX, B sh m?' ]n osv IqSpX ]cnnbs t mƒ AXmWv \o\bpss kwkmccoxnsb p a\ nembn. AXn\ptijw Ahsf ]e ÿeøp \n pw I pap pibp mbn. {ItaW AsXmcp kz`mhambn amdn. Hm^okv hn v ]pdøndßnbm ]pdin \n v tiƒ p a[pckzcw BcptSXmsW v a\ nem m hnjaan. ]et mgpw R߃ kwkmcn psim v \S pw. {]`mtzhnhsc, As n amlnw hsc. AXn\nSbv v GsX nepw dtãmd n Ibdn Nmb IpSn pw. H w ktamktbm, tzmitbm. ]Ww simsp p kabøv R߃ BZysams ASnIqSn. ]ns Hcn Rm simspøm ]n osv ]Ww simsp p Xv AhfpsS AhImiamsW v kωxn p simspøp. AXpsIm v c s p. CsX mw kw`hn Xv Hcp amkøn\p n emsw Xv Fs ]n osv AZv`pXs SpØnbn p v. Hcp simsp m ns i ntbmss Ahƒ F neqss B phoipibmbncp p. t\cw sship Znhkßfn `mcytbmsv F v HgnhpIgnhp ]dbpsa Xp am{xw Fs Ae n. Ahkm\w Hcp cm{xnbn Rm efnxtbmsv \o\sb n ]d p. km[mcw kn\naifn ImWp t]mse Hcp s]m nsødnsbms D mipsa mwv Rm IcpXnbXv. H pap mbns p am{xa kwkxniƒ Ahsf A]mcambn ckn n psh piqsn txm n. Ahƒ tnmzn p. "B s]æv IeymWw Ign Xt?' "AtX...' "F n mtwm I hs sbms ]pdsi HmSWXv?' Ahƒ Xebv p apifn Nq mwn hnc sim v Npg n mwn p. AXp icnbmbncn msa v F\n pw txm n. ]t IeymWw Ign BsWmcpØ I s]æpßfpss ]n mse t]mip Xv F ns e WamWv? Rm NΩns m v Nncn p. A p apx v Ddßm InS m \o\bpss Imcy߃ h n]p n sx msx ]d psimsp pi F Xv Fs I Øhyambn. CSbv v Imcy߃ Aev]sam v hfs msn m Ahƒ I p]nsn pw. Rm Hcp tami mc FUn dmsw v At F\n p txm nbncp p. Imcyßsf mw Rm efnxtbmsv Xpd p ]dbp p v F p ti t mƒ \o\ Xebn ssih p. "sszhta...' ]ns Ipd pt\cw Ahƒ BtemNn ncp p. XmSn p ssiøpw h v XnI pw m n a nep CcpØw. apºnencp v XWp p Nmb Nq n m nbt mƒ Ahƒ BtemN\bn \n v DW v Nmb s SpØp. "Imcysams icnxs ' Ahƒ Kuchambn ]d p. "]t Ipd p Ign m \n߃ v `mcytbmsv "F mw' Xpd p ]dbm hnjaap m p Hcp ÿnxnhntijw hcpw.' AsX msw v Ahƒ hnizoicn n. Aßns\ Hcp "ÿnxnhntijw' hcmxncn s F p Rm\pw IcpXn. \o\ ]d ÿnxnhntijw DSseSp phm A[nIw ZnhkßsfSpØn. sshipt csø \SØ Øn nsbn Imcyamb kw`mjwhnjbw AhfpsS ` Ømhmbncp p. Abmƒ Xm tzhn Hcp Iº\nbn am nmv amt\pcmwv. AbmfpsS Hm^okv hntijßsf n, _nkn\ v bm{xisf nsb mw Ahƒ hmtxmcmsx kwkmcn pw. Abmƒ v AhtfmSp kvt\lsø n ]dbptºmƒ IÆpIfn Hcp {]txyi Xnf w. Hmtcm Sq Ign p hcptºmgpw Ahƒ pth n sim phcp kmcnifpss h Æ\bp mipw. kmcnbs n s] ^yqw. ""Rm C v C s] ^yqw Cs, AXv Ign \hºdn tzmlbn t]mbt mƒ sim ph XmWv. \n߃ n s pthm?'' Rm \o\ ImWmsX s\spho nspw. t_mws_bn am{xw Np n dßm\mwv Rm hn[n s Xv. `mcybv v kmcn t]mbn v Hcp Xqhmet]mepw hmßns mspøn n CXphsc. Rms\mcp amxrim` Ømh F Xv Fs thz\n n pw. `mcytbmsv Ipd p IqSn kvt\lw ImWn Wsas ms hnnmcn pw. X ^eambn Hcp Znhkw Ipd p ]Ww XS t mƒ Hm^okp hn pt]mipw hgn Hcp kmcn hmßnbxpw AXp `mcybv p simspøt mƒ AXns \ndsø nbpw {]mirxunssks\ nbpw ti sx mw as mcp IY. t]ms. Aßns\ Rm kzbw ]gn psim ncp ImeØmWv Hcp Znhkw \o\ ]d Xv. Hcp henb clkyw ]dbp t]mse. ""Rm Fs ` Ømhns\ n ]dbmdns?'' Hcp akme tzmibpw Nmbbpw AIØmbt mƒ Ahƒ v sk zdn _km hsc \S owsams amdnbncp p. ""D v, ]dbmdp v.'' Rm kωxn p. AhfpsS ` Ømhns\ nb msx H pw ]dbmdn F XmWv kxyw. Ahƒ H v asn p \n p. ""Rm kxyw Xpd p ]d m H pw hnnmcn t m.'' ""C, Ft?'' ""Rm Iatejns\ n ]d sx mw \pwbmwv. B a\pjy Sqdns\ms t]mip p v, icn. ]t F\n pth n H pw hmßmdn. kmcnbpan, s] ^yqapan. Fs Abmƒ v C a.'' Rm hm s]mfn ncp pt]mbn. hmbn tzmi jvwaps p a\ nem nbxp Xs Hcp an\p v Ign n mwv. AXv H bsn v Cd nbtijw Rm tnmzn p. ""F v?'' ""` Ømhn\v Fs C ans v. ln tlbv vkv an.'' It m? AhfpsS hm pti v `mcybv v kmcn hmßns mspøv NoØ ti Xp em`w! Hcp \n» X. F\n pw kabamhiyamwv. Hcp amkambn Fs a\ n \nd sxms XpS pam pi Ffp a. \o\bpss ` Ømhns Hcp ]pxnb Nn{Xw hc p m Ww. ]n osv Ahƒ ]dbm XpSßnbXv ` Ømhn\v Ab mcnbpambp _ sø nbmbncp p. Ahsf kw_ nt StØmfw hfsc t iicambncp p AXv. AhfpsS IWvTanSdn, IÆpIƒ Cud\mbn. Rm kv{xo[\w 2003 G{]n 43 41

ssi\o n AhfpsS ssiiƒ ]nsn a Øn. Ahƒ AXp {]Xo n ncps p txm p p, H pw ]dbmsx ssi hen msx Ccp p. ""CsX mw \ns Dulw am{xamtwm?'' ""A, Rm t\cn I XmWv. Hcn Hm^okn \n v t\csø t]mb Znhkw. RßfpsS s_uvdqans P\en\v Hcp hn ep v. AXneqsS Rm I p. Ah InS ] nsp Xv.'' Ahƒ Ipd pt\cw H pw ]dbmsx Ccp p. ]ns kmh[m\øn ]d pxpsßn. ""\n߃ Hcp Znhkw ho n hcww. Iatejv ASpØ BgvN Kƒ^n t]mip p. At mƒ h m axn. \ap v kzÿambn Ccp v Iptd Imcy߃ kwkmcn mw. D bv v c pawn v hcp. At mƒ B ]qxw DdßpIbmhpw. C\n F p snøwsa v \ap v kwkmcn v Xocpam\n mw.'' ]n osp Znhkßfn Fs a\ n Hcp bp w \S pibmbncp p. Rm snøp Xv icnbmtwm? sshipt cw Hcp kv{xobpss H w \S p Xv Hcp Imcyw, ]t ` Ømhn mø AhkcØn AhcpsS ho n t]mip Xv? Rm Cu Imcyw `mcybn \n v ad psh ncp p. icn p ]d m \o\bpss ` Ømhns ]pxnb Nn{Xw In nbxn ns Rm AhtfmSv Imcyamsbm pw ]d ncp n. "\n߃ v F mw Xpd p ]dbm IgnbmØ Hcp ÿnxnhntijw hcpw F \o\bpss {]hn\w icnbmhpibmwv. _p[\mgvn D bv v c p awn v \o\bpss ho nseøn. hmxnens apºnseøn s_n Sn m ssi Hmßnbt mtgbv pw hmxn Xpd v \o\ {]Xy bmbn. ""hcq.'' Ahƒ Nncn psim v Fs kzmkxw snbvxp. Rm Cc tkm^bnencp p. \o\ F\ns Xnscbp H tkm^bn t]mbn Ccp p. AsXs Ipd p \ncmis SpØn. Ahƒ v AXncphnSm bmsxmcp Dt±iyhpans v F\n p txm n. ""IpSn m F mwv th Xv?'' ""F mbmepw sim mw.'' Rm ]d p. Ahƒ Fgpt p t]mbn. kmcnbpss Xpºv Ahƒ Ffnbn XncpIn bncp p. AhfpsS icocøns `wkn Rm At mgmwv {i n p Xv. AsX n B{Klw P\n n p. \mcßsh w IpSn psim ncns Rm ]d p. ""\o kpµcnbmbncn p s m.'' Fs nepw ]dtbs Ft m Øv ]d XmWv. AXn ]t AkXy sam pap mbncp n. ""AXp \n߃ p am{xw txm nbm t]mct m. Fs ` Ømhn\pw txm t?'' F\n p H pw ]dbm\p mbncp n. ""Hcp Imcyw F\n dnbww'' Ahƒ ]d p. ""Rm simsp mø F v k okpifmwv AhfpsS Iu dn simsp p sx v.'' ""AsXmcp]t \o Hcn epw Adn ns p hcpw.'' Rm ]d p. ""AsX mwv?'' Rm H pw ]d n. AØcØnsemcp kw`mjww Ahfpambn XpSßm Rm Xømdmbncp n. skivkns ImcyØn A{X Xpd kwkmcw F\n v hnjaambncp p. ""Fs hosv ImWt?'' Ahƒ tnmzn p. ""icn.'' IpSn psim ncp mkv Sot]mbvta h v Rm Fgpt p. Ahƒ Hmtcm apdnifnembn Fs sim pt]mbn. F m apdnifptsbpw P\ AS ncp p. sh nte dn qsnbp shfn w am{xw. B t\cnb shfn Øn \o\bpss kmao]yhpw K hpw Fs Ae p p mbncp p. Ahkm\w FØnbXv InS dbnemwv. I nen cnin \n psim v Ahƒ ]d p. ""CXm, Cu InS bn InS psim mwv Iatejpw B ]qxhpw... C p Rm AXn\p {]XnImcw snøpw.'' AhfpsS apjw tzzjyw sim v Nph ncp p. Ahƒ Fs ASptØbv v \oßn. ""Fs ` Ømhv Fs h n p. Rm Abmtfbpw h n pw. CtX apdnbn, CtX InS bn.'' Ahƒ Acs neqss ssiøn v Fs ASp n pibmbncp p. Rm BtemNn p sim ncp Xv CXmWv. Iatejpw ]qxhpw F Xn\p ]Icw \o\bpw as mcp ]qxhpw. Fs Xmev]cyw s]s p \in p Xmbn txm n. CXphsc Rm si n SpØsX mw s]mfn p hogpibmwv. AhfpsS ssiiƒ th s]spøn Rm apdn p ]pdøpis p. kv{xo[\w 2003 G{]n 44 42

R߃ t_mws_bntebv v am ambn h Imew. sxm mbncøn Fgp]Ønaq v. Xmakn ncp Xv kb\n Hcp kn nipspw_øns hmsi mcmbn v. AhcpsS ^vfm ns Hcp apdnbpw AXn\p apºnep sndnb hcm ASp fbm n am nbxpamwv kuicy߃. R߃ p am{xambn Ipfnapdnbpw D v. A v ai P\n n p mbncp n. (RßfpsS IeymW kabøv Ah FhnsSbmbncp p F v ]n osv tnmzn mdp v. IeymW t^mt mifn C møxn Ah\v IpWvTnXap mimdp v. IeymWw Ign v c p sim Øn\ptijw am{xw P\n Ahs\ IeymWt^mt m Ifn \n Øm ] møxn Rm am ptnmzn pw.) Xmakw kb k nfn Øs bmbncp XpsIm v F m kuicyßfpap v. CSs mcp Znhkw ` Wap m m txm nbns n sxm SpØpXs bp mbncp a{zmkn sdtãmd n \n v akme tzmi... Aßns\ [mcmfnøøn Pohn psim ncns txm n. CXp ] n, \ΩpsS _ p sfsbms H v kµ in Ww. Bscms bmwv t_mws_bnep Xv, FhnsS sbms bmwv Fs m pw Adnbn. Aev]w KthjWw \SØn c paq p hnemk߃ kwlsn n p. Hcmƒ hibn Fs HcΩmhs aifmwv, kxy. IeymWw Ign v \me p sim ambn. ` Ømhv Hcp henb Iº\nbn Db DtZymKÿ\mWv. Hcp aifp v, Sn p. c c, aq p hb v. Ah Xmakn p Xv tkmtctkmwnemwv. Hcp RmbdmgvN D ` WØn\p tijw R߃ ]pds p. kb\n \n v Ce{ŒnIv s{sbn ]nsn v ZmZdnseØn h n amdn bdn \mep awnbmbt mtgbv v skmtctkmwnseøn. hosp I p ]nsn m Aev]w \St nh p. Ahkm\w hnb sømen v AhcpsS ho nseønbt mtgbv v \mec awnbmbncp p. _ p hospifnse kµ i\sø n Hcp ]p\ hnnn \w BhiyamsW v R߃ B \nanjw Xocpam\n p. kxybpw Sn phpw am{xta ho nep mbncp p p. kxysb IeymWZnhkw I XmWv. am sam pan. tamƒ ansp nbmwv. kwkmc{]nbbpw. kwkmcw Ipd p IqSnt mtbm F p kwibw. Hc p an\p n\p n kxybpss kv{xo[\w 2003 Pqsse 45

` Ømhv FØn. am[th kuay\mb Hcp a\pjy\mwv. hfsc Ipdt kwkmcn p. Rßsf I t mƒ kt mjambn. Fs j v hnb Øv \\s m n ns p Xv At±lw I p. "CXm ChnsS ^m\ns tnm ntebv v Ccpt mfp. A p an\pt m v hnb v h pw.' Rm amdnbncp p. "Rm Nmb m mw." kxy ASp fbntebv p t]mbn. "ktxy', At±lw hnfn p. "Nmb m m, B XÆo aø apdn ph n nt. AsXSpØp simsp p. Cu NqSØv Nmb IpSn m kpjw mhn.' Rm am[th t\msv a\km \µn ]d p. B NqSØv Nmbtb mƒ \ Xv XÆo aø Xs. XÆo aø apdn v Ipd p ] kmc tn Øv c p awn q {^n n sh Xp Ign m ao\ qsn \n v s]s v DØc{[phØnseØnbt]mse txm pw. ]t kxybpss adp]sn Fs \ncmis SpØn. "F v XÆo aø, F\n dnbn FhnSymWv v.' am[th H pw ]d n. Hcp]t am[th s Hm Ω]niImbncn pw. Rm hmbn Dudnb sh w s]s nd n, Nmb IpSn m Xømdmbn Ccp p. s]s mwv Ifn p sim ncp Sn p NmSn Fgpt Xpw Dds ]d Xpw. "AtΩ AXv ]o dnev v, AXv ]o dnev v.' Ahƒ HmSn {^n v Xpd p ]nsn p. Ahƒ {^okdntebv p Nq n m n At mgpw ]dbp p mbncp p. "AXv ]o dnev v. AΩ D bv v sh nt?...' {^okdns hmxn Xpd m Ahƒ v FØn. kxybpss `mh]i Rm C ptam p p. R߃ t]mbxn\ptijw Sn phn\v XpSbn \ cs Æw In nbn p mhww. efnxbpw AXpXs bmbncp p ]d ncp Xv. "]mhw tamƒ v C v \t mww In pw AΩsS ASpØv v.' CXn\v Hcp hm jvww IqSn ]d mte IY apgph\miq. \mep h j߃ p tijw, R߃ Pplphn Xmakn ncp ImeØp mb Hcp kw`hw. A v RßfpsS kmºøni {]iv\߃ A{X cq ambncp n s nepw AXns XpS w Ipdn ncp p. tam\v c p hb p {]mbap mhpw. efnxbpss A \pw AΩbpw Ipd p ZnhktØbv v Xmakn m h ncp p. sxm SpØp tem kv sf tlmkv]n en AΩbv v XnancØn\p ikv{x{inb snøm\mbn h XmWv. \m n \n v efnxbpss AΩbpw A \pw h n ps v ti v _ p ƒ ImWm hcpambncp p. t_mws_bnse \mep sim sø XmakØn\nSbn R߃ _ p sf c p h ambn Xncn ncp p. H v RßfpsS ho n h m RßfpsS BXnYyw kt mjtømss kzoicn pibpw Nn Idnbpw N mønbpw aq w X n Rßsf {]iwkn v t]mhpibpw, R߃ AhcpsS ho n sn m Fs nepw HgnhpIgnhp ]d v ] sh w am{xw X v kt mjtømssøs ]d b pibpw snøp Hcp h w. hnizkn q, CXv D qe\w ImØv Ccn p Hcp h sam pa. c masø h w \Ωƒ Hcn hnfn v DuWp simspøm AXns \nehmcw Fs p t\m msx XmaknbmsX \ap v AXns ]Xn Sßv \ ` Ww Xcp h. Aßns\ X ns n Dd w In møh. kzm`mhniambpw R߃ v c masø h søbmwv C w. AXpsIm v BZysØ h m FØns m Fßns\sb nepw Ahsc DuWns kabamiptºmtgbv p ]d b m {ian p p. Ffp Wnb nxv. ]{ p awnbmbm, R߃ v as mcp ho n e ps p ]dbp p. Ah t]mim\p Hcp sam p ans p I m R߃ ]pds Sm XpSßp p. Aßns\bmsW n \ap v H w Cdßmw F mhpw Ah. F mepw th n. ]camh[n km m {Iqkphsc t]mbn Xncn phcnibt th p. Nnet mƒ txm pw CXnepsams t`zw Ah v e p simsp emwv. At mƒ G hpw an\naw ]cn]msnbn e psimsp p p. Aßns\bp Hcp IpSpw_w Hcp RmbdmgvN FØn. RmbdmgvN \ mbn ` Ww Ign Wsa B{Klw sim v Xte p Xs am n t]mbn ao hmßns m p h ncp p. Nmfbpw, tam\v th n t]mw {^ pw(sh Bthmen). Ah AXn\v snhnao F mwv ]d ncp Xv. AXp apdn m IjvW߃ snhnbpss BIrXnbp Xp sim mbncn Ww. Ah\v \ C ap ao\mwxv. (C v Ah kky`p mbn amdnbncn p p.) c pw apdn v hdp m\mbn apfip s]c n {^okdn h ncn bmwv. Ahsc IpS pifbm am sam pans p a\ nembt mƒ ` Ww simsp msa p IcpXn. Hcp ImbsamfIqjyhpw ]bdv sagp p]pc nbpw D m n. ` Ww tai pdøp \ncøptºmƒ efnx Hcp `wknhmniw ]d p. "cmhnse am n t]mbn. AtXm v t\m H pw ymt m.' CXp tiƒ Xmakw RßfpsS ho nse Sn p Dds ]d p. "ao ]o dnev vt m, ]o dnev v.' Bcv RßfpsS tamt\m? Gbv, Ah\v AXns\ nsbm pw Adnbn. Ah Ahs Ifn m ßfpsS temi Ømbncn pw. ]ns BcmWv m hnnmcn Xv. AXv Xt, Fs AΩmbnbΩ. Ah Xs t]mbn {^n v Xpd p ao sh ]m{x߃ ]pdsøspøp. efnxbpssbpw Fs bpw apjw F{Xam{Xw hnfdn shfpøpsh v \n߃ BtemNn m axn. t]mwt{^ pw aønbpw s]mcn Xv aq w X n Gº an v AXnYnIƒ t]mbt mƒ efnx Hcp Nm w. "I nt Sn p snbvx ]Wn?' ]mhw Fs AΩmbnbΩ. B km[p kv{xo H pw a\ nemhmsx ]I p \n pibmwv. BcmWv Sn p F pt]mepw Ah dnbn. Imcyw ]d psimspøt mƒ Ah ]d p. "Rm hnnmcn Xv \o ao s]c n sh Imcyw ad q m...' Rm Nncn pitbm IcbpItbm th sx dnbmsx \n bmwv. Ct mgpw. AXn\ptijw Iptd mew A AΩsb Sn psh v hnfn v Ifn n ncp p. B \ kv{xo c p amkw apºv A cn p. kv{xo[\w 2003 Pqsse 46

I Øbn Rm BZyImeØv tpmen snbvx Iº\nbpsS amt\p v Fs henb C ambncp p. As \n v ]Xnt\gv hb p {]mbta D q. B {]mbøn Hcmsf F p tpmenbpw Gev]n mw. AXv Fs Uyq nb, CXv Rm snbvxm tamias Fs m pw BtemNn n. tpmen snøm AanXamb D mlhpw. sshipt cw A pawnbmhm ImØncn p kz`mhan. A cawn Ign m ]t hni p kln hømxmbm Rm t]ms F p tnmzn pw. At mƒ "ssh B bp C F ldn, anã slmdn' Fs ms {]mksam n v ]dbpw, H wxs ]yqwns\ hn v Hcp ktamkbpw Nmbbpw hcpønøcnibpw snøpw. Hcp ktamk In nbm Ggp awn hsc tpmen snøm A p Rm Xømdmbncp p. ktamkbpss ImcyØn C pw GItZiw AsXms Øs ÿnxn. amt\p v \mev]xp hbt mfw {]mbap mhpw. AhnhmlnX\mbncp At±lw Xmakn ncp Xv ]m Iv {Ão nse Hcp A p\ne si nsønemwv. Rm _menk nepw. CSbv v sshipt cw At±lw Imdn Ibdnt mfm ]dbpw. Nud nhsc en^v p In p XpsIm v Rm t]mipw. h t mgpw ho ntebv p Wn pw. ]t F\n p th Im nbpw ]elmcßfpw Rm Xs D mt n hcpw. aq cv sn DSs\ sj ^n \n v Ip nsbspøv m n \nd v {^n n \n v sfkv Iyq_pIƒ C v IpSn m XpSßpw. Hcp sπbv n anivndpw ASpØph n p mhpw. IpSnbpsS Zqjy^eßsf n Hcp sndnb m pw Xcpw. anivn Xn p Xn A{XXs Ipg ans pw thwsa n FSp msa pw ]dbpw. Xami mc! Rm s{_õv FSpØv [mcmfw shæbpw ] kmcbpw tn Øv km vhn p m n Im ntbmssm w AIØm pw. Hcp Znhkw amt\pcpss AΩmbnbpw aifpw anuv\m qcn \n v h p. Ah Xmakn p Xv `hm\n qcn kv{xo[\w 2003 BKÃv 47

Hcp _ phns H amwv. Ah v ÿe߃ ImWm\pw tjm nßn\pw Im thwsa p ]d p. A pawnbv v Im simspøb msat p. `hm\n q hsc Xnc n msx t]mimsa p Xp sim v t\csø Imdn s]mbvt ms F p amt\ptcmsv tnmzn p. Ft m Zb txm n Fs ]d b p. H wxs Ah p simsp m\mbn Hcp ]m pw X b p. ÿew I p]nsn m Ipd p _p nap n. ss{uhdpss Znimt_m[w ImcWw h msx Aetb n h ns p am{xw. Hcp ]gb si nsøns ]n neqss t]mbn as mcp si nsøns c mw \nebnemwv AhcpsS Xmakw. Hcp hr ZºXnIfpsS H w. Ah BcmsWs m pw Rm At\zjn n. amt\p X b s]mxn Ah p simspøv Imdpw ss{uhdpw Xmsgbps p ]d v Hgnbm\mbncp p Fs Dt±iyw. ]t Ah Fs hn n. Nmbbpw ]elmcßfpw X v k cn psh p am{xa thsd ]cn]msnisfm pans n Rm AhcpsS H w sn Wsa piqsn ]d p. \ hcpw temiøps v Rm a\ nem n. Aßn\sØ Hcp IpSpw_Øn Fs t_m v am{xw Ft Cßns\ Bhm F piqsn Rm a\ n Ipdn p. Aßns\ AhcpsS sskumbn I Ø apgph Idßn. tjm mb tjms mw XqØphmcn F p awnbmbt mƒ Hcp \ sdtãmd n Ibdn kp`n ambn Un dpw Ign v Xncn p t]mim Hcpßn. Im Nud nbn ]m Iv {Ão ns ASpsØØnbt mƒ Rm ]d p. _m\ Pn km ChnsS ASpØmWv Xmakn p Xv, At±lsØ ImWtWm? AΩ aifpss apjøpw aiƒ AΩbpsS apjøpw t\m n. ]ns c pt]cpw Fs apjøpw. "icn t]mhmw.' A mw \nebpss em nßn en^v ns sxm apºnemwv _m\ PnbpsS ^vfm v. Rm s_ Sn p ImØp\n p. D n bmsxmc\ hpan. shfn aps v hmxnens ASnbn qsn ImWmambncp p. "A vƒ DdßpIbmhptam?' acpaiƒ kwibw ]d p. "C{X t\csø Ddßptam? kabw HºXmbn t D q?' AΩ. "H piqsn s_ Sn pt\m p.' Rm asn v ssi s_ ns ASptØbv p sim pt]mbn. s_ a Øptºmtgbv v hmxn Xpd pibpw _m\ Pn km {]Xy s SpIbpw snbvxp. Rm snbvx Imcyw icn pw A_ amsb v B \nanjøn a\ nembn. kz w IpSpw_mwKßsft mepw kzoicn m ] nb Hcp \nebnembncp n At±lw. Hcp cm{xn hkv{xw [cn n p v. sh bn \oe hcbp Hcp hkv{xw. AXns \Sphnse c p _ am{xta C n p q. XeapSn ]mdn d ncn p p. ss]pmabpss NcSv Hc w Xqßn ns p p. Hcp Pbn p nsbt mse txm n p B a\pjy. Fs Hcp t\m w t\m nb tijw hmxn apgps Xpd n v At±lw tkm^bn t]mbncp p. B t\m Øn Rm sh p NmºemhmXncp Xv F p kpirxw sim mwmthm. aiƒ tkm^bn Ccp p. AΩ ]d p. "F\ns m v _mxvdqan t]mww.' Abmƒ InS dbntebv v Nq n m n. ^vfm n Hcp _mxvdqta D q. ]ns D Xv ASp fbv pdsø h Iv Gcnbbnse sndnb tsmbve mwv. AΩ t]mb DSs\ aiƒ ]d p. "A vƒ, F\n v Ipd p sh w IpSn Ww.' Ahƒ Fgpt v ASp fbpss `mktøbv v t]mim Hcpßn. Abmƒ s]s v Ahsf XS p. "\o AhnsS Ccn v. slmdn sim ph p Xcpw.' Abmƒ Fs t\m n ]d p. "slmdn, Ch v c pt] pw Ipd p sh w sim ph p simsp p.' Rm Fgpt v ASp fbntebv p \S p. lmfn \n v Hcp sndnb CS\mgn ]n n mwv ASp f. ASp fbnseønbt mƒ s]s v Btcm h IvGcnbbntebv p amdnbt]mse txm n. shdpw txm embn cn mw F p IcpXn Rm AXp hishbv msx sh sasp m {^n v Xpd p. s]s v ho pw Hcp \ng, h IvGcnbbn \n v. {^n v AS v Rm h IvGcnbbntebv p \S p. AhnsS hmxnens adhn Hcp sndp mcn \n ncp p. ]mhmsbpw ªukpw thjw ªukns apifnse c p IpSp piƒ hn \nebnemwv. Ahƒ [rxnbn Iøn ]nsn kmcn DSp m\p {iaønemwv. C{Xbpw kabwsim v Ahƒ v ªukpw s] nt m pw am{xta CSm Ign n p mhq. Fs I t mƒ {iaw Dt] n v \n lmbbmbn Fs apjøp t\m n \n mbn. Rm Xncn v {^n n \n v sh Øns Ip nbpw tai pdøp \n v c v m pifpw FSpØv lmfntebv p \S p. Ah sh w IpSn p Ign t mƒ Rm ]d p. "ss{uh v Aev]w [rxnbps v ]d ncp p. Abmƒ v C\n Im Xncn v ChnsS sim ph ph v _ n knbm Ubn t]mbn k_ s{sbv ]nsn v t]miww.' "icn \ap v t]mimw. "Ah Fgpt p. Rm A v Hcp henb ]mtw ]Tn p. F mh pw AhchcptSXmb kzimcyxbp v. AXn AXn{Ian p IS p Xv am\yxb. ap Iq n Adnbn msx Ahsc ho n sim p h Xn\v Rm amt\ptcmsv ]nt v am p tnmzn p. Fs Ipd p t\cw t\m nbncp tijw B henb a\pjy CXp am{xw ]d p. "C\n CXmh Øn cpxv.' 48 kv{xo[\w 2003 BKÃv

apj-߃ 7 C. lcnipam hn[nbpw `mky \n `mkyßfpw \ΩpsS icocls\t]mse, \ap p hcp tcmk߃ t]mse ]mcºcyambn e`n p XmsW hnizmkw _es SpØp ]e kw`hßfpap mbn p v Fs PohnXØn. Hcp]t \ΩpsS P\nXIt{iWnbpsS CXphsc a\ nem nbn n mø Hcp Nm\en AXpwIqSn tcjs SpØn bn p miww. Icn _ pifpss ImeamWv. C sø Xeapdbv v AXns\ n tiƒ p XpXs AZv`pXambncn pw. bp w ImcWw s]t{smfn\v Xo ]nsn hne. In m\pan. AXpsIm v \m nse _ pisf mw Icn _ pifm n am n. AXmbXv ]pds Sp Xn\pv Hcp awn q apºv Det]mesØ Hcp km[\w Xncn v _ n\v G hpw ]n nep henb Adbnse Icn IØn Ww. AXn \n v In p Kymkp sim mwv _ v HmSn p Xv. 1942. A p Rm\n, ]t Ft mƒ \ mbn IY ]dbm Adnbp Bfpw Cu IYbnse \mbnibpamb AΩmbn ]d AdnhmWv. Fs AΩmhs IeymWw. As mw cm{xnbmwv IeymW߃ \S mdv. AXv Ft mgmwv ]Iembn amdnbsx v F\n dnbn. cm{xn IeymWØn\v AXnt Xmb madp mbncp p. s]t{smamivkns shfn Øn IeymW AewIrXamIpw, sxm pdøv kzybp m p sh pimcpss _lfw. Bƒ mcpss t]m pw hchpw. k m`cw`qjifmb kv{xoifpss DSbmSIƒ, F mw s]t{smamivkns shfn Øn ImWptºmƒ Hcp {]txyim\p`qxn D mip p. h[p, ] mºn SpØp ] n pdw F {KmaØn, simsn p Øv Imhns sxm SpØp Ip Øp ho n ]flmhxn. s]m m\nbn \n v AhnsS FØns SpI A pw C pw t iicamb Hcp tpmenbmwv. D Xncn v s]m m\nbnep ]pøn Øp h v (RßfpsS hosv) hcs Bƒ msc mw HØpIqSn Hcp Nmb k mchpw Ign v 4 awntbmss Hcp _ v \ndsb Bƒ mcpambn ]pds p. As mw _ ns ]camh[n thkx 25 Intemao BWv. B thkønepw H c awn q sim v XrØme FØpw. ]ns AhnsS\n v `mcx pgbn ISØp IS v aq p Intemao Im \Sbmbn t]mbmse h[qkrlønseøq. cm{xn F c awn mwv aplq Øw. kv{xo[\w 2003 HtŒm-_ 49

hgnbv p h v GtXm ]cnnb mcs\ I t mƒ h n \n Øm ]d p. AXv A_ ambn. ]ns h n Ãm mbn. ss{uhdpw Aknà pw amdn amdn {ian n pw _ v A\ßm Iq m nbn. \ ag s]øp p mbncp p. B agbnepw _ nep h hnb Øp, ImcWw aplq Øw ASpØp hcnibmwv. AhcmIs ssaepiƒ n pdøpw. As ms hfsc Ipd p _ pitf D q Xm\pw. ZnhkØn Ht m ct m k okpiƒ am{xw. At mƒ GsX nepw sse _ n Ibdn nsn v FØmsa pw IcptX. B hgnbv p Ahkm\sØ _ pw t]mbn mwpw. h[phns ho nep hcpw hnb pibmwv. hcs\bpw Bƒ m scbpw ImWm\ns Xv \n mc Imcya. ImØncp v aplq Øw Ign p. h AXnYnIƒs ms kzy hnfºn. Ahsc Fßns\sb nepw ]nsn ncpøm\p {iaønembn ho pim. Ahkm\w F c awntbmss bmwv XrØme S-hn ImØp \n h v hnhcw In nbxv hc\pw ]m nbpw \SphgnbnemsW pw FØm Xmakn psa pw. Ahkm\w _ p icnbmbn, s]cpagbøv XrØme IShpIS v ho nseønb t mƒ kabw ]Øc awn! CXn ]cn{`an mø Hcmƒ h[p am{xambncp p. ImcWw Ah dnbmambncp p, hc \S nt m \o nbnt m Fßns\sb nepw FØmXncn n F v. kpµcnbmb AΩmbn a{zmkn sk v tacokn ]Tn psim ncn ptºmƒ AΩmh I v C ambxmwv. AΩmhs\ kw_ nt StØmfw sn p, I p, IogSßn F p ]dbpw t]msebmwv. C\n Hcp hm jvww. aplq Øw sx nbxpsim v Ipg sam pap mbn. AhcpsS ZmºXyPohnXw hfsc tim`\ambncp p. Ah Ct mgpw BtcmKytØmsS Pohn p p. AΩmh\v 92 hb v, AΩmbn bv v 76 hb v. a sf mw \ \ne bn. t]msc? c p amkw apºv AΩmhs t]c p nbpss IeymWØn\pw hc FØm hfsc sshinbxv ho pim cn kw{`m n ]cøn. At mgmwv F\n v AΩmhs IeymW mcyw Hm Ω h Xv. AXpt]mse acpai s AXmbXv Fs IeymWØn t bpw. CsX mw ]mcºcyambn h p tncp XmsW txm ep ap mbxv At mgmwv. Fs IeymWØn\pw CtX t]mse t\cw sshinbxn\p ImcWw hml\w Xs. A v s]m m\nbn SmIvkn kacambncp p. t\csø Adn ncp n. AXpsIm v G msm nb _ n _ p sf hn p hc\p t]mim Imdn\p th n ImØncp p. ImØncp X msx Im FØnbn. AtXmsS ]cn{` ahpw XpSßn. F mwv kw`hn sx m cmhnse SmIvkn m XΩn Ft m ASn]nSnbp mbn, Ah Iq tømss kacw XpSßpIbpw snbvxp. Im G msm nbxv A s D kplrømbncp p. Fs Hm Ω icnbmsw n aplωzv F mwv t]cv. s]m m\nbn \ kzm[o\ap BfmWv. kabw sship p F p I t mƒ At±lw as mcp SmIvkn G msm nø p. ]t AXn Fs ]d b m A \v ss[cyap mbn. hgnbn \n v a p SmIvkn m XSbpItbm as m snbvxmtem. Aßns\ R߃ A pt] sse _ n t]mimsa v Xo bm n. Xr»q p ASpØ _ p ImØp\n p. (hcmsat v NXn SmIvkn mcs\ aplωzv m in n p. Hcp Znhkw cmhnse At±lØns ho n hcm ]d p, A p apgph ImØp \n Øn s]mbvt mfm ]d p. A{Xbpw th nbncp n F v A ]d p. ]t Ip Øn\v in thwsa aplωzv mbpss \n ambncp p AXv.) AXn\nSbv v h[phns ho n _lfambnøpsßn. hcs _ p ƒ am{xw h Xp sim v Imcyan t m. Xmen si m hc Xs thwas m. t{]mivknbn snøm ] mø Htc Hcp Imcyw AXmWv. h[phns A Hcp A m ns ASpsØØn \n pibmwv. aplq Øw Ignbm C\n GXm\pw an\p piƒ am{xw. AΩ AIØv Ic n XpSßnbncn p p. _ p ƒ Bizkn n p p v. h[p am{xw At m`ybmbn, cmhnse apx kvt\lnxifpss klmbtømss I s p m nb kuµcyøn\v C\n h Xpw Iq nt m \pt m F v t\m pibmwv. C v hc h ns n th t]ms, as mcp ZnhkamImas m. C v X\n p 50 kv{xo[\w 2003 HtŒm-_

A]q ambn In p {i C\n Hcp Znhkw IqSn In pi F ph m Nn d Imcysam pa. aplq ØØn\v ]Øp an\p v am{xw _m n \n s hc h p. ]pxnsbmcp sagvkouvkv s_ kv Imdn. ]SpIq Imdn \n v ssãen hc Cdßp Xp I v A w hn p \n Xv hcs _ p ƒ Xs bmwv. FhnsS\n p In n Cu Im? C\n \ΩtfmsSm pw ]dbmsx Cømƒ h kv{xo[\hpw hmßntbm? RßfpsS IpSpw_Øn B k{ºzmban møxp sim v _ p fpss "FSm hn m' F t\m Øns A w F\n pw a\ nembn. efnxbpss A s D kvt\lnx\pw _ phpw kptc{µ tamt mgvkns DSaÿ\pamb {io KwKm[c tat\ms Imdmbncp p AXv. _ n \n v Rm Cdßnb DSs\ "AdÃv' snbvxp sim p hcm ]d b Xmbncp p. ]ns R߃ HcmgvN Ign v Zn nbn FØnbt mƒ, Hcp irwkmc aplq ØØn Rm efnxtbmsv tnmzn p. "Rm hcm sshinbt mƒ \n\ v ]cn{`aap mtbm?' adp]sn CXmbncp p. "F n\v? Xr»qcn thsd B ]nt scm pant?' sszhta, Cu adp]sn tiƒ m th n Aßns\ Hcp tnmzyw tnmzn W ambncpt m? Ct mƒ IeymWw Ign v aq v ]Xn m v Ign t mƒ Rm tnmznt Xv. "F m AXp t]mcmbncpt m?' kv{xo[\w 2003 HtŒm-_ 51

apj-߃ C. lcnipam -sxm- m-bn-c-øn Fgp-]-Xp-I-fn R߃ apwss_-bn-se Pplp-hn Xma-kn- n-cp- Imew. Rß-fp-sS ^vfm ns Xmg-sØ \ne-bn Hcp ] m-_n- Ip-Spw-_-ap- m-bn-cp- p. tnm{] ^man-en. _nkn-\- p-im-cm-wv. A, AΩ, c p s] -a- ƒ G -hpw Xmsg \mep hb- m-b Hcm -Ip- n. BZn-Xy F m-wv icn- p- t]sc- n-epw Ahs\ hnfn- m-dv t_m_n F m-wv. tnm{]-bp-ss AΩ CS-bv- v Ahn-sS h p Xma-kn- pw. a -tfm-tcm-cp-ø-cp-ss ASp-Øv amdn-am-dn Xma-kn- p-i-bm-wv Ah. Ip n-iƒ aq p-t]-cpw Ft m-gpw Rß-fp-sS ho n hcpw, efn-x -A- v -c- p hb- p- Rß-fp-sS tams\-bpw sim v Ah-cp-sS ho n-epw t]mipw. s] -Ip- n-iƒ Ft m-sv hf-sc ASp-Øp s]cp-am-dn-sb- n-epw \mep hb- p- ai Ft m-sv hf-sc-b-sp-øn-. {ian- m- n- -. Ah Fs I n-bp- aoi t\m pw, At mƒ henb temky-sam- pw ths- - v Xocp-am-\n- p-i-bpw snøpw. Fs I m Ah-s `b-k-ωn-{i-am-b Xm -]-cy-tøm-sp-iq-sn-bp- t\m -hpw tn n-am-cp-ss ]n n Hfn- p \n - -epw Rm Ct m-gp-w Hm - p- p. -F-s ai-\v tnm{]-sb-bpw t]sn-bm-bn-cp- p. At±-l-Øn-s -ssa-em- n tx p Nph- n Xe-ap-Sn Imc-W-am-bn-cn- -Ww. -A-t±-lw an -hm-dpw B{^n-, Kƒ-^v cmpy-ß-fn -_n-kn-\- v bm{x-bn-em-bn-cn- pw. t_m_n ho n hcp- -Xv Fs ai-s H w Ifn- m-\m-wv. Hcp sim p ht y- -\m-bn Ah Fs ai-s\ {i -tbm-ss t\m p Xv ImWm \ IuXp-I-am-Wv. ai Ahn-sS- t]mbm-epw hf-sc kzmx-{- y-tøm-ss s]cp-am-dpw. an n- v tnm{] tnmzn- pw. "sxtc-t m InXv- \m _nkv-i- v Nmln-tb ap m?' Ah ]d-bpw. "-t-o -_n-kv-i- v.' -A-h Ah-s c p sim p hnc-ep-iƒ D-b -Øn ImWn- pw. tnm{]m B n Nncn- p-sim- p ]d-bpw. "CXm-tWm \ns -to?' D -bv- v efn-x A p- m- n-b tnmdpw Idn-I-fp-am-bn Xmsg t]m-ipw. Ahn-sS an- n-kv tnm{]-bpw Ah-cp-s-S hnzv-kvz-bm-b ]mn-i- m-cn Zp - -bpw IqSn-bp- m- - n-b N m- -Øn-bpw Idn-I-fpw IqSn F m-h-cpw Ipim-em-bn ` - Ww Ign- pw. F pw kzy, F pw BtLm-jw. Aßn-s\ hf-sc kt m-j-tøm-sp-iq-sn Ign- n-cp- IpSpw_Øn Hcp Znh-kw Hcn-Sn sh n. t_m_n Ah-s sndn-b- -s Iq-sS kviq -dn-\p ]n n-en-cp- v Ah-s A -Ω-bp-sS apfp-µn-ep- ho n-te-bv- p t]mip-i-bm-bn-cp- p. kmin \I-bn -h- v Ccp-ºp-_m-dp-Iƒ \nd- Hcp kv{xo[\w 2003 \hw-_ 52

- {S v Ah-cp-sS ta CSn- p. t_m_n X - -Ww acn- p, sndn-b- Bip-]-{Xn-bn - h- pw. Rß-sf h m-sx ]nsn- p Ipep- n-b Hcp kw`-h-am-bn-cp- p AXv. s]s - m-wv c p IpSpw-_-߃ Xocm- -Zpx-J-Øn apßn-b-xv. Ah-sc ImWm-\m-bn kb tlmkv]n- -en t]mbn. Xncn- v -Rm Xma-kn- p- B si n-s-øn-te-bv- v as-ßm-t\ txm n- -bn-. A{X-b-[n-Iw Fs kv] -in- B kw`-h-am-wv "hrj-`-øn-s IÆv' F t]-cn Hcp IY-bm-bn h -Xv. {Ita-W B ap-dn-hpw DW-ßn. Pohn-Xw km[m-c-w a m-bn. ]t D n-s D n B thz-\ _m n-bm-bn. AXm- I-s CS-bv- n-s-bv- v Hm -Ωn- - m Hcp Imc-W-hp-ap- m-bn. tnm{]bp-ss AΩ. t]c- p- nbpss hntbm-kw Ah - v Xmßm-hp- -Xn IqSp-X-em-bn-cp- p. Ah - v aq v a -fp- -Xn aqø ai-\p am{x-ta Hcp B - -Ip- n-bp- mbp- q. A-h-\m-I-s Cßn-s\ Hcp Zptcym-K-hpw. DØ-tc- y-bn s]mxp-th Hcp hnizm-k-ap- v, tam w In -Wsa- n B -a- ƒ _en-bn-s-w-sa- v. Xs aqø ai-\v tam w In m C\n hgn-sbm- p-an-s - p a\- n-em- nb Ah Hcp B Ip n- -bv- p th n ho pw {ian- m Ah-tcm-Sv Bh-iy-s - p. aq p {]k-hn- tijw, Hcp Hma-\ \ -s - AΩ-bv- v C\n-bpw AXn-\p- D m-l-ap- m-bn-cp- n-. am{x-a- C\n-bp- m-ip- Ip- v BWm- Ip-sa- -Xn-s\- m-wv Dd- v? ]t AΩm-bn-b-Ω-bp-sS \nc- -c kω -±Øn-\p hg-ßn Ah-km-\w Ah Hcp Ip p IqSn D m-hm Xocp-am-\n- p. Ah efn-x-tbm-sv tnmzn- p. "C\n-bp- m-hm t]mip- Ip n s] -Ip- n-bm-sw- n \o FSp- p-tam?' efn- X H p ]cp-ßn-sb- n-epw Ah-km-\w ]d- p. "-B-tem-Nn- -s -`m-`n.' - A -sø Ah-ÿ-bn R߃- v Hcp Ip n-sb- q-sn hf -Øm-\p- Ign-hv -D m-bn-cp- n-. -A-h hen-b _nkn-\- p-im-cm-wv. Ah-cp-sS a -sf -F-ßns\-bm-Wv -h-f -Øp- -sx- v R߃- -dn-bmw. sxm- -Sp-Øp Xs Ah-cp-sS ai-sf AXn-epw Xmgv- \ne-hm-c-øn hf -Øp-I F -Xv Btem-Nn- m IqSn hø. ASp-Ø Znh-kw Xs Ah tnmzn- p. "Btem-Nn- p-thm?' "] p-sa- p txm p- n-.' F m-bn-cp- p efn-x-bp-ss adp-]-sn. AX-h-sc h m-sx \ncm-i-s -Sp-Øn. Ah ]d- p. "\n߃ \m-b- m - v Hcp s] -Ip- n thw-sa- -s, Xd-hm-Sn\p ]n -Xp-S - -bp- m-hm?' t\m -sw. e-fn-x Fs m-s A_- - -ß-fm-Wv ]d- p ^en- n- n- p- -Xv? Ahƒ ]d- p. "Hcp Ip n am{xw axn-sb- p h n- m-wv. thw-sa- n D m- m-\p- Ign-hp- p-xm-\pw. ]ns F n-\m-wv Hcp ] m-_n Ip n-sb ZsØ-Sp- -W-Xv?' Ah \n - - n- p-sim- n-cp- p. Ah-km-\w B km[p kv{xo-sb Biz-kn- n- m Ahƒ ]d- p. "icn, t\m- mw.' Ah - -Xv h-en-b Bizm-k-am-bn. Ah Ah-cp-sS _ p- -tfm-ss- mw ]d- p, s] -Ip- n-bm-sw- n Rm\-h-sf efn-x-bv- p simsp- p-i-bm-wv. B - pw ]cm-xn-bn-. DØ-tc- y-bn s] -Ip- n-bp-ss \ne tic- f-øn-te- - mƒ tami-am-wv. Hcp s] -Ip- n-bp- m-bm DS-s\ Ahƒ- p simsp-t - kv{xo-[-\-øn-s IW- ph-sc Iq- n-bp- m- n thh-em-xn-s -Sp- -h-cm-wv Ah. Aßn-s\-bp- Hcp kap-zm-b-øn Hcp s] -Ip- n-sb Hcmƒ ZsØ-Sp- p-i F -Xn-s\ hymjym-\n- p- -Xv H p-in Ah hf-sc DZm-c-a-\-kvI-cm-Wv As - n Adpa m-cm-wv F m-wv. Rß-sf kw_- n-t -S-tØm-fw Hcp Ip n axn, AXv BWm-bm-epw s]æm-bm-epw \ mbn hf -Øp-I F Dt±-iy-tØm-sS-bm-Wv Hcp-Ø-\v am{xw P w \ -In-b-Xv. an n- v tnm{] {]k-hn- -Xv s] -Ip- p-x-s -bm-bn. Ah Hcp Znh-kw apgp-h Ic-bp-I-bm-bn-cp- p. A-Ωmbn-b-Ω-bp-sS IpØm-Wv kln- høm-xm-b-xv. Ah Bip-]-{X-nbn h v _l-f-ap- m- n. "\osb-\n- v Hcm - Ip- n-sb Xt Xocp. F\n- v Fs acn- p-t]m-b ap -sb Xncn- pxm...' efn-x Bip-]-{Xn-bn t]mb-t mƒ I 53 kv{xo[\w 2003 \hw-_

cwk-ß-fm-wn-h. tnm{]-bp-ss a -fm-h-s IuXp-I-tØm-sS Ip n-s\ sim n- p-i-bm-wv. \ IuXp-I-ap- Ip v. tn n-am Ah-fp-sS XpSp-Ø Ip n- m-ep-i-fpw ssihn-c-ep-i-fpw siuxp-iw Ie - AZv-`p-X-tØm-sS sxm p t\m p-i-bm-wv. Rß-fp-sS c p hb- p- ai-\m-i-s sxm n-en-s Agn-I-fn - q-sn Ah-s sim p ssiøn- v Ah-sf sxmsm {ian- p-i-bm-wv. ssisø-øp- n-s - p I -t mƒ Ah ssi \o n AΩ-t-bm-Sv Ahs\ FSp-Øp s]m m Bh-iy-s - p. Pohn-Xw Hcn- - q-sn km[m-c-w a m-bn. Hcm -Ip- n- -bv- p th n Hcn- - q-sn {ian- m-sa- p ]d- -t mƒ AΩm-bn-b-Ω sx p im -bm-bn. -aq- m-a-sø aiƒ- v hn n-sb- p t]cn- p. Ahƒ Hcp sim p-kp-µ-cn-bm-bn-cp- p. hns - IÆp-Iƒ, \ \ndw. efn-x Ft m-gpw t]mbn Ah-sf Ifn- n- m-dp- v. ]t ZsØ-Sp- p- Imcyw am{xw ]n- o-sv kwkm-cn- n- n-, Imc-Ww Rm\-h-sf AXn -\n- v hne- n-bn-cp- p. At m-tg-bv- v Rß-fp-sS kmº- Øn-I \ne -Iq-Sp-X tami-am-bn hcn-i-bm-bn-cp- p. Hcp Ip n-sb-ø-s -\- m-bn t\m m ] m-ø \ne. an n- v tnm{]-bm-i-s Ip n-sb \ne-øp hbv- m-sx hf -Øp-I-bm-Wv. ]-Ip-Xn ka-bw Rß-fp-sS ho n-epw ]Ip-Xn ka-bw kz w ho n-ep-am-bn Ahƒ hf - p. GI-tZ-iw Bdp amkw {]mb-am-bn- m-wpw. Hcp Znh-kw Ah Ip n-sb Ipfn- n- tijw ]uu-dn- v DSp- p-iƒ C v sim n- p-sim- n-cn- -bm-bn-cp- p. an n-kv tnm{]-bpw efn-x-bpw \ne-øn-cn- -bm-wv. tamfm-i-s c p-t]-cp-ss-bpw asn-bn-te-bv- v amdnam-dn ap p-ip-øn t]mip- p. Ip n-s\ FSp-Øv sim n- p-sim- v efn-x s]s - v Ah-tcm-Sp tnmzn- p. "`m-`n, hn nsb R߃- p Xcp-t m?' Ah Hcp \nan-jw kvx-œ-bm-bn. ]ns ai-sf FSp-Øv amtdm-s-w- v Hcp s]m n- -c- n. AXn-\n-S-bv- v ]dbp- p-ap- v. "C, Rms\-s ap n-sb B - pw simsp- n-. Ckv-tIm -Zqw-Kn-tXm ta a -Pm-hqw-Kn...' F n- v AXns\ FSp-Øv si n- n-sn- v DΩ sh p-xp-s-ßn. Hcp ]nt- m-a-\ \ -s - AΩ-bp-sS ZpxJw txß-em-bn ]pd-øp hcnibm-wv. AΩ-bp-sS `mh-hy-xym-kw F n-s\- p a\- n-em-hm-sx ]I p t\m n-s m- n-cp- hn n-bpw -Np- p ]nf - Øn Ic-bm XpS-ßn. -kv-t\-ln-x-bv- p s]s - p- m-b `mh- - -I - -bn BZyw A-º-c-s - n-epw ]n o-sv efn-xbv- v F mw a\- n- em-bn. Ah-fp-sS IÆn-epw sh w \nd-bp- p- m-bn-cp- p. tnm{] IpSpw_Øn-\v \mem-a-xpw Hcp s] -Ip- n Xs -bm-wv D m-b-xv. AXn-\p tijw Ah {]k-hn- n- n-. Cu Ign- P\p-h-cn-bn -R-ß-fp-sS ai-s hnhm-l-øn-s W-]-{Xw Ab- -t mƒ Ah Hcp D]-lm-cw Ab- p-x- p, NS-ßn ] p-tn-cm ] m-ø-xn-ep- hnj-aw Adn-bn- p-i-bpw snbv-xp. Ccp-]-Xp sim w ImWm- Xn-cp- n- pw Ah-cp-sS kvt\-lw -C-t m-gpw XnI- pw Dujv-a-f-am-Wv. kv{xo[\w 2003 \hw-_ 54

Pohn- n-cn- p Hcp- hy- nsb amxr-i-bm n Rm cnn BZysØ IY-bm-bn-cn- Ww "\n\- p-th n'. sxm m-bn-cøn Fgp-]-Xn amxr- `q-an-bn h -XmWv Cu IY. A -s\- p-dn-s -gp-xnb "{]m Ir-X-\mb txm - m-c ' F IY ]n osv Fgp-]-Øn-c- n-emwv Fgp-Xn-b-Xv. "\n\- p-th n' F IY Rm I -Ø-bn \n v Zn n-bn-tebv v am - ambn t]mb-xns ] m-ø-e-øn-segpxnb-xm-wv. Xo vwamb Hcp t{]a-_ Øn IY. Zn n-bn \n v Imap-Insb ImWm-\mbn I - Ø-bn-tebv p Xncn- p-sn- p kplm-k-t\msv tcmlnwn ]d-bp p: "...CSbv v Xnc- n-\n-s-bn \ns Hm Ω hcp-tºm-sg mw kzbw tnmzn- pw. Pohn-X-Øn Hcn- -se- nepw Rm \ns kvt\ln- p p F p ]d-bmø Hcp ]ø-s\- n \o F nt\m p p?' "\o kwkm-cn- p- Xv tiƒ m F\n- n-jvs-am-wv.' "Rm Imcy-at ]d-bp- Xv? \o Hcn- -se- nepw Fs kvt\ ln - p-sh v ]d- n- pt m? H w InS- ptºm-sg- nepw?' Hmtcm \K-c-Øn \n v am ambn t]mip-tºmgpw F\n v \jvs-ß- C. lcn-ip-am HmW- -Xn v 2004 55 P -`qan

- fp- m-hm-dp- v. AXn G hpw Xo{hambXv Cu t{]a-_- -am-bn-cp- p. Cu IY "Iqd-Iƒ' F Fs BZy-I-Ym-k-am-lm-cØn tn Øn- p- v. Hcp IY P\n- p- Xv ]e-t mgpw Hcp hm n \nt m Hcp hmn-i-øn \nt m Bbn-cn- pw. Aßns\ P\n IY-I-fn B hmniw IY-bpsS _opm-hm-]w \S-Øp- p F -Xn-\- pdw ImX-em-bn- p Hc-\p-`qXn \ne-\n ØpIbpw snøp p. AXv Hcp IY-bp-sStbm t\mh-en-s tbm cq]-øn Fgp-Xn- -gn-bp-tºmƒ Nne-t mƒ B hmniw AXp-]-tbm-Kn kµ `-Øn \n v amdn-t m-b- Xmbpw ImWmw. Aßns\ amdmø Hcp hmn-i-ambn-cp p "F n ss{uhsd kvt\ln s] Ip- n' (1999) F t\mh-ense {][m-\-i-ym-]m-{x-amb \m kn ]d-bp- -Xv. "kmsd Rms\mcp F n ss{uhsd n ]dbm-dnt?' \m kn ]d- p. "ImWm `wkn-bp Hcp ]ø?' "\o ImWm `wkn-bn- mø Bsc- - nbpw CXphsc H pw ]d- n- n- -s m.' "Abmfv ho pw h n- p- v. C v Rm h h oev Abm-fm-bn-cp p ss{uh-dv. Rm \S- ph-cp-tºmƒ Abmƒ ImØp-\n p- m-bn-cp- p. Fs t\m n \ Nncn.' "Abmƒ F m s] Ip n-isf t\m nbpw Nncn- p- p- m-hpw.' `mkvi-c \mb ]d- p. "F m s] -Ip- n-isf t\m nbpw Nncnt y? sim pw Rm Abm-sf. hmbn t\m n!' Rß-fpsS _nkn-\- mb Im v dn m UnMv \n Ønb-t mƒ Rm Hcp {]km-[- Is BS-b-Wn- p. A s Ihn-X-I-fpsS kºq Æ kam-lm-c-amwv BZyw Cd- n-b-xv. AXp sss]vsk v snbvxn-cp Hcp Ip n-bp- m-bn-cp- p, ko\. Ah-fmWv IYm-]m-{Xw. P -`qan HmW- -Xn v 2004 56 54

Ahƒ Ipd- p-imew Xoh- n-bn-em-bn-cp p h -Xv. \ Xam-i- m-cn-bm-bn-cp- p, AXp-t]m-se-Øs s]s v aqtum-^m-hp-ibpw snøpw. Ah-ƒ Xami ]d- -Xm-Wv. ]t AXv Fs a\- n InS p Ifn- p. Nne Zriy-߃ ImWp-tºm-tgm, kwkmcw {ihn- p-tºmtgm AXv Fs `mh-\sb DtØ-Pn- n- m-dp- v. Rm\-dn-bm-sX-Ø-s, Nne-t mƒ Adn- p-sim- p-xs AXn-s\- Np n IY-Iƒ s\øp Hcp kz`m-h-ap v F\n- v. Hcp-]t F m-h p-ap- mhpw B kz`m-hw. Bbn-S-bv mwv at\m-ca hm jn- I- -Xn- ns ]{Xm-[n-]-cmb {io aw ImSv amxyp HmW- -Xn- n-tebv v Hcp t\mh Bh-iy-s - -Xv. Fgp- Xm-\mbn Iºyq- -dn\p apºn-en-cp- -t mƒ Fgp-Xn-Øp-S-ßn-bXv B Ip n-sb- n Hcp km -ev]ni IY-bmbn-cp- p. kw`m-j-w-øns ssien Rm Ah-fp-tSXv IS-sa-Sp-Ø-Xm-Wv. A{X-am-{Xw. as mw Ft - Xp-X-s. F n ss{uhdpw km -ev]n-i-am-wv. Fgp-Xn-Øo -t m-gmwv a\- n-em-bxv ko\-bpss kz`mh-hn-ti-j-ßfpw am\-kn-i-ssh-cp- y-ßfpw hfsc `wkn-bmbn t\mh-en h n- p- v. Cu t\mh-em-is hmb-\ Kuchamsb-Sp-Øh p am{x-a km[m-cw hmb-\- m piqsn Hcp-t]mse CjvS-s - p. ]ecpw IØp-ap-tJ-\tbm t^mwn-eq-sstbm t\cn p I -t mtgm B Imcyw ]d-bp-i-bp- m-bn. Xs - p-dn- v, As - n Xm tamu-embn Hcp t\mh cnn- -s - n p-s - -dn- -t mƒ Ahƒ v hfsc kt mj-am-bn. tdmb n simsp- -W-sa-s mw Xam-i-bmbn ]d- p. ]t Xm IYm-]m-{X-amb Hcp t\mh Hcp {]kn hmcn-i-bpss HmW- -Xn- n h Imcyw Ahƒ Ah-fpsS kvt\ln-x-am-tcm-ssm pw ]d p hoºn-f- n-bn-. Ah-fpsS kz`m-h-øns sshcp- y-ß-fn-sem- m-w-xv. [mcmfw kwkm-cn- p-i, ]t X\n v G hpw CjvS-ap Imcy-߃ a\- n kq n- p-i-am{xw snøp-i. "awn-b-d-bn \n v HmSn-t m-b-h '(1977) F IY-bn- efnx {]Xy- -s -Sp- p. Ieym-W-cm-{Xn-bnse Hcp kw`m-j-w-øn \n- mwv B IY-bpsS _opm-hm]w \S- -Xv. Ah BZycm{Xnbn awnbdbn \n v HmSnt mbhcmbncp p. ]Xp]XpØ InS, ap qhns Nqgv p\nev p hmk\, X n Xqßp Ae mc Wnbp hnf n \n p h \oe shfn w, AcnIn InS p kz]v\w. F n pw Abmƒ ]d p, \ap v ChnsS \n v HmSnt mhmw. Cu hmniw Rm icn pw BZy-cm-{Xnbn ]d- -Xp-X-s -bm-wv. Ahƒ pw AXn-jvS-s - p. Ahfpw ]d-bp-i-bp- m-bn, \ap v t]mim-at F v. IY-sb-gp-XnbXv GXm\pw h j-߃ Ign- n- mwvv. `mcysb BZy{]k-h-Øn- mbn \m n sim p-t]m-bm- p ` Øm-hns GIm- -Xbpw kvt\lhpw Cu IY-bnep- v. efn-x-bpss ]c-kv]-c-hn-cp hnim-c-߃ icn pw h n- p- Xv Hcp-]t "Npa-cn Nn{X-ambn amdnb A ' F IY-bn-emsW p txm p- p. 1977 emwv Cu IY-sb-gp-Xn-b-Xv. ` Øm-hns H w Xma-kn- m CjvS-am-sW- nepw Ahƒ v t_mws_bv v t]mim asn-bm-ip- p. AXn-\p Imc-W-߃ ]d-bp- Xv CsXms -bm-wv. "...\n\ v Fs H w hcm Xm ]cyan, At?' "AX cho, F\n p `bamhp p. cmhnse \o Hm^okn t]miptºmƒ Rm _m Wnbn \n p t\m mdnt? \o \S v Bƒ q Øn adbptºmƒ ]ns \ns ImWns pw \o F\n p \ s SpIbmsW pw F\n p txm mdp v. IpfØnen Hcp I v Xmgv p t]mip t]mse. ]ns sship t cw \o Xncn p h mte F\n p kam[m\amhmdp p.' "...AsXm pa. \n\s s C an. AXpXs.' "t\m p chn. F\n p \ns F n amsw dnbmtam! AXs, Cuc p ZnhkwIqSptºmƒ NpcpßnbXp ]Øp t]sp nepap t{]atej\߃ Abbv p Xv? F\n p \ns H w hcwsa p v. ]t, F\n p t]snbmhp p. B ^vfm n t]sns SpØp Ft m D v.' -IY-bn-ep-S-\ofw D Xv Cu sshcp- y-ß-fm-wv. "kq n- p-h abn oen'(1991) F IY efn-x-bpss Ip n- mesø Hm Ω-I-fm-Wv. hfsc ck-i-c-amb Hcp _meyw Hc-I _ p (h-i-bn Hc-Ωm-bn) \in- n- -XmWv IY. B Hm Ω-Iƒ Ah-fpsS Pohn-XsØ Fßn-s\-sb mw _m[n- n- p v F v IY-bn hy - am-ip- p- v. IY Imev]-\n-I-am-Wv, ]t bmym y-øns XpSn v IY-bn-ep-S-\ofw ImWm Ign-bpw. "{io]m -Xn-bpsS ]mzw'(1988) F IY-bnse am[-hn-sbbpw HmW- -Xn v 2004 57 P -`qan

Rm amxr-i-bm- n-bn- p- Xv efn-x-sb-ø-s -bm-wv....]t tim Sn p t]mipi F Xv Aßns\ aqfn ftb Imcya AhfpsS Bflmhns hnfnbmwxv. AhfpsS Xo ms\w. km[mcw Ahƒ Ipd v A{i bmbn I mtem, Iøn \n v ]m{x߃ howpsbp i w ti mtem Abmƒ Xs ]dbmdp v. "am[hn, \ns Xo ms\øn\p kabambncn p p.' Cu Xo m-s\w Ah-fp-sS-Xs A cmflm-hn-te-bv p bm{x-bm-wv. kvt\lw txsn-bp Ah-fpsS bm{x Ah-km-\n- p- Xv tim - -Sn-bn Xma-kn- p tn n-bpss ASp-Øm-Wv. am[-hnbpss hey-ω-bpss ai-fmb imc-z-bpss ho n. AXv Ahƒ Ip n- mew Ign- p-iq- nb Xd-hm-Sm-Wv. AhnsS acn- p-t]m-b-h-cpss Hm Ω- I-fp- v....ahƒ Ipsd t\cw acn pt]mbhsc nsb mw Hm Øp. kvt\lsas v Ahsf ]Tn n Xv Ahcmbncp p. C pw B hosns CS\mgnbneqsS \S ptºmƒ AhcpsS ImcpWyap t\m ߃ X n ]Xnbp Xmbn Ahƒ p txm mdp v, {]txyin pw apø»nbpss. efn-x-bpss kz`m-h-øns Hcp {]txy-i-h-iw- `w-kn-bmbn Ah-Xcn- n- m F\n p Ign p. Ah-fpsS t\sc adp-h-i-amwv imc-tz- n. am[-hnsb CjvS-am-sW- nepw Ac- n-xm-t_m-[-øn \n- p-fhmb Hcp Xcw Ahn-izm-k-amWv Ahƒ p- -Xv. IW- p-iq- -ep-iƒsim v Ah-bn \n v c -s -Sm ] p-sa- v B ]mhw kv{xo Icp-Xp- p. "\Ωƒ CΩmXncn agbp Znhkßfnev Cu P\ens ASpØncp v simø msoxv imctz n v Hm Ωs m?' "F\n dnbmw \o F n\m h sx v.' imctz n ]d p. "tn n v Hm Ωbpt m? F n v hnf p simfptø kabøv h yω \Ωsf At\zjn p h t mƒ \Ωfv I pisfms Hfn n p sh Xv?' imctz n ]Xnhp t]mse AsXm pw {i n p p mbncp n. C\n {i n m Øs Ah v AsXm pw Hm Ωbp mhn. Ah Xs t mseb, Ah v h Øam\ImeØns thhem Xnbpw `mhnsb nbp Bi Ifpw am{xtabp p. X\nbv mis AXp ImWp Xp ckamwp Xm\pw. imctz nsb imctz nbmbn ImWm Xs bmwv X\n n w. "]g-sbmcp `oj-wn- mcn'(1990) F Xv Rß-fpsS Hcp IpSpw-_-kplr-Øn A\p-`-h-am-Wv. KoXm \µ-ip-am F m-w-h-cpss t]cv. Ip n- m-eøv Hcp ho n t]mb-t mƒ AhnsS tjmti-kn I ]mh- p- nsb -t\m- ms\-sp-ø-t mƒ AXv howp s]m n-sb pw Ahƒ v hfsc t]sn txm -n-sb pw ]d- p. Xev mew B ho p-im AXp {i n- n-s - nepw Ahƒ `bw ImcWw ]n osv B ho n t]mbn- s{x. kwkm-c-øn- n-s-bn AhfpsS h y-ω-bpss ai-fpss Imcyw ]dbm-dp- v. c pw Iq n-t Øv Rms\mcp IY-sb-gp-Xn. IY-bn h y- Ω-bpsS aisf Hcp `oj-wn- m-cnbm n. IY-sb-gp-Xn-bXv Ah ChnsS-\n v am -ambn t]mb-xn-\p-ti-j-am-wv. ]n o-ssm-cn- Ah Rßsf kµ in- m h -t mƒ amxr-`qan HmW- -Xn- n h Cu IY hmbn- m simsp-øp. Ahƒ v hfsc kt m-j-am-bn, AXns t^mt m-tim n FSpØp sim p t]mibpw snbvxp, F mh-tcbpw ImWn- m. Ah-fpsS IY-sb-Sp-Ø-Xn\p tdmb n-bpss Hcp sjb thw-sa p ]d- p. snss -bntebv p am -ambn t]mip-tºmƒ Ah Hma-\n p hf Ønbncp tdmkm-s -Sn-Ifpw t{im -Wp-Ifpw Rßsf Gev]n- n-cp- p. \ndsb henb, Nph pw a bpw ]q -fp- m-bn-cp B tdmkv snsn-iƒ Iptd- mew RßfpsS _m Wn Ae- -cn- -tijw \in- p-t]m-bn. Ct mƒ Ah hcn-i-bm-sw- n F p ]dbpw F `b-øn-emwv R߃. AXpt]mse A p tnmzn tdmb n Rm\n-Xp-hsc simsp-øn- p-an! P -`qan HmW- -Xn v 2004 58

Fs lrz-b-øn\v F apdn-hns IY-I-fmWv "Bizmkw txsn'(1975), "\jvs- mcn'(1977), "tal-߃ ] n-s - p-iƒ t]mse' (1977), "kv{xok- -ap apdn'(1979), "Ahƒ ]d p Ccp-fpw-hsc Im q'(1994)f n-h. (Cu Ah-km\w ]d IY "F n ss{uhsd kvt\ln s] Ip- n' F t\mh-en-t\m-ssm w tn Øn- p- v). ]t G hpw Ah-km-\-sa-gp-Xnb IY-bmWv icn pw BZyw Fgp-tX- n-bn-cp- -Xv. Hcp \o t{]a-_- -Øns XpS- -sø- - -nbmwv B IY. AsX-gp-Xn-bXv sxmæq- n-\m-en-em-sw- n a p IY-Isf- mw-xs Fgp-]Xp-I-fn-emWv Fgp-X-s - -Xv. B IY IqSn Fgp-Xnbn-s - n B t{]a-_- -Øns Ncn{Xw apgp-h-\m-hn F txm. Fgp]-Xp-Iƒ Fs Pohn-X-Øns G hpw \n Æm-b-Iamb Hcp L -am-bn-cp- p. Gsd kt m-jhpw Gsd k m-]hpw Hcp-an- -\p-`-hn-t n h Imew. [mcmfw kvt\lw e`n- n pw Hcn-Øncn Bizm-k-Øn-\p-th n Ae- p-\-s \mfp-iƒ. B Ime-ØmWv Rm tch-xnsb (t]cv icn- p- -X- ) I p-ap- p- -Xv. Ahfpw Aßns\ Hcp ÿnxn-bn-em-bn-cp- p. hfsc sshim-cn-i-amb Hcp _ -Øns XpS- -am-bn-cp p AXv. B _ -Øns apgp-h {] p-_v[-xbpw Cu IY-I-fn-ep- v. AXns ]cn-k-am]vxn hfsc lrz-b-t`-z-i-am-bn-cp- p. "kv{xok- -ap apdn' F IY AXn-s\- - n-bm-bn-cp- p. Xs - p-dn v Rm IY-I-sf-gp-Xp- p-s v tch-xn-bv -dn-bm-am-bn-cp- p. `mj Adn-bm-Ø-Xp-sIm v ]t hmbn- m ] n-bn-. Ct mƒ F\n p txm p p Ah-sb mw At mƒxs Cw o-jn-em n tch-xnbv v hmbn- m simspt - -Xm-bn-cp p F v. R߃ XΩn-ep _ -Øn v AXv ]pxn-sbmcp am\w simsp- p-am-bncp- p. F m Imcy-ßfpw Aßns\-bm-Wv. c m-a-sxm-c-h-kcw In n-bm IqSp-X \ mbn snøm-sa p Icp-Xpw, ]t Aßns\ Hc-h-kcw ]n osv \nßsf txsn-h-cn-i-bp- m-hn-. efn-xbv v Cu Imcy-ß-sf mw Adn-bm-am-bn-cp- p. Hc-km-[m-cW hy n-xz-ap Ahƒ Ft mgpw Fs Biz-kn- n- m-dp- v. {] p-_v[-amb Cu _ w Ahkm-\n- -t mgpw Hcp XI bn \n v Fs c n- Xv AhfpsS -km z-\ambn-cp- p. Ct m ƒ Ccp-]-Ø v h j-߃ ptijw tch-xnsb I p-ap- p-ibm-sw- n? F n shdp-samcp kvt\ln-x-sb-t mse Ah-tfmSv s]cp-am-dm Ign-bpw. ]gb Xo Ft AW- p-t]m-bn-cn- p- p. Imew! efn-x-bpss kz`m-h-hn-tij ߃ ]e IY-I-fnepw {]I-S-ambn hcp- p- v. DZm-l-c-W-ß-fm-Wv, "timamfn'(1976),"znt\mkdns Ip n', "Hcp hnizmkn', XpS-ßn-bh. "timamfn' F IY-bnse amb ]d-bp- p. "\ns Ipg- -sa- m-sw-t m, Cu kap-zm-b-øn \osbmcp henb ankv^n- mwv; Ahƒ ]d- 59 57 P -`qan

p. bmym y-ß-fpss t\sc Ipd-s ms IÆ-S-bv m ] n-bn-s - n Pohn- pi hnj-a-am-bncn- pw.' ]ns kvt\l-{]-i-s-\-߃ n-s-bn InX- p-sim- -hƒ ]d- p. "kpk-x \osbmcp timam-fnbm-wv. Fs sim p-tim-am-fn.' "tzim-s-\- n-fn-t]mse Ahƒ'(1995) F IY ASpØ ImeØv Fgp-Xn-b-Xm-Wv. RßfpsS sxm Sp- Øp shfnw-]-d-ºn \K-c-hn-f- p-iƒ Nmc-\n-d-am- nb cm{xnbpss adhn ]pcp-j- msc kzoi-cn- p Hcp kv{xobpss IY-bm-W-Xv. _lp-\n-e-si- n-s-ønse \nhm-kn-i-fpss {]Xn-I-c-Whpw Ahsf Ahn-sS- \n v HmSn- m-\p {iaß-fp-amwv IY-bn. s]mxp-hmb i{xp-x-bv n-s-bnepw \ -bpss Hcwiw \ne- \n p- p. AXn-\n-S-bn ag- mew FØp-Ibpw B ]mhw kv{xobpss PohnXw hgn-ap- p-ibpw snøp- p. CXv Hcp amxncn kw`-hn IY-bm-sW- - nepw Aev]w AXn-i-tbm n tn n- p- v. As - n Ie- Xs AXn-i-tbm- n-bt? "Xosc {]Xo- n- mø Hcp Znhkw'(1997) F IY-bm-Is thiym-hr-øn- mbn BZyw Cd-ßn-Øncn Hcp ]mh-s kv{xo-bpss IY-bm-Wv. Rms\mcp Znhkw Ft m Imcy-Øn- mbn ]pd-øn-d-ßn-bt mƒ Hcp sndp- - mcn \nc-øn ]cp-ßp- Xp I p. Aev]w XSn- v, ImWm Xc-t -Sn- mø Hcp kv{xo. Ft m Fs a\ v hfsc Akz-ÿ-am-bn. Ah v Cu \Kcw ]cn-n-b-an-s pw AXp-sIm- p- Xs Ipg- -Øn-te-bv p NmSm\mWv t]mip -sx pw Fs a\ v ]d- p. ]t F\n- -Xn H pw snøm-\p-an-. s]m -bmb am\yx Ahsc klm-bn- p- -Xn \n p am{x-a-, Ah-tcmSp kwkm-cn- p- -Xn \n- p-t]mepw Fs hne- n. ]t Cu kw`hw Fs a\- n Hcp]mSp Ne-\-ß-fp- m- n. Ah-cpsS Dt±-iy-sØ- n Rm Hcp-]mSv Dulm-t]m-l-߃ \S-Øn. AsXmcp IY-bn-se-ØpIbpw snbvxp. t\cn p snøm Ign-bm-Xn-cp- Xv Rm\m IY-bn `mh-\-sim v snbvxp. AXm-Is B IYm- ]m-{xsøbpw AXns {kjvsm-hn-s\bpw Fhn-Sw-hsc sim -Øn q! "Ab mcn'(1978) Hcp kw`-h-i-y-sb- p-xs ]d-bm-w. R߃ t_mws_bn Xma-kn- p-tºmƒ Ab m-cn-bm-bn Hcp DØ-tc- y- m-cn-bp- m-bn-cp- p. Ah \ mbn Ign- n-cp p F mwv BZysa mw R߃ Icp-Xn-bn-cp- -Xv. Ah \ hmb-\- m-cn-bpw klr-z-b-bpam-bn-cp- p. ]t {ItaW a\- n-embn Ah-cpsS ÿnxn IjvS-am-sW- v. ` Ømhv Dt]- n- p, ]W-an- msx ] n-wn-bm-bn. AtXmsS Ah temi-ønse G hpw ]g- -ap sxmgn B{i-bn- p. AXv FXn h-i-øp ^vfm n Xma-kn- p R߃ v h mø hnj-a-am-bn. B sxmgn kzoi-cn- m-\p- kml-n-cy-ßfpw ]n osp mb kw`-h-hn-imk-ß-fpamwv IY-bmbn cq]w sim -Xv. hf-sc-b-[niw hmbn- -s as mcp IY-bmWv "Im\-U-bn \ns mcp cmp-ip-amcn'(1987). R߃ Fd- Wm-Ip-fØv h ImeØv Xma-kn- n-cp ho ns Ab m-cnbmbn Hc-Ω-bp- m-bn-cp- p. Rßsf hfsc-b-[niw klm-bn- n- p Ah-cpsS t]c- p n joe Im\-U-bn-em-bn-cp- p. Ipd- p-imew Ahƒ AΩ- Ω-bpsS H w h p Xma-kn- p. ]søm-ºxp hb p {]mb-am-bn-cp p Ahƒ v. Rß-fpsS ai\v Nn - P -`qan HmW- -Xn v 2004 60 58

"XSm-I-Xo-cØv' F t\mh-ens IY hf-sc- m-eambn Fs a\- n InS p Ifn- n- p- -Xm-Wv. Rm Adp-]-Xp-I-fn I -Øbn Xma-kn- n-cp apdn-bpss DS-a-ÿ-bmWv AXnse AΩ. Ah v c p s] a- -fp mbn-cp- p. sndnb Ip n-iƒ, ]Øpw ]{ pw hb p {]mbw. B kv{xo hn[-h-bm-bncp- p. Ahsc klm-bn- n-cp- Xv Ah-cpsS ` Øm-hns acpai-\m-bn-cp- p. GI-tZiw \mev Xv \mev -Ø p hb- p- m-ipw. Abmƒ F pw cm{xn F p awn-tbmss hcpw. Ah-cpsS ho n-\p- n Hscm hnf p IØn- n-. BsI Ccp- m-ipw. Ip n-isf t\csø ` Ww simspøv Dd- nbn- p- mipw. ]ns Abmƒ t]miptºm-tgbv v Rßfpw Dd- -am-hpw. b-hn-zym-e-b-øn Bdmw m n tncm\p F{ kv ssãn\p th- n- Ahƒ IW- n Syqj simsp- m XpS-ßn. kvt\l-_- -Øns t]cn shdpw tkh\w am{xw. joe h -txm-sp-iqsn Rßfn -Hm-tcm-cp-Ø-cp-tSbpw, AXm-bXv Fs bpw `mcy-bp-ssbpw ai-s bpw Pohn-X-ho- -Ww-Xs amdm XpS-ßn-b-Xns IY-bmWv "Im\-U-bn \ns mcp cmp-ip-amcn'. Ahƒ henb Ipfq-kp-Im-cn-bm-bn-cp- p. Hcp cmp-ip-ip-am-cn-bm-sw-s mw Rß-fpsS ai-t\msv hoºn-f- n-bn-cp- p. Bcpw tiƒ p ns p Dd phcpønbm APnØv AΩtbmSp tnmzn p p, "Rm hepxmbm F\n v Hcp cmpipamcnsb IeymWw Ign m ] ptam.' "F m ] msx?' hnae ]dbp p. "tams\ I mepw Hcp cmpipamcs\t mse D t m.' "AtΩ \oep icn pw Hcp cmpipamcnbmtwm?' "Bbncn pw' hnae ssiae Øn, "F\nbv v Adnbn. F m \n\ v \oephns\ IeymWw Ign twm?' APnØns apjw \mwwsim v Nph p. "Cu AΩ. AtΩymSv Rm an n.' Ah HmSnt mbn. Cu IY Ne-Nn{X-am- m a{zm-knse FUn- chn Bh-iy-s - -X-\p-k-cn v Rm CXn-hrØw Iptd- qsn hn]p-eo-i-cn v Xnc- Y Fgp-Xn-bp- m- n. chn-bpss BI-kvanI hntbmkw ImcWw AXns Nn{Xo- I-cWw \S- n-. Xs - n Hcp IY-sb-gp-Xn-bn- p v F -dn- -t mƒ joebv v hfsc kt m-j-am-bn. Ah-fpsS A \pw AΩbpw ASpØ {]mhiyw \m n h -t mƒ Cu ]pkvxiw hmßn, IY hmbn- p. hfsc kt m-j-am-bn. ]pkvxiw kplr-øp- sf ImWn- m-\mbn Im\-U-bn-tebv p sim p-t]m-bn. ]pkvx- I-Øn t]cpw "Im\-U-bn \ns mcp cmp-ip-amcn' F px-s -bmwv. HmW- -Xn v 2004 61 P -`qan

\mev]xp hb- mb Hc-hn-hm-ln-Xbpw Ah-fpsS Ab m-cmb bph-z-º-xn-i-fp-am-bp- -ck-i-c-amb ]-c-kv]-c-_- hpw AXns Zp:JI-c-amb A y-hp-amwv "I n-s Sn'(1990) F IYbn. R߃ apºv Hcn-SØp Xma-kn- -t mƒ Ab m-cn-bmbn Hcp ap -Ø p hb- mb kv{xobp- m-bn-cp- p. Ah CSbv n-sbv v ho n hcpw. bmzr- n-i-am-sw a n Fs IÆn s]sm {ian- p- Xv Rm IuXpItØmsS {i n- pw. efn-x-sb-kw-_- n-t -S-tØmfw Ah-fpsS km n yw Hcp-Xcw ASn-t n- -em- Wv. AXn \n v c -s -Sm Ahƒ m-hp- n-. Hcp I n-s -Snsb Np n-bmwv IY \oßp- -Xv. Ahkm\w I n-s -Sn-sb- - n-sb- Ah-sf- - nbpw ]d- -sx mw I -am-sw v a\- n-em-ip p. AXns Imc-W-a-dn-bp-tºmƒ Abmƒ Zp:JnX-\m-hp- p. (A-hƒ Ct mƒ IeymWw Ign v \s mcp IpSpw-_-PnhnXw \bn- p- p.) Cßns\ Hcp IY Ah-sf- n Fgp-X-s - n- ps v Ahƒ dn-bn-. Adn-bm-Xn-cn- s! "XSm-I-Xo-cØv'(2003) F t\mh-ens IY hf-sc- m-e-ambn Fs a\- n InS p Ifn- n- p- - Xm-Wv. Rm Adp-]-Xp-I-fn I -Ø-bn Xma-kn- n-cp apdn-bpss DS-a-ÿ-bmWv AXnse AΩ. Ah v c p s] a- -fp m-bn-cp- p. sndnb Ip n-iƒ, ]Øpw ]{ pw hb p {]mbw. B kv{xo hn[-h-bm-bn-cp- p. Ahsc klm-bn- n-cp- Xv Ah-cpsS ` Øm-hns acpai-\m-bn-cp- p. GI-tZiw \mev Xv \mev -Ø p hb- p- m-ipw. Abmƒ F pw cm{xn F p awn-tbmss hcpw. Ah-cpsS ho n- \p- n Hscm hnf p IØn- n-. BsI Ccp- m-ipw. Ip n-isf t\csø ` Ww simspøv Dd- nbn- p- mipw. ]ns Abmƒ t]mip-tºm-tgbv v Rßfpw Dd- -am-hpw. Rm Fs tpyjvt-s bpw c p kvt\ln-x- mcpssbpw H -amwv Xma-kn- n-cp- -Xv. Ip n-iƒ v Fs \ CjvS-am-bn-cp- p, {]txy-in v aqø-hƒ v. Ahsf ipwvtn ]nsn- n- m-\mbn kvt\ln-x m Fs D]-{Z-hn- p- -Xmbn \Sn- p-tºmƒ Ahƒ Fs ]n n-em n kwc- n- p-sim v AhtcmSv bp w snøpw. As -\nbv v ]søm-ºxp hbt bp- p. Rm Ahn-sS-Øs Iptd- mew Xma-kn- n-cp-s - n aqø Ip n-bp-ambn t{]a- -Ønem-tb-s\. (Rm AhnsS Hcp sim w am{xta Xma-kn- p- q.) t\mh-en Ah-fpsS AΩbv v Ah-cpsS ` Øm-hns acpai- -\pam-bp _ w am{xta icn p \S -Xp- p, _m n-sb mw km - ev]n-i-am-wv. sndp- - m-c\v B kv{xobp-am-bp ssewkn-i-_- hpw AtX ka-b-øp-xs aifp-am-bp t{]a-_- -hpw Imev]- \n-i-amwv. AXn\p kam- -c-ambn Hcp Bwt m C ys IYbpw hcp- p- v. B IYm-]m-{XsØ Rm Nud- n-bn ImWm-dp- - Xm-Wv. Cw o-jp-im-c-\mb ` Øm hv Dt]- n- p-t]m-b-xn-\m thiym-hr-øn-bn-tebv p Xncn-tb- n-h Hcp _wkmfn kv{xobpssbpw Ah-cpsS ai-s bpw IYbm-Wv. AΩ acn- p- -txmss A\m-Y-\m-bn-Øo-cp B _me {ItaW Hcp B thiy-bpw ]n osv Iq n-s m-sp- p-im-c\p-am-hp- -XmWv IY. IY \S- p ImeØv B a\p-jy hr -\m-bncn- p- p. Bbm-fpambn IYm-\m-b- I ]e-t m-gmbn \S-Øp kw`mj-wßfn \n- mwv Cu \q m- ns XpS- w-sxm v Adp-]-Xp- Iƒhsc \o p-in-s- p Cu kam- ciy Npcp-f-gn-bp- -Xv. Cu t\mh Hcp {]ap-j- ]{XØn Xp-S -bmbn {]kn- o- 62 60 P -`qan

I-cn- -t mƒ bmym-ÿnxn-icmb GXm\pw t] ssewkn-ikzm-nm-c-øns t]cn Ipcnip-bp w XpS-ßnb-Xns ^eambn Ah-km-\sØ \mev A ym-b߃ hgn-xn-cn- m Rm \n - nx-\mbn. F s kw_- n-t -S-tØmfw AsXmcp henb tpmenbmbn-cp- p. Ah-km-\sØ \mev A ym-b-߃ am n Rm Dt±in a n t\mh ]q Ønbm- n. Hcn- Fgp-Xn-bXv am pi hfsc t i-i-c-am-bncp p. Ct mƒ "XSm-I-Xo-cØv' F B t\mh amxr-`qan ]pd-ønd- n-bn- p- v. "Hcp IpSpw-_-]p-cmWw'(1998) F t\mh-ense {][m-\-i-ym- ]m-{x-amwv t{x ym-ω. tpmkt^- s `mcy-bm-w-h. Cu IYm-]m-{X-Øn thj-`q-jm-zn- Iƒ F\n p In n-bxv apºv Rß-fpsS Ab m-cn-bm-bncp Hcp kv{xobn \n- m-bn-cp- p. shfpø ap pw N -bpw, ]pd-øn-d-ßp-tºmƒ ta ap- n Hcp {_q pw. Ah kz w ]mc-º-cy-øn Al- - cn- n-cp- p. RßsS ImcW-h- mcv \ºq-Xn-cn-am-cm-bn-cp- p. R߃ axw amdn-b-xm-wv, AXpsIm v Cs mgpw BVyXzw D v Fs ms ]d-bp-am-bn-cp- p. Hcn- Ah Hcp timgnbpss ]n mse HmSp- Xp I p. Iptd-t\cw Nncn- m-\pff hi In n. A p Xo -bm- n-b-xmwv Ch-sc- p-dn v Hcp IY-sb-gp-X-W-sa- v. ]ns bpw "tzim-s-\- n-fn-t]mse Ahƒ' F IY ASpØ ImeØv Fgp-Xn-b-Xm-Wv. RßfpsS sxm Sp-Øp shfnw-]-d -ºn \K-c-hn-f- p-iƒ Nmc- \n-d-am- nb cm{xnbpss adhn ]pcp-j- msc kzoi-cn- p Hcp kv{xobpss IY-bm- WX-v. _lp-\n-e-si- n-s-ønse \nhm-kn-i-fpss {]Xn-I-c- Whpw Ahsf Ahn-sS- \n v HmSn- m-\p {iaß-fp-amwv IY-bn. h j-߃ Ign- nt AXp XpS-ßn-bp q F -Xn\p ImcWw Fs asn-x-s. ]t Fgp-Xn-Øp-S-ßnb-t mƒ AXnse IYm-]m-{X-߃ v Rß-fp-sS-Xs kz`mhw h p. tpmk-t^- Rm\pw t{x ymω efn-x-bpw. efn-xbv v A pw C pw Fs _p n-i- n-bnepw Adn-hnepw hnizm-kan. t\mh-en \n v Hcp-Zm-l-cWw. Hcp timgnsb hmßn-b-tijw timf-\n-bn \n v \mev sø p ap -bpss Hm U ]nsn- p-h t{x ym-ω-tbmsv tpmk-^ ]d-bp- p. "As m sim p-t{x-t y, Hcp Imcyw tnmzn-t mt?' H v ]d p Xpe- p-iqss F v GXv km znbpw tnmzn-t - m-hp cwkw. ]t t{x ymω ab- Øn tnmzn- p. "Ft m m?' "\obnt m \mev -sø p ap ss Hm U ]nsn- nt?' "Dw?' "AXv Hcm-gvNbv v th -Xs?' "AtX. ap - mcn DΩ BgvN-bn-sem-cn- -emwv hczm. At m Hcm-gvN-bv p sam -bmwv F mcpw hmßn-sh-bv ym.' P -`qan 63 61 HmW- -Xn v 2004