Algebra van die vier basiese operasies

Size: px
Start display at page:

Download "Algebra van die vier basiese operasies"

Transcription

1 OpenStax-CNX module: m Algebra van die vier basiese operasies Siyavula Uploaders This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License WISKUNDE Graad 9 3 ALGEBRA EN MEETKUNDE 4 Module 6 5 ALGEBRA VAN DIE VIER BASIESE OPERASIES 5.1 Aktiwiteit 1 5. Om die optelling en aftrekkingsreëls van algebra te hersien 5.3 [LU 1., 1.6] A Onthou jy nog wat terme is? Terme word deur + of geskei. Sê in elk van die volgende hoeveel terme daar is: 1. a + 5. a 3. 5a(a+1) 3a 1 4. a + 5a Versamel die gelyksoortige terme om elk van die volgende uitdrukkings te vereenvoudig: 1. 5a + a. a + 3a a 3. 3x 6 + x a(a1) a B Optel van uitdrukkings Voorbeeld: Version 1.1: Aug 17, 009 8:17 am

2 OpenStax-CNX module: m31388 Tel 3x + 4 by x + 5. (x + 5) + (3x + 4) Skryf as som, met hakies. x x + 4 Verwyder hakies versigtig. 4x + 9 Versamel gelyksoortige terme. Tel die twee gegewe uitdrukkings bymekaar: 1. 7a + 3 en a +. 5x en 6 3x 3. x + ½ en 4x 3½ 4. a + a + 6 en a 3 + a 5. 4a a 3 en 1 + 3a 5a C Aftrek van uitdrukkings Bestudeer die volgende voorbeelde sorgvuldig: Trek 3x 5 van 7x + af. (7x + ) (3x 5) Let op: 3x 5 is in tweede posisie, na die minus. 7x + 3x + 5 Die minus voor die hakie maak `n verskil! 4x + 7 Versamel gelyksoortige terme. Bereken 5a 1 minus 7a + 1: (5a 1) (7a + 1) 5a 1 7a 1 a 13 D Gemengde probleme Onthou om jou antwoorde volledig te vereenvoudig in die volgende oefening: 1. Tel a 1 by 5a +.. Vind die som van 6x + 5 en 3x. 3. Wat is 3a a plus a 6a? 4. (x + x) + (x + x ) = Bereken (3a 5) (a ). 6. Trek 1a + van 1 + 7a af. 7. Hoeveel is 4x + 4x minder as 6x 13x? 8. Hoeveel is 4x + 4x meer as 6x 13x? 9. Wat is die verskil tussen 8x + 3 en x +1? Gebruik geskikte tegnieke om die volgende uitdrukkings te vereenvoudig: 1. x + 5x 3x + 7x a 1a + a 5 + a 3 3. (a 4) + (5a + 3) + (7a + 4a) 4. (x x ) (4x 1) (3x 5) 5. (x + 5x 3x) + (7x + 8) 6. 7a (1a + a 5) + a 3 7. (a 4) + 5a (7a + 4a) 8. (x x ) 4x 1 (3x 5) 9. x + 5x 3x + (7x + 8) 10. 7a 1a + a (5 + a 3) 11. a 4 + 5a a + 4a 1. (x x ) [(4x 1) (3x 5)] Hier is die antwoorde op die vorige 1 probleme:

3 OpenStax-CNX module: m x + 4x a 11a a + 9a x x x + 4x a 11a a + 9a x x x + 4x a 13a 11. 8a + 9a x + 5x Aktiwiteit 5.5 Om sekere polinome (veelterme) te vermenigvuldig deur hakies en die distributiewe wet te gebruik 5.6 [LU 1., 1.6,.7] `n Monomiaal het een term; `n binomiaal het twee terme; `n trinomiaal het drie terme. Ons noem hulle dikwels eenterme, tweeterme en drieterme. A Vermenigvuldiging van eenterme. Ons gebruik dikwels hakies. Voorbeelde: a 5a = 10a 3a 3 a 4a = 4 a 6 4ab 9a (a) b = 36a 4 b a a 4 (3a ) 3 = a a 4 3a 3a 3a = 16a 8 (ab ) 3 (a bc) (bc) = (ab ) (ab ) (ab ) (a bc) (a bc) (bc) (bc) = 3a 7 b 10 c 4 Maak altyd seker dat jou antwoord in die eenvoudigste vorm is. 1. (3x) (5x ) 1. (x 3 ) (x). (x) (4) 3. (ax) (bx ) (cx ) B Eenterm tweeterm Hakies is noodsaaklik. Voorbeelde: 5(a + 1) beteken: vermenigvuldig 5 met a en ook met 1. 5 (a + 1) = 10a + 5 Wees baie versigtig om nie tekenfoute te maak nie. 4a(a + 1) = 8a + 4a 5a(a + 1) = 10a 5a a (3a a) = 3a 4 a 3 7a(a 3) = 14a + 1a Let op: Ons het `n uitdrukking met faktore verander na `n uitdrukking met terme. Ons kan ook sê: `n Produkuitdrukking is nou `n somuitdrukking. 1. 3x (x + 4)

4 OpenStax-CNX module: m x (5x ). 4x (x 3x) 3. (3a + 3a ) (3a) C Eenterm drieterm Voorbeelde: 5a(5 + a a ) = 5a + 10a 5a 3 ½ (10x 5 + a 4 8a 3 ) = 5x 5 a 4 +4a x (x x + ). ab (bc + 3abc a c) 3. 1a ( ¼ + a + ½ a ) Probeer: 4. 4x (5 x + 4x 3x 3 + x 4 ) D Tweeterm tweeterm Elke term van die eerste tweeterm word vermenigvuldig met elke term van die tweede tweeterm. (3x + ) (5x + 4) = (3x)(5x) + (3x)(4) + ()(5x) + ()(4) = 15x + 1x + 10x + 8 = 15x + x + 8 Maak altyd seker dat jou antwoord vereenvoudig is. Hierdie katgesiggie sal jou help onthou hoe om twee tweeterme te vermenigvuldig: Figure 1 Die linkeroor sê: Vermenigvuldig die eerste term van die eerste tweeterm met die eerste term van die tweede tweeterm. Die ken sê: Vermenigvuldig die eerste term van die eerste tweeterm met die tweede term van die tweede tweeterm. Die bekkie sê: Vermenigvuldig die tweede term van die eerste tweeterm met die eerste term van die tweede tweeterm. Die regteroor sê: Vermenigvuldig die tweede term van die eerste tweeterm met die tweede term van die tweede tweeterm. Daar is belangrike patrone in die volgende vermenigvuldigingsoefening let baie mooi op na hulle.

5 OpenStax-CNX module: m (a + b) (c + d). (a 3b) (c + d) 3. (a + a) (b 3b) 4. (a + b) (a + b) 5. (x + x) (x + x) 6. (3x 1) (3x 1) 7. (a + b) (a b) 8. (y + 3) (y 3) 9. (a + 3b) (a 3b) 10. (a + ) (a + 3) 11. (5x + x) (x x) E Tweeterm veelterm Voorbeeld: (a + 3) (a 3 3a + a 3) = a 4 6a 3 + 4a 6a + 3a 3 9a + 6a 9 = a 4 3a 3 5a 9 (vereenvoudigde vorm) 1. (x 3x) (x + 5x 3). (b + 1) (3b b + 11) 3. (a 4) (5 + a b + c) 4. (a + ) (a + b + c 3d) Hoe goed het jy in hierdie aktiwiteit gevaar? 5.7 Aktiwiteit Om faktore van sekere algebraïese uitdrukkings te vind 5.9 [LU 1.6,.1,.7] A Faktore Hierdie tabel toon die faktore van sekere eenterme. Uitdrukking Kleinste faktore ab 1a b (5abc ) 8y 4 (8y 4 ) 3 a b 3 7 a a b 5 a b c c 5 a b c c y y y y y y y y y y y y Table 1 Die faktore kan in enige orde geskryf word, maar as jy by die gebruiklike orde hou, sal jou werk vergemaklik word Twee van die lyste faktore in die tabel is nie in die gebruiklike orde nie herskryf hulle in orde. B Gemene faktore van tweeterme

6 OpenStax-CNX module: m Beskou die tweeterm 6ab + 3ac. Die faktore van 6ab is 3 a b en die faktore van 3ac is 3 a c. Die faktore wat in beide 6ab en 3ac voorkom, is 3 en a hulle is gemene faktore. Ons gebruik nou hakies om die gemene faktore en die res te groepeer: 6ab = 3a b en 3ac = 3a c Ons faktoriseer nou 6ab + 3ac. Dit word so uiteengesit: 6ab + 3ac = 3a (b + c). `n Uitdrukking met terme word verander na `n uitdrukking met faktore. Ons kan ook sê: `n Somuitdrukking is nou `n produkuitdrukking. Nog voorbeelde: 1. 6x + 1x = 3x (x + 4). 5x 3 x = x (5x ) 3. 4x 3 + 1x = 4x (x 3x) 4. 9a + 9a 3 = (3a + 3a ) (3a) Kyk weer na die oefening in deel B van die vorige aktiwiteit het jy die probleme herken? C Gemene faktore van veelterme Presies dieselfde metode word gebruik as ons die gemene faktore van meer as twee terme moet vind. Voorbeelde: 6x 3 3x + 6x = 3x (x x + ) ab 3 c 3a b 3 c + a 3 b c = abc (b 3ab + a ) 3a + 4a + 6a 3 = 3a ( 1 + 8a + a ) 0x 8x + 16x 3 1x 4 +4x 5 = 4x (5 x + 4x 3x 3 + x 4 ) As jy mooi kyk, sal jy oplet dat die terme wat in die hakies oorbly, nie meer enige gemene faktore het nie. Dis wat gebeur as die uitdrukking ten volle gefaktoriseer is. Jy moet altyd die grootste moontlike gemene faktor van al die terme uithaal. Faktoriseer die volgende uitdrukkings volledig deur die grootste gemene faktor uit te haal: 1. 1abc + 4ac. 15xy 1y 3. 3abc + 18ab c x y x 5. a bc + 4ab c 7abc 6. 1a(bc) 8(abc) 3 + 4(ab) c 3 0bc + 4a Paaraktiwiteit: Het jy opgelet dat in elke geval die aantal terme in die hakies na faktorisering presies dieselfde is as die aantal terme in die oorspronklike uitdrukking? Verduidelik vir jou maat hoekom jy dink dat dit altyd so sal gebeur. D Faktore van die verskil van kwadrate In deel D van die vorige aktiwiteit moes jy hierdie drie pare tweeterme vermenigvuldig: (a + b) (a b), (y + 3) (y 3) en (a + 3b) (a 3b)

7 OpenStax-CNX module: m Hier is die oplossing: (a + b) (a b) = a b (y + 3) (y 3) = 4y 9 (a + 3b) (a 3b) = 4a4 9b Let op dat die antwoorde `n baie spesieke patroon aanneem: vierkant minus vierkant. Ons noem dit die verskil van kwadrate of verskil van vierkante, en dit word so gefaktoriseer: Eerstevierkant minus tweedevierkant = ( eerste vierkantplus tweede vierkant) ( eerste vierkantminus tweede vierkant) Voorbeelde: x 5 = (x + 5) (x 5) 4 b = ( + b) ( b) 9a 1 = (3a + 1) (3a 1) DIT WORD VAN JOU VERWAG OM GOED VERTROUD TE WEES MET DIE ALGEMEENSTE VIERKANTE EN HUL VIERKANTSWORTELS. Hier is `n klompie belangrikes voeg self ander by die lys. = 4 3 = 9 (a ) = a4 (a 3 ) = a 6 (½) = ¼ 1 = 1 Faktoriseer volledig: 1. a b 1. 4y 9. 4a 4 9b 3. 1 x 4. 5 a 6 5. a 8 ¼ 6. 4a b ,5 x y 6 9. a b (versigtig!) E Gekombineerde gemene faktore en verskille van vierkante Soos in die laaste probleem (9), is dit noodsaaklik om eers gemene faktore uit te haal, en om daarna die uitdrukking in die hakies te faktoriseer, indien moontlik. Nog `n voorbeeld: Faktoriseer 1ax 3ay Herken eers die gemene faktor 3a, voor jy sê dat dit nie `n verskil van vierkante kan wees nie. 1ax 3ay = 3a (4x y ) Nou herken ons 4x y as verskil van twee vierkante. 1ax 3ay = 3a (4x y ) = 3a(x + y)(x y). Faktoriseer volledig: 1. ax ay 4. a 3 ab 3. 0,5a x 4,5b x 4. a 5 b 3 c abc F Opeenvolgende verskille van vierkante Hou jou oë oop en probeer hierdie tweeterm volledig faktoriseer: a 4 b 4

8 OpenStax-CNX module: m Nou hierdie oefening soos gewoonlik, faktoriseer volledig. 1. x m a 4 4b 8 4. x x 9 G Faktore van drieterme Bestudeer die antwoorde op hierdie vier probleme (uit `n vorige aktiwiteit). Die vereenvoudigde antwoorde het partykeer twee terme, partykeer drie terme en partykeer vier. Bespreek met `n maat wat hier aan die gang is en besluit wat die verskille veroorsaak. 1. (a + b) (a b) = a ab + ab b = a b (vereenvoudig). (a + ) (a + 3) = a + 3a + a + 6 = a + 5a (a + b) (a + b) = a a +ab + ba + b b = a + ab + ab + b = a + ab + b (vereenvoudig) 4. (a + b) (c + d) = ac + ad + bc + bd (hierdie antwoord kan nie vereenvoudig word nie) Die antwoord op die soort probleem in vraag 1 hierbo het die vorm van `n verskil van vierkante. Die antwoorde op en 3 is drieterme. Ons gaan nou probeer om drieterme te faktoriseer. Die eerste feit om te onthou is dat nie alle drieterme gefaktoriseer kan word nie. Werk agteruit deur probleem : a + 5a + 6 = a + 3a + a + 6 = (a + ) (a + 3). So is dit duidelik waar die a vandaan kom, en die 5a en die 6. Faktoriseer nou a + 7a + 1 = ( ) ( ) deur twee geskikte tweeterme in die twee paar hakies te skryf. As jy die tweeterme in die hakies uitvermenigvuldig soos jy in aktiwiteit. geleer is, kan jy jou antwoord toets. Hou aan en toets telkens jou antwoorde tot jy seker is hoe om dit te doen. Doen dieselfde in die volgende oefeninge: Elke drieterm het `n maat in die tweede kolom; soek hulle uit: A. a 5a 6 1. (x + )(x + 3) B. a a 6. (x )(x + 3) C. a 5a (x + 1)(x 6) D. a + 7a (x )(x 3) E. a + 5a (x + 1)(x + 6) F. a + 5a 6 6. (x 1)(x + 6) G. a + a 6 7. (x + )(x 3) H. a 7a (x 1)(x 6) Faktoriseer nou die volgende drieterme op dieselfde manier. Die laaste twee is moeiliker as die eerste vier! 1. a + 3a +. a + a 1 3. a 4a a 9a a + ab 1b 6. a 18a + 40

9 OpenStax-CNX module: m Aktiwiteit Om faktorisering te gebruik in die vereenvoudiging van breuke, en in die optelling, vermenigvuldiging en deling van breuke 5.1 [LU 1., 1.6,.9] A. Vereenvoudiging van algebraïese breuke Twee van die volgende vier breuke kan vereenvoudig word, en twee nie. Watter twee kan? +a a 3(a+b) a+b 4+x x+4 a (b c) (b + c) Jy het seker nou al agtergekom dat dit baie moeite is om te faktoriseer. Hoekom doen ons dit? 6a Hierdie breuk kan nie vereenvoudig word soos dit staan nie: b 6b a. Dis omdat ons nie terme mag kanselleer nie. As ons die somuitdrukkings na produkuitdrukkings kan verander (deur faktorisering) sal ons die faktore kan kanselleer, en sodoende klaar kan vereenvoudig. 6a b 6b = 6b(a 1) = 6b (a + 1) (a 1) en a = (a 1) Dus is die motivering vir faktorisering die behoefte aan vereenvoudiging. Dus: 6a b 6b a = 6b(a+1)(a 1) (a 1) = 3b(a+1) 1 = 3b(a + 1). Dit is baie belangrik om volledig te faktoriseer. Faktoriseer beide teller en noemer, en vereenvoudig: 1 1a+6b a+b x 9 x+3 3 (a+1)(a 1) 6(a+1) 4 5a 5 5a+5 B. Vermenigvuldiging en deling van breuke (1) Die gewone reëls om breuke te vermenigvuldig en te deel bly steeds van toepassing. Bestudeer die volgende voorbeelde let veral op na die faktorisering en kansellering. 4x 3 y 6y xy 3x xy 3x = 4x3 y 6y 3x xy xy 3x = 4x4 3 a 9 1 4a 1a = (a+3)(a 3) 1 4a(a 3) = (a+3) 8a 3a+6 5 a 4 = 3a a 4 = 3(a+) 10 5 (a+)(a ) = 6 a Vereenvoudig: ab 1. b 3 c 9ac 4b (a+1)(a ). (a ) 3 (a+3) 3ac b 4a 3. +8a b+4 3(b +) 3a +6a 9(a+1)(a+3) 4(a ) x x 5 (x+1) 15x+15 7x 5. 3x+6 3xy 5x y 5x 10 3x x +5x x x 5x+5 x 1 3(a+1)(a+3) (a ) (Hier is `n breuk gedeel deur `n breuk herskryf dit eers soos in 4) C. Optelling van breuke

10 OpenStax-CNX module: m Jy weet alreeds dat die optelling en aftrekking van breuke heelwat moeiliker is as vermenigvuldiging en deling. Dit is omdat ons slegs gelyksoortige breuke (met eenderse noemers) kan optel en aftrek. As die noemers verskil, moet jy die kleinste gemene veelvoud (KGV) van die noemers soek en dan elke breuk oor hierdie noemer skryf. Vereenvoudig dan die breuk. Vereenvoudig weer die antwoord so ver moontlik. Hier volg voorbeelde al die stappe word getoon: Vereenvoudig: (KGV = 6acx) 5abx ac cx 3x + cx ( a 5abx ) ( 3a cx 3a + 4ac 3x ac ac a+b. + b+c 3 a+c 3(a+b) 6 + (b+c) 6 a+c 6 = 3(a+b)+(b+c) (a+c) 6 = 3a+3b+b+c a c 6 = a+5b+c 6 a+3 3. a a+6 + 5a 10 ) ( + cx a ) 3cx 3cx = 15a bx + 8a c + 3c x = 15a bx+8a c +3c x 6acx 6acx 6acx 6acx 6 (LCD = 6) Let baie fyn op hoe die tekens hieronder hanteer word! Om die Kleinste Gemene Noemer te vind, faktoriseer eers die noemers! a+3 (a+)(a ) + 1 3(a+) + 5(a ) Kan jy sien die KGV is 3 5 (a+)(a)? ( a+3 (a+)(a ) ) + ( = 15(a+3)+5(a )+6(a+) 15(a+)(a ) 1 3(a+) 5(a ) 5(a ) ) + ( 5(a ) 3(a+) 3(a+) = 15a+45+5a 10+6a+1 15(a+)(a ) = 6a+47 15(a+)(a ) Vereenvoudig die volgende uitdrukkings deur van faktorisering gebruik te maak: a 1. x a x + 5a x x+1 x x 1 3x 4a 4b 3. 3 a b a b 1 4. (a ) + 3 (a + 1) 3 4 (a 3) `n Laaste wenk. Ons sou (x 1) 3(x+3) 9(x+3) (1 x) beter kon vereenvoudig as (1x) so gelyk het: (x1). Ons kan hierdie verandering maak as ons die teken van die hele tweeterm ook verander: (1x) = (x1) omdat (x1) = x + 1, en dit is 1x. Voltooi self die probleem. ) 6 Assessering Leeruitkomstes(LUs) LU 1 Getalle, Bewerkings en VerwantskappeDie leerder is in staat om getalle en die verwantskappe daarvan te herken, te beskryf en voor te stel, en om tydens probleemoplossing bevoeg en met selfvertroue te tel, te skat, te bereken en te kontroleer. continued on next page

11 OpenStax-CNX module: m Assesseringstandaarde(ASe) Ons weet dit as die leerder: 1.1 die historiese ontwikkeling van getallestelsels in 'n verskeidenheid historiese en kulturele kontekste (insluitend plaaslik) beskryf en illustreer; 1. rasionale getalle (insluitend baie klein getalle in wetenskaplike notasie) herken, gebruik en voorstel, en sonder huiwering tussen ekwivalente vorms in gepaste kontekste beweeg; 1.3 probleme in konteks oplos, insluitend kontekste wat gebruik word om `n bewustheid van ander leerareas, asook van menseregte-, sosiale, ekonomiese en omgewingsake, te bevorder, soos: nansiële kontekste (insluitend wins en verlies, begrotings, rekeninge, lenings, enkelvoudige en saamgestelde rente, huurkoop, wisselkoerse, kommissie, huur en die bankwese); 1.3. metings in die Natuurwetenskappe en Tegnologie; 1.4 probleme oplos wat verhouding, koers en proporsie (direkte en omgekeerde) behels; 1.5 skat en bereken deur geskikte bewerkings vir probleme te kies en te gebruik en die redelikheid van resultate te beoordeel (insluitend meetprobleme wat rasionale benaderings van irrasionale getalle behels); 1.6 'n verskeidenheid van tegnieke en instrumente (insluitend tegnologie) gebruik om berekeninge doeltreend en met die nodige mate van akkuraatheid te doen, insluitend die volgende reëls en betekenisse van eksponente (leerders behoort in staat te wees om hierdie reëls en betekenisse slegs in berekeninge te gebruik): x n x m = x n + m 1.6. x n [U+F0B8] x m = x n m x 0 = x n = 1 x n 1.7 die eienskappe van rasionale getalle herken, beskryf en gebruik. LU Patrone, Funksies en AlgebraDie leerder is in staat om patrone en verwantskappe te herken, te beskryf en voor te stel, en probleme op te los deur algebraïese taal en vaardighede te gebruik. Ons weet dit as die leerder:.1 op verskillende maniere `n verskeidenheid numeriese en meetkundige patrone en verwantskappe ondersoek deur dit voor te stel en te veralgemeen, en deur die reëls onderliggend daaraan te verduidelik en te bewys (insluitend patrone in natuurlike en kulturele vorms en patrone wat die leerders self geskep het); continued on next page

12 OpenStax-CNX module: m die distributiewe wet en manipuleringsvaardighede wat in graad 8 ontwikkel is gebruik om die volgende te doen: bepaal die produk van tweeterme; faktoriseer algebraïse uitdrukkings (beperk tot gemene faktore en die verskil van vierkante);.8 die eksponentwette gebruik om uitdrukkings te vereenvoudig en vergelykings op te los;.9 faktorisering om algebraïese uitdrukkings te vereenvoudig en vergelykings op te los gebruik. Table 7 Memorandum Bespreking Terminologie Leerders gebruik dikwels metodes vir gebruik met uitdrukkings wanneer hulle met vergelykings werk (byvoorbeeld, hulle kan noemers in uitdrukkings weglaat), en andersom. Hou `n ogie hierop en leer hulle om die konteks te ondersoek voor hulle blindelings voortgaan. Vermenigvuldiging en faktorisering werk omgekeerd die leerders moet hiervan bewus word. Dit maak in elk geval die werk makliker om te bemeester. As leerders nie terme en faktore kan onderskei nie, sal hulle nie uitdrukkings behoorlik kan manipuleer nie. As dit nodig blyk, kan hulle meer oefeninge gegee word. In die algemeen vind leerders breuke moeilik. Dit is dalk goed om in sulke gevalle met niealgebraïse breuke te begin om die basis te vestig. TOETS 1. Vereenvoudig die volgende uitdrukkings deur gelyksoortige terme bymekaar te maak a + 3a 6a + 3a y 1y + y 6 + y x (5x + 1x 1) + x (3a a ) [(a 11) (5a 3)]. Gee die antwoorde tot die volgende probleme in die eenvoudigste vorm:.1 Tel 3x + 5x 1 by x 3x. Bereken die som van a + 3b 5 en 3 + b 7a.3 Trek 6a + 7 af van 5a + a +.4 Hoeveel is 3a 8b + 3 minder as a + b +? 3. Vereenvoudig deur vermenigvuldiging en laat antwoord in eenvoudigste vorm: 3.1 (3x ) (x 3 ) 3. (abc) (a c) (b ) 3.3 abc(a c + b ) 3.4 3a(a 5a) 3.5 (a b) (a + b) 3.6 (3 x ) (x + 5) 3.7 (x 5y) 3.8 ( b) (3a + c)

13 OpenStax-CNX module: m Memorandum 1.1 6a 3a y + y x 4x a + 8a x + x 1. 5a + 5b.3 5a 4a 5.4 a + 9b x 5 3. a 3 b 3 c 3.3 a 3 bc + ab 3 c 3.4 6a a 3.5 a 4b 3.6 x 4 + x x 10xy + 5y 3.8 6a + c 3ab bc TOETS 1. Bepaal die Grootste Gemene Faktor van hierdie drie uitdrukkings: 6a c en ac en 10ab c 3.. Faktoriseer die volgende uitdrukkings volledig deur gemene faktore te bepaal:.1 1a 3 + 3a 4. 5xy 15x y 0y.3 6a c ac + 10ab c 3 3. Faktoriseer hierdie verskille van kwadrate volledig: 3.1 a a 9b 3.3 x 4 16y a 4 b 4 4. Faktoriseer hierdie uitdrukkings so ver as moontlik: 4.1 3x 7 4. a 8ab 4.3 a 5a a + 7a Vereenvoudig die volgende breuke deur van faktorisering gebruik te maak: 5.1 3a 3 6a x y 6y x 5.3 a 9 1 4a 1a 5.4 3x+6 5 x abx cx + ac 3x + 3cx a 5.6 a x 3a x + a x 5.7 4a 4b 3 a b a b (a + ) (a 1) 1 4 Memorandum 1. ac.1 3a 3 (4 + a ). 5y (x + 3x y + 4).3 ac (3a 1 + 5b c) 3.1 (a + ) (a ) 3. ( 1 3 a + 3b) ( 1 3 a 3b) (a 5)

14 OpenStax-CNX module: m (x + 4y ) (x + y) (x y) 3.4 (1 + a b ) (1 + ab) (1 ab) (x + 3) (x 3) 4. a (1 + 4b) (1 4b) 4.3 (a + 1) (a 6) 4.4 (a + 1) (a + 6) 5.1 a y (x + 1) 5.3 a+3 8a x 5.5 3a bx+4a c +9c x 6acx 5.6 4a 5ax x 5.7 a 7b (a+b)(a b) 5.8 3a+9 4

Oplos van kwadratiese vergelykings: die vind van die vergelyking *

Oplos van kwadratiese vergelykings: die vind van die vergelyking * OpenStax-CNX module: m39143 1 Oplos van kwadratiese vergelykings: die vind van die vergelyking * Free High School Science Texts Project Based on Solving quadratic equations: nding the equation by Free

More information

Graad 12: Rye en Reekse

Graad 12: Rye en Reekse Graad 1: Rye en Reekse Opgestel vir LitNet deur Jeanne-Mari du Plessis In hierdie inligtingstuk gaan ons kyk na: 1. Rekenkundige rye. Meetkundige rye 3. Rekenkundige reekse 4. Meetkundige reekse 5. Sigma-notasie

More information

Kwadratiese rye - Graad 11

Kwadratiese rye - Graad 11 OpenStax-CNX module: m38240 1 Kwadratiese rye - Graad 11 Wiehan Agenbag Free High School Science Texts Project Based on Quadratic Sequences - Grade 11 by Rory Adams Free High School Science Texts Project

More information

Funksies en Verwantskappe

Funksies en Verwantskappe UITDRUKKINGS Funksies en Verwantskappe n funksie is n verhouding tussen waardes Elke inset waarde het n spesifieke uitset waarde a) Bereken die -waardes (uitset) b) Bereken die -waarde (inset) Die vloeidiagram

More information

3. How many gadgets must he make and sell to make a profit of R1000?

3. How many gadgets must he make and sell to make a profit of R1000? The Entrepreneur An entrepreneur starts a new business. He manufactures gadgets at a cost of 4x + 200 rands and then sells them for 5,50x rands, where x is the number of gadgets produced. Profit = Income

More information

EXAMINATION / EKSAMEN 19 JUNE/JUNIE 2013 AT / OM 08:00

EXAMINATION / EKSAMEN 19 JUNE/JUNIE 2013 AT / OM 08:00 UNIVERSITY OF PRETORIA / UNIVERSITEIT VAN PRETORIA FACULTY OF NATURAL AND AGRICULTURAL SCIENCES / FAKULTEIT NATUUR- EN LANDBOUWETENSKAPPE DEPARTMENT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS / DEPARTEMENT

More information

TW 214 TOETS 2 - VOORBEREIDING 2018 TEST 2 - PREPARATION

TW 214 TOETS 2 - VOORBEREIDING 2018 TEST 2 - PREPARATION TW 214 TOETS 2 - VOORBEREIDING 2018 TEST 2 - PREPARATION Die toets gaan oor die volgende onderwerpe: REFLEKSIES (GEKROMDE SPIEËLS) DETERMINANTE EIEWAARDES EN EIEWAARDE-ONTBINDING (A = SΛS 1 ) STELSELS

More information

UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA WTW263 NUMERIESE METODES WTW263 NUMERICAL METHODS EKSAMEN / EXAMINATION

UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA WTW263 NUMERIESE METODES WTW263 NUMERICAL METHODS EKSAMEN / EXAMINATION VAN/SURNAME : UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA VOORNAME/FIRST NAMES : WTW26 NUMERIESE METODES WTW26 NUMERICAL METHODS EKSAMEN / EXAMINATION STUDENTENOMMER/STUDENT NUMBER : HANDTEKENING/SIGNATURE

More information

JUNE 2005 TYD/TIME: 90 min PUNTE / MARKS: 50 VAN/SURNAME: VOORNAME/FIRST NAMES: STUDENTENOMMER/STUDENT NUMBER:

JUNE 2005 TYD/TIME: 90 min PUNTE / MARKS: 50 VAN/SURNAME: VOORNAME/FIRST NAMES: STUDENTENOMMER/STUDENT NUMBER: UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS WTW 63 - NUMERIESE METHODE / NUMERICAL METHODS EKSAMEN / EXAMINATION

More information

MATHEMATICS GRADE 10 TASK 1 INVESTIGATION Marks: 55

MATHEMATICS GRADE 10 TASK 1 INVESTIGATION Marks: 55 WISKUNDE GRAAD 10 TAAK 1 ONDERSOEK Punte: 55 MATHEMATICS GRADE 10 TASK 1 INVESTIGATION Marks: 55 INSTRUKSIES: 1. Die taak moet ingehandig word op 2 Maart 2015. 2. Beantwoord al die vrae. 3. Slegs vrae

More information

VAN/SURNAME: VOORNAME/FIRST NAMES: STUDENTENOMMER/STUDENT NUMBER: Totaal / Total:

VAN/SURNAME: VOORNAME/FIRST NAMES: STUDENTENOMMER/STUDENT NUMBER: Totaal / Total: UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPARTMENT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS DEPARTEMENT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE WTW 15 - WISKUNDIGE MODELLERING / MATHEMATICAL MODELLING

More information

November 2005 TYD/TIME: 90 min PUNTE / MARKS: 35 VAN/SURNAME: VOORNAME/FIRST NAMES: STUDENTENOMMER/STUDENT NUMBER: HANDTEKENING/SIGNATURE:

November 2005 TYD/TIME: 90 min PUNTE / MARKS: 35 VAN/SURNAME: VOORNAME/FIRST NAMES: STUDENTENOMMER/STUDENT NUMBER: HANDTEKENING/SIGNATURE: UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS WTW 263 - NUMERIESE METODES / NUMERICAL METHODS EKSAMEN / EXAMINATION

More information

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde GRADES 10 AND 11 GRADE 10 EN 11 31 July 5 Aug 2017 31 July 5 Aug 2017 TIME: 2 HOURS TYD: 2 URE 2012 OUTEURSREG

More information

VAN / SURNAME: VOORNAME / FIRST NAMES: STUDENTENOMMER / STUDENT NUMBER: FOONNO. GEDURENDE EKSAMENPERIODE / PHONE NO. DURING EXAM PERIOD:

VAN / SURNAME: VOORNAME / FIRST NAMES: STUDENTENOMMER / STUDENT NUMBER: FOONNO. GEDURENDE EKSAMENPERIODE / PHONE NO. DURING EXAM PERIOD: UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS WTW 220 - ANALISE / ANALYSIS EKSAMEN / EXAM 12 November 2012 TYD/TIME:

More information

CAMI EDUCATION. Graad 12 Vraestel I : Rekord eksamen Punte. Lees die volgende instruksies noukeurig deur voordat die vrae beantwoord word:

CAMI EDUCATION. Graad 12 Vraestel I : Rekord eksamen Punte. Lees die volgende instruksies noukeurig deur voordat die vrae beantwoord word: CAMI Education (Pty) Ltd Reg. No. 1996/017609/07 CAMI House Fir Drive, Northcliff P.O. Bo 160 CRESTA, 118 Tel: +7 (11) 476-00 Fa : 086 601 4400 web: www.camiweb.com e-mail: info@camiweb.com CAMI EDUCATION

More information

EXAMINATION / EKSAMEN 17 JUNE/JUNIE 2011 AT / OM 12:00 Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 Q6 TOTAL

EXAMINATION / EKSAMEN 17 JUNE/JUNIE 2011 AT / OM 12:00 Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 Q6 TOTAL UNIVERSITY OF PRETORIA / UNIVERSITEIT VAN PRETORIA FACULTY OF NATURAL AND AGRICULTURAL SCIENCES / FAKULTEIT NATUUR- EN LANDBOUWETENSKAPPE DEPARTMENT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS / DEPARTEMENT

More information

3. (d) None of these / Geen van hierdie

3. (d) None of these / Geen van hierdie SECTION A (24 marks) / AFDELING A (24 punte) The questions in Section A must be completed on SIDE 2 of the optical reader form in SOFT PENCIL. First circle your answers on this paper and then transfer

More information

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde GRADES 10 AND 11 GRADE 10 EN 11 30 July 3 Aug 2018 30 Julie 3 Aug 2018 TIME: 2 HOURS TYD: 2 URE 2012 OUTEURSREG

More information

SEMESTERTOETS 1 / SEMESTER TEST 1

SEMESTERTOETS 1 / SEMESTER TEST 1 UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA FAKULTEIT NATUUR- EN LANDBOUWETENSKAPPE / FACULTY OF NATURAL AND AGRICULTURAL SCIENCES DEPARTEMENT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPARTMENT OF MATHEMATICS

More information

UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS

UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS VAN/SURNAME: VOORNAME/FIRST NAMES: WTW 218 - CALCULUS SEMESTERTOETS /

More information

WTW 263 NUMERIESE METODES / NUMERICAL METHODS

WTW 263 NUMERIESE METODES / NUMERICAL METHODS UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA FAKULTEIT NATUUR- EN LANDBOUWETENSKAPPE / FACULTY OF NATURAL AND AGRICULTURAL SCIENCES DEPARTEMENT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPARTMENT OF MATHEMATICS

More information

Eksterne eksaminator / External examiner: Dr. P Ntumba Interne eksaminatore / Internal examiners: Prof. I Broere, Prof. JE vd Berg, Dr.

Eksterne eksaminator / External examiner: Dr. P Ntumba Interne eksaminatore / Internal examiners: Prof. I Broere, Prof. JE vd Berg, Dr. VAN / SURNAME: UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA FAKULTEIT NATUUR- EN LANDBOUWETENSKAPPE / FACULTY OF NATURAL AND AGRICULTURAL SCIENCES DEPARTEMENT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE / DEPARTMENT

More information

GRADE 9 - FINAL ROUND QUESTIONS GRAAD 9 - FINALE RONDTE VRAE

GRADE 9 - FINAL ROUND QUESTIONS GRAAD 9 - FINALE RONDTE VRAE GRADE 9 - FINAL ROUND QUESTIONS - 009 GRAAD 9 - FINALE RONDTE VRAE - 009 QUESTION/ VRAAG Find the final value if an amount of R7500 is increased by 5% and then decreased by 0%. Bepaal die finale waarde

More information

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde

Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Department of Mathematics and Applied Mathematics Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde GRADES 0 AND GRADE 0 EN AUGUST 206 AUGUSTUS 206 TIME: 2 HOURS TYD: 2 URE 202 OUTEURSREG VOORBEHOU, UNIVERSITEIT

More information

LIMPOPO DEPARTEMENT VAN ONDERWYS LIMPOPO DEPARTMENT OF EDUCATION- LAERSKOOL WARMBAD

LIMPOPO DEPARTEMENT VAN ONDERWYS LIMPOPO DEPARTMENT OF EDUCATION- LAERSKOOL WARMBAD LIMPOPO DEPARTEMENT VAN ONDERWYS LIMPOPO DEPARTMENT OF EDUCATION- LAERSKOOL WARMBAD NSTRUKSIES: kryf jou naam en van op elke antwoordblad en jou nommer SUMMATIEWE ASSESSERING SUMMATIVE ASSESSMENT. Voltooi

More information

OpenStax-CNX module: m Meetkunde: Meting * basis loodregte hoogte. Figure 1. Figure 2

OpenStax-CNX module: m Meetkunde: Meting * basis loodregte hoogte. Figure 1. Figure 2 OpenStax-CNX module: m39681 1 Meetkunde: Meting * Free High School Science Texts Project This work is produced by OpenStax-CNX and licensed under the Creative Commons Attribution License 3.0 1 Meting 1.1

More information

VAN / SURNAME: VOORNAME / FIRST NAMES: STUDENTENOMMER / STUDENT NUMBER: HANDTEKENING / SIGNATURE: TELEFOON / TELEPHONE:

VAN / SURNAME: VOORNAME / FIRST NAMES: STUDENTENOMMER / STUDENT NUMBER: HANDTEKENING / SIGNATURE: TELEFOON / TELEPHONE: UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA FAKULTEIT NATUUR- EN LANDBOUWETENSKAPPE / FACULTY OF NATURAL AND AGRICULTURAL SCIENCES DEPARTEMENT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPARTMENT OF MATHEMATICS

More information

VAN / SURNAME: VOORNAME / FIRST NAMES: STUDENTENOMMER / STUDENT NUMBER: HANDTEKENING / SIGNATURE: SEL NR / CELL NO:

VAN / SURNAME: VOORNAME / FIRST NAMES: STUDENTENOMMER / STUDENT NUMBER: HANDTEKENING / SIGNATURE: SEL NR / CELL NO: UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA FAKULTEIT NATUUR- EN LANDBOUWETENSKAPPE / FACULTY OF NATURAL AND AGRICULTURAL SCIENCES DEPARTEMENT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE / DEPARTMENT OF MATHEMATICS

More information

WTW 158 : CALCULUS EKSAMEN / EXAMINATION Eksterne eksaminator / External examiner: Me/Ms R Möller

WTW 158 : CALCULUS EKSAMEN / EXAMINATION Eksterne eksaminator / External examiner: Me/Ms R Möller Outeursreg voorbehou UNIVERSITEIT VAN PRETORIA Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Copyright reserved UNIVERSITY OF PRETORIA Department of Mathematics and Applied Maths Junie / June 005 Maksimum

More information

Hierdie vraestel is deel van InternetLearning se ExamKit pakket.

Hierdie vraestel is deel van InternetLearning se ExamKit pakket. Hierdie vraestel is deel van InternetLearning se ExamKit pakket. Die vraestelle word opgestel volgens die riglyne van die CAPS kurrikulum, sodat soveel moontlik van alle tegnieke wat in die eerste twee

More information

GRADE 11 - FINAL ROUND QUESTIONS GRAAD 11 - FINALE RONDTE VRAE

GRADE 11 - FINAL ROUND QUESTIONS GRAAD 11 - FINALE RONDTE VRAE GRE - FINL ROUN QUESTIONS - 9 GR - FINLE RONTE VRE - 9 QUESTION/ VRG 6 Which of the following is not a factor of x? 6 Watter een van die volgende is nie 'n faktor van x nie? x + x x + x + x+ E x QUESTION/

More information

a b

a b GRDE - FIRST ROUND QUESTIONS - 0 GRD - EERSTE RONDTE VRE - 0 QUESTION/ VRG s a decimal number, 3,% is equal to: s n desimale breuk, word 3,% geskryf as: 0,03 B 0,3 C 3, D 3, E 3 QUESTION/ VRG a63 67 73

More information

UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS

UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS WTW 211 : LINEÊRE ALGEBRA / LINEAR ALGEBRA SEMESTERTOETS 1 / SEMESTER

More information

[1a] 1, 3 [1b] 1, 0 [1c] 1, 3 en / and 1, 5 [1d] 1, 0 en / and 1, 0 [1e] Geen van hierdie / None of these

[1a] 1, 3 [1b] 1, 0 [1c] 1, 3 en / and 1, 5 [1d] 1, 0 en / and 1, 0 [1e] Geen van hierdie / None of these AFDELING A : MEERVOUDIGE KEUSE VRAE. 20 PUNTE Beantwoord vrae 1 tot 10 op die MERKLEESVORM se KANT 2. Indien kant 1 gebruik word sal dit nie nagesien word nie. Gebruik n sagte potlood. Jy mag nie verkeerde

More information

CAMI Sagteware gekoppel aan KABV: Graad 10

CAMI Sagteware gekoppel aan KABV: Graad 10 - 1 - Die hooffokus areas in die VOO-Wiskunde-kurrikulum: NOMMER FOKUS AREA 1 Funksies 2 Getalpatrone, rye en reeks 3 Finansies, groei en interval 4 Algebra 5 Differensiaal rekene 6 Waarskynlikheid 7 Euklidiese

More information

+ + SEPTEMBER 2016 MATHEMATICS PAPER 1 / WISKUNDE VRAESTEL 1 MEMORANDUM

+ + SEPTEMBER 2016 MATHEMATICS PAPER 1 / WISKUNDE VRAESTEL 1 MEMORANDUM SEPTEMBER 016 MATHEMATICS PAPER 1 / WISKUNDE VRAESTEL 1 MEMORANDUM NOTE: If a candidate answers a question TWICE, mark only the first one. Consistent accuracy applies in ALL aspects of the marking memorandum.

More information

HOëRSKOOL STRAND WISKUNDE NOVEMBER 2016 GRAAD 11 VRAESTEL 2

HOëRSKOOL STRAND WISKUNDE NOVEMBER 2016 GRAAD 11 VRAESTEL 2 HOëRSKOOL STRAND WISKUNDE NOVEMBER 2016 TOTAAL: 150 Eksaminator: P. Olivier GRAAD 11 VRAESTEL 2 TYD: 3UUR Moderator: E. Loedolff INSTRUKSIES: 1. Hierdie vraestel bestaan uit 8 bladsye en n DIAGRAMBLAD

More information

Question / Vraag 1: [12]

Question / Vraag 1: [12] 1 Question / Vraag 1: [12] The following questions are multiple choice questions. There is only one correct answer from the choices given. Select the correct option by marking the option with a cross (X).

More information

Punte: Intern Marks: Internal WTW 168 : CALCULUS. EKSAMEN / EXAMINATION Eksterne eksaminator / External examiner: Me / Ms R Möller

Punte: Intern Marks: Internal WTW 168 : CALCULUS. EKSAMEN / EXAMINATION Eksterne eksaminator / External examiner: Me / Ms R Möller Outeursreg voorbehou UNIVERSITEIT VAN PRETORIA Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Copright reserved UNIVERSITY OF PRETORIA Department of Mathematics and Applied Maths November 005 Punte / Marks:35

More information

Funksies en grafieke - Graad 10 *

Funksies en grafieke - Graad 10 * OpenStax-CNX module: m38475 1 Funksies en grafieke - Graad 10 * Thinus Ras Free High School Science Texts Project Based on Functions and graphs - Grade 10 by Free High School Science Texts Project Heather

More information

UNIVERSITY OF PRETORIA / UNIVERSITEIT VAN PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS

UNIVERSITY OF PRETORIA / UNIVERSITEIT VAN PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS UNIVERSITY OF PRETORIA / UNIVERSITEIT VAN PRETORIA DEPT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPT OF MATHEMATICS AND APPLIED MATHEMATICS WTW 285 DISCRETE STRUCTURES DISKRETE STRUKTURE EXAMINATION EKSAMEN Internal

More information

WTW 161 : ALGEBRA. EKSAMEN / EXAMINATION Eksterne eksaminator / External examiner: Dr F Theron

WTW 161 : ALGEBRA. EKSAMEN / EXAMINATION Eksterne eksaminator / External examiner: Dr F Theron Outeursreg voorbehou UNIVERSITEIT VAN PRETORIA Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Copyright reserved UNIVERSITY OF PRETORIA Department of Mathematics and Applied Maths November 006 Maks Punte

More information

FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING

FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING Vakkursus / Subject course: Toegepaste Wiskunde B264 Applied Mathematics B264 Tweede Eksamen: Desember 2010 Second Examination: December 2010 Volpunte /

More information

EKSAMEN / EXAMINATION Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 TOTAL. 2. No pencil work or any work in red ink will be marked.

EKSAMEN / EXAMINATION Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 TOTAL. 2. No pencil work or any work in red ink will be marked. 0 UNIVERSITEIT VAN PRETORIA / UNIVERSITY OF PRETORIA FAKULTEIT NATUUR- EN LANDBOUWETENSKAPPE / FACULTY OF NATURAL AND AGRICULTURAL SCIENCES DEPARTEMENT WISKUNDE EN TOEGEPASTE WISKUNDE DEPARTMENT OF MATHEMATICS

More information

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 10

NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 10 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 10 WISKUNDE V MODEL 01 MEMORANDUM PUNTE: 100 Hierdie memorandum bestaan uit 10 bladsye. Wiskunde/V DBE/01 LET WEL: Indien 'n kandidaat 'n vraag TWEEKEER beantwoord, sien

More information

Question 1. The van der Waals equation of state is given by the equation: a

Question 1. The van der Waals equation of state is given by the equation: a Kopiereg voorbehou Universiteit van retoria University of retoria Copyright reserved Departement Chemiese Ingenieurswese Department of Chemical Engineering CHEMICAL ENGINEERING CIR EKSAMEN Volpunte: Tydsduur:

More information

Everything Maths. Graad 10 Wiskunde. Weergawe 1 CAPS. deur Siyavula en vrywilligers

Everything Maths. Graad 10 Wiskunde. Weergawe 1 CAPS. deur Siyavula en vrywilligers Everything Maths Graad 10 Wiskunde Weergawe 1 CAPS deur Siyavula en vrywilligers Kopiereg kennisgewing Jou wetlike vryheid om hierdie boek te kopieer Jy mag enige gedeelte van hierdie boek vrylik kopieer,

More information

Examination Copyright reserved. Eksamen Kopiereg voorbehou. Module EBN122 Elektrisiteit en Elektronika 13 November 2009

Examination Copyright reserved. Eksamen Kopiereg voorbehou. Module EBN122 Elektrisiteit en Elektronika 13 November 2009 Departement Elektriese, Elektroniese en Rekenaar-Ingenieurswese Eksamen Kopiereg voorbehou Module EBN Elektrisiteit en Elektronika 3 November 009 Department of Electrical, Electronic and Computer Engineering

More information

Eksperiment ROT: Rotation Kinematics. Experiment ROT: Rotation Kinematics

Eksperiment ROT: Rotation Kinematics. Experiment ROT: Rotation Kinematics Experiment ROT: Rotation Kinematics Introduction: In this experiment you will investigate the rotation of a disc slowed down by friction. Eksperiment ROT: Rotation Kinematics Inleiding: In hierdie eksperiment

More information

OEFENVRAESTEL VRAESTEL 1

OEFENVRAESTEL VRAESTEL 1 OEFENVRAESTEL VRAESTEL 1 WISKUNDE GRAAD 11 TOTAAL: 150 PUNTE INSTRUKSIES 1. Hierdie is SLEGS n oefenvraestel met voorbeelde van die tipe vrae wat in n Gr 10- jaareindvraestel verwag kan word. Dus is daar

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 JUNE/JUNIE 2018 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 JUNE/JUNIE 2018 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN NATIONAL SENIOR CERTIFICATE NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD JUNE/JUNIE 08 MATHEMATICS P/WISKUNDE V MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN MARKS/PUNTE: 50 This marking guideline consists of 5 pages./ Hierdie

More information

WTW 158 : CALCULUS EKSAMEN / EXAMINATION Eksterne eksaminator / External examiner: Prof NFJ van Rensburg

WTW 158 : CALCULUS EKSAMEN / EXAMINATION Eksterne eksaminator / External examiner: Prof NFJ van Rensburg Outeursreg voorbehou UNIVERSITEIT VAN PRETORIA Departement Wiskunde en Toegepaste Wiskunde Copyright reserved UNIVERSITY OF PRETORIA Department of Mathematics and Applied Maths 4 Junie / June 00 Punte

More information

DEPRESSIE101. panic attacks - inside the brain TALKING about anxiety attacks. hanteer angstigheid beter snellers vir 'n paniekaanval

DEPRESSIE101. panic attacks - inside the brain TALKING about anxiety attacks. hanteer angstigheid beter snellers vir 'n paniekaanval 9 A P R I L 2 0 1 8 U I T G A W E 2 5 DEPRESSIE101 panic attacks - inside the brain TALKING about anxiety attacks hanteer angstigheid beter snellers vir 'n paniekaanval PANIC ATTACKS: INSIDE THE BRAIN

More information

Huiswerk Hoofstuk 22 Elektriese velde Homework Chapter 22 Electric fields

Huiswerk Hoofstuk 22 Elektriese velde Homework Chapter 22 Electric fields 1 Huiswerk Hoofstuk Elektriese velde Homework Chapter Electric fields 8 th / 8 ste HRW 1, 5, 7, 10 (0), 43, 45, 47, 53 9 th / 9 de HRW (9.6 10 18 N left, 30 N/C), 3, 8 (0), 11, 39, 41, 47, 49 Elektriese

More information

UNIVERSITY OF PRETORIA

UNIVERSITY OF PRETORIA UNIVERSITY OF PRETORIA FACULTY OF ENGINEERING, BUILT ENVIRONMENT AND INFORMATION TECHNOLOGY Student Number: Name: Surname: Email: Contact Number: Signature: Subject: MPR212: Programming and Date Processing

More information

CMY 117 SEMESTERTOETS 2 / SEMESTER TEST 2

CMY 117 SEMESTERTOETS 2 / SEMESTER TEST 2 DEPARTEMENT CHEMIE DEPARTMENT OF CHEMISTRY CMY 117 SEMESTERTOETS 2 / SEMESTER TEST 2 DATUM / DATE: 13 May / Mei 2013 PUNTE / MARKS: 100 TYD / TIME: 3 ure / hours Afdeling A / Section A: 40 Afdeling B /

More information

Elektriese Stroomvloei. n Elektriese stroom bestaan uit die beweging van elektrone in n metaalgeleier.

Elektriese Stroomvloei. n Elektriese stroom bestaan uit die beweging van elektrone in n metaalgeleier. Elektriese Stroomvloei n Elektriese stroom bestaan uit die beweging van elektrone in n metaalgeleier. As jy nou die kraan oopdraai, vloei die water aan die onder kant uit. Dit gebeur omdat daar n druk-verskil

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 10 MATHEMATICS P3 PREPARATORY EXAMINATION 2008 NOVEMBER 2008

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 10 MATHEMATICS P3 PREPARATORY EXAMINATION 2008 NOVEMBER 2008 NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 0 MATHEMATICS P3 PREPARATORY EXAMINATION 008 NOVEMBER 008 MARKS: 00 TIME: hours This question paper consists of pages and 4 diagram sheets. Mathematics/P DoE/Preparatory

More information

GRADE 11 - FINAL ROUND QUESTIONS GRAAD 11 - FINALE RONDTE VRAE

GRADE 11 - FINAL ROUND QUESTIONS GRAAD 11 - FINALE RONDTE VRAE GR 11 - FINL ROUN QUSTIONS - 007 GR 11 - FINL RONT VR - 007 1 QUSTION/ VRG 1 Three persons, Mr. X, Ms. Y, and Mr. Z, went fishing. Mr. X caught NO fish, Ms. Y caught five fish, and Mr. Z caught three fish

More information

Generalised density function estimation using moments and the characteristic function

Generalised density function estimation using moments and the characteristic function Generalised density function estimation using moments and the characteristic function Gerhard Esterhuizen Thesis presented in partial fulfilment of the requirements for the degree of Master of Science

More information

Hoofstuk 29 Magnetiese Velde a.g.v Elektriese Strome

Hoofstuk 29 Magnetiese Velde a.g.v Elektriese Strome Hoofstuk 29 Magnetiese Velde a.g.v Elektriese Strome Nadat hierdie hoofstuk afghandel is, moet die student: Magnetiese veld as gevolg van n stroom kan bereken; Die regterhandreëls kan neerskryf en toepas;

More information

GRAAD 12 SEPTEMBER 2012 WISKUNDE V3 MEMORANDUM

GRAAD 12 SEPTEMBER 2012 WISKUNDE V3 MEMORANDUM Province of the EASTERN CAPE EDUCATION NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD SEPTEMBER 0 WISKUNDE V3 MEMORANDUM PUNTE: 00 Hierdie memorandum bestaan uit 3 bladsye. WISKUNDE V3 (SEPTEMBER 0) VRAAG. ; 4; 0;

More information

GRADE 9 - FIRST ROUND QUESTIONS GRAAD 9 - EERSTE RONDTE VRAE

GRADE 9 - FIRST ROUND QUESTIONS GRAAD 9 - EERSTE RONDTE VRAE GRADE 9 - FIRST ROUND QUESTIONS - 009 GRAAD 9 - EERSTE RONDTE VRAE - 009 QUESTION/ VRAAG On Saturday, a store gives a discount of 0% on a computer valued at R9 000. On Monday, the store decides to add

More information

MATHEMATICS PAPER 1. GRADE 12 PRELIMINARY EXAMINATION 04 September :00 WISKUNDE VRAESTEL 1. GRAAD 12-REKORDEKSAMEN 04 September :00

MATHEMATICS PAPER 1. GRADE 12 PRELIMINARY EXAMINATION 04 September :00 WISKUNDE VRAESTEL 1. GRAAD 12-REKORDEKSAMEN 04 September :00 MATHEMATICS PAPER 1 GRADE 12 PRELIMINARY EXAMINATION 04 September 2017 09:00 WISKUNDE VRAESTEL 1 GRAAD 12-REKORDEKSAMEN 04 September 2017 09:00 This memorandum consists of 26 pages. Hierdie memorandum

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 MEMORANDUM

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 MEMORANDUM NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 MEMORANDUM MARKS/PUNTE: 150 This memorandum consists of 15 pages./ Hierdie memorandum

More information

Studentenommer: Student number: Volpunte: Full marks: 160 Open / closed book: Oopboek / toeboek: 21 Punt: Mark: BELANGRIK- IMPORTANT

Studentenommer: Student number: Volpunte: Full marks: 160 Open / closed book: Oopboek / toeboek: 21 Punt: Mark: BELANGRIK- IMPORTANT Departement Elektriese, Elektroniese en Rekenaar-Ingenieurswese Department of Electrical, Electronic and Computer Engineering Eksamen Invulvraestel Kopiereg voorbehou Vakkursus ERS220 20 November 2007

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 12

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 12 Mathematics P LimpopoDoE/September 08 NATIONAL SENI CERTIFICATE GRADE MATHEMATICS P MEMANDUM SEPTEMBER 08 MARKS: 50 TIME: hours This memorandum consists of 6 pages. Mathematics P LimpopoDoE/September 08

More information

17 Teorie van Berekening

17 Teorie van Berekening 17 Teorie van Berekening 17.1 Foundations of Computer Science Cengage Learning Doel Nadat hierdie hoofstuk bestudeer is sal jy kan: Beskryf die Simple Language programmeertaal en definiëer basiese stellings.

More information

Semester Test 1. Semestertoets 1. Module EIR221 Elektriese Ingenieurswese 20 Augustus Module EIR221 Electrical Engineering 20 August 2010

Semester Test 1. Semestertoets 1. Module EIR221 Elektriese Ingenieurswese 20 Augustus Module EIR221 Electrical Engineering 20 August 2010 Departement Elektriese, Elektroniese en Rekenaar-Ingenieurswese Semestertoets 1 Kopiereg voorbehou Module EIR221 Elektriese Ingenieurswese 20 Augustus 2010 Department of Electrical, Electronic and Computer

More information

Graad 4 NWT-afbakening 15 November Afrika, Noord-Amerika, Suid-Amerika, Asië, Europa, Australië, Antarktika

Graad 4 NWT-afbakening 15 November Afrika, Noord-Amerika, Suid-Amerika, Asië, Europa, Australië, Antarktika Graad 4 NWT-afbakening 15 November 2018 1. Noem die 3 hoofkenmerke van die Aarde. Land, water en lug 2. Wat is n kontinent? Groot areas land op die oppervlak van die Aarde. 3. Noem die 7 vastelande. Afrika,

More information

GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 WISKUNDE V2

GRAAD 12 SEPTEMBER 2015 WISKUNDE V2 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 1 SEPTEMBER 015 WISKUNDE V PUNTE: 150 TYD: 3 uur *MATHA1* Hierdie vraestel bestaan uit 13 bladsye insluitende ʼn inligtingsblad, en ʼn SPESIALE ANTWOORDEBOEK. WISKUNDE

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 NATIONAL SENIOR CERTIFICATE NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 PHYSICAL SCIENCES: CHEMISTRY (P2) FISIESE WETENSKAPPE: CHEMIE (V2) SEPTEMBER 2018 MEMORANDUM MARKS/PUNTE: 150 This memorandum consists

More information

KLASTOETS GRAAD 11. FISIESE WETENSKAPPE: CHEMIE Toets 6: Chemiese verandering

KLASTOETS GRAAD 11. FISIESE WETENSKAPPE: CHEMIE Toets 6: Chemiese verandering KLASTOETS GRAAD FISIESE WETENSKAPPE: CHEMIE Toets 6: Chemiese verandering PUNTE: 45 TYD: uur INSTRUKSIES EN INLIGTING. Beantwoord AL die vrae. 2. Nieprogrammeerbare sakrekenaars mag gebruik word. 3. Toepaslike

More information

GRAAD 11 NOVEMBER 2012 WISKUNDIGE GELETTERDHEID V1 MEMORANDUM

GRAAD 11 NOVEMBER 2012 WISKUNDIGE GELETTERDHEID V1 MEMORANDUM Province of the EASTERN CAPE EDUCATION NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 11 NOVEMBER 2012 WISKUNDIGE GELETTERDHEID V1 MEMORANDUM MARKS: 100 SIMBOOL A CA C J M MA P R RT/RG S SF O VERDUIDELIKING Akkuraatheid

More information

CMY 127 EKSAMEN / EXAMINATION

CMY 127 EKSAMEN / EXAMINATION DEPARTEMENT CHEMIE DEPARTMENT OF CHEMISTRY CMY 127 EKSAMEN / EXAMINATION DATUM / DATE: 20 November 2012 EKSAMINATORE: Prof. WJ Schoeman EXAMINERS: Prof. M Potgieter TYD / TIME: 3 ure / hours Prof. R Vleggaar

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 10 GRAAD 10

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 10 GRAAD 10 NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 0 GRAAD 0 MATHEMATICS AER WISKUNDE VRAESTEL MEMORADUM NOVEMBER 07 MARKS/UNTE: 00 This memorandum consists of 9 pages/hierdie memo bestaan uit 9 bladsye NOTE: If candidate

More information

Die Wonderwerke van Jesus

Die Wonderwerke van Jesus Bybel vir Kinders bied aan Die Wonderwerke van Jesus Geskryf deur: Edward Hughes Ge-illustreer: Byron Unger; Lazarus Aangepas deur: E. Frischbutter; Sarah S. Vertaal deur: Yvette Brits Vervaardig deur:

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT NOVEMBER 2018 TECHNICAL MATHEMATICS P1/TEGNIESE WISKUNDE V1 MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT NOVEMBER 2018 TECHNICAL MATHEMATICS P1/TEGNIESE WISKUNDE V1 MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 10 NOVEMBER 018 TECHNICAL MATHEMATICS P1/TEGNIESE WISKUNDE V1 MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN MARKS/PUNTE: 100 This marking guideline

More information

CHM 215 Eksamen / Examination

CHM 215 Eksamen / Examination CHM 215 Eksamen / Examination Fakulteit Natuur- & Landbouwetenskappe Departement Chemie 09/06/2009 Tyd / Time: 150 min Punte / Marks: 100 (+2) INTERNE EKSAMINATRE / INTERNAL EXAMINERS: EKSTERNE EKSAMINATRE

More information

y =3x2 y 2 x 5 siny x y =6xy2 5x 4 siny

y =3x2 y 2 x 5 siny x y =6xy2 5x 4 siny Skeibare PDVs/ Separable PDEs SLIDE 1/9 Parsiële afgeleides f ( x, y) Partial derivatives y f y x f x Voorbeeld/Example:f(x,y)=x 2 y 3 +x 5 cosy f x =2xy3 +5x 4 cosy; f y =3x2 y 2 x 5 siny 2 f x 2=2y3

More information

IDEMPOTENTE VOORTBRINGERS VAN MATRIKSALGEBRAS. Magdaleen Marais

IDEMPOTENTE VOORTBRINGERS VAN MATRIKSALGEBRAS. Magdaleen Marais IDEMPOTENTE VOORTBRINGERS VAN MATRIKSALGEBRAS Magdaleen Marais IDEMPOTENTE VOORTBRINGERS VAN MATRIKSALGEBRAS MAGDALEEN SUZANNE MARAIS Tesis ingelewer ter gedeeltelike voldoening aan die graad van Magister

More information

FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING. Volpunte: Full marks: Instruksies / Instructions

FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING. Volpunte: Full marks: Instruksies / Instructions FAKULTEIT INGENIEURSWESE FACULTY OF ENGINEERING Elektrotegniek 143 Electro-techniques 143 Tydsduur: Duration Eksaminatore: Prof H C Reader Prof J B de Swardt Mnr P-J Randewijk 1.5 h 1 Beantwoord al die

More information

Eksamen Invulvraestel Kopiereg voorbehou. Examination Fill in paper Copyright reserved. Vakkursus ERS November 2008

Eksamen Invulvraestel Kopiereg voorbehou. Examination Fill in paper Copyright reserved. Vakkursus ERS November 2008 Departement Elektriese, Elektroniese en Rekenaar-Ingenieurswese Department of Electrical, Electronic and Computer Engineering Eksamen Invulvraestel Kopiereg voorbehou Vakkursus ERS220 22 November 2008

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE EXAMINATION MATHEMATICS JUNE EXAMINATION GRADE 10 PAPER

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE EXAMINATION MATHEMATICS JUNE EXAMINATION GRADE 10 PAPER NATIONAL SENIOR CERTIFICATE EXAMINATION MATHEMATICS JUNE EXAMINATION 05 GRADE 0 PAPER MARKS : 00 TIME: HOURS This paper consists of 7 pages. Mathematics MDoE/June Eam 05 INSTRUCTIONS: Read the following

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT - NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 10 PHYSICAL SCIENCES: CHEMISTRY (P2) FISIESE WETENSKAPPE: CHEMIE (V2) NOVEMBER 2016 MEMORANDUM MARKS/PUNTE: 150 This memorandum consists

More information

Eksamen Invulvraestel Kopiereg voorbehou. Exam Fill in paper Copyright reserved. Linear Systems ELI November 2010

Eksamen Invulvraestel Kopiereg voorbehou. Exam Fill in paper Copyright reserved. Linear Systems ELI November 2010 Departement Elektriese, Elektroniese en Rekenaar-Ingenieurswese Eksamen Invulvraestel Kopiereg voorbehou Lineêre Stelsels ELI0 4 November 010 Department of Electrical, Electronic and Computer Engineering

More information

Universiteit Stellenbosch / Stellenbosch University Toegepaste Wiskunde / Applied Mathematics B252 Assessering 1 / Assessment 1:

Universiteit Stellenbosch / Stellenbosch University Toegepaste Wiskunde / Applied Mathematics B252 Assessering 1 / Assessment 1: Universiteit Stellenbosch / Stellenbosch University Toegepaste Wiskunde / Applied Mathematics B252 Assessering 1 / Assessment 1: 2017-09-01 STUDENTENOMMER / STUDENT NUMBER NEEM KENNIS VAN DIE INLIGTING

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 11

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 11 NATIONAL SENIOR CERTIFICATE GRADE 11 PHYSICAL SCIENCES: PHYSICS (P1) NOVEMBER MEMORANDUM MARKS: 150 This memorandum consists of 12 pages. Physical Science P1/Memo 2 LimpopoDoE/November QUESTION 1 / VRAAG

More information

JAKKALS ROEP KURSUS JUNE 2016

JAKKALS ROEP KURSUS JUNE 2016 JAKKALS ROEP KURSUS JUNE 2016 Thanks guys for a great time, it was a blast, thanks kindly for the references also, I am glad I could teach you methods that work. We had such good response I never even

More information

KOPIEREG VOORBEHOU / COPYRIGHT RESERVED

KOPIEREG VOORBEHOU / COPYRIGHT RESERVED KOPIEREG VOORBEHOU / COPYRIGHT RESERVED UNIVERSITY OF PRETORIA / UNIVERSITEIT VAN PRETORIA DEPARTMENT OF PLANT PRODUCTION AND SOIL SCIENCE / DEPARTEMENT PLANTPRODUKSIE EN GRONDKUNDE GKD 320 SOIL CHEMISTRY

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 SEPTEMBER 2018 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 SEPTEMBER 2018 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 1 SEPTEMBER 018 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 MARKING GUIDELINE/NASIENRIGLYN MARKS/PUNTE: 150 This marking guideline consists of 1 pages./

More information

Cody Patterson en Kirby C. Smith Departement Wiskunde, Texas A&M Universiteit, College Station, Texas 77843, VSA

Cody Patterson en Kirby C. Smith Departement Wiskunde, Texas A&M Universiteit, College Station, Texas 77843, VSA 4 ISSN 0254-3486 = SA Tydskrif vir Natuurwetenskap en Tegnologie 23, no. 4 2004 Faktorringe van die Gauss-heelgetalle Cody Patterson en Kirby C. Smith Departement Wiskunde, Texas A&M Universiteit, College

More information

GRAAD 12 SEPTEMBER 2018 WISKUNDE V1

GRAAD 12 SEPTEMBER 2018 WISKUNDE V1 NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRAAD 1 SEPTEMBER 018 WISKUNDE V1 PUNTE: 150 TYD: 3 uur Hierdie vraestel bestaa uit 9 bladsye, isluited ʼn iligtigsblad. WISKUNDE V1 (EC/SEPTEMBER 018) INSTRUKSIES EN INLIGTING

More information

DR. J ROSSOUW Pro In9

DR. J ROSSOUW Pro In9 THE PROBABILITY OF OCCURRENCE AND THE INTENSITY OF TROPICAL CYCLONES ALONG THE SOUTHERN AFRICAN EAST COAST by COSUS ROSSOUW Thesis prepared as part of the requirements For the degree Master in 5ngineering

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 12 NATIONAL SENI CERTIFICATE NASIONALE SENI SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD MATHEMATICS P/WISKUNDE V NOVEMBER 0 MEMANDUM MARKS/PUNTE: 00 This memorandum consists of 4 pages. Hierdie memorandum bestaan uit 4 bladsye.

More information

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 10

NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 10 NATIONAL SENIOR CERTIFICATE/ NASIONALE SENIOR SERTIFIKAAT GRADE/GRAAD 10 MATHEMATICS P1/WISKUNDE V1 NOVEMBER 017 MARKING GUIDELINES/NASIENRIGLYNE MARKS/PUNTE: 100 These marking guidelines consist of 1

More information

Semester Test 1 Semestertoets 1 FSK March 2011 / 16 Maart Time 2½ hours Max. Total 85 Marks Max Tyd 2½ ure Maks. Totaal 85 punte Maks

Semester Test 1 Semestertoets 1 FSK March 2011 / 16 Maart Time 2½ hours Max. Total 85 Marks Max Tyd 2½ ure Maks. Totaal 85 punte Maks Physics Department Fisika Departement Semester Test 1 Semestertoets 1 FSK116 16 March 011 / 16 Maart 011 Surname and initials Van en voorletters Signature Handtekening MEMO Student number Studentenommer

More information

CHM 181 SURNAME AND INITIALS : VAN EN VOORLETTERS

CHM 181 SURNAME AND INITIALS : VAN EN VOORLETTERS UNIVERSITY OF PRETORIA UNIVERSITEIT VAN PRETORIA DEPARTMENT OF CHEMISTRY DEPARTEMENT CHEMIE DATE / DATUM : 07/11/2007 TIME / TYD : 120 min MARKS / PUNTE : 85 EXAMINERS:/ EKSAMINATORE: External / Ekstern:

More information

UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT SlVlELE INGENIEURSWESE / DEPT OF CIVIL ENGINEERING

UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT SlVlELE INGENIEURSWESE / DEPT OF CIVIL ENGINEERING 1 UNIVERSCTEIT VAN PRETORIA I UNIVERSITY OF PRETORIA DEPT SlVlELE INGENIEURSWESE / DEPT OF CIVIL ENGINEERING STRENGTH OF MATERIALS SWK210 STERKTELEER SWK210 FINAL EXAMINATION - EiNDEKSAMEN VAN en VOORLETTERS

More information

Elementêre topologie en berekeningsuniversaliteit

Elementêre topologie en berekeningsuniversaliteit Elementêre topologie en berekeningsuniversaliteit Elementary topology and universal computation 287 PH POTGIETER Departement Besluitkunde Universiteit van Suid-Afrika (Pretoria) Posbus 392, Unisa, 0003

More information