D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`-hw: bm-ymà- y-sa- v?

Size: px
Start display at page:

Download "D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`-hw: bm-ymà- y-sa- v?"

Transcription

1 05 ]-{Xm-[n-]À- v- ]-d-bm-\p-å-xvbp-àn-hm-zn-i-fp-ts-x-ã im-kv-{xm-h-t_m-[w! 1439 k^à ]p-kv-x-i-w 16 e- w 03 ]wàn-iä 04 hm-b-\- m-cp-ss- kw-hm-zw- 50 hnip-²- ]mx 10 ap-kv-x-^m X³-hoÀ D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`-hw: bm-ymà- y-sa- v? 16 \nk, ImkÀtKmUv DÂ]- n hnh-c-w- nse -"kv-{xo-bp-ss k- -Xn': hymjym-\- fnse sshcp-[y- Ä 30 A_vZp-Ãmlv sue³jn Rm³ Ckvemw kzoi-cn IY - 43 Bin-Izv imp-lm³ ^mdqizn `mcy-am-cpss {]hm-n-i³ - 46 XnÂaoZv \mkznlv H-Iv-täm-_À ^m-jn-k-s - p-dn- v- ]-d-bp- -Xv- 19 A_q Xaow Ckvem-an-t\m-SpÅ "Ncn{X']c-amb shdp pw tic-fhpw 32 B-Zn A-Xzo-^v hn-ip-² IzpÀ-B³: km-ln-xy]c-amb A-Zzn-Xo-b-X 37 D½p AZo_v, Imbw-Ipfw tzh-zm-kn-iä: Ncn-{Xhpw ZÀi-\hpw 48 apln-ºpâ hzqzv kvt\l-ap-å-xpsimïv- AÃmlp \s½ ]cm-p-b-s -Sp- p Nne t\c- Ä Printed Published and owned by M. Mohammed Akbar Published From Salafi Masjid Building Vyttila, Ernakulam, Pin Published on 27/10/2018 Printed at Cochin Printech Pvt. Ltd. Plot No. 111/104, Eloor Udyogamandal P.O, Ernakulam Kerala Editor M.Mohammed Akbar Salafi Masjid Building, Vyttila Ernakulam, Pin Tel: Internet Edition mailtosamvadam@gmail.com 3

2 hmb-\- m-cp-ss kw-hmzw kvt\l-kw-hmzw amkni \nàh-ln- p- Xv {it²-b-amb ZuXy- Ä ^-ko-e -ap- p Sn.kn, hm-g-bqà F-UnäÀ kv-t\-l-kw-hm-zw amkn-i ]n._n. \-¼À 1981 ssh-äne, sim- nþ19 C-kv-em-an-I ZÀ-i-\w k-hn-ti-j-am-b NÀ- -IÄ- pw ]T-\- Ä- pw hn-t[- b-am-bn-s m-ïn-cn- p- H-cp Im-e- L-«- n-em-wv \-½Ä Po-hn- p- -Xv. C-kv-em-an-s\-Xn-sc hy-xy-kv-x tim- Wp-I-fn \n- p-b-cp- hn-aà-i-\- Ä- v Ir-Xy-am-bn a-dp-]-sn ]-d-bm-\pw C-kv-em-an-s\ {]-am-w-_-²-am-bn ]-cn- N-b-s -Sp- p-hm-\pw A-Xp-h-gn C-kvem-an-I {]-t_m-[-\-sa- _m-[y-x \n-à-h-ln- m-\pw B-{K-ln- p- -hà- v H-cp ap-xâ-iq-«m-wv kv-t\-l-kw-hm- Zw am-kn-i. e-fn-x-am-b B-Jym-\-ssien-bpw _p-²n-]-c-am-b A-]-{K-Y-\-hpw kv-t\-l-kw-hm-zw am-kn-i-sb C-X-c- {]-kn-²o-i-c-w- -fnâ \n- pw th-dn- «p-\n-à- p- p. C- pw k-aq-l- n-se a-lm-`q-cn-]- -hpw C-kv-em-an-s\- p-dn- v Xn-I-ª A-Ú-X-bn-tem Kp-cp-X-c-am-b sx -än-²m-c-w-bn-tem B-Wv \n-e-sim-åp- -Xv. C-kv-emw h-f-sc {]-Xn-tem-a-I-c -am-b B-ZÀ-i-am-sW- pw Nn- n- p- a-\p-jyà-s m- pw ]n- p-s-cm³ I-gn-bm- -hn-[w {]m-ir-x-am-sw- pw {]-N-cn - n- p-hm³ Nq-j-I-i-àn-IÄ simïp-]n-sn- ]-cn-{i-a- Ä \-S- ns m-ïn-cn- p- -Xv X-s Im-c-Ww. Zr-iy-þ-km-aq-ly am-[y-a- -fpw Nn-e {]-kn-²o-i-c- W- -fpw C-kv-em-w hn-aà-i-ià h-f-sc \- m-bn Zp-cp-]-tbm-Kw sn- p- p. C- -cw ]-cn-{i-a- Ä- v A-h-sc {]-tnm-zn- n- p- Xv C-kv-emw F-Ãm-hn-[ Nq-j-W- Ä- pw F-Xn-cm-bn \n-e-sim-åp- p F- -Xm-Wv. F-Ãm-hn-[ \n-b-{ -W- Ä- p-a-xo-x-am-bn Po-hn-Xw B-kz-Zn- -s -ts-ï-xm-sw- pw bm-sxmcp-hn-[ hn-e- p-i-fpw X- Ä- v _m-[-i-a-sã- pw I-cp-Xp- H-cp hn-`m-k-am-wv {]-hm-n-i³-am-cp-ss {]-t_m-[-\ Im-e-L-«- nâ X-s C-kv-em-an-s\- Xn-sc Xn-cn-ª-Xv. C- -hà ap-x-em-fn- - n-sâbpw km-{am-py-xz- n-sâ-bpw h-àm- -fm-bn {]-Xy- -s -Sp- p. a-\p-jy-\pw ssz-h- n-\p-an-s-bnâ a-[y-hà- n-i-sf kr-jv-sn- p- ]u-tcm-ln-xy-hpw C-kv-em-an-sâ F-XnÀ-]m-f-b- nâ X-s -bm-wv. C-kv-em-an-s\ X-a-kv-I-cn- m-\pw A-Xn-s\ `o-i-c-x-bp-am-bn k-ao-i-cn- p-hm-\pw {i-an- p-simïm-wv A-h-sc-Ãmw X- -fp-ss C-kv-emw hn-aà-i- \- -sf P-\-Io-b-am- p- -Xv. BÀ-P-h-an-Ãm- bp-àn-bnâ \n- pw cq-]-s -Sp- Nn-e an-yym-k- Â-]- Ä am-{x-am-wv A-h-cp-sS A-h-ew-_w. C-kv-em-an-s\ G-sX- n-epw \n-e- v `o-i-c-x-bp-ambn _-Ôn- n- -W-sa- nâ Xm-sg ]-d-bp- km- [y-x-i-fn-te-sx- n-epw H-s - n-epw h-kv-xp-\n-jvtam-bn sx-fn-bn- m³ hn-aà-i-ià _m-[y-ø-cm-wv. 1. ap-kv-enw-i-fnâ Iq-Sp-X t]-cpw `o-i-c-hm- Zn-I-fm-h-Ww. 2. `o-i-c-hm-zn-i-fnâ `q-cn-]- -hpw ap-kv-en-ifm-h-ww. 3. C-kv-em-an-I {]-am-w- Ä `o-i-c-x-sb {]-tnm-zn- n- p- -Xm-h-Ww. C-Xn H- m-a-s hm-zw hn-aà-i-ià t]m- -epw D- -bn- p-sa- v txm- p- n-ã. `o-i-c-hm-zn-iä- n-s-bn-epw ap-kv-enw-i-fnâ-s]-«-hà \yq-\mâ-\yq-- \-]- -am-sw- -Xm-Wv h-kv-xp-x.- ]-t tem-i- n-sâ G-sX- n-epw H-cp tim-wnâ H-cp C-Sn-sh- «n-bmâ t]m-epw A-Xn-\p-]n- nâ A-d-_n t]-cp-å kw-l-s-\-i-sf Xn-c-bm³ Zq-c-ZÀ-in-\n-bpw kq- va-zà-in-\n-bp-ta- n am-[y-a- Ä a-õ-c- n-em-wv. ]-t C³-Uym K-h -saân-\v G-ä-hp-a-[n-Iw X-e-th-Z-\ kr-jv-sn- p- -Xv am-thm-bn-ìp-i-fmsw- k-xyw A-hÀ ku-i-cy-]qà-hw a-d- p-sh- p- p. DÄ-^, t_m-tum, \m-km en-_-td-j³ {^-ïv Xp-S- n-b `o-i-c-kw-l-s-\-i-sf- p-dn- pw A-hÀ G-sd- p-sd a-b- - n-em-wv. ]- m-_nse Jm-en-Øm³ `o-i-cm-hm-zn-i-sf- p-dn- v NÀ- sn- -s -Sp-t¼m-gpw kn-jv a-xw {]-Xn- q-«nâ I-bdp- n-ã F- -Xv H-cp h-kv-xp-x-bm-wv. C³-Uy-bpsS N-cn-{X- n-se X-s G-ä-hpw h-en-b `o-i-cm- {I-a-W- -fnâ H- m-bn-cp- p cm-jv-{s-]n-xm-hm-b a-lm-ßm-km-ôn-bp-ss h-[w. G-sX- n-epw H-cp hyàn-bp-ss ss\-an-jn-i-am-b ssh-im-cn-i hn-t m-`- nâ \n- p-ïm-b H-cp Zp-c- -am-bn-cp- n-ã A-Xv. a-dn- v Ir-Xy-am-b B-kq-{X-W- n-eq-ss \-S- m- -s -«H-cp `o-i-c-]-²-xn-bm-bn-cp- p. C-Xn-\p-]n- - nâ {]-hà- n- ln-µp-xz `o-i-c-hm-zn-i-fp-ss ]n- ³-Km-an-I-fm-b "k-\m-x³ k³-kv-x'sb t]m-ep-å kw-l-s-\-iä C³-Uy-bn C- pw {]-hà- n- psim-ïn-cn- p- p. Im-cyw C- -s\-sbm-s B-sW- n-epw I-ivao-cn-se Nn-e t]m-cm-fn {Kq- p-iä am-{x-am-wv am- [y-a- -fp-ss I- nâ `o-i-c-hm-zn-iä. B-tKm-f Øn-Xn-hn-ti-j- Ä A-]-{K-Yn- p-t¼m-gpw Øn-Xn hy-xy-kv-x-a-ã. tem-i- v H-cp ap-kv-enw cm-jv-{s-hpw A-ap-kv-enw cm-jv-{s- -fp-ss taâ I-S- m-{i-a-ww \-S- n-bn-«n-ã. F- mâ c-ïmw tem-i a-lm-bp-²- n-\p-ti-jw am-{xw A-ta-cn- C-S-s]-«-Xv A-dp- ]- n-b-t m-fw cm-jv-{s- -fn-em-wv. In-g- ³ bqtdm- n-se F-{X-sb-{X kzm-x-{ y-k-a-c t]m- -cm-«- -sf-bm-wv tkm-hn-b-äv km-{am-py-xzw tnm-cbnâ ap- n-s m- -Xv. A-bÀ-e-ïn-s\ ss{i-kv-x-h cm-jv-{s-am- m³ th-ïn km-bp-[ t]m-cm-«- Ä \-S- n-b "sf-dn-jv dn- -»n- ³ BÀ-an' ss{ikv-x-h `o-i-c-kw-l-s-\-sb- v hn-fn- -s -Sp- n-ã. ^-e-kv-xo³ P-\-X-sb kz- w \m-«nâ A-`-bmÀ- n-i-fm- p-i-bpw A-h-cp-sS-ta {Iq-c-am-b aà-z- \- Ä A-gn- p-hn-sp-i-bpw sn- p- Pq-X-k-b-Wn- Ìp-I-Ä-t]m-epw ]m-ým-xy am-[y-a- -fp-ss I- nâ `o-i-c-hm-zn-i-f-ã. aym³-am-dnâ \-S-am-Sn-s m-ïn-cn- p- _u-²-`o-i-c-x-bp-ss-bpw A-h-Ø C-Xp-t]m-- se X-s -bm-wv. taâ-]-d-b-s -«`o-i-c-kw-l-s-\- I-fn \n- pw am-xr-i-bpä-s m-ïp-sim-ïm-wv ap-kv-enw-i-fnâ-s]-«h-cp \yq-\mâ \yq-\-]- w `o-i-c-hm-z- n-sâ h-gn sx-c-sª-sp- -Xv. C- -cw H-ä-s -«{Kq- p-i-sf D-bÀ- n- m-«n-bm-wv C-kv-emw `o-i-c-hm-z-am-sw- {]-Nm-c-Ww tem-i-am-[y-a- Ä \-S- n-s m-ïn-cn- p- -Xv. Xo-{h-hm-Z- n-sâ-bpw `o-i-c-hm-z- n-sâ-bpw amà-k- n-te- v hy-xn-n-en- k-tlm-z-c- -sf t\-cm-b ]m-x-bn-te- v sim-ïp-hcm-\pw `o-i-c-x C-kv-em-an-sâ B-i-b-a-sÃ- p--å bm-ymà- yw tem-i-s ]Tn- n- m\pw C-kv-eman-I {]-t_m-[-\w am-{x-am-wv t]mw-h-gn! ½ 4

3 - ]-{Xm-[n-]À- v- ]-d-bm-\p-å-xv- bp-àn-hm-zn-i-fp-ts-x-ã im-kv-{xm-h-t_m-[w! "im-kv-{xm-h-t_m-[-s -bpw am-\-hn-i-x-sb-bpw A-t\z-j-W-þ]-cn-jv- I-c-W- -fp-ss B-ßm-hn-s\-bpw hn-i-kn- n- p-i' (to develop the scientific temper, humanism and the spirit of inquiry and reform) Hm-tcm C- y³ ]u-c-sâ-bpw D- -c-hm-zn- -am-sw- v ]-Xn-s\m- v ]u-c-_m-[y-x-isf- p-dn- v {]-kv-xm-hn- p- `-c-w-l-s-\-bp-ss 51 F h-ip- n-sâ 4 F `m-k- v (Art. 51A, Part IVA of the Indian Constitution) ]-d-bp- p-ïv. ap-t m-«v Ip-Xn- p sim-ïn-cn- p- H-cp hn-i-kz-c-cm-jv-{s-sa- \n-e-bnâ ]u-c- mà- n-s-bnâ imkv-{xm-h-t_m-[w h-fà- m³ th-ïn {i-an-t -ï-xv \m-sn-s\-bpw \m-«p-im-sc-bpw kv-t\-ln- p- -h-cp-ss-sb-ãmw _m-[y-x-bm-sw- h-kv-xp-x-bm-wv `-c-w-l-s-\ C-hn-sS hy-à-am- p- -Xv. im-kv-{x-t_m-[-hpw A-t\z-j-Wm-ß-I-X-bp-an-Ãm- ]u-c- m-cpä-s m-åp- H-cp cm-{ã-kw-hn-[m-\- n-\v ]p-xn-b tem-i-{i-a- nâ am-\y-am-bn \n-e\nâ- m³ t]m-epw I-gn-bn-Ã. im-kv-{xm-h-t_m-[-ap-å k-aq-l- n-te K-th-j-W- -fpw au-en-i-am-b ]T-\- -fpw I-ïp-]n-Sp- - -fp-sa-ãmw \-S- p-i-bp-åq. tem-i- n-\p ap-¼nâ \-½p-sS \m-sv X-e-bp-bÀ- n \nâ- -Wsa- m-{k-ln- p- -h-sc-ãmw ]u-c- m-cnâ im-kv-{xm-h-t_m-[w h-fà- -W-sa- `-c-w-l-s-\m-\nà-tz-iw ]m-en- -W-sa- v ]-d-bp- -Xv A-XpsIm-ïm-Wv. im-kv-{xm-h-t_m-[-sa- v \mw a-e-bm-f- nâ ]-cn-`m-j-s -Sp- n-bn-cn- p- - Xv "k-bân-^n-iv ss-¼à' (scientific temper) F- Cw- o-jv ]-Z-Zz-b-s -bm-wv. im-kv-{x-t_m-[-hpw A-t\z-j-Wmß-I-X-bp-an-Ãm- ]u-c- m-cpäs m-åp- H-cp cm-{ã-kw-hn-[m- \- n-\v ]p-xn-b tem-i-{i-a- nâ am-\y-am-bn \n-e\nâ- m³ t]m-epw I-gn-bn-Ã. im-kv-{xm-h-t_m-[-ap-å k-aq-l- n-te K-th-j-W- -fpw au-en-i-am-b ]T-\- -fpw I-ïp-]n- Sp- - -fp-sa-ãmw \-S- p-i-bp-åq. 5

4 ]-{Xm-[n-]À- v- ]-d-bm-\p-å-xv- Cu ]-Z-Zz-bw tem-i- v X-s B-Zy-am-bn D-]-tbm-Kn- -Xv kzm-x-{ -C- y-bp-ss B- Zy-s {]-[m-\-a-{ n-bm-bn-cp- P-h-lÀem s\-lv-dp-hm-wv. 1946 ]p-d- n-dn- n-b X-sâ hn-jym-x-am-b "C- y-sb I-sï- Â' (The Discovery of India) F- {K-Ù- nsâ 512þmw- ]p-d- nâ A-t±-lw F-gp-Xn: "im-kv-{xo-b k-ao-]-\w, km-l-kn-i-hpw hn-aà-i-\m-ß-i-hp-am-b im-kv-{xm-h-t_m- [w, k-xy- n-sâ-bpw \-h-hn-úm-\- - fp-ss-bpw A-t\z-j-Ww, ]-co- n- v D-d- p h-cp- m-sx-bpw hn-nm-c-w Iq-Sm-sX-bpw bm-sxm- pw kzo-i-cn- m-xn-cn- Â, ]p-xn-b sx-fn-hp-i-fp-ss A-Sn-Øm-\- nâ ap-¼p-å \n-k-a-\- -sf am-äm-\p-å ti-jn, t\-c-s bp-å kn-²m- - nâ A-Ån- n-sn- p- -Xn- \p ]-I-cw \n-co-j-wm-ß-i-am-b h-kv-xp-x- I-sf B-{i-bn- Â, a-\-ên-sâ ITn-\-am-b A- -S- w F- n-h-bm-wv \-ap- m-h-iyw. im-kv-{x- n-sâ {]-tbm-k- n-\p-th-ïn am- {X-a-Ã, Po-hn-X- n-\p X-s -bpw, A-Xn-se ]-e {]-iv-\- -fp-ss-bpw ]-cn-lm-c- n-\pw C-Xm-h-iy-am-Wv.' ]u-c-_m-[y-x-bm-bn `-c-w-l-s-\ {]-kv- Xm-hn- im-kv-{xm-h-t_m-[w h-fà- p- - Xn-\v th-ïn-sb- v {]-Jym-]n- p-sim-ïv `m-c-x-kà- m-dn-sâ "Iu -knâ Hm-^v k-bân-^n-iv B³-Uv C³-U-kv-{Sn-b dnkà- n'\v (CSIR) Io-gn-ep-Å "\m-j- W C³-Ìn-äyq-«v Hm-^v k-b³-kv Bâv C³-^À-ta-j³ dn-tkm-gv-kv' (NISCAIR), 2013 ap-xâ "tpà-wâ Hm-^v k-bân-^n-iv ssw-s]à' F- t]-cnâ X-s H-cp im-kv- {X-s{sX-am-kn-I ]p-d- n-d- p- p-ïv s^-{_p-h-cn 28 tz-io-b im-kv-{x-zn-\-am-bn ti-{µ-kà- m-cn-\v Io-gn-ep-Å "\m-j-wâ Iu -knâ t^mà k-b³-kv Bâv ss-ivt\m-f-pn I-½yq-Wn-t -j³' {]-Jym-]n- -Xpw s\-lv-dp-hn-b³ ho- -W- n-ep-å im-kv- {Xm-h-t_m-[w h-fà- p- -Xn-\v th-ïn-bp- Å {i-a- -fn-sem- v F- v ]-d-ªp-simïm-bn-cp- p. \n-co-iz-c-hm-zn-bm-wv Xm-s\- v kz-bw {]-Jym-]n- -bm-fm-wv P-h-lÀ-em s\-lv-dp-sh- n-epw A-t±-lw ]-d-ª im-kv- {Xm-h-t_m-[w C- y³-]u-c- m-cn-se-ãmw h-fà- p h-tc-ï-xp-sï- Im-cy- nâ \m-sn-s\ kv-t\-ln- p- a-x-hn-izm-kn-iä- mà-s - n-epw kw-i-b-ap-ïm-hp-sa- v txm- p- n-ã. im-kv-{x-km-t -Xn-I-cw-K- - fnâ Ip-Xn- p-nm-«- Ä \-S- m³ \m- {]m-]- n-i-{]-xn-`m-k- -sf- p-dn- ]T-\- n-\v a-\p-jy-t\m-fw X-s ]-g- -ap-sï- m-wv DÂ-J-\-\-K-th-j- W- Ä hy-à-am- p- -Xv. H-cp-hn-[w F-Ãm \m-k-cn-i-x-i-fn-epw {]-]- -s bpw Np-äp-]m-Sp-I-sf-bpw Ip-dn- ]T-\- Ä \-S- n-cp- p. Cu ]T-\- -fn-e- [n-i-hpw A-h-cp-sS a-x-t m-tsm- -tam a-x- n-sâ `m-k-tam B-bn \-S- -h-bmbn-cp- p-sh- m-wv a-\-ên-em-ip- -Xv. Sn-s\ ]-cym-]v-x-am- p- -Xn-\v ap- nâ \nâ- p- -h-cn-e-[n-i-hpw ssz-h-hn-izm-kn-i-fpw a-x-hn-izm-kn-i-fp-am-sw- h-kv-xp-x BÀ- m- W-dn-bm- -Xv?!! "tpà-wâ Hm-^v k-bân-^n- Iv ssw-s]à' s{sx-am-kn-i- nâ C-Xp-h-sc h- K-th-j-W-]T-\- Ä ]-cn-tim-[n- mâ, A-h-bn an- -Xn-sâ-bpw IÀ- m- Ä sszh-hn-izm-kn-i-fpw a-x-hn-izm-kn-i-fp-am-sw- v Im-Wm³ I-gn-bpw. tz-io-b im-kv-{x-zn-\- nsâ `m-k-am-bn \-S- t{]m-{km-ap-i-fn-se k-poh-km- n-[yw ]-cn-tim-[n- m-epw A-h-bn-e- [n-i-hpw ssz-h-hn-izm-kn-i-fm-bn-cp- p-sh- h-kv-xp-x a-\-ên-em-ipw. a-x-hy-xym-k-tam B-i-b-hy-Xn-cn-à-X-I-tfm ]-cn-k-wn- m-sx C- y-sb kv-t\-ln- p- ap-gp-h³ t]-cpw \m- «n-se ]u-c- mà- n-s-bnâ im-kv-{xm-h-t_m-[w h-f-c-w-sa- pw \n-e-\nâ- -W-sa- pw B-{Kln- p- -h-cm-wv F- h-kv-xp-x-bm-wv C-hsb-Ãmw hy-à-am- p- -Xv. im-kv-{xm-h-t_m-[-sa- mâ `u-xn-i-hm-zkzo-i-c-w-am-sw- v h-cp- n XoÀ- p- -Xn-\p th-ïn-bp-å ]-cn-{i-a- Ä- v ti-c-f- n-sâ sx-cp-hp-iä km- n-i-fm-bn-s m-ïn-cn- p- hà- -am-\-im-e- n-sâ `q-an-i-bnâ k-b³sk-hn-ss-\n- p-ïm-bn-sb- pw k-b³-knâ \n- p-ïm-th-ï-sx- m-wv F- p-ap-å A-t\z-j-W- n-\v G-sd {]-k-àn-bp-ïv. {]m-]- n-i-{]-xn-`m-k- -sf- p-dn- ]T-\- n-\v a-\p-jy-t\m-fw X-s ]-g- - ap-sï- m-wv DÂ-J-\-\-K-th-j-W- Ä hy-à-am- p- -Xv. H-cp-hn-[w F-Ãm \m-kcn-i-x-i-fn-epw {]-]- -s -bpw Np-äp-]m-- Sp-I-sf-bpw Ip-dn- ]T-\- Ä \-S- n-cp- p. Cu ]T-\- -fn-e-[n-i-hpw A-h-cpsS a-x-t m-tsm- -tam a-x- n-sâ `m-ktam B-bn \-S- -h-bm-bn-cp- p-sh- m-wv a-\-ên-em-ip- -Xv. kp-ta-dn-b- m-cpw Cu- Pn-]v-Xp-Im-cp-sa-Ãmw B-Im-i-\n-co- -Ww \-S- p-i-bpw `u-a-{]-xn-`m-k- -sf ] T-\-hn-t[-b-am- p-i-bpw sn-bv-xn-cp- p-sh- -Xn-\v sx-fn-hp-i-fp-ïv. {In-kv-Xp-hn-\v G-gv \q-äm-ïp-iä- v ap³-]v X-s {Ko-kn-epw tdm-an-epw t] À-jy-bn-ep-sa-Ãmw Ir-Xy-am-b {]-]- -] T-\-kw-cw-`- Ä cq-]-s -«n-cp- p. A-cnkv-täm-«n-epw BÀ-s -sa-uo-kpw lnt m-{i-ä-kpw Km-e-\pw tsm-f-an-bpw bq- n-up-sa-ãmw X- Ä {]-Ir-Xn-X-Xzim-kv-{Xw (Natural Philosophy) F- v hn-fn- A- -s im-kv-{x-cw-k-s A-Xn-Im-b- m-cm-bn-cp- p. {]-Ir-Xn-]T-\- cw-k-s bq-tdm- n-sâ ap-t -äw X-Icm³ Xp-S- p- -Xv tdm-am-km-{am-py- nsâ ]-X-\-t m-sv Iq-Sn-bm-sW- m-wv N-cn-{X-Im-c- m-cnâ ]-e-cpw ]-d-ªn-«p-å- Xv. {In-kv-Xm-Ðw A- mw \q-äm-ïn-sâ A- h-km-\w ap-xâ ]-Xn-\m-dmw \q-äm-ïn-sâ B-Zyw h-sc bq-tdm- n-sâ C-cp-ï bp-k (dark age)am-bm-wv A-dn-b-s -Sp- -Xv. ]p-- cm-x-\ {Ko-kn-sâ-bpw tdm-an-sâ-bpw ssh-úm-\n-iu- -Xy- nâ \n- v A- [x-]-xn- p-i-bpw A-dn-hn-t\m-Sv ]p-dw Xn-cn-ªp\nÂ- p-i-bpw sn-bv-x bq-tdm-]y-- m-cp-ss Im-e-am-Wn-Xv. F- p-sim-ïn- Xp kw-`-hn- p-sh- tnm-zy- n-\v hy-xykv-x-am-b D- -c- Ä \-ÂI-s -«n-«p-ïv. Po-hn-X-s - p-dn- v Ku-c-h-X-c-am-bn Nn- n- n-cp- ]u-cm-wn-i-cnâ \n- v hy-xykv-x-am-bn Po-hn-Xw kp-jn- p-hm³ am-{xap-å-xm-sw- ho- -W- n-te- p-å ]-X-\- nâ \n- m-wv ssh-úm-\n-i-c- K- pw A-hÀ B-]-Xn- -Xv F- m-wv a-\- Ên-em-Ip- -Xv. a-[y-im-e-s bq-tdm-]y³ c-n-\-i-fnâ ap-gp-h³ \n-d-ªp\nâ- p- -Xv B-k-àn-bpw kzmà-y-x-bp-am-wv. Xym-K-am-h-iy-ap-Å ssh-úm-\n-i-k-]- 6

5 cy-iä- v B-k-àn-sb Po-hn-X-e- y-am- n-b-hà- v km-[n- p-i-bn-ã-tãm. ssh-úm-\n-i-c-k- v bq-tdm- v C-cp-ïm-]-Xn- n-cp- a-[y-im-e- v tem-iw C-cp-«n-em-bn-cp- p-sh- v I-cp- Xp- -hà- v sx-än. B-[p-\n-I-im-kv- {X- n-sâ A-Sn- -d-bm-bn hà- n- \n-co- -Wm-ß-I-hn-i-I-e-\-co-Xn- v A-Sn- -d-bp-ïm-b-xv C- m-e- m-wv F- -Xm-Wv bm-ymà-yyw. C- m-e-s im-kv-{x-{]-xn-`-i-fn-e-[n-i-hpw a-[y-]u-- c-kv-xy-tz-i- v \n- p-å-h-cm-bn-cp- p. A-Xn-\v k-hn-ti-j-am-b H-scm-ä Im-c- W-ta-bp-Åq: C-kv-em-an-sâ B-K-a-\w. {]m-]- n-i-{]-xn-`m-k- -sf- p-dn- v A- t\z-jn- p-hm-\pw A-Ãm-lp-hn-sâ krjv-sn-ssh-`-hw a-\-ên-em- n A-h-s\ A-dn-ªm-cm-[n- p-hm-\p-ap-å IzpÀ-B- \n-sâ B-lzm-\-apÄ-s m-ï ap-kv-enw {]-Xn-`-IÄ \-S- n-b K-th-j-W- -fm-wv A- m-e- v tem-i- n-\v sh-fn- -am-b-xv. \-thm- m-\- n-\p-ti-jw bq-tdm- nâ \m-¼n-sp-i-bpw ]n- o-sv k-b³-kv F- v A-dn-b-s -Sp-I-bpw sn-bv-x ssh-úm- \n-i-`q-an-i-bp-ss _o-pm-hm-]w \-S- p- -Xv ap-kv-enw tem-i- m-wv. ap-kv-enw im-kv-{x-ú mà ssi sh- m- H-cp ssh-úm-\n-i ta-j-e-bp-an-ã. im-kv-{x- N-cn-{Xw ]Tn- p- BÀ- pw \n-tj-[n- m-\m-hm- bm-ymà-yy-am-wn-xv. A- ta-cn- -bp-ss ap³ {]-kn-uâv _-cm- v H-_m-a 2009 Pq \m-en-\v \-S- n-b si-bv-tdm {]-kw-k- nâ C- -s\ ]-d- ª-Xv A-t±-l- n-\v \n-tj-[n- m-\mhm- -Xm-Wv C-kv-em-an-I-tem-I- n-sâ ss]-xr-i-sa- -Xp-sIm-ïm-Wv: "bq-tdm- n-sâ \-thm- m-\- n-\pw Úm-t\m-- Z-b- n-\pw h-gn-sbm-cp- n-b-xv \q-äm-ïp- I-fn-eq-sS ]T-\- n-sâ sh-fn- w h-ln- C-kv-emw B-bn-cp- p. _o-p-k-wn-x- n-sâ {I-aw hn-i-kn- n- -Xv ap-kv-enw k-ap-zm-b- Ä- -I-s ]p-xn-b I-sï- -ep-i-fm-bn-cp- p. \-½p-sS Im- n-i Zn-im-\n-À-W-bn-bpw I- Â-bm-{Xm D-]-Ic-W- -fpw; Xq-en-I-I-fn-epw A- -Sn-bn-epap-Å \-½p-sS ]m-s-h-hpw; tcm-k-hym-]-\- s - p-dn- pw A-Xv kp-j-s -Sp- p- -Xv F- -s\-sb- -Xn-s\- p- p-ap-å \-½psS A-dn-hp-sa-Ãmw...' B-cp-sS-sb- n-epw i-¼-fw In-«p-hmt\m {]-i-kv-xn e-`n- p-hm-t\m B-bn-cp- ssh-úm-\n-i-c-k- v bq-tdm- v C-cpïm-]-Xn- n-cp- a-[y-im-e- v tem-iw C-cp-«n-em-bn-cp- p-sh- v I-cp-Xp- - hà- v sx-än. B-[p-\n-I-im-kv-{X- n-sâ A-Sn- -d-bm-bn hà- n- \n-co- -Wm-ß-I-hn-i-I-e-\-co-Xn- v A-Sn- -d-bp-ïm-b-xv C- m-e- m- Wv F- -Xm-Wv bm-ymà-yyw. C- me-s im-kv-{x-{]-xn-`-i-fn-e-[n-i-hpw a-[y-]u-c-kv-xy-tz-i- v \n- p-å-hcm-bn-cp- p. A-Xn-\v k-hn-ti-j-am-b H-scm-ä Im-c-W-ta-bp-Åq: C-kv-em-ansâ B-K-a-\w. ]-{Xm-[n-]À- v- ]-d-bm-\p-å-xv- n-ã ap-kv-enw im-kv-{x-ú- mà Xym-K- Ä k-ln- v K-th-j- -fn-teà-s -«-Xv. A-h-sc A- Xn-\v {]-tnm-zn- n- -Xv c-ïv Im-cy- -fm-bn-cp- p. {]-]- -]T-\- n-eq-ss A-Ãm-lp-hn-sâ krãn-ssh-`-hw a-\-ên-em- p-i-bpw A-h-s\ A-dn-ªm-cm-[n- p-hm³ I-gn-bp-I-bpambn-cp- p A-h-cp-sS H- m-a-s e- yw. k-l-po-hn-i-sf k-lm-bn- p-hm-\pw A-h-cp-sS Zp-cn-X- Ä A-I-äp-hm-\pw A- -s\ km-aq-ly-tk-h-\- n-\pw I- gn-bp- hn-úm-\o-b- Ä I-c-Ø-am- -em-bn-cp- p A-h-sc {]-tnm-zn- n- c-ïm-a-s Im-cyw. B-Im-i-tKm-f- -sf- p-dn- pw `u-a-{]-xn-`m-k- -sf- -än-bpw Po-h-Pm-e- -sf- p-dn- pw a-\p-jy-i-co-c- - -än-bp-sa-ãmw A-hÀ ]Tn- p-t¼mä A-hÀ- p-ïm-bn-cp- -Xv kzmà- XmÂ-]- cy- -fm-bn-cp- n-ã. A- -cw XmÂ-]-cy- - sf kw-c- n- m³ I-gn-bp- -Xm-bn-cp- n-ã A- -s K-th-j-W-cw-Kw. k-aq-l- n-\pth-ïn A-dn-h-t\z-jn- p-i-sb- Xym-Kw k-ln- p-hm³ A-hÀ- v {]-tnm-z-\-am-b-xv A-Xv kà-h-i-à-sâ I-Â-]-\-bm-sW- A-dn-hpw km-aq-ly-tk-h-\- n-\v k- -²am-bm A-Xp-h-gn {k-jv-sm-hn-sâ Xr-]v- Xn e-`n- p-sa- hn-izm-k-hp-am-bn-cp- p. Xn-I-ª ssz-h-`-àn-bpw km-aq-ly-tkh-\-xz-c-bp-am-bn-cp- p a-[y-im-e-im-kv-{x- Ú-sc {]-tnm-zn- n- n-cp- -Xv F- hyà-am- p- -Xm-Wv A-h-cp-sS c-n-\-iä. A-h-cp-sS im-kv-{xm-h-t_m-[- n-\v A-Sn- -d ]-Wn-X-Xv A-Ãm-lp-hn-ep-Å A-N- -e-hn-izm-k-am-bn-cp- p. A-Ãm-lp-hn-sâ Xr-]v-Xn-bpw k-l-po-hn-i-fp-ss \- -bpa-ãm-sx a-säm- pw X-s X- -fp-ss im-kv-{xm-h-t_m-[w h-fà- p- -Xn-\pw 7

6 ]-{Xm-[n-]À- v- ]-d-bm-\p-å-xv- ïn-bm-bn-cp- p-sh- h-kv-xp-x bq-tdm-]y ³ Úm-\m-t\z-j-Ww F-{X-t m-fw kzmà- -am-bn-cp- p-sh- v \-ap- v a-\- Ên-em- n- -cp- p-ïv. ap-kv-enw-i-fnâ \n- v e-`n- ssh-úm-\n-i-ss]-xr-ihpw A-[o-i-Xz-tam-l-t m-ss \-S- n-b I-  bm-{x-i-fp-am-wv bq-tdm-]y³-am-sc im-kv-{x- n-sâ Ip- -I- m-cm- n-b-xv. im-kv-{x-hn-úm-\o-b- Ä km-t -Xn-Ihn-Zy- v h-gn am-dn-b-txm-ss Xym-K-am-h-iyan-Ãm- -Xpw XmÂ-]-cy- Ä kw-c- n- m- \m-ip- -Xp-am-b ta-j-e-bm-bn- oà- p k-b³-kn-sâ tem-iw. X- -fp-ss bq-«n-entä-dn-b³ k- Â- - n-\v A-\p-Kp-W-am-b H-cp I-d-h- -ip-hm-b-xn-\v ti-j-am-wv bqtdm- v im-kv-{x- n-sâ kq- n- p-im-cmbn- oà- -Xv. ap-x-em-fn- en-_-d-en-k- n-tâ-xmbn-cp- m-epw I-½yq-Wn-Ìv tsm-«m-en-tä-dn-b- Wn-k- n-tâ-xm-bn-cp- m-epw ]p-xn-b-ime `u-xn-i-hm-zw bq-tdm-]y³ aq-ey- -fnâ \n- v DuÀ-Ö-apÄ-s m-åp- -Xm-Wv. bq- «n-en-tä-dn-b-\n-k-am-wv bq-tdm-]y³ aq-ey- -fp-ss-sb-ãmw Nm-e-I-i-àn. X- Ä- v D-]-tbm-K- n-\v ]-äp- -sx-ãmw \- -bpw ]-äm- -sx-ãmw Xn- -bp-am-wv bq-än-en--tädn-b- mà- v. im-kv-{x-s X fp-t±-in- p- co-xn-bnâ h-f- pw hn-f- n-bp-sa- Sp- m³ A-hÀ- v a-sn-sbm- p-ap-ïm-hn-ã. Øn-c-Øn-Xn-kn-²m- -hpw ]-cn-wm-a-hm- Z-hpw bq-tdm-]y³ im-kv-{x-ú- mà- v ]-Yy-am-Ip- -Xv A-h X- -fp-ss bq-«n-en-tädn-b³ aq-ey- Ä- v A-\p-Kp-W-am-Ip- -Xv sim-ïm-wv. `u-xn-i-hm-zn-iä- pw A-hsb I-s m-gn- m³ I-gn-bm- -Xv A-h-cpsS Úm-\-`q-an-I X-s ]-cp-h-s -«n-cn-- p- -Xv bq-«n-en-tä-dn-b³ A-Sn- -d-bn-emb-xp sim-ïm-wv. Øn-c-Øn-Xn kn-²m- -s \n-e-\nà- p-hm-\m-bn s{^-uv tlm-bvâ F- {]-K-Û-\m-b tkm-f-imkv-{x-ú³ I-fn- I-fn-IÄ tim-kv-tamf-pn cw-k- v {]-Np-c-{]-kn-²-am-Wv. 1927 F-tUzÀ-Uv se-b-am-t{x-sb- ssz-hhn-izm-kn-bm-b tkm-f-im-kv-{x-ú³ A-h-X-cn- n- a-lm-hn-kv-t^m-s-\ kn- ²m- w F-Ãm sx-fn-hp-i-fpw \Â-In-bn- «pw Aw-Ko-I-cn- p-hm³ 1972h-sc Im- n-cn-t -ïn h- p, A-t±-l- n-\v. ssz-h-ap-ïm-im-\p-å km-[y-x Aw-Ko- I-cn- p- p-sh- -Xv am-{x-am-bn-cp- p a- lm-hn-kv-t^m-s-\ kn-²m- -s \n-tjap-kv-enw-i-fnâ \n- v e-`n- ssh- Úm-\n-I-ss]-Xr-I-hpw A-[o-i-Xz-- tam-l-t m-ss \-S- n-b I-  bm-{x- I-fp-am-Wv bq-tdm-]y³-am-sc im-kv- {X- n-sâ Ip- -I- m-cm- n-b-xv. im-kv-{x-hn-úm-\o-b- Ä km-t -Xn- I-hn-Zy- v h-gn am-dn-b-txm-ss Xym-Kam-h-iy-an-Ãm- -Xpw XmÂ-]-cy- Ä kw-c- n- m-\m-ip- -Xp-am-b ta- J-e-bm-bn- oà- p k-b³-kn-sâ tem--iw. X- -fp-ss bq-«n-en-tä-dn-b³ k- Â- - n-\v A-\p-Kp-W-am-b H-cp I-d-h- -ip-hm-b-xn-\v ti-j-am-wv bqtdm- v im-kv-{x- n-sâ kq- n- p-imcm-bn- oà- -Xv. \n-e-\n-à- p- -Xn-\pw A-hÀ- v {]-tnm-z- I-am-bp-ïm-bn-cp- n-ã. \-thm- m-\-sa- v (Renaissance) \mw t]-cn-«v hn-fn- p- bq-tdm- n-sâ h-fà- -bp-ss cm-jv-{so-b-n-cn-{x-am-cw-`n- p- -Xv ]-Xn-\m-emw \q-äm-tïm-sp-iq-sn-bmsw- n-epw A-Xn-sâ kmw-k-v-im-cn-i N-cn- {X- n-sâ th-cp-iä Øn-Xn sn- p- -Xv ]-Xn-s\m- mw \q-äm-ïnâ Xp-S- n ]-Xn- \- mw \q-äm-ïnâ A-h-km-\n- p- Ip-cn-ip-bp-²- -fn-em-wv. C-kv--em-an-I \m- K-cn-I-X-bp-sS a-t\m-lm-cn-x-bpw im-kv- {Xo-b-X-bpw bq-tdm- n-s\ ]-cn-n-b-s -Sp- n-b-xv Cu Ip-cn-ip-bp-²- -fm-bn-cp- p. kv-s]-bn³ A-S- -ap-å ap-kv-enw ti- {µ- -fnâ \n- v e-`n- ssh-úm-\n-i ap- p-i-fm-wv bq-tdm- n-sâ \-thm- m- \- n-\v \n-an- -am-b-xv. k-b³-kv F- C- v hy-h-l-cn- -s -Sp- B-[p-\n-I im -kv-{x- n-\v A-Sn- -d-bp-ïm-ip- -Xv \-thm- m-\-t m-sv Iq-Sn-bm-W-tÃm. `u-ati-{µ-{]-]- -sa- tsm-f-an-bp-ss tam- U-en-s\ tnm-zyw sn-bv-xp-sim-ïv kuc-ti-{µ-{]-]- -sa- B-i-bw ap-t m- «p-sh- tim- À \n- -knâ \n- v Xp-S - p- -Xm-Wv B-[p-\n-I im-kv-{x- n-sâ N-cn-{X-sa- v ]-d-bm-dp-ïv. X-sâ De Revolutionibus Orbium Coelestium F- {]-kn-²-am-b {K-Ù- nâ A-_q A-_v- Zn-Ãm ap-l-½-zv A _- m-\n-sb- apkv-enw im-kv-{x-ú-s\ tim- À \n- -kv C-cp-]- n-aq- v X-h-W D-²-cn- p- p-ïv. sss-t m {_m-ln, Kn-tbm-hm-\n dn- ntbm-fn F- o im-kv-{x-ú-cpw A _- m-\n-sb \n-c-h-[n X-h-W D-²-cn- p- -Xv Im-Wm-\m-hpw. ]- mw \q-ämïn-sâ B-Zyw Po-hn- a-lm-\m-b K- Wn-X-Ú-\pw tkm-f-im-kv-{x-ú-\p-ambn-cp- A _- m-\n-sb Cu im-kv- {X-Ú- mà D-²-cn- p- -Xv ]-Xn-\- v, ]-Xn-\m-dv \q-äm-ïp-i-fn-em-sw- v \mw a-\-ên-em- -Ww. tkm-f-im-kv-{x-cw-k-s bq-tdm- n-sâ \-thm- m-\w ap-kv-enw imkv-{x-ú-cp-ss kw-`m-h-\-i-fnâ I-b-dn \n- psim-ïm-bn-cp- p-sh- v C-Xv kp-xcmw hy-à-am- p- p-ïv. H-cp-hn-[w F-Ãm im-kv-{x-im-j-i-fp-ss-bpw Øn-Xn A-Xv X-s -bm-wv. Xym-K- -fm-h-iy-ap-å k-ab- v A-Xn-\m-h-iy-am-b A-Sn-Øm-\-\nb-a- Ä \nà-[-cn- -Xpw K-th-j-W- Ä \-S- n-b-xpw ap-kv--enw-i-fm-bn-cp- p. A-hcp-sS {]-tnm-z-\-am-i-s«, A-Ãm-lp-hn-sâ Xr-]v- Xn-bpw k-l-po-hn-tk-h-\-hpw am-{x-am-bn-cp- p Xm-\pw. bq-«n-en-tä-dn-b³am-cm-b bq-tdm-]y- m-cp-ss ssi-i-fnâ im-kv-{xw In-«n-b-tXm-sS Øn- Xn am-dn. A-hÀ im-kv-{x-cw-k-t - v I-S- p h- -Xv X-s kzmà- -X-bp-am-bm-bn-cp- ph-tãm. \n-xy-bu-æ-\- n-\p-å Po-hm-ar-Xw \nà-an- m-\p-å amà-k-a-t\z-jn- m-wv ap-kvenw im-kv-{x-ú- mà _o-pm-hm-]w \Â-In-b BÂ-sI-an-bn-te- v bq-tdm-]y³-amà I-S- p I-b-dn-b-Xv. A-Xv si-an-kv-{sn-bm-b-t m-tg- v A- \-h-[n kw-bp-à- Ä \-ap- v e-`n- p-i-bpw aq-e-i- -sf- p-dn- \-½p-sS A-dn-hv hn-i-kn- p-i-bpw sn-bv-xp-sh- -Xv t\-cv. ]-s A-hbp-sS {]-tnm-z-\w Po-hm-ar-X-sa- ar-x-k-rv-pohn-\n \nà-an- m-\p-å A-S- m- kzmà- - X-bm-bn-cp- p-sh- v \mw a-d- -cp-xv. B-[p- \n-i im-kv-{x- n-sâ ]n-xm-hm-bn A-dn-bs -Sp- kà sf-k-iv \yq-«t]m-epw cm-k-k-th-j-w- Ä \-S- n-b-xv G-Xv tem-l-s -bpw Iq-«n-bp-c-kn-bm A-Xv kzà- W-am-bn- o-cp- "X- z-úm-\n-bp-ss in-e' (Philosophers' Stone) I-ïp-]n-Sn- m³ th- 8

7 - - - [n- p-hm³ tlm-bn-en-\p-å Im-c-Ww. A-h-km-\-s tkm-f-im-kv-{x-ú-\pw {]-kv-xp-x kn-²m- w Aw-Ko-I-cn- t mä A-t±-l- n-\pw A-Xv Aw-Ko-Icn-t -ïn h- p-sh- p ]-d-bp- -Xm-hpw i-cn. bq-tdm-]y³ aq-ey-k- Â-]-{]-Im-cw C-sXm-cp A-]-cm-[-ta-b-Ã. C-kv--em-an- I-aq-eyk- Â-]-{]-Im-cw A- -s\-b-ã. kzmà-y-xmâ-]-cy- n-\p th-ïn i-cntbm-sv ]p-dw-xn-cn-ªp\nâ- p-i-sb- h-en-b ]m-x-i-am-wv ap-kv-en-an-s\ kw- _-Ôn- n-s-t m-fw C-Xv. C-Xn-te-Xm-Wv im-kv-{xm-h-t_m-[w F- p \mw Nn- n- p-i. X-sâ {]-Xy-im-kv-{X- n-s\-xn-cp \nâ- p- im-kv-{x-k-xy- -tfm-sv ]p-- dw Xn-cn-ªp \nâ- p- -Xm-tWm, A- X-Ã, Xm³ i-cn-sb- v I-cp-Xp- -Xn-s\- Xn-cm-sW- v txm- p- -Xm-sW- n-epw sx-fn-bn- -s -«-h Aw-Ko-I-cn- p-i-bpw A-Xn-\- p-d-hpw I-sï- m-\p-sï- v I- cp-xn k-am-[m-\n- p-i-bpw sn- p- -txm G-Xm- Wv K-th-j-W-s -bpw im-kv-{x-nn- sb-bpw ]-cn-t]m-jn- n- p- im-kv-{xmh-t_m-[w? \n-co-iz-c- mà- v aq-ey- -sfm- p-an- Ãm- -Xp-sIm-ïv X-s X- Ä B-{Kln- -Xn-s\-Xn-cm-Wv im-kv-{x-sa- nâ A-Xv X-Ån- -d-bm-\pw th-ïn-h- mâ h- -\m-ß-i-am-bn im-kv-{x-s hn-i-es -Sp- m-\pw h-sc A-hÀ [rjv-s-cm-hpw. ]-cn-wm-a-hm-z- n-sâ N-cn-{X- nâ C- Xn-\v \n-c-h-[n D-Zm-l-c-W- -fp-ïv. A- h-bnâ Ip-{]-kn-²-am-Wv ]nâ-«v Uu a-\p-jy-sâ t^m-knâ. 1912 NmÄ-kv Uu-k F- ]-cn-wm-a-hm-zn k-aà- -am-bn a-\p-jy-sâ I]m-e-hpw H-dm-Mv H-«m- n-sâ Io-gv- m-sn-sb-ãpw Iq-Sn kw-tbm-pn- n- p-sim-ïv A-h-X-cn- n- t^m-knâ \m-ep ]-Xn-äm-tïm-fw Imew im-kv-{x-tem-i- p-å-h-sc-sb-ãmw I-_-fn- n- p-sim-ïv a-\p-jy-sâ-bpw Ip-c- n-sâ-bpw C-S-bv- p-å ap-dn-ª I- n-bm-bn \n-e-sim-ïp. 1953em-Wv imkv-{x-tem-i- n-\v a-\-ên-em-b-xv, ]-cn- Wm-a-hm-Zn-IÄ X- -sf \m-ep ]-Xn-äm-ïv Im-ew Ip-c- p I-fn- n- p-i-bm-bn-cp- psh- v. C- -cw hn-{in-b-i-fn-eq-ss sszh-an-sã- v Øm-]n- m³ {i-an- p- `u-xn-i-hm-zn-i-fp-ss sn-bv-xn-iä imkv-{xm-h-t_m-[-am-bn a-\-ên-em- -Wsa- nâ bq-tdm-]y³ bq-än-en-t«-dn-b³ aq-ey- -fp-ss I- -S-bn Iq-Sn X-s t\m- - Ww. C-kv--em-an-I aq-ey-apä-s m-åp- -hà- v ssz-h-in- - v ]m-{x-am-tb- m-hp- h-en-b ssz-h-an-sã- p Øm-]n- p-hm-\m-bn im-kv-{x-kn-²m- - -fp-ïm- p-i-bpw Xn-cn- p-å sx-fn-hp-iä- p t\-sc A-Ô-X \-Sn- p-i-bpw i-cn-sb- p X- Ä I-cp-Xp- hm-z- Ä Øm-]n- m-\m-bn hym-p-sx-fn-hp-iä \nà-an- p-i-bpw sn- p- hn-{in-b-iä- m- Wv im-kv-{xm-h-t_m-[-sa- v `u-xn- I-hm-Zn-IÄ ]-d-bp- -sx- nâ B ss-¼à \-ap- v th-sï- v D-d-s ]-d-bm-\p- -Å N- q-äw ap-kv-enw-iä- pïv. C³-Uy³ `-c-w-l-s-\-bnâ {]-kv Xm-hn- im-kv-{xm-h-t_m-[w N-Xn-bp- -ss-bpw h- -\-bp-ss-bpw kzmà- -Xbp-sS-bpw `u-xn-hm-z im-kv-{x-t]- q- p-i-sf- p-dn- m-sw- v txm- p- n-ã. ]-{Xm-[n-]À- v- ]-d-bm-\p-å-xv- h- -\-bm-wn-xv. ssz-h-an-sã- p Øm-]n- p-hm-\m-bn im-kv-{x-kn-²m- - -fp-ïm- p-i-bpw Xncn- p-å sx-fn-hp-iä- p t\-sc A-Ô-X \-Sn- p-i-bpw i-cn-sb- p X- Ä I-cp- Xp- hm-z- Ä Øm-]n- m-\m-bn hym-psx-fn-hp-iä \nà-an- p-i-bpw sn- p- hn-{in-b-iä- m-wv im-kv-{xm-h-t_m-[-sa- v `u-xn-i-hm-zn-iä ]-d-bp- -sx- nâ B ss-¼à \-ap- v th-sï- v D-d-s ]-d-bm-\p-å N- q-äw ap-kv-enw-iä- p-ïv. C³-Uy³ `-c-w-l-s-\-bnâ {]-kv-xm-hn- im-kv-{xm-h-t_m-[w N-Xn-bp-sS-bpw h- - \-bp-ss-bpw kzmà- -X-bp-sS-bpw `u-xn-hm- Z im-kv-{x-t]- q- p-i-sf- p-dn- m-sw- v txm- p- n-ã. ssz-h-an-sã- p Øm-]n- phm³ im-kv-{x-s Zp-cp-]-tbm-Kn- p- - hà-t k-bân-^n-iv ss-¼à D-ïm-hp-I-bp- Åq-sh- v `-c-w-l-s-\-tbm `-c-w-iq-s-tam ]-d-ªm-epw A-Xv Aw-Ko-I-cn- p-hm³ apkv-enw-iä- v I-gn-bn-Ã. B-t -]-lm-ky- -fn-eq-ss F-{X X-s A-]-l-kn- m-epw \n- Ä ]-d-bp- im-kv-{xm-h-t_m-[-s im-kv-{x-ap-]-tbm-kn- v X-s {]-Xn-tcm-[n- p-i-bpw k-xy-ap-]-tbm-kn- v {]-Xym-{Ian- p-i-bpw sn- p-sa- v s\- q-t m-ss ]-d-tb-ï _m-[y-x-bp-å-h-cm-wv C-kv- -em-an-i {]-t_m-[-i- mà. A-Xn-\m-bm-Wv ti-c-f- n-sâ sx-cp-hp-iä Im- n-cn- p- -Xv. A-Ãm-lp A-\p-{K-ln- -s«, B-ao³. ½ 9

8 D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`-hw: bm-ymà- y-sa- v? ap-kv-x-^m X³-hoÀ a-zo-\-bp-ss \-K-cm-XnÀ- n- p ]p-d- m-bn-cp- D-Iv tkm-{x- nâ \n- p-å G-Xm-\pw t]-cpw D-d-bv-\ {]-tz-i- p-\n- p-å G-Xm-\pw t]-cp-a-s- p- H-cp kw-l-s ssi-im-ep-iä to-zn- p-i-bpw I- p-iä s]m-ån- p-i-bpw sn-bv-xv a-c-w- n-\p hn-«p-sim-sp- m³ ap-l-½-zv \-_n (k) hn-[n- kw-`-hw D-²-cn- p-sim-ïv A-hn-izm-kn-I-sf Aw-K-`w-K-s -Sp- n sim-ãm³ ]Tn- n- {Iq-c-\m-bn-cp- p {]-hm-n-i-s\- v k-aà- n- p-hm³ {i-an- p- an-j-\-dn sh- _v-ssk-äp-iä [m-cm-f-ap-ïv. a- -bn-epw a-zo-\-bn-ep-am-bn B-bn-c- -W- n-\v A-hn-izm-kn-I-sf a-xm-xo-x-am-b am-\-hn-i km-tlm-z-cy- n-sâ X-Wp- n-te- v tnà- p-\nà- n-b a-\p-jy-kv-t\-ln-bm-bn-cp- p ap-l-½-zv \-_n (k) F- N-cn-{X-h-kv-Xp-X-sb a-d- p-sh- p-sim-ïpw D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`-h-s A-Xn-sâ ]-Ým- -e- nâ \n- v A-SÀ- n-am-än-s m-ïp-am-wv hn-aà-i-ià \-_n-hy-àn- Xz-s Aw-K-hn-tO-Z-\-Xz-c-bm-tcm-]n- v h-{io-i-cn- m³ {i-an- p- -Xv. b-ymà- - nâ F-Ãm-X-cw tz-tlm-]-{z-h- -sf-bpw IÀ-i-\-am-bn hn-e- n-b-xn-\p-]p-- d-sa, Aw-K-ssh-I-ey- Ä- v \n-an- -am-ip- B-{I-a-W- -sf Iq-Sp-X Ku-c-h- nâ \n-tcm-[n- v a-\p-jy-i-co-c- n-sâ B-Z-c-Wo-b-X-sb D-bÀ- n- n-sn- im- n- Zq-X-\m-bn-cp- p A- n-a {]-hm-n-i³. a-\p-jyà- v Aw-K-`w-Kw h-cp- p- -Xn-s\ \n-tcm-[n- p-sim-ïp-å D-Zv-t_m-[-\w X-sâ {]-kw-k- -fnâ Øn-c-am-bn DÄ-s - Sp- n-bn-cp- p A-t±-lw. (1) a-zo-\ C-kv-em-an-I cm-py- n-sâ A-[n-]-s\- \n-ea-zo-\ C-kv-em-an-I cm-py- n-sâ A-[n-]-s\- \n-e-bnâ cm-py- nsâ ssk-\n-i-sc i-{xp- -tfm-sv t]m-cm-sm-\-b- p-t¼mä t]m-epw i-{xp-]-«m-f- m-cp-ss ar-x-i-co-c- - sf Aw-K-hn-tO-Zw \-S- n hn- Ir-X-am- -cp-sx- v \-_n (k) \n-jv-ir-jv-s-am-bn \n-jv-ià-jn- pam-bn-cp- p. ]n-s - p-sim-ïm-wv a-zo-\-bp-ss N-cn-{X- nâ D-IvÂ-þ-Dd-bv-\ kw-`-h-ap-ïm-bx-v? \ap v A-t\z-jn- p-i. 10

9 F- n-\p-å in- -bm-wv D-IvÂ-þ-D-dbv-\ kw-l- n-\v hn-[n- s «sx- v A-Xv kw-_-ô-am-b \n-th-z-\- -sf- Ãmw kp-x-cmw hy-à-am- p- p-ïv. an-j-\-dn-amà B-tcm-]n- p- -Xp-t]m -se "A-hn-izm-kw' B-bn-cp- n-ã A-Xn-\p-Å Im-c-Ww. C-kv-emw kzo-icn- -ti-jw A-Xp-t]- n- v _-lp-sszhm-cm-[-\-bn-te- p-x-s a-s- m³ Xo-cp-am-\n- -Xn-\m-Wv D-IvÂ-þ-D-d-bv- \- mà Aw-K-hn-tO-Zw h-gn h-[n- -s -«-sx- an-j-\-dn {]-N-c-Ww h-kv-xp-xm-]-c-a-sã- v l-zo-yp-i-fpw ko-dm {K-Ù- -fpw ]-cn-tim-[n- mâ a-\-ên-em-ipw. [w i-à-hpw ^-e-{]-z-hp-am-wv C-kv-em-an-I cm-jv-{s-kw-hn-[m-\- n-\m-bn ]-S- -h³ A-h- X-cn- n- n-«p-å in- m-\n-b-a- Ä. A-h-sb ap-jw t\m- m-sx \-S- n-em- p-i-bm-wv `-c-wm-[n-im-cn-bp-ss D- -c-hm-zn- w; F- nte \m-«nâ \o-xn-bpw k-am-[m-\-hpw ]p-- e-cq. cm-py-t m-spw k-aq-l-t m-sp-am-wv, Ip-ä-hm-fn-I-tfm-Spw Ip-ä- -tfm-sp-a-ã `-c-wm- [n-im-cn- v A-\p-I-¼-bp-ïm-tI-ï-sX- v A-dn-hp-Å BÀ- pw a-dn-s m-cp \n-e-]m-ss-sp- m³ I-gn-bn-Ã. D-Iv-ep-Im-cpw D-d-bv-\- m-cp- IhÀ tìmdn bnâ cm-py- n-sâ ssk-\n-i-sc i-{xp- -tfm-sv t]m-cm-sm-\-b- p-t¼mä t]m--epw i-{xp -]-«m-f- m-cp-ss ar-x-i-co-c- -sf Aw-Khn-tO-Zw \-S- n hn-ir-x-am- -cp-sx- v \-_n(k) \n-jv-ir-jv-s-am-bn \n-jv-ià-jn- pam-bn-cp- p. (2) "apl-½zv \_n (k) IhÀ bpw AwK-hn to-z-\hpw \ntcm-[n- p' F Ak- n-kv[-amb lzoyv hmniw apkvenw temi v hfsc {]kn-²-am-wv. (3) ]n-s -sb p-sim-ïv a-zo-\-bp-ss N-cn-{X- nâ D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`-h-ap-ïm-bn-? \ ap v A-t\z-jn- p-i. ]-c-kv-]-cw B-{I-an- -cp-sx- pw Aw-K-- `w-k-s -Sp- -cp-sx- pw sim-ã-cp-sx- p -sa-ãm-ap-å Im-cp-Wy-]m-T- Ä D-]-tZ-in- {]-hm-n-i-\pw {]-t_m-[-i-\pw am-{x-am-bn-cp-- n-ã ap-l-½-zv \-_n(k); {]-XypX A-hn-Sp-s `-c-wm[n-im-cn-bpw ssk-\ym -[n-]-\pw- \ym-bm-[n-]-\pw Iq-Sn-bm-bn-cp- p. Ip-g- - -fp-ïm- -cp-sx- v D-Zv-t_m-[n- n- p-i am-{x-a-ã, Ip-g- - -fp-ïm- p- - h-sc A-[n-Im-c-ap-]-tbm-Kn- v \n-e-bv- v \n-à- p-i Iq-Sn-bm-bn-cp- p {]-hm-n-i-sâ D- -c-hm-zn- w. Ip-g- - Ä- pw {Iq-c-Xbv- pw ap-xn-cp- -h-sc IÀ-i-\-am-bn t\-cn-«v A-h-cp-sS A-Xn-{I-a- Ä- v A-dp-Xn h-cp- n C-c-IÄ- v \o-xn-bpw Im-cp-Wy-hpw cm-py- v kz-ø-x-bpw D-d- p-h-cp- p-ibm-wv G-Xp cm-py-kw-hn-[m-\-hpw sn-t - ï-xv. I-Sp- Ip-ä-Ir-Xy- -sf cm-pyw ssi-im-cyw sn-t -ï-xv A-lnw-km ImÂ-]-\n-I-X sim-ï-sã- p X-s -bm-wv C-kv-em-an-sâ \n-e-]m-sv. A-Xn-{Iq-c-am-b I-t -ä- Ä \-S- n-b Ip-ä-hm-fn-I-sf tih-ew P-bnÂ-hm-kw sim-ïv "in- n- mâ' \o-xn-bp-à-am-b {]-Xn-{In-b-bpw A- -cw Ip-ä- Ä B-hÀ- n- -s -Sm- km-aqly-km-l-n-cy-hpw \n-e-hnâ h-cpw F- B-[p-\n-I P-\m-[n-]-Xy- n-sâ B-ß-hnizm-kw F-{X bp-àn-iq-\y-am-sw- v {]m- -tbm-kn-i-am-bn \-ap-s -Ãmw t_m-[y-ap- Å-Xm-W-tÃm. Ip-ä-hm-fn-I-sf Ip-ä- n-\v B-\p-]m-Xn-I-am-bn in- n- m-t\m C-c- I-sf k-am-[m-\n- n- m-t\m k-am-\-am-b Ip-ä- Ä- p-å B-tem-N-\-I-fnÂ-\n- v Ip-ä-hm-k-\-bp-Å-h-sc `-b-s -Sp- n ]n-- n-cn- n- m-t\m I-gn-bm- A-Xn-ZpÀ-_-eam-b B-[p-\n-I in- m-\n-b-a- -fnâ-\n- v hy-xy-kv-x-am-bn {]-kv-xp-x e- y- -sf Ir-Xy-am-bn t\-sn-sb-sp- m³ I-gn-bpw-hnapÄ-s -«kw-l- n-\p-å \-_n(k)bp-ss hn-[n, C-kv-em-an-I cm-py- n-sâ in- m- ZÀ-i-\- n-sâ {]-tbm-k-hâ- -c-w-am-bn-cp- p; A-Ãm-sX a-\p-jy-cp-ss A-h-b-h- Ä sh-«n c-kn- p- {Iq-c-X-bp-sS \n-zà-i-\- am-bn-cp- n-ã. A- -cw {Iq-c-X-IÄ- p ap- Xn-cp- -h-cnâ \n- v cm-py-s \-à ]u- -c³-am-sc kw-c- n- p-hm-\p-å km-aq-lykp-c- m-]-²-xn-bm-wv C-kv-em-an-I in- m \n-b-a- -fp-ss B-ßm-sh- -Xm-Wv hm-kv-xhw. A-{I-a-{]-hÀ- -\- -sf \n-tcm-[n- p- C-kv-em-an-I Im-cp-Wy- n-sâ \oä X-s - bm-wv A-{I-a-{]-hÀ- -\- -sf Zm- n-wyan-ãm-sx t\-cn-sp- C-kv-em-an-I co-xn-bnâ \mw Im-Wp- -Xv; A-h X-½n bm-sxm-cp ssh-cp-[y-hp-an-sã- -Xm-Wv k-xyw. F- n-\p-å in- -bm-wv D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-l- n-\v hn-[n- s «sx- v A-Xv kw- _-Ô-am-b \n-th-z-\- -sf-ãmw kp-x-cmw hyà-am- p- p-ïv. an-j-\-dn-amà B-tcm-]n- p- -Xp-t]m-se "A-hn-izm-kw' B-bn-cp- n-ã A-Xn-\p-Å Im-c-Ww. C-kv-emw kzo-i-cn- -tijw A-Xp-t]- n- v _-lp-ssz-hm-cm-[-\-bnte- p-x-s a-s- m³ Xo-cp-am-\n- -Xn-\m-Wv D-IvÂ-þ-D-d-bv-\- mà Aw-K-hn-tO-Zw h-gn h-[n- -s -«-sx- an-j-\-dn {]-N-c-Ww h-kv-xp-xm- ]-c-a-sã- v l-zo-yp-i-fpw ko-dm {K-Ù- -fpw ]-cn-tim-[n- mâ a-\-ên-em-ipw. b-ymà- - nâ, {]-hm-n-i³-am-cp-ss amà-k-zà-i-\w kzo-i-cn- v G-I-ssZ-hm-cm-[-\-bp-sS ]m-xbnâ N-en- p- k-aq-l- -fnâ _-lp-sszhm-cm-[-\-bp-ss h-gn ]p-wà- v amà-k-{`w-i- n-e-i-s -Sp- -h-sc sim- p-i-f-b-w-sa- hn-[n-bp-å-xv an-j-\-dn-am-cp-ss kz- w ss_- 11

10 _n-fnâ B-Wv. "\n-sâ ssz-h-am-b IÀ- m-hv \n-\- v X-cp- G-sX- n-epw ]-«-W- nâ kv-{xo-tbm ]p-cp-j-t\m B-b B-sc- n-epw Xn- {]-hà- n- v A-hn-Sp-s D-S-¼-Sn ew- Ln- p-i-bpw Rm³ hn-e- n-bn-«p-å A-\ytZ-h³-am-sc-tbm kq-cy-s\-tbm N-{µ-s\-tbm a-tä-sx- n-epw B-Im-i-i-àn-tb-tbm tk-hn- p-i-bpw B-cm-[n- p-i-bpw sn- p- p-sh- v B-sc- n-epw ]-d-ªv \o ti-«mâ, D-S-s\ A-Xn-s\- -än kq- v-a-am-bn A-t\z-jn- - Ww. C-{k-tb-en A- -s\m-cp lo-\-ir- Xyw \-S- n-cn- p- p-sh- v sx-fn-ªmâ B Xn- {]-hà- n- -bm-sf ]-«-W-hm-XnÂ-  sim-ïp-h- v I-sÃ-dn-ªp sim-ã-ww' F- txm-d-bn-se \n-b-aw (4) `-c-wm-[n-im-cn- I-fm-b {]-hm-n-i³-amà X- -fp-ss cm-py- v _-lp-ssz-hm-cm-[-\ \-S- p- -h-sc I-sÃ-dn- ªp sim-ã-w-sa- m-wv \n-in-x-am-bn {]- Jym-]n- p- -Xv. A-hn-izm-k- n-\v/_-lpssz-hm-cm-[-\-bv- p-å ssz-h-z- -am-b cm- Py-in- m-\n-b-aw I-sÃ-dn-ªp sim-ãâ B-bn-cp- p-sh- v hn-iz-kn- p- -hà D-Iv-ep-Imcp-sS-bpw D-d-bv-\- m-cp-ss-bpw Ip-äw A-hn-izmk-am-bn-cp- p-sh- v h- mâ X-s A-Xn Im-Wp- sx-äpw {Iq-c-X-bp-sa- m-wv? {]-hm- N-I-s\ hn-aà-in- m³ th-ïn kz- w hn-izmk- -sf X-s a-d- p-sh- v \-S- p- B-ß -h- -\-bv- v ]-c-tem-i-s {]-Xn-^-ew F- mbn-cn- p-sa- m-hpw an-j-\-dn-amà I-cp-Xp- -Xv! ln-pv-d B-dmw hà-jw i-æmâ am-k- nem-wv ]-cm-ar-jv-s D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-lw a-zo- \-b-se- n-b-sx- m-wv Nn-e ]m--c-¼-cy- -fpss A-Sn-Øm-\- nâ N-cn-{X-]-Wv-Un-X³-amÀ A-\p-am-\n- p- -Xv. (5) {]-hm-n-i-in-jy-\m-b A-\-kv (d) \Â-In-b hn-h-c-w- -fm-wv kw- `-h-s - p-dn- v G-ä-hpw {]-_-e-am-b \n-th- Z-I ]-c-¼-c-i-fn-eq-ss D-²-cn- -s -«n-«p-å-xv. kw-l- nâ F-«p-t]-cm-Wv D-ïm-bn-cp- -Xv. A-hÀ \-_n(k)bp-ss A-Sp- p-h- v C-kvemw B-tÇ-jn- -Xm-bn {]-Jym-]n- p-sh- pw a-zo-\-bnâ X-¼-Sn- p-sh- pw a-zo-\-bn-se Im-em-h-Ø A-h-sc {]-Xn-Iq-e-am-bn _m[n- p-sh pw A-X-h-sc tcm-kn-i-fm- n-sb- pw A-tX Xp-SÀ- v A-hÀ {]-hm-n-i-s\ k-ao-]n--- v ]-cn-lm-c-a-t\z-jn- p-sh- pw \-_n (k) A-hÀ- v \-K-c-a-[y- nâ \n- Â-]w-am-dn G-Xm-\pw ]m-ep-å s]-s m-«-i- -sf \Â-In-sb- pw H-cp H-«-I- m-c-s\-bpw GÂ-]n--- p-sim-sp- p-sh- pw H-«-I- m-ep-sim-ïpw H-«-I-aq-{Xw sim-ïpw tcm-kw Nn-In-Õn- m³ \n-à-tz-in-s - pw D-Å ln-pv-d B-dmw hà-jw i-æmâ amk- n-em-wv D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-lw a-zo-\-b-se- n-b-sx- m-wv Nn-e ]m- -c-¼-cy- -fp-ss A-Sn-Øm-\- nâ N-cn-{X-]-Wv-Un-X³-amÀ A-\p-am-\n- p- -Xv. {]-hm-n-i-in-jy-\m-b A-\-kv (d) \Â-In-b hn-h-c-w- -fm-wv kw- `-h-s - p-dn- v G-ä-hpw {]-_-e-am-b \n-th-z-i ]-c-¼-c-i-fn-eq-ss D-²-cn- - s -«n-«p-å-xv. kw-l- nâ F-«p-t]- cm-wv D-ïm-bn-cp- -Xv. Im-cy- -fm-wv A-\-kv (d) ]-Ým- -e hn-h-c- -fm-bn \Â-Ip- -Xv. H-«-I- Ä P-\- Ä k-im-xm-bn \Â-In-b-h-bm-bn-cp- p; H-«-I- m-c³ B-I-s«, A-h-sc ]-cn-n-cn- m³ cm-py- -e-h³ F- \n-e-bnâ \-_n (k) \n-tbm-kn- D-tZym-K-Ø-\pw- B-bn-cp- p. Nn- In-Õ sim-ïv kw-lmw-k- -fp-ss A-kp-Jw t`-z-am-hp-i-bpw i-co-c-]p-jv-sn Xn-cn- p-in-«p-ibpw sn-bv-xp. A-t mä, C-kv-emw D-t]- n- v A-hn-izm-k- n-te- v Xn-cn- p-t]m-ip- - Xm-bn {]-Jym-]n- v C-S-b-s\ h-[n- p-i-bpw H-«-I- -sf I-hÀ-s -Sp- v kz- w \m-sp-ifn-te- v H-fn-t m-sp-i-bp-am-wv A-hÀ sn-bv- X-Xv. hn-h-c-a-dn-ª \-_n (k) Nn-e in-jy³ -am-sc hn-«v Ip-ä-hm-fn-I-sf ]n-- p-sà- p ]n- Sn-Iq-Sp-I-bpw, I- p Nq-gp-I-bpw ssi-im-ep- IÄ hn-tñ-zn- p-i-bpw sn-bv-xv sim-ãm-\ p-å in- \-S- n-em- p-i-bp-am-wp-ïm-b-xv F- v A-\-kv (d) Xp-SÀ- v hn-i-zo-i-cn- p- p. (6) D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ in- m-hn-[n-bp-ss Im-c- W- -fm-wv A-\-kv (d)hn-sâ hn-i-zo-i-c-w- nâ \n- v \mw a-\-ên-em- p- -Xv. ti-he-am-b cn-±xv (a-x-]-cn-xym-kw) A-Ã, a-dn- v a-x-]-cn-xym-k {]-Jym-]-\-s Xp-SÀ- v kw-l-sn- n- ss]-im-nn-i-am-b I-em-]-am-Wv A-h-sc in- mà-l-cm- n-b-xv. \-_n (k) ]m-en-\pw aq-{x- n-\p-am-bn A-\p-h-Zn- H-«-I- -sf sim-å sn-bv-xv X- -fp-ss cm-py- -fn-te- v Xn-cn- p-sim-ïp-t]m-ip- - Xn-\n-sS-bm-Wv A-hÀ ]n-sn- -s -«-Xv. km-[mc-w-am-b H-cp I-hÀ- -b-ã A-sX- Im-cyw \-½-tfmÀ- -Ww. k-im-xv h-cp-am-\-am-bn \-_n(k)bp-ss taâ-t\m-«- n-se- n-b H-«- I- -sf I-s«-Sp- p- p-sh- v ]-d-bp-t¼mä cm-py- n-sâ s]m-xpj-p-\m-hnâ-\n- v X- - fp-ss cm-py-t - v h-kv-xp-h-i-iä H-fn- p- I-S- p- p-sh- m-wv A-Xn-\À- w. H-cp cm- Pyw G-ä-hpw {]-[m-\-am-bn ]-cn-k-wn- p- tam-j-w- p-ä-am-bn-cn- pw A-Xv F- p {]-txy-iw ]-d-tb-ï-xn-ã-tãm. Ku-c-h-X-cam-b tam-j-w- Ä- v I-cw to-zn- -em- Wv C-kv-em-an-I cm-py-s in- m-hn-[n. (7) ssi to-zn- -s -Sm-\À-l-am-b Ip-äw H-«-I- -sf I-hÀ- p-å H-fn-t m-«w am-{xw ]-cn- K-Wn- mâ X-s D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-lw sn-bv-xn-«p-sï- v km-cw. a-\x-]qà-hw \-S- p- h-en-b tam-j- Ä- m-wv C-kv-emw ssi-sh-«v in- -bm-bn \n-ý-bn- p- -Xv. F- mâ ss_-_n-fn-sâ Im-cy-a-X-Ã. X-sâ `À- m-hn-s\ a-säm-cp ]p-cp-j³ aâ-]n- -Sp- - nâ Io-g-S- m³ H-cp-s¼-Sp-t¼mÄ `À- m-hn-s\ c- -s Sp- m³ th-ïn a-tä-bm-sf A-bm-fp-sS enw-k- nâ ]n-sn- v ]-cn-{`m- -\m- p- `m-cy-bp-ss ssi H-cp Im-cp-Wy-hpw Im-Wn- m-sx sh-«n- -f-b-wsa- m-wv txm-d-bp-ss A-\p-im-k-\. (8) Cu \n-b-a-s ]-cn-ip-²-am-bn kzo-i-cn- p- an-j-\-dn-amà H-cp cm-py- n-sâ-bpw A-Xn-se P-\- -fp-ss-bpw kz- n-\v kp-c- D-d- p-hcp- m-\p-t±-in- p-å, tam-jv-sm-hn-sâ I-cw to-zn- p-hm-\p-å IzpÀ-B-\n-I IÂ-]-\-sb "{Iq-c'tam "A-\m-h-iy'tam B-bn ]-cn-k- Wn- p- -Xn bm-sxm-cp kmw-k-xy-hp-an-ã. a-zo-\ cm-py- n-sâ J-P-\m-hnÂ-\n- v i-{xpcm-py- -fn-te- v k-¼- v I-S- n-s m-ïp t]m-ip-hm-\p-å ]-cn-{i-aw am-xr-im-]-c-am-bn in- n- -s -ts-ï-xv A- -cw {i-a- Ä- v ]n- o-sv F-{X sx-½m-sn-bm-b tam-jv-sm-hn-\pw -ss[-cyw h-cm-xn-cn- p- -Xn-\v A-\n-hm-cyam-sW- v km-am-\y-_p-²n-bp-å B-cpw k-½-xn- pw. H-«-I- -sf I-S- n-s m-ïpt]m-hp-i F- Zp-jv-S-e- yw km-[n- m³ th-ïn H-«-I- m-c-s\ ti-h-e-am-bn h-[n- p-i-b-ã, A-t±-l-s sim-ãp- -Xn-\p-ap-¼v A-Xn-{Iqc-am-bn D-]-{Z-hn- p c-kn- p-i-bm-wv D-IvÂ-þ- 12

11 - H-«-I- -sf I-S- n-s m-ïpt]mhp-i F- Zp-jv-S-e- yw km-[n- m³ th-ïn H-«-I- m-c-s\ ti-he-am-bn h-[n- p-i-b-ã, A-t±-l-s sim-ãp- -Xn-\p-ap-¼v A-Xn-{Iq-c-am-bn D-]-{Z-hn- p c-kn- p-i-bm-wv D-IvÂþ-D-d-bv-\ sim-å-kw-lw sn-bv-x-xv. \-_n (k) H-«-I- -fp-ss Im-h-teÂ-]n- n-cp- C-S-b-sâ I- p-i-fn-te- v sim-ãp- -Xn-\p-ap-¼v ap-åp-iä Ip- n-bn-d- n lnw-k-bp-ss D- m-z-a- \p-`-hn- kw-lmw-k- -sf- p-dn- v C-_v -\p C-kv -lm-izv tc-j-s -Sp- p- \n-th-z-\- n-ep-ïv. D-d-bv-\ sim-å-kw-lw sn-bv-x-xv. \-_n (k) H-«-I- -fp-ss Im-h-teÂ-]n- n-cp- C-S-b-sâ I- p-i-fn-te- v sim-ãp- -Xn-\pap-¼v ap-åp-iä Ip- n-bn-d- n lnw-k-bpss D- m-z-a-\p-`-hn- kw-lmw-k- -sf- p-dn- v C-_v-\p C-kv-lm-Izv tc-j-s -Sp- p- \n-th-z-\- n-ep-ïv. (9) A-Ãm-lp-hn-sâ {]-hm-n-i³ D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ A-Xn-{I-a-Imcn-I-fp-sS I- nâ Ip- m³ B-Úm-]n-- -Xv A-hÀ H-«-I ]-cn-]m-e-i-sâ I- p-iä A-{]-Im-cw sn-bv-x-xpsim-ïm-bn-cp- p-sh- v A-\-kv (d) hy-à-am- n-b-xv ap-kv-enan-se H-cp l-zo-ynâ X-s -bp-ïv. (10) H-cp ]- a-\p-jy-sâ I- v Ip- n s]m-«n- p- - Xn B-\-µ-a-\p-`-hn- p- {Iq-c-lr-Z-b-sc in- n-t -ï-xv A-tX th-z-\ km-[y-am- Ipw-hn-[w A-h-sc Xn-cn- -\p-`-hn- n- p-simïm-sw- pw A-t m-tg A-hÀ ]mtw ] Tn- p-i-bpw k-am-\-lr-z-b-cm-b Ip-ä-hm-fn- IÄ `-b- v A-Xn-{I-a- -fp-t]- n- p-i-bpw sn- q F- p X-s -bm-wv C-kv-em-an-sâ ho- -Ww. \o-xn-bp-ss {]-Im-i-tKm-]p-c-ambn-cp- ap-l-½-zv \-_n (k) H-cp ]m-hw C-Sb-sâ I- n-\p-th-ïn \n-e-sim-åp-i-bpw {]-Xn-{In-b D-d- p-h-cp- p-i-bp-am-wv sn-bv- X-Xv. t]-io-_-e-hpw F- -_-e-hpw sh- v B-cpw B-cp-sS-bpw I- v s]m-ån- m³ ss[-cy-s -«piq-sm F- i-à-am-b \n-e-]m- -Sm-W-Xv. A-Xn-s\ a-\p-jy-cp-ss I- v s]m -Ån- m-\p-å B-lzm-\-am-bn hm-bn- p- an-j-\-dn-am-cp-ss I- v h-kv-xp-x-iä- p-ap- nâ Xp-d- m-dn-sã-t ]-d-bm³ I-gn-bq. I- v am-{x-a-ã, H-cp a-\p-jy-sâ G-Xv A-h-b-hw a-säm-cmä A-\m-h-iy-am-bn A-]-l-cn- m-epw Ip-ä-hm-fn- v `-c-w-iq-sw X-Xp-ey-am-b {]-Xn-{In-b hn-[n- -W-sa- m-wv IzpÀ-B-\n-sâ IÂ-]-\. Aw-K-hntO-Z-\- Ä-s -Xn-cm-b IÀ-i-\-am-b B {]-Jym-]-\- n-sâ {]-tbm-k-hâ- -c-ww a-zo-\-bnâ \-S- -Xn-s\-bm-Wv Aw-K-hntO-Z-\- Ä- p-å {]-I-S-\-]-{Xn-I-bm-bn \-_n-hn-aà-i-ià X-e-Ip- -s\ \nà- n A-h-X-cn- n- p- -Xv. C-hn-sS HmÀ-t -ï {]-[m-\-s -«H-cp Im-cy-ap-ïv. "Po-h-\p Po-h³, I- n-\p I- v, aq- n-\p aq- v, ]-Ãn-\p ]-Ãv' F- hn-«p-ho-gv-n-bn-ãm- \o-xn-bp-ss hn-fw-_-cw IzpÀ-B³ \nà-hln- p- -Xv tam-si {]-hm-n-i-\v A-Ãm-lp A-h-X-cn- n- p-sim-sp- Xu-dm- n-epw A-tX \n-b-a-am-wp-ïm-bn-cp- -sx- pw C-{km-Cu-eyÀ- n-s-bn-se {]-hm-n-i³-amcpw d-ºn-am-cpw ]-Wv-Un-X³-am-cpw Xu-dm- nse \n-b-a- -f-\p-k-cn- m-wv hn-[n- ncp - sx- pw {]-Jym-]n- p-sim-ïm-wv. (11) A-]q- À-W-hpw hn-i-e-hpw I-eÀ- p-i-fp-å-xp-am-b \n-e-bn-em-sw- n-epw, Xu-dm- n-sâ Nn-e `m-k- Ä C- -s ]-g-b-\n-b-a- n-se "txm-d' F- -dn-b-s -Sp- ]- -{K-Ù- -fn-ep-ï-tãm. IzpÀ-B³ Xu-dm- n-ep-ïm-bn-cp- p-sh- p ]-d-bp- "]-I-c- n-\p ]-I-cw' \n-b-aw C-t mgpw txm-d-bnâ D-sï- -Xm-Wv k-xyw. "I- n- IhÀ tìmdn \p ]-I-cw I- v, ]-Ãn-\p ]-I-cw ]-Ãv, ssibv- p ]-I-cw ssi, Im-en-\p ]-I-cw Im-ev, s]m-å-en-\p ]-I-cw s]m-åâ, ap-dn-hn-\p ]-I-cw ap-dn-hv, {]-l-c- n-\p ]-I-cw {]-l-cw' F- ]p-d- m-sv h-n-\w (12) an-j-\-dn-amà C-Xph-sc hm-bn- n-«n-tã? "Po-h-\p ]-I-cw Po-h³, I- n-\p ]-I-cw I- v, ]-Ãn-\p ]-I-cw ]-Ãv, ssi-bv- p ]-I-cw ssi, Im-en-\p ]-I-cw Imev' F- v B-hÀ- -\ ]p-kv-x-i-hpw B-hÀ- n- p- -Xv Im-Wmw. (13) Cu ssz-hn-i \n-baw \-S- n-em- n-b-xn-sâ t]-cnâ ap-l-½-zv \-_n(k)sb B-{I-an- p- -Xn-sâ tn-txmhn-im-cw A-Ô-am-b Ip-Sn- -I-b-Ãm-sX a-sä- m-wv! "ssi-bv- p ssi, Im-en-\p Im-ev' F- v ]-g-b-\n-b-aw c-ïn-s- p {]-Jym-]n- p- -Xv \mw I-ïp. {]-hm-n-i-sâ H-«-I-kwc- -I-s\ D-IvÂ-þ-D-d-bv-\- mà sim- p- I-f-ª-Xn-sâ hn-i-zmw-i- Ä C-_v-\p k-a-zv tc-j-s -Sp- n-bn-«p-ïv. A-t±-l- n-sâ I- v Ip- n-s m-ån- -Xp-t]m- -se \m-hn-epw A-hÀ ap-f-fp-iä X-d- n-cp- p-sh- pw ssi-i-fpw Im-ep-I-fpw A-hÀ sh-«n- -f-ªn-cp- p-sh- pw B \n-e-bnâ B-b-Xn-s\ Xp-SÀ- v A-t±-lw a-cn- p-ibm-wp-ïm-b-sx- pw A-hn-sS Im-Wmw. (14) ap-l-½-zv \-_n (k) D-IvÂ-þ-D-d-bv-\- m-sc ssi-im-ep-iä sh-«n a-c-w- n-\p hn-«p-sim- Sp- -Xv IzpÀ-B-\pw Xu-dm- pw A-\p-imkn- p- {]-Xn-{In-bm \n-b-aw \-S- n-em- p- -Xn-sâ `m-k-am-sw- p Np-cp- w. sim-e-]mx-in- v h-[-in- -bm-wv C-kv-em-an-I cm-jv-{sw hn-[n-t -ï-sx- m- Wv IzpÀ-B³ ]Tn- n- p- -Xv; ss_-_n-fn -sâ-bpw ]- w A-Xp-X-s -bm-wv. ta- 13

12 ep-²-cn- {]-Xn-{In-b-bp-am-bn _-Ô-s -«IzpÀ-B³ ss_-_nä h-n-\- -fn-se "Po-h- \p ]-I-cw Po-h³' F- {]-tbm-k- n-sâ hn-h- A-Xm-Wv. \n-c-]-cm-[n-bp-ss Po-h³ sim-ïv ]- m-sp- -hà- v A-Xn-i-à-am-b a-dp -]-Sn h-[-in- -bn-eq-ss \Â-Im³ `-c-w-iq-sw X- m-dm-i-w-sa- th-z-\nà-tz-i-s B-[p- \n-i tem-iw A-h-K-Wn- -Xn-sâ si-sp-xn- IÄ ap-gp-h-\pw A-\p-`-hn- p- -Xv C-c-I-fm- Wv. B-\p-Iq-eyw ]-äp- -Xm-I-s«, c-à-zmln-i-fm-b sim-spw Ip-ä-hm-fn-I-fpw. \o-xn- \n-jvt-bp-ss a-ip-tsm-zm-l-c-w-am-bn-cp- a-zo-\ A-{]-Im-c-ap-Å H-cp Zp-c- -a-ãm-xncp- -Xp-sIm-ïv D-IvÂ-þ-D-d-bv-\- mà- p-å h-[-in- A-hn-sS Ir-Xy-am-bn \-S- nem- -s -«p. C-c sim-ã-s -«-Xv I- pw I- pw Im-epw \-jv-s-s -«v tnm-c hmà- m-b-xn-\mâ {]-Xn-IÄ- pw A-tX K-Xn-bp-ïm-bn; \o-xn-bp-ss ]p-eà-, im- n-bp-ss-bpw! \-_n (k) hn-iz-kn-t Â-]n-- -Xm-bn-cp- p B H-«-I- -sf. F- mâ A-hÀ h- -\- p ap-xnà- p. A-h-cp-sS tamj-w- n-epw sim-e-]m-x-i- n-epw N-Xn- p txmâ-]n- m-\p-å sh-¼-ep-ïm-bn-cp- p. N-Xn- p-sim- v I-S- p-i-f-bm³ t\m- p- - Ipä-hm-fn-Isf A-h-cp-sS ]m-«n-\p t]m-im³ A-\p-h-Zn- -twm? A-tXm tx-sn-s - v ]n-- Sn- v hn-nm-c-w- pw in- - pw lm-p-cm- -twm? an-j-\-dn-amà- v kw-i-b-ap-sï- nâ H-cn- Â-Iq-Sn ss_-_nä a-dn- p-i: "H-cp-h³ X-sâ A-bÂ- m-c-s\ N-Xnbn sim-ãm³ ss[-cy-s -Sp- p-sh- nâ A-h-s\ F-sâ _-en-]ot- n-  \n- p-t] m-epw ]n-sn- p-sim-ïp-t]m-bn h-[n- - Ww.' (15) tem-i- n-se G-ä-hpw hn-ip-²am-b B-cm-[-\-me-b- n-\p-ånâ \n- msw- nâ t]m-epw A-bm-sf I-sï- n h-[-in- -s - n- -Ww F- ]-g-b- \n-b-a-]mtw \o-xn-bp-ss {]-tlm-j-w-am- Wv; B {]-tlm-j-w- n-sâ Xp-SÀ- X-s - bm-wv IzpÀ-B-\n-epw Xn-cp-\-_n-bp-sS Po-hn- X-N-cy-bn-epw tem-iw I-ï-Xv. D-IvÂ-þ-D-d-bv-\- m-cp-ss tam-j-ww J-P- \m-hv sim-å-bpw sim-e-]m-x-iw J-Pm-\ kq- n- p-im-c-sâ On-{X-h-[-hp-am-sW- v ]-d-bp-t¼mä X-s Ip-ä- n-sâ am-\- Ä cm-py-c- m-]-cw Iq-Sn-bm-sW- v hy-à-am- Ip- p-ïv. cm-py- n-sâ ]-c-am-[n-im-cn-bm-b {]-hm-n-i-t\m-sm-wv hn-izm-k-h- -\-bp-ïmb-sx- pw A-t±-lw t\-cn-t«â-]n- H-«-I- -fpw H-«-I- m-c-\pw B-sW- -Xpw {]-iv- D-IvÂ-þ-D-d-bv-\- m-cp-ss tam-j-ww J-P-\m-hv sim-å-bpw sim-e-]m-x-iw J-Pm-\ kq- n- p-im-c-sâ On-{X-h- [-hp-am-sw- v ]-d-bp-t¼mä X-s Ip-ä- n-sâ am-\- Ä cm-py-c- m-]- cw Iq-Sn-bm-sW- v hy-à-am-ip- pïv. cm-py- n-sâ ]-c-am-[n-im-cn-bm-b {]-hm-n-i-t\m-sm-wv hn-izm-k-h- - \-bp-ïm-b-sx- pw A-t±-lw t\-cnt«â-]n- H-«-I- -fpw H-«-I- m-c-\pw B-sW- -Xpw {]-iv-\- n-sâ Ku-chw hà-[n- n- p- p. \- n-sâ Ku-c-hw hà-[n- n- p- p. Ip-äw sn-bv-x-xm-i-s«, cm-py-s ]u-c³-am-c-ã- Xm-\pw. H-«-I- -sf sim-ïp-t]mim-\p-å {i-aw X-S-bm³ {i-an- -t m-gm-wv H-«-I- m-c³ {Iq-c-am-b B-{I-a-W- n-\v hn-t[- b-am-b-sx- v C-_v-\p C-kv-lm-Izn-sâ-bpw C-_v-\p k-av-zn-sâ-bpw hn-h-c-w- -fnâ \n- v a-\-ên-em- mw. cm-py- n-sâ kz- v kw-c- n- p-hm³ sn-dp- p-\n- kp-c- mssk-\n-i-s\ [n- m-c-]qà-hw C- n- m-bn a-cn- p- A-h-Ø-bn-em- n-bn-«m-wv kw- Lmw-K- Ä I-S- p-i-f-ª-sx- m-wv C-Xn- \À- w. A-\y-cm-Py- p-\n- v I-S- p-h- v C-kv-emw A-`n-\-bn- v a-zo-\-bp-ss hnizm-kw ]n-sn- p-]-än In-«n-b B-Zy-s A-h-k-c- nâ X-s C-kv-em-an-I cm-jv-{ss -bpw A-Xn-sâ `-c-wm-[n-im-cn-sb-bpw sh-ãp-hn-fn- v c-àw Nn- n-bp-å I-em-]- n-\p ap-xnà- D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-l- n-sâ C-kv-emw D-t]- n- m-\p-å Xo-cpam-\w cm-py-t m-spw A-hn-Sp-s \n-ba-hy-h-ø-tbm-sp-ap-å Xp-d- bp-²- {]-Jym-]-\-am-bn-cp- p. A-Xn-s\ t\- cn-ts-ï-xv IÀ- -i-am-b \-S-]-Sn-IÄ h-gn-bm-sw- v IzpÀ-B³ ]Tn- n- p- p-ïv. ""A-Ãm-lp-thm-Spw A-h-sâ Zq-X-t\m-Spw t]m-- cm-sp-i-bpw `q-an-bnâ Ip-g- -ap-ïm- m³ {i-an- p-i-bpw sn- p- -hà- p-å {]-Xn- ^-ew A-hÀ sim-s m-sp- -s -Sp-I-tbm, {Iq-in- -s -Sp-I-tbm, A-h-cp-sS ssi-i-fpw Im-ep-I-fpw F-XnÀ-h-i- -fnâ \n- m-bn ap-dn- p-i-f-b-s -Sp-I-tbm, \m-sp-i-s- -s -Sp- I-tbm sn- p-i am-{x-am-ip- p. A-X-hÀ- v C-l-tem-I- p-å A-]-am-\-am-Ip- p. ]-c-tem- I- v A-hÀ- v I-\- in- -bp-ap-ïm-bn-cn- pw.'' (16) Cu h-n-\w A-h-X-cn- n- -s -«-Xv D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`-h-s ]-cm-aà-in- p-simïm-sw- v t\-c-s kq-nn- n- l-zo-yp- I-fn-ep-Å A-\-kn-sâ (d) hn-h-c-w- -fnâ Im-Wmw. cm-py-s i-à-hpw kp-c- n-x-hpam-bn \n-e-\nà- p-hm³ B {Iq-c-kw-L-hpw A-h-sc-t m-ep-å-h-cpw ]-c-am-h-[n in- - Àl-cm-tI-ï-Xp-sï- m-wv IzpÀ-B³ C-hn-sS hn-i-zo-i-cn- p- -Xv. cm-pym-[n-im-c-s am- \n- m-sx \n-b-aw I- n-se-sp- p- -h-tcm-sp-å cm-py-x-{ -]-c-am-b bp-àn-bm-wv, A-Ãm-sX ti-h-e-am-b A-hn-izm-k-t m-sp-å \-S-]-Snb-à {]-hm-n-i³ \-S- n-em- n-b- in- -bn-epïm-b-sx- v km-cw. D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-lw H-«-I- m-c-s\ On-{X-h-[w sn-bv-xv H-«-I- -fpam-bn I-S- p-t]m-ip- h-gn-bnâ bm-{x- m-sc I-hÀ- sn- p- H-cp sim-å-kw-l-am-bn cq-]-s -«p-sh- pw kv-{xo-i-sf _-em-xv-kw-kw sn-bv-xp-sh- pw ]-d-bp- A-\-kn \n- p X-s -bp-å H-cp \n-th-z-\w Cu IzpÀ-B³ h-n-\- n-sâ hn-i-zo-i-c-w- nâ C-amw Xz- _v-cn \Â-In-bn-«p-ïv. (17) cm-pyw F-Ãm Im-e- mà- p-ap-å H-cp Zr-jv-Sm- -sa- \n-e-bnâ A-aÀ- sn-t -ïn-bn-cp-, \n-c-h-[n bm-{x- m-cp-ss k-¼- pw kv-{xo-i-fp-ss am-\-hpw I-hÀ- H-cp `o-i-c {]-Øm-\-am-bn-cp- p D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-l-sa- m-wv A-Xv kq-nn- n- p- -Xv. C-jv-t_m-sj- n-s\ A-t±-l- n-sâ D-d- -b-d-bnâ sn- v A-\ym-b-am-bn sim- td-jm-_n-s\-bpw _m-\m-sb-bpw Zmho-Zv cm-pm-hv ssi-im-cyw sn-bv-x-xv F- - s\-bm-bn-cp- p-sh- v ss_-_nä hn-h-cn- -Xv an-j-\-dn-amà-t mà-a-bn-tã? ""kz-`-h-\- nâ D-d- n- n-s- H-cp \o-xn-am-s\ sim- p-if-ª Zp-jv-S³-am-tcm-Sv Rm³ F-{X-b-[n-Iw {]-Xn-Im-cw sn- p-i-bn-ã! A-h-sâ c-à- n-\v Rm³ ]-I-cw ho-«n \n- -sf `q-ap-j- p-\n- v Xp-S- p-i-f-bm-xn-cn- p-tam? Zm-ho-Zv X-sâ tkh-i-tcm-sv IÂ-]n- p. A-hÀ A-h-sc sim- v, ssi-im-ep-iä ap-dn-s -Sp- v sl-t{_m-wn-se Ip-f- n-\-cn-si A-h-sc Xq- n.'' (18) t\m- q; `-c-wm-[n-im-cn-sb h- n- Â, cm- Pym-[n-Im-c-s sh-ãp-hn-fn- Â, I-em-]w- ]-SÀ- Â, J-P-\m-hv sim-å-bn-sn- v i-{xp-cm- Py-t - v sim-ïp-t]m-iâ, kp-c- m-ssk- 14

13 \n-i-s\ h-[n- Â, A-t±-l- n-sâ I- v \-in- n-  ssi-im-ep-iä to-zn- Â, h-gns m-f-f, _-em-xv-kw-kwþ-f-{x Ip-ä- -fm-wv B F-«p-t]À sn-bv-x-xv! C-kv-em-an-I in- m- \n-b-a- Ä {]-Im-cw A-h-bv- p-å {]-Xn-{In-bbm-bn sn-t -ï Im-cy- -fm-wv {]-hm-n-i³ (k) sn-bv-x-xv. a-\p-jy-cp-ss Po-h-\pw kz pw B-{I-an- m³ B-sc-bpw A-\p-h-Zn- p-iq-sm F- am-\-hn-i t_m-[-am-wv C-kv-em-an-I in- m-\n-b-a- -fp-ss b-ymà- B-ßm-hv; A-Xp-X-s -bm-bn-cp- p D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`h- n-sâ B-ßm-hpw. h-[-in- -b-s- -ap-å {]-Xn-{In-b-IÄ h-gn C-kv-emw D-d- p-h-cp- p- -Xv \n-c-]-cm-[n-iä- v Po-hn- p-hm-\p-å kzm-x-{ y-am-sw- v IzpÀ-B³ hy-à-am-bn ]-d-bp- p-ïv þ"{]-xn-{in-b-bnâ \n- Ä- v Pohn-X-ap-ïv; \n- Ä _p-²n D-]-tbm-Kn- p- -hcm-sw- nâ.' (19) cm-py-t m-sv bp-²w {]-Jym-]n- - p- -hà- v I-Sp- in- -IÄ \nà-tz-in- p- ]-cm-ar-jv-s h-n-\w IzpÀ-B-\n-ep-Å-Xv H-cp \n-c-]-cm-[n-bp-ss Po-h³ tem-i- n-se ap-gp-h³ a-\p-jy-cp-ss-bpw Po-h-\p Xp-ey-am-s - v A-Ãm-lp C-{km-Cu-ey-sc ]Tn- n- n-«pw A-h-cn ]-e-cpw A-Xn-{I-a-Im-cn-I-fm-bn am-dnsb- v hn-i-zo-i-cn- p- h-n-\- n-\p sxm-«pti-j-am-sw- h-kv-xp-x ]-cn-k-wn- mâ (20) C-kv-em-an-I-cm-Py- n-sâ in- m-zà-i-\w Ir- Xy-am-bn a-\-ên-em- mw. D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`hw D-²-cn- n-cn- p- -Xv A-\-kv (d) B-sW- v ]-d-ªp-h-tãm. A-t±-l- n-sâ in-jy-\pw {]-KÂ-` ]-Wv-Un-X-\p-am-bn-cp- p Xm-_n-D-IfnÂ-s]-«A-_q Izn-em-_ (d). D-a-ho `-c-wm-[n- Im-cn-bm-bn-cp- D-a-dp-_v-\p A-_v-Zn A-kokn-sâ (d) k-z-ênâ-sh- v A-t±-lw H-cn-  ]-d-ªp: "C-kv-em-an H-cm-sf sim-ãp- -Xv \n-b-a-]-c-am-hp-i aq- v A-h-k-c- -fnâ am-{xam-wv; hy-`n-n-cn- p- hn-hm-ln-x³, a-äm-scmsf A-\ym-b-am-bn h-[n- -h³, A-Ãm-lp-hn-t\m- Spw {]-hm-n-i-t\m-spw bp-²w sn- p- -bmä.' C-Xp-tI-«v k-z-ên-ep-ïm-bn-cp- Nn-eÀ D-IvÂþ-D-d-bv-\ kw-`-h-s - p-dn- p tnm-zn- p. A-\- knâ \n- v B kw-`-h- n-sâ hn-h-c-ww t\- cn-«p-tiä- m³ A-h-k-c-ap-ïm-bn-«p-Å A-_q Izn-em-_-bp-sS {]-Xn-I-c-Ww C-{]-Im-c-am-bn-cp- p: ""A-h-sc in- n- p- -Xn H-cp A-am- hp-ap-ïm-im³ ]m-sp-ïm-bn-cp- n-ã; Im-c-Ww A-hÀ H-cm-sf sim- p, A-Ãm-lp-hn-t\m-Spw {]-hm-n-i-t\m-spw bp-²w sn-bv-xp.'' (21) A-\ymb-am-bn H-cm-sf-bpw h-[n- p-iq-ss- pw h-[-in- cm-pyw \-S- n-em-t -ï-xv A-Xn-{I-a-Imcn-I-sf \n-e- p-\n-à- m-\m-sw- p-ap-å ap-l-½-zv \-_n (k) A-{I-ankw-L -s ]n-sn-iq-sm³ th-ïn A-b- - Xv IpÀ-kv C-_v-\p Pm-_n-dn-s\ (d) B-bn-cp- p-sh- v ]-d-bp- C-_v-\p C-kv-lm-Izpw C-_v-\p k-av-zpw, sim- Ã-s -«H-«-I ]-cn-]m-e-i³ b-kmà H-cp A-Sn-a-bm-bn-cp- p-sh- pw tc-js -Sp- p- p-ïv. A-Sn-a-bp-sS Po-h-\v ]p-ãp-hn-e t]m-epw IÂ-]n- -s -Sm-Xncp- H-cp Ø-e-Im-e- n-te- m-wv \-_n(k)bp-ss {]-hm-n-i-xz \n-tbm- K-ap-ïm-b-Xv. C-kv-em-an-sâ A-Sn-Øm-\ ]mtw X-s -bm-wv D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-`-h- n-epw {]-hà- n- sx- m-wv {]-hm-n-i-\nâ \n- v A-Xn-s\- pdn- v a-\-ên-em- n-b-hà {K-ln-s -Sp- -sx- v A-_q Izn-em-_(d)bp-sS a-dp-]-sn kv-]-jv-s-am- p- p-ïv. ap-l-½-zv \-_n (k) A-{I-ankw-L-s ]n- Sn-Iq-Sm³ th-ïn A-b- -Xv IpÀ-kv C-_v-\p Pm- _n-dn-s\ (d) B-bn-cp- p-sh- v ]-d-bp- C-_v- \p C-kv-lm-Izpw C-_v-\p k-av-zpw, sim-ã-s -«H-«-I ]-cn-]m-e-i³ b-kmà H-cp A-Sn-a-bm-bn-cp- p-sh- pw tc-j-s -Sp- p- p-ïv. A-Sn-a-bp-sS Po-h-\v ]p-ãp-hn-e t]m-epw IÂ-]n-- -s -Sm-Xncp- H-cp Ø-e-Im-e- n-te- m-wv \-_n(k) bp-ss {]-hm-n-i-xz \n-tbm-k-ap-ïm-b-xv. A-Sn-a- I-fpw a-\p-jy-cm-sw- v A-d-_n-I-sf ]Tn- n- -Xv ap-l-½-zv \-_n(k)bm-bn-cp- p. A-Sna-I-sf On-{X-h-[w sn- p- -Xpw sim-ãp- - Xpw cm-py- n-sâ {]-Xn-{In-b- À-l-am-Ip- a-lm-]m-x-i-am-bn K-Wn- m³ B-fp-IÄ- v I-gn-bm-Xn-cp- H-cp Im-e- v, ""B-sc- n-epw X-sâ A-Sn-a-sb h-[n- mâ A-h-s\ Rm³ h-[n- pw, B-sc- n-epw X-sâ A-Sn-a- v Aw- K-`w-Kw h-cp- n-bmâ A-h-s\ Rm-\pw Aw-K- `w-kw h-cp- pw'' F- p [o-c-am-bn {]-Jym-]n-- v am-\-h -km-tlm-z-cy-s D-bÀ- n- n-sn- `-c-wm-[n-im-cn-bm-wv ap-l-½-zv \-_n (k). (22) H-c-Sn-a-sb I- p s]m-«n- pw Aw-K-hn-tO-Z- \w \-S- n-bpw sim- p c- -s -Sm³ {i-an- D-IvÂ-þ-D-d-bv-\ kw-l-s \o-xn- pw \n-ba- n-\pw ap- nâ ]n-sn- p-si-«n-b ap-l-½-zv IhÀ tìmdn \-_n (k), am-\-h-k-a-xz- n-sâ A-Xyp-Öze-am-b H-cp A-[ym-b-am-Wv N-cn-{X- n-te- v Xp- n-t À- -Xv. ½ Ipdn- p-iä 1. \kmc, kp\³/ InXm_p Xlvco-an- ±w, _m_p- -lvbn- A-\n apyve. 2. XpÀap-Zn, Pman-Av/ InXm-_p-±nbmXn A³ dkq-en-ãm-lv, _m_p am Pm-A ^n lvbn A\n apyve. 3. _pjmcn, kzlolv/ InXm-_p afzm-enw, _m_p- plv_m _nkzbvcn CZv\n kzmln-_n-ln. 4. ss nä/ BhÀ \w 17:2þ5 5. See, for instance, Dr. Mahdi Rizqullah Ahmad, A Biography of The Prophet of Islam, In the Light of the Original Sources (Riyadh: Darussalam, 2005), Vol. 2, p apkvenw, kzlolv/ InXm-_p IzkmaXn hâ aplm-cn-_o\ hâ Iznkzmkzn h±nbm-xv, _m_p lpivanâ aplm-cn-_o\ hâ apàx-±o³; _pjmcn, kzlolv/ InXm-_p lpzq-zv. 7. IzpÀ-B³ 5: ss nä/ BhÀ \w 25: A. Guillaume, The Life of Muhammad. A translation of Ibn Ishaq's Sirat Rasul Allah, (Karachi: Oxford University Press, 2007), p apkvenw, kzlolv/ InXm-_p IzkmaXn hâ aplm-cn-_o\ hâ Iznkzmkzn h±n-bm-xv, _m_p lpivanâ aplm-cn-_o\ hâ apàx-±o³. 11. IzpÀ-B³ 5:44, ss nä/ ]pd- msv 21:24þ ss nä/ BhÀ \w 19: S.Moinul Haq, Ibn Sa'd's Kitab Al- Tabaqat Al-Kabir. 15. ss nä/ BhÀ \w 19: IzpÀ-B³ 5: A_q PAv^À apl-½zv C_v\p Pcodp- z-_vcn, Pman-D _bm\n A³ XAv-hoen A nâ IzpÀ-B³, ss nä/ 2 kmap-hâ 4:11þ IzpÀ-B³ 2: IzpÀ-B³ 5:32þ3 ImWp-I. 21. _pjmcn, kzlolv/inxm-_p- ^vkoà. 22. XpÀapZn, Pman-Av/ InXm-_p-±n-bmXn A³ dkq-en-ãm-lv, _m_p ampma ^nàdpven bizvxpep A_vZlp; \km-c, kp\³/ InXm -_pâ Izkm-a, _m_pâ IzuZn an -Ê- nzn enâ auem. 15

14 DÂ]- n hnh-c-w- nse -"kv-{xo-bp-ss k- -Xn': hymjym-\- fnse sshcp-[y- Ä \nk, ImkÀtKmUv ssz-hni amà-kw A-\p-[m-h-\w sn- -W-sa- ssz-h-k-tµ-iw A-[ym- ]-\w sn- m-\m-bn- "h-gn-bpw sh-fn- -hpw k-xy'hp-am-bn h-cp- tb-ip-hn-s\ \mw ss_-_n-fnâ Im-Wp- p. F- mâ ssz-hni amà-kw ]n-- p-s-cm³ a-\-ên-ãm- tb-ip-hn-sâ P-\-X-tbm, A-hÀ tb-ip-hn-s\ F-XnÀ- p- -Xm-bm-Wv Im-Wp- -Xv. A-h-sc tb-ip bp-àn-]qà-æw D-]-tZ-in- p-i-bpw F-XnÀ-hm-Z- -sf J-Þn- p-i-bpw Xn-cp- p-i-bpw sn-bv-xp-sim-ïn-cp- p. A- -cw H-cp k-µà-`- nâ H-cp hn-izm-kn-\n-bm-b kv-{xo h- p tb-ip-hn-t\m-sv ]-d-bp- p, "\n-s h-ln- D-Z-c-hpw \n-s ]m-eq-«n-b ap-e-i-fpw `m-ky-ap-å-h.' A-Xv ti-«-t mä tb-ip C- -s\ ]-d-ªp: "ssz-h h-n-\w ti-«v A-Xp ]m-en- p- -hà Iq-Sp-X `m-ky-hm³-amà.' (eq- m 11:27) X-sâ am-xm-hm-b ta-cn-sb `m-ky-h-xn F- v ]-d-bp-t¼mä tb-ip B kv-{xo-sb J-Þn- p-i-b-ã C-hn-sS sn- p- -Xv, a-dn- v A-Xn-t\- mä `m-kyhm³-amà ssz-h-h-n-\w ti-«v A-h ]m-en- p- -hà B-sW- v D-]-tZ-in- p-ibm-wv, A-Xm-b-Xv b-ymà- ku-`m-kyw In-«m-\p-Å h-gn ssz-h h-n-\- Ä ]men- pi-bm-sw- ]mtw ]Tn- n- m-\m-bn B k-µà-`w D-]-tbm-Kn- p-i-bmbn-cp- p tb-ip. G-Xm-bm-epw ta-cn ]p-wy-h-xn-bm-sw- -Xn ss_-_n-fn-\v F-XnÀ- v D-Å-Xm-bn txm- p- n-ã. Po-h-sâ sh-fn- w In-«-W-sa- nâ tb-ip-hn-s\ A-\p-K-an- p-i F- -Xp X-sâ am-xm-hm-b ta-cn-sb `m-kyh-xn F- v ]-d-bp-t¼mä tb-ip B kv-{xo-sb J-Þn- p-i-b-ã C-hn-sS sn- p- -Xv, a-dn- v A-Xnt\- mä `m-ky-hm³-amà ssz-h-h- N-\w ti-«v A-h ]m-en- p- -hà B-sW- v D-]-tZ-in- p-i-bm-wv, A-Xm-b-Xv b-ymà- ku-`m-kyw In-«m-\p-Å h-gn ssz-h h-n-\- Ä ]m-en- p-bm-sw- ]mtw ]Tn- n- m-\m-bn B k-µà-`w D-]-tbm-Kn- p-i-bm-bn-cp- p tb-ip. 16

15 tb-ip-hn-sâ D-]-tZ-i-am-bn-cp- -tãm (tbm-l m³ 8:12). "tb-ip-hn-s\ A-\p-K-an- p-i' F- -Xv sim-ïv D-t±-iyw tb-ip ]-d-ª-xv A-\p-k-cn- p-i, tb-ip-hn-s\ am-xr-i-bm- p-i, F-s m-s -bm-wv. B tb-ip X-sâ am-xmhm-b a-dn-b-s "am-xm-th/a-t½' F- p hnfn- m-sx "kv-{xo-tb' F- v hn-fn- p- -Xm-bn-«v ss_-_n-fnâ \mw Im-Wp- p. (tpm 19:26). A-Xv hm-bn- p- -hà- v, tb-ip A-sX- m-wv am-xm-hn-s\ H-cp _-lp-am-\-an-ãm- t]m-se, F- p H-cp kw-i-bw txm- p- A-h-Ø D-ïm-hp- p... am-xm-]n-xm- -sf _-lp-am-\n- p-i-bpw A-\p-k-cn- p-i-bpw sn- p-i-bm-wv ssz-hni \nà-tz-iw F- m-w-tãm ap³-im-e {]-hm-n-i- mà ]Tn- n- n-cp- -Xv. F- n-«v tbip A-Xn-\p hn-cp-²-am-bn {]-hà- n- p-i-tbm? tb-ip-hn-sâ A-\p-bm-bn-I-sf- p kz-bw hn-tijn- n- p- {In-kv-Xym-\n-I-tfm-Sv A-Xn-s\- -än tnm-zn- mâ A-hÀ ss_-_nä ]-g-b \n-b-a- n-se H-cp {]-h-n-\- n-te- v ssi Nq-ïn-bn- «v, A-Xv Im-c-W-am-Wv tb-ip A- -s\ sn-bv-x- Xv F- v ]-d-bpw. DÂ- - n 3:15þmw h-n-\-am-wv B {]-h-n-\w. A-Xv \-ap- v ]-cn-tim-[n- mw. DÂ- - n aq- mw A-[ym-bw Xp-S- p- - Xp C- -s\-bm-wv: 1. b-tlm-h-bm-b ssz-hw D-ïm- n-b F-Ãm Im-«p-P- p- -sf- m-fpw ]m-¼v Iu-i-eta-dn-b-Xm-bn-cp- p. A-Xp kv-{xo-tbm-sv, txm- «- n-se bm-sxm-cp hr- - n-sâ ^-e-hpw \n- Ä Xn- -cp-sx- p ssz-hw hm-kv-x-h-am-bn IÂ-]n- n-«p-tïm F- p tnm-zn- p. 2. kv-{xo ]m-¼n-t\m-sv, txm-«- n-se hr- - -fp-ss ^-ew R- Ä- p Xn- mw; 3. F- mâ \n- Ä a-cn- m-xn-cn-t -ï-xn-\p txm-«- n-sâ \-Sp-hn-ep-Å hr- - n-sâ ^-ew Xn- -cp-xv, sxm-sp-i-bpw A-cp-Xv F- p ssz-hw IÂ-]n-- n-«p-ïv F- p ]-d-ªp. 4. ]m--¼p kv-{xotbm-sv, \n- Ä a-cn- -bn-ã \n-ý-bw; 5. A-Xp Xn- p- \m-fnâ \n- -fp-ss I- p Xp-d- - bpw \n- Ä \- -Xn- -I-sf A-dn-bp- -h-cm-bn ssz-h-s -t m-se B-I-bpw sn- pw F- p ssz-hw A-dn-bp- p F- p ]-d-ªp. 6. B hr- -^-ew Xn- m³ \-Ã-Xpw Im- m³ `w-knbp-å-xpw Úm-\w {]m-]n- m³ Im-ay-hpw F- p kv-{xo I-ïp ^-ew ]-dn- p Xn- p `À- m-hn- pw sim-sp- p; A-h-\pw Xn- p. 14. b-tlm-h-bm-b ssz-hw ]m-¼n-t\m-sp IÂ-]n-- -Xv: \o C-Xp sn-bv-i-sim-ïp F-Ãm I- p- Im-en-I-fn-epw F-Ãm Im-«p-ar-K- -fn-epw-sh- p \o i-]n- -s -«n-cn- p- p; \o D-c-Êp-sIm-ïp ssz-hni {XnXz-Xn-se H-cp B-f- Xz-am-b tb-ip `q-an-bn-te- v- a-\pjy-\m-bn h-cn-i-bpw a-\p-jyà- vc- -s -Sm³ I-gn-bm- B-Zn-]m -]w F- `m-c-s X-sâ taâ h-ln- v A-h-bv- v ]-cn-lm-c-ambn _-en-bm-hpw F- k-tµ-iw B-Wv ss_-_n-fn-ep-s-\o-fw D-Å- Xv, A-Xn B-Zy-t -Xv F- AÀ- - nâ {]-Y-a an-in-lm {]-h-n-\w B-Wv C-Xv F- m-wp s{si-kv-x-hà hn-iz-kn- p- -Xv. K-an- p \n-sâ B-bp-jv-Im-e-sam-s -bpw s]m-- Sn Xn- pw. Im-«p-P- p- -fnâ sh- v G-ä-hpw Iu-i-eta-dn-b P- p-hm-b ]m-¼v kv-{xo-sb (l-æ-sb) ssz-h- n-sâ IÂ- -\ A-\p-k-cn- p- -Xn \n- v sx-än- -Xn-\m ]m-¼n-s\ ssz-hw i-]n-- -Xm-Wp ]-Xn-\m-emw h-n-\- nâ Im-Wp- - Xv. ]n-s -bm-wv \mw A-t\z-jn- p- {]-h-n- \ `m-kw h-cp- -Xv. A-Xn- -s\-bm-wv. 15. Rm³ \n-\- pw kv-{xo- pw \n-sâ k- -Xn- pw A-h-fp-sS k- -Xn- pw X-½n i-{xp-xzw D-ïm- pw. A-h³ \n-sâ X-e X-IÀ- ss{ikvx-hx pw; \o A-h-sâ Ip-Xn-Im X-IÀ- pw. sszhni {XnXz- n-se H-cp B-f-Xz-am-b tb-ip `q-an-bn-te- v- a-\p-jy-\m-bn h-cn-i-bpw a-\p-jyà- v- c- -s -Sm³ I-gn-bm- B-Zn-]m-- ]w F- `m-c-s X-sâ taâ h-ln- v A-hbv- v ]-cn-lm-c-am-bn _-en-bm-hpibpw sn pw F- k-tµ-iw B-Wv ss_-_n-fn-ep-s-\o-fw D-Å-Xv, A-Xn B-Zy-t -Xv F- AÀ- - nâ {]-Y-a an-in-lm {]-h-n-\w (Protoevangelium) B-Wv C-Xv F-s ms bm-wv s{si-kv-x-hà hn-iz-kn- p- -Xv. tb-ip-hn-sâ B _-ena-c-w- nâ hn-iz-kn- p- -hà-s - Ãmw ]m-]- nâ \n- p-å c- e-`n- p- p, A-Ãm- -hà ]m-]- nâ X-s I-gn-ªp Iq-Sp- p F- -Xm-Wv s{si-kv-x-h a-x- n-sâ Im-X X-s. B "{]-h-n-\' n-\p ti-jw kv-{xo-sbbpw ]p-cp-j-s\-bpw ssz-hw C- -s\ i-]n- p- -Xm-bpw Im-Wp- p: 16. kv-{xo-tbm-sp IÂ-]n- -Xv: Rm³ \n-\- p I-jv-S-hpw KÀ-`-[m-c-W-hpw G-ä-hpw hà[n- n- pw; \o th-z-\-tbm-ss a- -sf {]-k-hn- pw; \n-sâ B-{K-lw \n-sâ `À- m-hn-t\m-sp B-Ipw; A-h³ \n-s `-cn- pw. 17. a-\p-jy-t\m-sp IÂ-]n- -txm: \o \nsâ `m-cy-bp-ss hm- p A-\p-k-cn- -bpw Xn- - cp-sx- p Rm³ IÂ-]n- hr- -^-ew Xn- p- I-bpw sn-bv-x-xp-sim-ïp \n-sâ \n-an- w `q-an i-]n- -s -«n-cn- p- p; \n-sâ B-bp-jv-Im-esam-s -bpw \o I-jv-S-X-tbm-sS A-XnÂ-\n- p A-tlm-hr- n I-gn- pw. ]m-¼n-s\ i-]n- -Xv A-Xv D-Z-c- nâ C-g- ªp \o- p-i-bpw s]m-sn Xn- p-i-bpw sn- psa- m-w-tãm. ]m-¼v s]m-sn Xn- p- -Xm-bn F-hn-Sp- pw \mw ti-«n-«n-«n-ã. Nn-e-t mä A-Xv 17

16 "A-]-am-\n-X-\m-Ipw" F- AÀ- - nâ Cw- o-jnâ ]-d-bm-dp-å 'bite the dust' F- -Xv t]m-- se-bp-å H-cp {]-tbm-k-am-bn-cn- mw. ]m-¼v A-]-am-\n- -s -Sp- p-tïm F- v A-dn-bn-Ã. F- mâ D-Z-c- n-eq-ss C-g-ªp \o- p- p-ïv F- -Xv i-cn X-s -bm-w-tãm. F- mâ ]m-¼v D-Z-c- n-eq-ss k- -cn- p- -Xv ssz-h-im-]w Im-c-W-am-sW- nâ D-c-K hà-k- nâ-s -«A-c-W, Hm- v ap-x-em-b a-äp P- p- Ä F- v sim-ïm-wv A- -s\ D-Z-c- n-eq-ss C-g-ªp \o- n k- -cn- p- -Xv? ]m-¼n-sâ im-]w A-h-bv- pw _m-[-i-am-tbm? C-\n, H-cp P- phn-\v F-{X X-s _p-²n-tbm Ip-_p-²n-tbm D-ïm-bn-cp- m-epw a-\p-jy-t\- m-fpw _p-²nbpw A-dn-hpw D-ïm-Im-\n-S-bn-à F- v \-½p-sS km-am-\y _p-²n ]-d-bp- p. DÂ- - n-bn-se ]m-¼v A-Y-hm kà- w F- -Xv b-ymà- - nâ ]m-¼-ã, ]n-im-nn-sâ symbol A-Y-hm {]-Xo-Iw B-sW- m-wv- ]-d-b-s -Sp- -Xv-. B-b-Xn-\m i-]n- -s -«-Xv- ]n-im-nm-sw- À- w. A- -s\ h-cp-t¼mä H-cp {]-iv-\w D-ïm-hp- -Xv, ssz-hw ss_-_n-fnâ i-]n- p- -Xm-bn Im-Wp- -Xv ]n-im-nn-s\-b-ã, ]m-¼ns\- -s -bm-wv. A-Xv sim-ïm-w-tãm H-cp ti-h-e P- p-hm-b ]m-¼v D-Z-c- nâ C-g-bm³ C-S-h- -Xv-. A-sXm-cp A-\o-Xn-b-tÃ? ]n-im-nnsâ {]-Xo-I-am-bn Rm³ \nâ- mw F- v ]m- -¼v ]-d-ªn-cp- n-ã-tãm. ]n-s C- -s\ kw-`hn- -Xn-sâ \ym-bw F- m-wv? DÂ- - n 3:15se "{]-Y-a an-in-lm {]-h-n- \' n-te- v- h-cp-t¼mä A-hn-sS-bpw {]-Xn-]m- -Zn- -s -Sp- -Xv ]m-¼-ã, km- m-\m-sw- m- W-tÃm ]-d-b-s -Sp- -Xv-. A-sÃ- nâ an-in-lmbm-b tb-ip-hn-\pw ]m-¼v F- ar-k- n-\pw X-½n `-b- -c i-{xp-x-bm-bn-cp- p F- v ]-d-tb-ïn-h-cpw. A- -s\ B-cpw ]-d-bp- n-ã. Iq-Sm-sX sh-dpw H-cp km-[m-c-w Im-«p-P- phn-sâ hm- v (\- Xn- -IÄ A-dn-bpw, F- v ]-d-ª-xv) F- -s\ k-xy-am-bn? a-\p-jy-\v A-dn-hv \Â-In-b-Xn-t\- mä Iq-Sp-X Im-«p- P- p- Ä- v \Â-In- m-wp-tam? A- -s\ D-ïm-hm³ h-gn-bn-ã. A-hn-sS i-]n- -s -«-Xv ]n-im-nm-bn-cp- p F- v sh- p- -Xv X-s -bm- Wv D-Nn-Xw. ]-s ]n-im-nn- p In-«n-b im-]w (D-Z-c- nâ N-en- -epw s]m-sn Xn- Â/A-]- am-\n-x-\m-h-epw) ar-k-am-b ]m-¼n-\v kw-`-hn- -sx- -s\ F- -Xv A-t m-gpw D- -cw In-«mtNm-Zy-am-bn \n-e \nâ- p- p. C-\n kv-{xo-sb i-]n- -Xv- t\m- mw. "Rm³ \n-\- p I-ã-hpw KÀ-`-[m-c-W-hpw kà- w A-Y-hm ]n-im-nn-t\m-sv- sszhw, "Rm³ \n-\- pw kv-{xo- pw i-{xp-xzw D-ïm- pw' F- v ]-d-bpt¼mä A-hn-sS D-ïm-bn-cp- kv-{xo l-æ-bm-wv. F- mâ l-æ-bpw ]n-- im-npw X-½n {]-txy-i-am-b H-cp i-{xp-x-bn-ã. A-t mä A-Xv ta-cnsb- p-dn- p-å {]-h-n-\-am-hm-\m-wv km-[y-x. "kv-{xo-bp-ss k- -Xn' tbip-hm-sw- nâ "kv-{xo' ta-cn B-hpa-tÃm F- H-cp hm-zw D-ïm-hp- p. F- mâ ta-cn-bpw ]n-im-npw _-²-i-{Xp- -fm-bn-cp-t m? G-ä-hpw hà-²n- n- pw; "\n-sâ B-{K-lw \nsâ `À- m-hn-t\m-sp B-Ipw,' F- m-w-tãm. `À- m-hn-t\m-sv B-{K-lw txm- m³ i-]n- - Xv- \- m-bn F-t ]-d-bm-\p-åq. A-sÃ- nâ kv-{xo-iä- v X- -fp-ss `À- m- - m-tcm-sv kvt\-l-an-ãm-sx B-bn-t m-tb-s\. ]-s H-cp-]m- Sv kv-{xo-iä Cu im-]- nâ \n- v H-gn-ªp am-dn `À- m-hn-\p ]-I-cw th-sd ]p-cp-j- m-sc B-{K-ln- p- {]-Xn-`m-k-s - p-dn- v F- v ]-d-bp- p? F- -s\-bm-w-hà "im-] tam-nn-xcm'b-xv? C- -s ]-e kv-{xo-i-fpw KÀ-`-[m-c- Ww F- "im-]'s kz-bw \n-cm-i-cn- p a- - Ä th-sï- p Xo-cp-am-\n- -Xv- F- -s\? ssz-h im-]-s a-\p-jyà- v- b-ty-jv-sw X-Åm-\pw sim-åm-\pw I-gn-bp-tam? Iq-Sm-sX, a-\p-jy kv-{xo- v ]m-]w sn-bv-x-xn-sâ in- -bm-bn "I-jv-S-hpw KÀ-`-[m-c-W-hpw hà-²n-s ' nâ ]m -]w sn- m- a-äp k-kv-x-\n Po-hn-I-fn-se kv- {Xo-hÀ-K- n-\p F- p-sim-ïm-wv A- -s\ kw-`-hn- p- -Xv-? A-sXm-s A-hn-sS-bn-cn- -s«. \-ap- v \-½p-sS hn-j-b- n-te- v Xn-cn- p h-cmw. B-Zy "an-in-lm {]-h-n-\'am-b DÂ- - n 3: 15se "Rm³ \n-\- pw kv-{xo- pw \n-sâ k- -Xn- pw A-h-fp-sS k- -Xn- pw X-½n i-{xp- Xzw D-ïm- pw. A-h³ \n-sâ X-e X-IÀ- pw; \o A-h-sâ Ip-Xn-Im X-IÀ- pw" F- h-n-\w. C-Xn-se ]m-¼n-sâ/]n-im-nn-sâ Ip-Xn- Im X-IÀ- p- "kv-{xo-bp-ss k- -Xn' tbip X-s -bm-sw- v A-hÀ hn-iz-kn- p- p. A-Xn-\p A-hÀ ]-d-bp- \ym-bw, sk-an-än-iv ]m-c-¼-cy- nâ k- m-\- -sf ]n-xm- - mtcm-sp tnà- m-wv ]-d-bm-dp-å-xv. ss_-_nfn-se hw-im-h-en-iä t\m- n-bmâ A-Xv a-\-ên-em-ipw. F- mâ C-hn-sS ]-d-bp- -Xv kv-{xo-bp-ss k- -Xn F- m-w-tãm. tb-ip I-\y-I-bn \n- v P-\n- -Xm-Wv. tb-ip-hn-sâ ]n-xm-hv ssz-hw X-s -bm-wv. a-\p-jy-\m-b H-cp ]n-xm-hn-te- v tnà- v ]-d-bm³ ]-äm- -Xn-\m-em-Wv kv-{xo-bp-ss k- -Xn F- v ]-d-ªn-cn- p- -Xv. A- -s\ P-\n- -hà tbip-h-ãm-sx th-sd B-cp-an-Ã-tÃm. A-Xn-\m A-Xv tb-ip X-s F- m-w-h-cp-ss hm-zw. tb-ip-hn-sâ am-xm-hv a-\p-jy kv-{xo-bm-b ta-cn-bpw ]n-xm-hv ssz-h-hpw F- v ]-d-bp- A-tX \m-hp sim-ïv X-s A-hÀ tb-ip Zmho-Zn-sâ ]p-{x³ F- pw ]-d-bp- p. ss_-_nfnâ sim-sp- n-cn- p- tb-ip-hn-sâ hw-im-hen-bnâ ssz-h-s H- v kq-nn- n- p- p-t]m -ep-an-ã. a-\p-jyk- -Xn am-{x-am-bn-«m-wv A-Xn tb-ip-hn-s\ A-h-X-cn- n- n-cn- p- -Xv. Iq-Sm-sX ss_-_n-fnâ tb-ip-hn-s\ a-\p-jy-]p- {X³ F- m-wp ]-d-bp- -Xv. kv-{xo-bp-ss ]p- -{X³ F- -Ã. A-t mä ss_-_n-fnâ, tb-ip "kv-{xo-bp-ss ]p-{x³' B-Wv F- B-i-b- n-\v Øm-\-an-à F- -tã C-sXm-s Im- Wn- p- -Xv? kà- w A-Y-hm ]n-im-nn-t\m-sv- ssz-hw, "Rm³ \n-\- pw kv-{xo- pw i-{xp-xzw D-ïm- pw' F- v ]-d-bp-t¼mä A-hn-sS D-ïm-bncp- kv-{xo l-æ-bm-wv. F- mâ l-æ-bpw ]n-im-npw X-½n {]-txy-i-am-b H-cp i-{xp- X-bn-Ã. A-t mä A-Xv ta-cn-sb- p-dn- p-å {]-h-n-\-am-hm-\m-wv km-[y-x. "kv-{xo-bp-ss k- -Xn' tb-ip-hm-sw- nâ "kv-{xo' ta-cn B-hp-a-tÃm F- H-cp hm-zw D-ïm-hp- p. F- mâ ta-cn-bpw ]n-im-npw _-²-i-{Xp- - fm-bn-cp-t m? A- -s\ H-cp Im-cy-hpw ss_- _n-fn-tem JpÀ-B-\n-tem D-Å-Xm-bn ti-«n-«n-ã. ]n-s F- -s\ "kv-{xo-bp-ss k- -Xn'bm-b tb-ip-hpw ]n-im-npw i-{xp- -fm-bn? ½ 18

17 ^mjnkw/ckv-emtamt^m_nb A_q Xaow Ckvem-an-t\m-SpÅ "Ncn{X']c-amb shdp pw tic-fhpw D-]-`q-J-Wv-U- n-se ap-kv-enw `-c-w-im-e- -sf kw-_- Ôn- ^m-jn-ìv \p-w-{]-n-c-w-]-²-xn-bp-ss G-d-d-hpw h-en-b C-c-I-fn-sem- v ae-_mà Ncn-{X-hp-ambn At`- Zy-amb _Ô-apÅ Sn- p kpâ-xzm³ (1750þ1799) B-Wv. D- -tc³-uy-bn-se- -t]m-se sx- n³-uy-bn-epw {_n-«ojv B-[n-]-Xy- n-\v Im-ep-d- n- m³ t]m-cm-ts-ïn h- -Xv {]-[m-\-am-bpw ap-kv-enw `-c-w-t m-sm-bn-cp- p. Sn- p-hn-sâ km-c-yy- nâ ssa-kqà {_n-«o-jv A-[n-\n-th-i-{i-a- Äs -Xn-cn \-S- n-b [o-tcm-zm- -hpw {]-KÂ-`-hp-am-b sn-dp- p-\nâ-]v, C³-Uy-bn a-säm-cp \m-«p-cm-py- n-\pwkz-]v-\w Im-Wm³ t]m-epw I-gn-bm- -{X D-Öz-e-am-bncp- p. {_n-«o-jv km-{am-py-xzw A-Xn-sâ {]m-cw-`-z-i-bnâ t\-cn-«g-ä-hpw i-à-am-b C³-Uy³ sh-ãp-hn-fn Sn- p kpâ-xzm³ B-bn-cp- p-sh- Im-cyw sim-tfm-wn-bâ tc-j-i-fnâ kp-x-cmw hy-à-am-wv. ssa-kq-cn-\p Np-äp-apïm-bn-cp- C³-Uy³ cm-py- -sf-ãmw H- p-xoà- p-iä- v h-g- n km-{am-py-xz-k-jy- n-sâ `m-k-am-b-t m-gpw A-\n- Sn- p-hn-sâ km-c-yy- nâ ssa-kqà {_n-«ojv A-[n-\n-th-i-{i-a- Ä-s -Xn-cn \-S- n-b [o-tcm-zm- -hpw {]-KÂ-`-hp-am-b sn-dp- p-\n- Â-]v, C³-Uy-bn a-säm-cp \m-«p-cm-py- n-\pw kz-]v -\w Im-Wm³ t]m-epw I-gn-bm- -{X D-Öz-e-ambn-cp- p. {_n-«o-jv km-{am-py-xzw A-Xn-sâ {]m-cw-`-z-ibnâ t\-cn-«g-ä-hpw i-à-am-b C³-Uy³ sh-ãp-hn-fn Sn- p kpâ-xzm³ B-bn-cp- p-sh- Im-cyw sim-tfm- Wn-b tc-j-i-fnâ kp-x-cmw hy-à-am-wv. X-c-am-b B-ßm-`n-am-\-t m-ss-bpw B-kq-{X-W-t m-ss-bpw kzm-x-t{ y-o-bp-ss BÀ-P-h-ap-bÀ- n- n-sn- v Cu-Ìv C³-Uym I-¼-\n-sb A- -cmà- - nâ hn-d- n- "ssa-kqà I-Sp-h'tbm- Sv sim-tfm-wn-bâ X-{¼m- ³-amÀ- p-ïm-bn-cp- Ip-Sn- -I 19

18 Pm-Xn-ln-µp- -fp-ss "\n-th-z-\- -sf' h-i- ªv h-kv-xp-\n-jvt-am-bn ]-cn-tim-[n- mâ Sn- p kpâ-xzm-sâ `-c-w-im-ew a-e-_m-dnsâ kp-hà-w-bp-k- -fn-sem- m-bn-cp- psh- v Im-Wm-\m-Ipw. ]-c-kv -]-cw i-wvt-iq- Sp-, ZoÀ-L-Im-e ]-²-Xn-I-tfm a-l- m-b e- y- -tfm C-Ãm-, A-t\-Iw sn-dp-\m- «p-cm-py- -fm-bn Nn-X-dn-t m-b a-e-_m-dn-s\ G-Io-I-cn- v i-à-am-b H-cp ti-{µo-ir-x `-c-w- n-\p-io-gnâ sim-ïp-h- -Xv ssl- Z-dn-sâ-bpw Sn- p-hn-sâ-bpw ssa-kqà B-Wv. A-t±-l- n-sâ a-c-w-t m-ss A-h-km-\n- phm³ am-{xw sn-dp-xm-bn-cp- n-ã. ]-Xn-s\-«mw \q-äm-ïn-se C³-Uy-bp-sS b-ymà- lo-tdm B-b Sn- p-hn-s\ N-cn-{X-h-{Io-I-c-W- Ä h-gn C³-Uy- m-cp-ss a-\-ênâ X-s hn-ã-sâ Ip- m-b-a-wn-bn- p-hm³ Cw- o-jv A- m-z-an-i k- aq-lw {i-an- -Xv A-Xp-sIm-ïm-bn-cp- p. Sn- p A-\p-jvTm-\-ap-d-IÄ ]m-en- p-i-bpw k-zm-nm-c-hn-ip-²n Im- p-kq- n- p-i-bpw snbv-xn-cp- C-kv-em-an-I `-à-\m-sw- h-kv- Xp-X am-{xw a-xn-bm-ipw A-t±-l-s tx-tpmh-[w sn- p- -Xv C³-Uy³ k-hà-w s]m-xpa-wv-u-e- n-\v kzo-im-cy-am-im³ F- v simtfm-wn-bâ kr-km-e-_p-²n-iä- -dn-bm-ambn-cp- p. sim-tfm-wn-b-en-k-hpw ln-µp ]p-- \-cp- m-\-hm-zn-i-fpw ]- n-sp- C-kv-emw sh-dnbp-ss \n-tbm-p-i-a-wv-u-e- n-em-wv Sn- p-hnsâ Po-hn-X-s ]q-wq-enâ ap-dp- n-s m- v Ip-cn-in X-d- v hn-tzz-j- n-sâ sim- p-iä cm-in-an-\p- n-\n- I-gp-I³-amÀ- v sim- n- -dn- m-\n-«p-sim-sp- -Xv. A-[n-\n-th-i In- c³-am-tcm-sp-å t]m-cm-«- nâ am-{x-a-ã, X-sâ cm-py- n-sâ `-{Z-X-bpw A-`n-hr-²n-bpw D-d- ph-cp- p- -Xn-epw A- -s C³-Uy-bn Sn- p-hn-t\m-fw hn-p-bn- a-säm-cp `-c-wm-[n-imcn C-Ãm-bn-cp- p. C-kv-em-an-I \n-b-a- -fpw [mà-an-i-x-bpw hn-izm-k-]qà-hw ]n- p-sà- H-cp ap-kv-enw an-i- cm-py-x-{ -Ú-\m-bn N-cn-{X- nâ Aw-Ko-I-cn- -s -«p-iq-ss- imtyw Iq-Sn-bm-Wv C³-Uy I-ï G-ä-hpw an- I- `-c-wm-[n-im-cn-i-fn-sem-cm-fp-ss N-cn-{Xw X-e-Io-gm-bn \nâ- m-\n-s-bm- n-b-xv. c-twm- Õp-I tz-i-kv-t\-l- n-sâ Ip- -Im-[n-Im-cw hn-fw-_-cw \-S- n-bpw ap-kv-en-an-sâ tz-i- q-dv Hu-²Xyt m-ss tnm-zyw sn-bv-xpw X-g- m³ {i-an- ln-µp tz-io-b-x- v, Sn- p-hn-sâ `-c-w-{]m-kâ-`y-sa- -Xp-t]m-se A-t±-l- nsâ kzm-x-{ y-k-a-c-hpw X-a-kv-I-cn-t -ï-xv A-\n-hm-cy-am-bn-cp- p. C³-Uy-bn {_n-«o-jv `-c-w- n-s\-xn-cnâ G-ä-hpw {i-t²-b-am-b \n-e-bnâ s]m-cp-xn-b-xv H-cp ap-kv-enw `-c-wm- [n-im-cn-bm-sw- N-cn-{X-k-Xy-s Ip-gn- paq-sm-sx ln-µp-xzw Cu a- nâ X-fn-cn-Sn-sÃ- v BÀ- m-wv a-\-ên-em-hm- -Xv! {_n-«o-jv `-c-w- n-sâ k-l-im-cn-ifpw Kp-W-t`m-àm- -fp-am-im-\pw Sn- p-hn-sâ ssa-kq-cn-s\-xn-cnâ {_n-«o-jv ]- -s k- lm-bn- m-\pw ]-e-t m-gpw X- m-dm-b a-dm- `-c-wm-[n-im-cn-i-sf-bpw ]-g-èn-cm-p-sb-bpw t]m-- ep-å-h-sc ho-c-iq-c kzm-x-{ y-t]m-cm-fn-i-fmbn B-tLm-jn- p-i-bpw Sn- p-hn-s\ "hà-ko-bhm-zn'bm- n ]-Ãn-dp-½n sx-dn hn-fn- p-i-bpw sn- p- C³-Uy³ "s]m-xp't_m-[w, kw-lv- ]-cn-hmà ]-²-Xn-IÄ- v F-t m-gpw A-\m-bmk-am-b hn-p-b-km-[y-x-bp-å kmw-kv-im-cn-i a-wv-u-e-am-wv \-½p-sS "tz-io-b-x'sb- m-wv hy-à-am- p- -Xv. kà-zmà si.fw ]-Wn- -cpss ti-c-f kzm-x-{ y-k-a-cw ap-xâ kn.hn cma³-]n-å-bp-ss cm-a-cm-py-_-l-zqà h-sc- Sn- phn-cp-²-x-sim-ïv A-Ô-am-Ip- p-sh- v ]-d-bp -t¼mä F-{X am-c-i-am-wv Im-cy- -fp-ss In-Ss - v F-fp- - nâ Xn-cn- -dn-bm³ ]-äpw. ]n. si _m-e-ir-jv-w³ Nq-ïn- m-wn- -Xp-t]m- -se, ""(Sn- p-hn-t\m-sp-å) tz-im-`n-am-\- n-sâ A-bn- m-n-c-ww ]-cn-lm-ky-am-wv þ-a-xpw Cw- o-jp-im-tcm-sv Sn- p-hn-sâ k-ôn-bn-ãm- i-{xp-x-sb- -än {_n-«o-jv N-cn-{X-Im-c³-amÀ H-tc-kz-c- nâ-iq-sn F-gp-Xp-I-bpw Iq-Sn-bm-Ipt¼mÄ \-½p-sS tz-im-`n-am-\- n-sâ hr- nsi-«h-cp h-iw kz-bw {]-Im-in-X-am-Ip- p. Cu ssh-cp-[y- nâ H-fn- p-in-s- p-å k-xyw, \-½p-sS tz-im-`n-am-\- n-\p Z-ln- m- H-cp ZpÀ-L-S h-kv-xp-x-bm-wv ap-kv-enw `-c-wm-[n-imcn-bm-b Sn- p kpâ- m³ F- -X-s{X.'' (Sn- p kpâ- m³, Un.kn _p-iv-kv, 2007, {]-kv-xmh-\). Sn- p-hn-s\- A-ap-kv-enw hn-tzz-jn-bm- n Nn-{Xo-I-cn- p- -hà N-cn-{X-h-kv-Xp-X-I-sf-b-à X- -fp-ss {]-N-c-W- Ä hn-p-bn- n-s -Sp- m ³ B-{i-bn- p- -Xv; a-dn- v C-kv-em-an-I cm- Pyw, C-kv-em-an-I `-c-wm-[n-im-cn Xp-S- n-b kw-ú-iä C-kv-em-tam-t^m-_n-Iv B-b H-cp k-aq-l- nâ kr-jv-sn- p- A-Sn-Øm-\-cln-X-am-b ]-cn-{`m- n-i-sf-bm-wv. C-kv-em-an-I cm-jv-{s- nâ A-ap-kv-enw-I-tfm-Sv A-\o-Xn-bpw {Iq-c-X-bpw \-S-am-Sp-sa- sx-än-²m-c-w-sb k-aq-l-a-\-ênâ k- n-th-in- n- m³ t\-cs X-s I-gn-ªn-«p-Å- ln-µp-xz- n-\pw km-{am-py-xz- n-\pw Sn- p-hn-sâ t]-cn-ep-å "kpâ-xzm³' X-s -bm-wv A-t±-l-s hw-iob-hm-zn-bm- n ap-{z-ip- m-\p-å ]-²-Xn-bp-sS G-ä-hpw h-en-b aq-e-[-\-am-b-xv. ]qà-w-am-b H-cp ap-kv-enw A-[n-Im-c-L-S-\-bpw i-co-a- ne-[n-jvtn-x-am-b \n-b-a-hy-h-ø-bp-ap-å F-{Xtbm `-c-w-{i-a- -fnâ A-ap-kv-enw-IÄ am-xr- Im-]-c-am-bn kw-c- n- -s -«-Xn-sâ D-Zm-l-c- W- Ä N-cn-{X- n-se-¼m-sp-ap-ïv. b-ymà- - nâ Sn- p-hn-tâ-xv Cu X-c- n-ep-å H-cp "C-kv-em-an-I' km-{am-pyw X-s -bm-bn-cp- n-ã F- -Xm-Wv k-xyw. ssa-kq-cn-se thm-u-bmà ln-µp cm-pm- ³-am-cn \n- v A-h-cp-sS ln- µp km-{am-py- n-sâ \n-b-{ -Ww Sn- p-hn-sâ ]n-xm-hm-b ssl-zà A-en Jm-sâ I- n-se- p-i-bm-wv sn-bv-x-xv. ssa-kq-cn-se ssk- \n-i-ap-t -ä- -fp-ss \-s«-ãpw X-e-t m-dp-am-bn hà- n- {]-KÂ-`-\m-b ]-S-\m-b-I-\m-bn-cp- ssl-zà, ZpÀ-_-e-\m-b `-c-wm-[n-im-cn-sb a-dn-i-s- v cm-py- n-sâ ]-c-am-[n-im-c Øm-\- s - p- -Xn hn-p-bn- p-i-bm-bn-cp- p. A- [n-]-xn-bm-bn ssl-zà h- -Xv t -{X-]-cn-]m- -e-\w ap-jy-kmw-kv-im-cn-i A-P-³-U-I-fn-sem- m-bn-cp-, ln-µp B-[n-]-Xy-ap-Å D-tZym-K- \n-c \n-b-{ n- n-cp- ssa-kqà cm-py- n-sâ a-x-]-c-am-b kz-`m-h- nâ k-aq-e-am-b am-ä- -sfm- p-ap-ïm- n-s m-ï-ã F- Im-cyw kv-]-jv-s-am-wv. ssa-kq-cn-se sim-«m-cw t]m- -epw thm-u-bmà Ip-Spw-_- n-sâ I- nâ X-s -bm-bn-cp- p. Sn- p-hn-sâ Im-e- pw ln- µp D-tZym-K-Ø-cpw ln-µp {]-P-I-fpw ln-µp t -{X- -fp-ss A-`n-hr-²n-bp-sam-s X-s - bm-bn-cp- p cm-py- n-sâ {]-[m-\ `m-h- Ä. ssa-kq-cn-se-hn-ss-bpw ssl-zà A-en- Jm-\pw, Sn- p kpâ-xzm-\p-am-ip- apkvenw-iä cm- Py- n-sâ ]-c-tam- -X Øm-\-s - n-b-xpsim-ïv ln-µp Po-hn-X- n-\v km-aq-ln-i-tam kmw-kv-im-cn-i-tam B-b G-sX- n-epw B- Lm-X-ta-ä-Xn-t\m X-P-\y-am-b F-s - n-epw 20

19 ln-µp A-kz-Ø-X-tbm {]-Xn-tj-[-tam D-ïmb-Xn-t\m bm-sxm-cp tc-j-bp-an-ã. Sn- p-hn-sâ ap-jy-d-]-tz-i-i-\pw {]-[m-\-a-{ n-bpw {_mlv-a-w-\m-b ]qà-w- -bm-bn-cp- p-sh- pw ]q- À-W- -sb cm-py- n-sâ Ip- n-i Øm-\- t - v ssi-]n-sn- p h-fà- n-b-xv ssl-zà B-bn-cp- p--sh- p-ap-å h-kv-xp-iä {]-kn-²am-wv. {io-\n-hm-k-dm-hp-hpw Ir-jv-W-dm-hp-hpw H-s -bm-bn-cp- p-h-tãm Sn- p-hn-sâ "C-kv-eman-I' _yq-tdm-{i-kn-bp-ss t\-xr-x-e- -fnep-ïm-bn-cp- -hà! Sn- p-hn-s\ "ln-µp-l-xy' B-ZÀ-i-am- n-b C-kv-em-an-I/ap-kv-enw `-c-wm- [n-im-cn-bm- n A-h-X-cn- n- p- "cm-py-kv-t\- ln-iä', C-kv-em-an-I cm-jv-{s-]-cn-iâ-]-\-bp-ss ZÀ-i-\-s - p-dn- pw Sn- p ]-c-am-[n-im-cn-bm-b ssa-kq-cn-sâ kz-`m-h-s - p-dn- pw im-iz-xo- I-cn- p- -Xv k-xy-hp-am-bn hn-zq-c-_-ôw t]mep-an-ãm- [m-c-w-i-fm-sw- v hy-àw. Sn- p-hn-s\-xn-cm-b Ip-{]-N-c-W- Ä- v D-t]mÂ-_-e-I-am-bn "N-cn-{Xw' F- \n-e-bnâ F-s - n-epw D-²-cn- -s -Sp- p-sï- nâ A- h-sb-ãmw a-e-_m-dp-am-bn _-Ô-s -«-h-bm-wv; ssa-kqà a-e-_mà Io-g-S- n-bpw `-cn- -Xpw kw-_-ôn- B-Jym-\- Ä. C-hn-sS a-d- p-sh- -s -Sp- G-ä-hpw {]-[m-\-s -«h-kv-xp-x, a-e-_m-dn-s\-t -Sn ssa-kqà h- -Xv ssl-zà A-en Jm³ cm-pm-hm-b-xn-\p-ti-j-a-ã F- -Xm- Wv. "ln-µp ssa-kqà' B-Wv a-e-_m-dn-se \m-«pcm-pm- ³-am-sc B-Zy-am-bn B-{I-an- -Xv. ssl- ZÀ A-en A-Xn-sâ ]-«m-f-ta-[m-hn-i-fn-sem-cmä B-bn-cp- p-sh-t -bp-åq. {]-kv-xp-x B-{I-a- W-s - p-sà- v thm-u-bmà cm-pm-hpw a-e- _m-dp-im-cpw X-½n-ep-ïm-b k-ôn-bn-se I- - [m-c-w-iä ew-ln- -s -«-Xn-s\ Xp-SÀ- m-wv ssl-zà a-e-_mà h- p Io-g-S- p- -Xv. ln-µp a-e-_m-dn-te- v C-kv-em-an-I {]-tnm-zn-x-am-bn ap-kv-enw ssa-kqà \-S- n-b A-[n-\n-th-i-ambn ssl-z-dn-sâ ]-S-tbm-«-s hm-bn- p- -Xn- \v ]nâ-im-e-s ln-µp-xz-`m-h-\-i-f-ãm-sx N-cn-{X-h-kv-Xp-X-I-sfm- pw B-[m-c-am-bn C-Ã. \m-sv P-bn- -S- m-s\- p- ]-«m-f- mà k- mc-]-y- -fn-se-ãmw \n-jv-ir-jv-s-am-b aq-ey-t_m- [w ]p-eà- m-\n-s-bn-sã- km-am-\y-am-b A-dn-hp-sh- v Nn- n- mâ ssl-z-dn-sâ ]-S-tbm- «- n-sâ `m-k-am-bpw A- n- m-bn A-Xn-{I-a- Ä D-ïm-bn-cp n-cn- m-\p-å km-[y-x-sb \n-tj-[n- m-\m-hn-ã. A-h-sb ln-µp-hn-tcm-[- nâ \n- p-ïm-b B-kq-{Xn-X a-x-i-s- m- {I-a-W- -fm-bn hym-jym-\n- p-i-bpw sx-fn-hp -I-fp-sS-sbm- pw ]n³-_-e-an-ãm-sx s]m-en- n- p-i-bpw sn- p-t¼m-gm-wv {]-iv-\w. ssl-z- A-[n-]-Xn-bm-bn ssl-zà h- -Xv t -{X- ]-cn-]m--e-\w ap-jy- kmw-kv-im-cn-i A-P- ³-U-I-fn-sem- m-bn-cp-, ln-µp B-[n- ]-Xy-ap-Å D-tZym-K-\n-c \n-b-{ n- n-cp- ssa-kqà cm-py- n-sâ a-x-]-c-am-b kz-`m-h- nâ k-aq-e-am-b am-ä- -sfm- p-ap-ïm- n-s m-ï-ã F- Im-cyw kv -]-jv -S-am-Wv. ssa-kq-cn-se sim-«m-cw t]m- -epw thm-u-bmà Ip-Spw-_- n-sâ I- nâ X-s -bm-bn-cp- p. Sn- p-hn-sâ Im-e- pw ln-µp D-tZym-K-Ø-cpw ln-µp {]-P-I-fpw ln- µp t -{X- -fp-ss A-`n-hr-²n-bp-sam-s X-s -bm-bn-cp- p cm-py- n-sâ {]-[m-\ `m-h- Ä. dn-s\-bpw Sn- p-hn-s\-bpw Ip-dn- v a-e-_m-dn-se ln-µp- -fnâ \n- v ti-«p-sh- p-]-d-ªv Nn-e N-cn-{X-Im-c³-amÀ ]-IÀ- n-bn-cn- p- \n-à-_- Ô-a-X-]-cn-hÀ- -\-þ-hn-{k-l/-t -{X-[zw-k-\- þ-iq-«-s m-e hn-h-c-w- -sfm- pw X-s km- n-sam-gn-i-f-ã, {]-Xyp-X Du-lm-t]m-l- -fpw ^mjnkw/ckv-emtamt^m_nb ti-«p-tiä-hn-i-fpw am-{x-am-wv. H-cp ap-kv-enw kpâ-xzm-sâ ]-S/`-c-Ww h-cp- p-sh- p ]-d-bpt¼mä k-hà-w ln-µp-t_m-[w kzm-`m-hn-i-ambn B-tÇ-jn- B-i- -IÄ kw-`-h- -fm-bn \m-«p-hà- -am-\- -fnâ hn-hà- -\w sn- -s - Sp-I-bm-Wp-ïm-b-Xv. \-S- Im-cy- -f-ã, a-dn- v \-S- p-sa- v Nn-e-scm-s `-b-s -«Im-cy- -fm- Wv b-ymà- kw-`-h- -sf- t]m-se hà- am-\- -fnâ \n-d-ª-sx- v A- m-e-l-«- nse D-]-e-_v-[-am-b tc-j-iä ]-cn-tim-[n- mâ a-\-ên-em-ipw. ap-kv-enw ]- m-fn- -ap-å cm-jv- {So-b \o- - -sf- p-dn- v A-Sn-Øm-\-c-ln-Xam-b ti-«p-tiä-hn-iä X-Xv-k-a-bw ]-S-cp- -Xv F- -s\-bm-sw- -Xn-sâ an-i- Zr-jv-Sm- - - fn-sem- m-bn 1921 a-e-_m-dn-sâ X-s k-ao-]- Im-e N-cn-{X- n-ep-ï-tãm! Pm-Xn-ln-µp- -fp-ss "\n-th-z-\- -sf' h- I-ªv h-kv-xp-\n-jvt-am-bn ]-cn-tim-[n- mâ Sn- p kpâ-xzm-sâ `-c-w-im-ew a-e-_m-dn-sâ kp-hà-w-bp-k- -fn-sem- m-bn-cp- p-sh- v Im- Wm-\m-Ipw. ]-c-kv-]-cw i-wvt-iq-sp-, ZoÀ-L- Im-e ]-²-Xn-I-tfm a-l- m-b e- y- -tfm C-Ãm-, A-t\-Iw sn-dp-\m-«p-cm-py- -fm-bn Nn-X-dn-t m-b a-e-_m-dn-s\ G-Io-I-cn- v i-àam-b H-cp ti-{µo-ir-x `-c-w- n-\p-io-gnâ sim-ïp-h- -Xv ssl-z-dn-sâ-bpw Sn- p-hn-sâbpw ssa-kqà B-Wv. hy-h-øm-]n-x-am-b K-Xm-K-Xw km-[y-am- n-b A-kw-Jyw ]p-xn-b tdm-up-iä \nà-an- pw hy-h-km-b kw-cw-`- Ä Xp-S- n-bpw a-e-_m-dn-s\ B-[p-\o-I-cn- 21

20 `-c-wm-[n-im-cn a-lm-\m-b Sn- p kpâ-xzm³ B-sW- v \n-êw-i-bw ]-d-bmw. P- n-zp-jv- {]-`p-xz- n-sâ-bpw Pm-Xn-b-[n-Im-c ap-jv-insâ-bpw \-s«-sãm-sn- p-i-bpw Io-gm-f-\pw IÀ-j-I-\pw A-h-Im-i- Ä Øm-]n- p-\â- Ip-I-bpw sn-bv-xp-sim-ïp-å km-aq-lyþ-km-¼- n-i ]-cn-jv-im-c- -fpw \m-bà Iq-en- -S-I-sf B-{i-bn- p-å cm-py-kp-c- -sb- ]-c-¼-cm-k-x a-e-_mà co-xn-sb am-än ssk-\y-s im-kv-{xo-b-am-bn kw-l- Sn- n- cm-py-x-{ -Ú-X-bpw h-gn Sn- p snbv-x-xv a-e-_m-dn-s\ H-cp Im-e-L-«- n-sâ PoÀ-W-X-I-fnÂ-\n- v Ip-S-sª-gp-t -äv ]p-- Xn-b H-cp N-cn-{X k-µà-`- n-te- v A-Xn-Po-hn- m³ {]m-]v-x-am- p-i-bm-wv. F- mâ s]m- Sp- -s\ -h- A-Sn-ap-Sn L-S-\m-]-c-am-b Cu D-e- nâ \-¼q-Xn-cn-am-sc-bpw \m-b³-am-sc-bpw AÂ-]-sam-s Po-hn-X-Zp-cn-X- -fn-e-i-s - Sp- n-bn«p-ïm-ipsa- Im-cyw hy-à-am-wv. Nm-XpÀ-hÀ-Wy- n-sâ "kw-c- -W' n-te- p-x-s Xn-cn- p-t]m-im³ Sn- p-hn-sâ a-e- _m-dnâ-\n- v Xn-cp-hn-Xmw-Iq-dn-te- v ]-emb-\w sn-bv-x \-¼q-Xn-cn Ip-Spw-_- -fp-ss hn-im-c-{]-i-s-\- -fm-wv Sn- p-hn-s\ ln-µp-hncp-²-\m- n-bp-å {]-N-c-W- Ä- v i-àn \Â-In-b H-cp {]-Xn-`m-kw. B-bp-[- Ä I- nep-ïm-bn-cp- \m-bà kw-l- Ä X-cw-In-«pt¼m-sgm-s I-em-]- Ä- v ap-xnà- -Xn-s\ Sn- p A-Sn- -aà- n-b-xv \m-bà k-ap-zm-b- n-sâ kv-ar-xn-]-y- nâ Sn- p {Iq-c-\m-bn {]-Xn-jvTn- -s -Sm³ C-S-bm- n-bn-«p-ïm-ipw. A-\o-Xn-I-fpw A-cm-P-I-Xz-hpw \n-d-ª H-cp km-aq-ly-hy-h-ø- v ]-cn-t Â- p-t¼mgp-ïm-ip- C- -cw A-\p-`-h- Ä-sh- v Sn- p-hn-s\ hn-ã-\m- m³ B A-\o--- Xn-I-fp-sS/A-cm-P-I-Xz- n-sâ \n-e\nâ]m-{kln- p- À- p am-{x-ta I-gn-bq. kw-_-ôw, Xm-gv- Pm-Xn kv-{xo-iä am-dp-a-d- -cp-sx- \n-b-aw Xp-S- n-b-h-sb D-Om-S-\w sn- m-\pw Sn- p A-[n-Im-c-ap-]-tbm-Kn- p {i-an- p. k-a- Xz-hpw k-zm-nm-c-cm-ln-xy-hpw \n-b-{ n- m³ D-Å Sn- p-hn-sâ {i-a- Ä- v XoÀ- -bm-bpw A-t±-l- n-sâ C-kv-em-an-I a-\x-km- n {]-tnm-z-\-am-bn-«p-ïv. km-aq-ly-]-cn-jv-i-c-w- n-\pw am-\-h-hâ-i-c-w- n-\pw C-kv-emw \n-an- -am-ip- -Xn-s\ \m-sn-sâ \- -bm-{k-ln- p- -hà `-b- p- -sx- n-\m-wv? Pm-Xn-tIc-f-s k-a-xz- n-sâ ]mt- Ä ]Tn- n- p- -Xn C-kv-emw am-en-iv-_v-\p-zo-\m-dn-sâ Im-ew ap-xâ h-ln- ]- n-sâ N-cn-{X-]-c-am-b Xp-SÀ- am-{x-am-wv Sn- p-hn-eq-ss \n-d-th-dn-b-xv. k-a-xz-hpw k-zm-nm-c-cm-ln-xy-hpw \n-b- { n- m³ D-Å Sn- p-hn-sâ {i-a- Ä- v XoÀ- -bm-bpw A-t±-l- n-sâ C-kv -em-an-i a-\x-km- n {]-tnm-z-\-am-bn-«p-ïv. km-aqly-]-cn-jv -I-c-W- n-\pw am-\-h-hâ-i-c-w- n-\pw C-kv-emw \n-an- -am-ip- -Xn-s\ \m-sn-sâ \- -bm-{k-ln- p- -hà `-b- p- - sx- n-\m-wv? Pm-Xn-tI-c-f-s k-a-xz- nsâ ]mt- Ä ]Tn- n- p- -Xn C-kv -emw am-en-iv -_v -\p-zo-\m-dn-sâ Im-ew ap-xâ h-ln- ]- n-sâ N-cn-{X-]-c-am-b Xp-SÀ- am-{xam-wv Sn- p-hn-eq-ss \n-d-th-dn-b-xv. C-kv -emw A-Sn-t Â-]n- m-\p-å {i-aw B-bn-cp- n-ã A-Xv, a-dn- v a-\p-jy-xzw \-S- n-em- p-hm-\p- -Å Im-cp-Wyw am-{x-am-bn-cp- p. C-kv-emw A-Sn-t Â-]n- m-\p-å {i-aw B-bncp- n-ã A-Xv, a-dn- v a-\p-jy-xzw \-S- n-em- phm-\p-å Im-cp-Wyw am-{x-am-bn-cp- p. 1799 Sn- p-hn-sâ D-tZym-K-þ-ssk-\n-I hr-µ- -fnâ-s]-«-h-sc hn-e-s -Sp- p-simïv N-Xn-bn-eq-sS-bm-Wv {_n-«o-jv ssk-\yw Sn- p-hn-s\ "txmâ-]n- -Xv'. {io-cw-k-]-«-ww tim-«zoà-l-\m-fp-iä D-]-tcm-[n- -ti-jw "A-I- p-å kp-lr- p- -fp-ss' k-lm-bt m-ss D-Ån-se- p-i-bpw Sn- p-hn-s\ kw-c- n- m³ hn-iz-kv-x-cm-b ssk-\n-ià- p-t] m-epw A-km-[y-am-Ip- X-c- nâ I-cp- Ä \o- p-i-bpw sn-bv-x sh-ã-kv-en-bp-ss Cw- ojv ]-«m-f-t m-sv Io-g-S- m-\p-å {]-tem-`-\- -sf-bpw H-fn-t m-sm-\p-å D-]m-b- -sf-bpw Xn-c-kv-I-cn- v t]m-cm-sm-\n-d- n-b Sn- p kpâ- Xzm³ C³-Uy³ kzm-x-{ y-k-a-c- n-se A-Xy-]qÀ-hpw A-Xo-h-tN-Xm-l-c-hp-am-b H-cp A-[ym-b-am-Wv. B-[p-\n-I km-t -Xn-I hn-zy-iä {^- p-im-cnâ-\n- -S- w kzm-b- -am- n sx-t - C³-Uy-bnÂ-\n- v Zp-caq- sim-tfm-wn-bâ A-[n-\n-th-i-s si-«p-si-«n- m³ Po-hn-Xw k-aà- n- B [o-c-tz-im-`n-am-\n A-h-km-\-izm-kw h-sc s] m-cp-xn A-SÀ- -f- nâ sh-sn-tb-äp-ho-wp a-cn- -t mä D-]-`q-J-Wv-U- n-\v B-ßm-`n-am-\- n-sâ tcm-am- -am-wp-ïm-ti-ïn-bn-cp- -Xv. A-Xn-\p-]-I-cw C- pw H-cp h-en-b hn-`m-k- n-\v B a-c-ww hr- n-si-«h-cp "B-izmk' n-\v \n-an- -am-ip- p-sh- -Xv \-½p-- ss s]m-xp-t_m-[w F-{X A-]-I-S-I-c-am-bm-Wv hn-\y-kn- -s -«n-cn- p- -sx- v Ir-Xy-am-bn Nq-ïn- m-wn- p- p-ïv. km-{am-py-xz- n-sâ ap-kv-enw hn-tcm-[- s A-\- -c-sa-sp- p-i-bpw km-{am-py-xz- ns\-xn-cm-b k-a-c- nâ-\n- v am-s -gp-xn-s m- Sp- v ]n- n-cn-bp-i-bpw G-I-in-em-ß-I ln-µp C³-Uy F- kz-]v-\w km- m-xv-i-cn- m³ ap-kv-enw hw-i-l-xy-sb e- y-am-bn kzo-i-cn- p-i-bpw ln-µp-þ-ap-kv-enw k-l-hà- n-xzw D-bÀ- n-sn- -Xn-\v Km-Ôn-sb sh-sn-sh- p sim- Ãp-I-bpw sn-bv-x ln-µp-xz- n-\v, ln-µp- -fpw ap-kv-enw-i-fp-s-a- p- C³-Uy³ {]-P-I-sf kw-c- n- p-i-bpw sim-tfm-wn-bâ B-{I-a- W-Im-cn-I-tfm-Sv hn-«p-ho-gv-n-bn-ãm-sx s]m-cp- Xp-I-bpw sn-bv-x ssa-kqà kpâ-xzm³ A-\- `n-a-x-\m-ip- -Xp X-s -bm-wv N-cn-{X- n-sâ Im-hy-\o-Xn. khà- -sd B-ZÀ-i-]p-cp-j-\mbn kzo-i-cn- p- -hà- v Sn- p G-\-t -Sp-ïm- p- -Xn A-Ûp-X-s -Sm-s\- n-cn- p- p! Sn- p-hn-s\-t m-ep-å-h-cp-ss tnm-c-ho-w Cu a- n-sâ A-S-cp-I-fn a-xm- -c km-tlm-z-cy- n-sâ t_m-[y- -sfm-cp-]m-sv A-en-ªp-In-S- p- p-ïv. A-h-sb I-sï- n D-t -Pn- n- v ln-µp-xz- n-sâ hn-j-th-cp-iä ]-S-cp- -Xv X-S-bp-I-bm-Wv km-aq-ly-{]-xn-_-²-x-bp-å N-cn-{X-Im-c³-amÀ ]p-xn-b Im-e- v sn-t -ï- Xv. A-Xn-\v ]-t C-kv-em-an-I ]m-c-¼-cy-s i-cn-bm-bn a-\-ên-em- m-\p-å A-dn-hpw hn-th- I-hpw A-hÀ BÀ-Pn-s -Sp-t -ïn h-cpw. a-[y- Im-e ap-kv-enw IÀ-a-im-kv-{X- n-sâ ]-Zm-hen-sb A-Xn-sâ X-s B-`y- -c-bp-àn-bnâ a-\-ên-em- m³ {i-an- p- -Xn-\p-]-I-cw B-[p- \n-i-am-b cm-jv-{so-b k- Â-]- Ä-h- v A-Xns\ hn-i-i-e-\w sn- p- -Xv ]-e-t m-gpw XoÀ- pw k-xy-hn-cp-²-am-b A-\p-am-\- -fn-te- v \-bn- pw. Pn-lm-Zv F- p tiä- p-t¼m-tg- v "A-ap-kv-enw hn-tzz-jw' F- p a-\-ên-em- p- -h-cp-ss a-[y-im-e C³-Uy-sb kw-_-ôn- B-Jym-\- Ä ln-µp-xz Ip-{]-N-c-W- -sf "A- m-z-an-i-am-bn' Du-«p-I am-{x-ta sn- q. ap-kv-enw IÀ-a-im-kv-{X-Im-c³-am-cp-sS ssi-enbpw k-t -X- -fp-am-bp-å A-]-cn-Nn-X-Xzw N-cn-{X-Im-c³-am-sc h-gn-sx-än- p- -Xv Ku-ch-X-c-am-bn hn-i-i-e-\w sn- -s -ts-ï H-cp {]-Xn-k-Ôn-bm-Wv. ssi-jv k-bv-\p-±o³ a-jv-zqw c-ïm-a-tâ-xm- 22

21 bn A-dn-b-s -Sp- Xp-lv-^- pâ ap-pm-ln- Zo³ Cu cw-k- v H-cp-]m-Sv DÄ-Im-gv-N-IÄ ]-I-cm³ I-gn-bp- H-cp Ir-Xn-bm-Wv. A-hnizm-kn-IÄ-s -Xn-cm-b Pn-lm-Zn-\v ap-kv-enw- I-sf {]-tnm-zn- n- p-i-bpw Pn-lm-Zn-s\ C- kv-em-an-sâ hym-]-\w F- e- y-hp-am-bn _-Ôn- n- p-i-bpw bp-²mà-pn-x-kz- n-sâ IÀ-a-im-kv-{Xw hn-i-z-am- p-i-bp-sa-ãmw sn- p- {K-Ù-am-Wv Xp-lv-^-Xp ap- Pm-ln-Zo³. F- mâ km-aq-xn-cn-i-sf-bpw ti-c-f- n-se a-äp ln-µp `-c-wm-[n-im-cn- I-sf-bpw ti-c-fo-b ln-µp s]m-xp-k-aq-ls -bpw {]-IoÀ- n- p-i-bpw A-hÀ- v A-Ãm-lp-hn-sâ k-hn-ti-jm-\p-{k-l- -fp- Å-Xm-bn \n-co- n- p-i-bpw a-e-_m-dn-se ln-µp-þ-ap-kv-enw {]-P-I-sf-bpw ln-µp `-c-wm- [n-im-cn-i-sf-bpw X-IÀ- m-\p-å t]mà- p- Ko-kv {i-a- Ä-s -Xn-cn a-e-_m-dn-\p ]p- -d- p-å ap-kv-enw kpâ-xzm³-amà ]-S-\-bn- -W-sa- v \nà-tz-in- p-i-bpw sn- m-\m-wv ]p-kv-x-iw ]n- o-sv ap-xn-cp- -Xv. C-kv-em-ansâ hy-h-lm-c-`m-j-bnâ "A-hn-izm-kn- pw' "-Pn-lm-Zn'-\p-sa-Ãmw k-µà-`m-\p-k-c-ww ssi-h-cp- hy-xy-kv-x AÀ- - -sf hni-z-am- m-\m-bmâ "a-[y-im-e C-kv-em-an-I km-ln-xy- -fnâ A-ap-kv-enw hn-tzz-jw' F- kw-lv-]-cn-hmà-þ-km-{am-py-xz \p-w F-fp- - nâ s]m--fn-bp-sa- v HmÀ-an- m³ Xp-lv-^-Xp ap-pm-ln-zo-sâ B-Zym-h-km-\- ap-å ]m-cm-b-ww D-]-I-cn- pw. ti-c-f- nâ \n-e-\n- n-cp- D-Öze-am-b ln-µp-þ-ap-kv-enw ssa-{xn-bp-ss ]m-- c-¼-cy- n-sâ N-cn-{X-km- y-am-wv Xp-lv- ^-Xp ap-pm-ln-zo³. C-kv-em-an-s\-bpw ap-kv-enw-i-sf-bpw B-cw-`-Im-e- p-x-s kzo-i-cn- p-i-bpw B-Z-cn- p-i-bpw kv-t\- ln- p-i-bpw sn-bv-x D-Öz-e-am-b ss]-xr- I-ap-Å {]-tz-i-am-wv ti-c-fw. ti-c-f-hpw A-d-_n-I-fpw X-½n I-SÂ-h-gn \n-e-\n- ncp- I- -h-s-k-¼à- - n-\v C.E \m-emw \q-äm-ïp-h-sc-sb- n-epw ]-g- -ap-ïv. apl-½-zv \-_n(k)bp-ss Im-e- p-x-s A-d-_v I- -h-s- m-cpw a-x-{]-t_m-[-i-cpw h-gn C-kv-emw ti-c-f- n-se- n-t À- psh- v N-cn-{X-]-Wv-Un-X³-amÀ A-\p-am- \n- p- p. H³-]-Xmw \q-äm-tïm-sp-iq-sn C-kv-emw ti-c-f- n-sem-cp {]-_-e-km- n- [y-am-bn am-dn F- v X-Xv-kw-_-Ô-am-b N-cn-{X-tc-J-IÄ sf-i-i-wv-tty-\ km- y-s -Sp- p- p-ïv. ti-c-fw `-cn- n-cp- A-h-km-\-s tn-c-am³ s]-cp-amä a-[y-im-e ap-kv-enw IÀ-a-im-kv-{X- n-sâ ]-Zm-h-en-sb A-Xn-sâ X-s B-`y- -cbp-àn-bnâ a-\-ên-em- m³ {i-an- p- - Xn-\p-]-I-cw B-[p-\n-I-am-b cm-jv-{so-b k- Â-]- Ä-h- v A-Xn-s\ hn-i-i-e-\w sn- p- -Xv ]-e-t m-gpw XoÀ- pw k-xy-hncp-²-am-b A-\p-am-\- -fn-te- v \-bn- pw. Pn-lm-Zv F- p tiä- p-t¼m-tg- v "A-apkv-enw hn-tzz-jw' F- p a-\-ên-em- p- - h-cp-ss a-[y-im-e C³-Uy-sb kw-_-ôn- B-Jym-\- Ä ln-µp-xz Ip-{]-N-c-W- -sf "A- m-z-an-i-am-bn' Du-«p-I am-{x-ta sn- q. ap-kv -enw IÀ-a-im-kv -{X-Im-c³-am-cp-sS ssien-bpw k-t -X- -fp-am-bp-å A-]-cn-Nn-X- Xzw N-cn-{X-Im-c³-am-sc h-gn-sx-än- p- -Xv Ku-c-h-X-c-am-bn hn-i-i-e-\w sn- -s -ts-ï H-cp {]-Xn-k-Ôn-bm-Wv. a- -bnâ-t]m-bn C-kv-emw kzo-i-cn- psh- pw C-Xv ti-c-f- nâ C-kv-em-an-sâ hym-]-\w Xz-cn-X-s -Sp- n-sb- pw H-cp ]m-- ^mjnkw/ckv-emtamt^m_nb c-¼-cy-ap-ïv. s]-cp-am-fn-sâ bm-{x D-ïm-b- Xv G-gmw \q-äm-ïn-em-sw- pw H-¼-Xmw \q-äm-ïn-em-sw- pw ]-{ -ïmw \q-äm-ïn-emsw- pw D-Å ]-c-kv-]-c-hn-cp-²-am-b A-`n-{]m-- b- -fpw \n-e-\nâ- p- p-ïv. s]-cp-amä I-Y-bn h-kv-xp-x-bp-ïm-bm-epw C-sÃ- n-epw A-Xn-s\ H-cp N-cn-{X-h-kv-Xp-X-bmbm-Wv ti-c-fo-b ln-µp-s]m-xp-k-aq-lw \q-äm-ïp-i-tfm-fw I-cp-Xn-t m- -Xv F- -Xv {i-t²-b-am-ip- p. s]-cp-am-fn-sâ a-xw-am-äw sh-dp-t m-ss-b-ã, {]-Xyp-X B-Z-c-thm-sS-bm-Wv C-hn-Sp-s ln-µp- Ä A-\p-kv-a-cn- p-t]m - -Xv. tim-gn-t m-s«km-aq-xn-cn cm-pm-hns\ cm-py-`-c-w-taâ-]n- v a- -bnâ t]m-b s]-cp-am-fm-sw- pw ap-kv-en-am-b A-t±-lw Xn-cn- p-h-cp- -Xp-h-sc am-{x-am-wv ln-µp-hm-b km-aq-xn-cn `-c-ww \nà-h-ln-t -ï-xv F- pw ]Tn- n- p- H-cp sf-xn-lyw t]m-epw A-hÀ- n-s-bnâ \n-e-hn-ep-ïm-bn-cp- p. ti-c-f- n-se {]-_-e-\m-b H-cp `-c-wm-[n- Im-cn a- -bnâ-t]m-bn ap-l-½-zv \-_n(k)bnâ hn-iz-kn- p-sh- hmà- -sb B-th-i-]qÀ-hw s\- n-te-äm³ ti-c-f- n-se ln-µp- Ä- v I-gn-ªp-sh- h-kv-xp-x, \-_n(k) pw C-kvem-an-\pw A-hÀ \Â-In-bn-cp- B-Z-c-hn-\m-Wv i-àn-bm-bn- A-Sn-h-c-bn-Sp- -Xv. {_n-«o-jp-imc-\m-b hn-eyw tem-k³ X-sâ {]-i-kv-x-am-b a-e-_m-à am-\z-enâ ]nâ-im-e- v Nq-ïn- m- Wn- -Xp-t]m-se; "tn-c-am³ s]-cp-am-fn-sâ a- - 23

22 bn-te- p-å ]p-d- m-sv-t]m-sem-cp kw-`-h-s B-bn-c-tam A-Xn-te-sd-tbm hà-j-am-bn kv-t\- l-]qà-hw HmÀ- p-sim-ïn-cn- p- H-cp P-\- X-bpw X- Ä h-ln- p- hm-fpw sn-t m-epw a- -bn-te- p t]m-b A-½m-h³ (s]-cp-amä) Xn-cn- p-h-cp- -Xp-h-sc am-{xw XmÂ- m-en-i-ambn ssi-h-iw sh- p- -Xm-sW- v C- p-t]m- -epw I-cp-Xp- A-h-cp-sS `-c-wm-[n-im-cn-ifpw' D- -X-am-b Ckvemw [m-c-w-i-fm-wv ]p-- eà- n-t m- n-cp- -Xv F- v {]-txy-iw ]-d-tb-ï-xn-ã-tãm. C³-Uy-bn-se a-säm-cp {]-tz-i- n-\pw A-h-Im-i-s -Sm³ I-gn-bm- hn-[w Xn-I- pw k-hn-ti-j-am-b co-xn-bnâ Ckvem-ans\-bpw A-\p-bm-bn-I-sf-bpw DÄs m-f-fm-\pw kv-t\-ln- m-\pw A-Xp-h-gn ssa-{xn-bp-ss s]m³-\q-enâ k-ap-zm-b- -sf timà- n-w- m-\pw ti-c-f- n-\v \q-äm-ïp- IÄ- p-ap-t¼ I-gn-ªp-sh- -Xm-Wv s]- cp-amä I-Y-bn-se A-`n-am-\mÀ-l-am-b ]m- Tw. C -c-samcp tic-f- nâ Sn phpw 1921 se ae-_mà am n-f-bp-saãmw ZpÀhym- Jym-\n- - -Sp kmwkvim-cni ]cn-kcw krjvsn- Xv lnµp-xzhpw km{am-py-xz-hp-am-wv. ti-c-fo-b \-thm- m-\- n-sâ-bpw {]-_p-²-xbp-ss-bpw t\-c-h-im-in-i-fnâ Nn-e-sc-t m-epw A-Xv a-kv-xn-jv-i-{]-jm-f-\w sn-bv-xn-«p-ïv. Ip-am-c-\m-im-sâ Zp-c-h-Ø-bnÂ(1922) "{Iq-c-ap- J-ap-Å ap-l-½-z-'sc-bpw, "ln-µp-c-à- mâ I-Spw-Np-h- m-bn- oà- ' ti-c-f a- n-s\-bpw, "Zp-jv-S-ap-l-½-Z cm- -k³'am-sc-bpw, "I-dp- X-Sn-'bp-Å-h-cpw "N- p-ho-twm-sc -N-hn-«p- 'h-cpw "ip-²n-bn-ãm- a-e-bm-f-`m-j-bnâ {Ip-²n- -k-`y- Ä snm-ãp- -'h-cpw "A-Imbn I-S- v si-«n-s- n-\-i- p-å A-_-e-amsc ti-dn- n-sn- p- 'h-cpw "a-zw-s]-sp-am-\-t]m-  I-en-bmÀ- 'h-cpw "I-q-«n I-S-t m-aâ {]m- -hn³ ]n-s-i-sf Im-«p-t]m- ³-amÀ t]m-se' ]n- - n- o- p- -X-cw {Iq-c- m-cp-am-b am- n-f-am-scbpw \-ap- v I-ïp-ap-t«-ïn-h-cp- -Xv A-Xp-sImïm-Wv. Zp-c-h-Ø-bp-sS B-ap-J- nâ X-s Ip-am-c-\m-im³ ]-d-bp- -Xv "e-l-f-bp-ss hmbnâ \n- v A-Xn-sâ \m-hn-sâ ]-cp-]-cp- pw hoc- -Ãn-sâ aqà- -bpw \-Ã-h- -a-dn-ªv C-t mä i-i-en-x-am-bn sh-fn-bnâ h-an- -s -«n-cn- p- ln-µp- k-ap-zm-b's - p-dn-- m-w-tãm. 1957 ]p-d- p-h- D-dq-_n-sâ kp-µ-cn-ifpw kp-µ-c³-am-cpw F- t\m-h-en-sâ C-Xn-hr- w Np-cp-f-gn-bp- -Xv X-s 1921 se ae-_mà kac-im-e- v \nà-_-ô-a-x-]-cn-hà- -\- n-\v hn-t[-b-\m-bn kp-sse-am-\m-ti-ïn- h- p F- v km-{am-py-xz- n-sâ ap-kv -enw hn-tcm-[-s A-\- -c-sa-sp- p-i-bpw km-{am-py-xz- n-s\- Xn-cm-b k-a-c- nâ-\n- v am-s -gp-xn-s m- Sp- v ]n- n-cn-bp-i-bpw G-I-in-em-ß-I ln-µp C³-Uy F- kz-]v -\w km- m-xv -Icn- m³ ap-kv -enw hw-i-l-xy-sb e- y-ambn kzo-i-cn- p-i-bpw ln-µp-þ-ap-kv -enw k-lhà- n-xzw D-bÀ- n-sn- -Xn-\v Km-Ôn-sb sh-sn-sh- p sim-ãp-i-bpw sn-bv -X ln-µp-xz- n-\v, ln-µp- -fpw ap-kv -enw-i-fp-s-a- p- C³-Uy³ {]-P-I-sf kw-c- n- p-i-bpw sim-tfm-wn-bâ B-{I-a-W-Im-cn-I-tfm-Sv hn- «p-ho-gv -N-bn-Ãm-sX s]m-cp-xp-i-bpw sn-bv -X ssa-kqà kpâ-xzm³ A-\-`n-a-X-\m-Ip- -Xp X-s -bm-wv N-cn-{X- n-sâ Im-hy-\o-Xn. t\m-h-en-ìv ]-cn-n-b-s -Sp- p- tkm-hn-µ³ \m-b-cn-eq-ss-bm-wv. \m-b-cp-ss am- n-f-hn-tcm-[w kv-^p-cn- p- ka-c-ime -k-v-a-c-w-iä I-Ym- Imc-sâ X-s A-t_m-[-am-tWm A-tà F- - Xv XoÀ- -bm-bpw th-sd A-t\z-jn-t -ï-xm-wv. F- mâ A-Xv \-s Np-cp- n-b-xv \n-e-\n- n-cp- km-aq-lym- -co- - n-sâ {]-Xn- ^-e-\-sa- n-ep-am-im-sx X-c-an-Ã. t\m-h-enâ \n- p-å Xm-sg-s m-sp- n-cn- p- `m-kw, I-em-]-s kw-_-ôn- ln-µp hà-ko-b-hm- Zn-I-fp-sS Zp-jv-{]-N-c-W- -sf kw-_-ôn- tc-j- Iq-Sn-bm-Ip- p-ïv; t\m-h-en-ìn-sâ ]- w hy-à-am- p- n-sã- n-epw: "H-cp-\mÄ D- - v A-hÄ sx- n-\n- -dbnâ Nn- m-iq-\y-bm-bn-cn- p-i-bm-w-v. s]-s«- v Im-c-W-hÀ In-X- p-sim-ïv N-hn-«n- -b-dn-h- p hn-fn- p: "Ip- n- p-«o!' "Dw?' "A-h-c-Xm h-c-wp!' "B-cv?' "Jn-em-^- p-im-cv!' "B-cv?' "e-l-f- m-tc-bv. C-Ã-s ]- m-b- p-c-bn-te- p h- p-xp-s- n-sb-t m h- psh-t m H-s ti-«p.' e-l-f-sb kw-_-ôn- v F-¼m-Spw I-Y-IÄ \m-«p-¼p-d- -fnâ {]-N-cn- n-cp- p. Ip-f- -S-hp-I-fn-epw A-¼-e-ap-ä- pw ap- p-s]-cp-h-gn-i-fn-epw A-Xv NÀ- m-hn-jb-am-bn-«p-ïv. sim-e-bp-ss-bpw sim-å-bpss-bpw txm-ep-cn-b-en-sâ-bpw I-Y-I-fm-Wv {]-N-cn- n-cp- -Xv. ap- q-än- n-ezm-\w ln-µpkv-{xo-i-fnâ-\n- m-bn A-dp-\q-dn ]-cw ap-e-iä sn- n-sb-sp- -Xm-bn H-cp I-Y {]-N-cn- p. A-h h-gn-]m-sp-nn-c-«iq-«n-bn-«- Xp-t]m-se Iq-«n-bn-«n-cn- p-i-bm-wv. ]n-s F- q-än- n-ezm-\w aq- -cn-ª I-Y-bm-Wv {]-N-cn- -Xv. aq- p-iä \-jv-s-s -«-Xv ]p-cpj³-amà- m-wv. "Ip-tïm-«n A- m-so-ev a-\p-jy-t mep-sim-ïm-w-t{x sn-cp- p-ïm- p- -Xv!' Ip-f- -S-hn sh- v H-cmÄ ]-d-bp- -Xv ti-«p. "t\-tcm?' th-sdm-cmä A-Ûp-X-s -«p. "]n-s ]q-t m-«q-scm-s A-h-cv ]n-- Sn- -S- n-b-t{x. A-¼-e-sam-s \n-kv-im-c- -Ån-bm- n am-än!' "F-sâ Cu-iz-c³-am-sc!' "i-c-i-cm- v B-fp-I-sf ]n-sn- v amà-kw Iq-«p- p-ï-s{x.' "kà- m-cv C-Xp t\m- n-\nâ- mtwm?' "bp-²w \-S- p- p-ï-s{x. C- -se A- - ³ \m-bà N- -bnâ \n- p h- - t m F-s m-s I-Y-bm ]-d-ª-xv!' "I-en- h- p.' "I-en- ap-gp- p!' "tn-e- -em-]w t]m-se- -s 'þ- H- cmä X-sâ N-cn-{X-t_m-[w sh-fn-s -Sp- n. "F- n-\m C-h-cv ]p-d-s -Sp- -Xv?' "cm-pyw-]n-sn- m-\pw sim-å-b-sn- m-- \pw.' "amà-kw Iq-«p- -txm?' "A-h-scm-s am- n-f-am-c-tã?' (kp-µ-cn-i-fpw kp-µ-c³-am-cpw þ D-dq-_v) F- mâ Zp-c-h-Ø-bpw kp-µ-cn-i-fpw 24

23 - - kp-µ-c³-am-cpw _m- n-sh- p- kq-n-\- I-Ä- p t\-sc I- -S- m-xn-cn- p-t¼mä X-s, 1921\v tijw Ip-d-ª-Im-e-t - v \n-e-\n- kv-]à-[-bp-ss A- -co- - nâ \n pw "Sn p-thmà½-i-fnâ'\n pw Gsd-sbm pw hn-f-sh-sp- m³ ln-µp-xz-à- v ti-c-f- nâ I-gn-ªncp nã F- -Xv B-izm-k-t m-sp-iq-sn HmÀ-t -]-äq. A-Ô-am-b CkvemwhntZz-j- n-\v X-e-sh- p-sim-sp- m-xn-cn- p-hm-\p--å ]-Iz-X Im-Wn- ti-c-fo-bà, s]-cp-amä I-Y B-tLm-jn- \-½p-sS ]m-- c-¼-cy- n-\v a-ip-sw NmÀ- p-i-bm-wv sn-bv-x-xv. I-e- p-sh-å- nâ ao³ ]n-- Sn- m-\n-d- n-b hà-ko-b-hm-zn-i-fp-ss B-tcm-]-W- Ä- v kz- w Po-hn-X- n-eqss a-dp-]-sn \Â-Im³ ZoÀ-L-ho- -W-ap-Å t\-xr-xz- n-\v Io-gn ti-c-f-ap-kv-enw-iä- v I-gn-ª-Xm-Wv C- -c-sam-cp ]-cn-wn-xn F-fp- -am- n-b-xv. A-sX- m-bn-cp- m-epw, Ckvemwhn-tZz-j- n-\pw X-Zzm-cm ap-kv-enw hn-tcm-[- n-\pw h-f- q-dp-å a- -à ti-cf- n-tâ-sx- v XoÀ- pw- I-ep-jn-X-am-b kµà`- fnâ t]m-epw \-ap- v sx-fn-bn- m-\m-b-xv Nn-Ã-d t\-«-a-ã. (km-aq-xn-cn-bp-ss-bpw) ti-c-fw, ]-s I-gn-ª ImÂ\qäm-ïn\n-S-bn I-ïme-dn-bm- hn-[w am-dn-t m-bn-«p-sï- h-kv-xp-x-sb BÀ-s - n-epw \n-tj-[n- m³ I-gn-bp-tam? N-cn-{X- n-ep-s-\o-fw Im- p-kq- n- p-sh- v ti-c-fo-bà A-`nam-\n- p- a-tx-x-c {]-Xn-_-²-X-bp-sS en-äv-a-kv sä-ìv B-bn-cp- p hm-kv-x-h- nâ \-½p-sS NÀ- -I-sf I-hÀ-s -Sp- "eu Pn-lm-Zv' hn-hm-zw. hn-hm-l-]qà-h-{]-wb-sa- txm- n-hm-k-s -bpw Pn-lm-Zv F- A-Xn-hn-ip-²-am-b B-i-b-s -bpw hn-nn-{x-am-b co-xn-bnâ tnà- p-si-«n hà-ko-b-hm-zn-iä \nà-an- hn-e- -W-Zz-b- n-sâ ap-¼nâ {]-_p-² -a-e-bm-fn Hm-Om- \n- p-\n- -Xv \-½p-sS ]m-c-¼-cyw \-ap- v ssi-tam-iw h- -Xn-sâ G-ä-hpw i-à-am-b kq-n-i-am-bn-cp- n-tã? s]-cp-am-fn-sâ a-xwam-äw B-tLm-jn- -h-cp-ss ]n³-x-e-ap-d- mà- v a-x-]-cn-hà- -\ hmà- -IÄ ]p-- fn- p-xn-i-«-ep-ïm- n! a-e-_mà kacw t]m-ep-å I -ap- nâ \-S- kw-`-hs D-]-Po-hn- Du-lm-t]m-l- -sf sn-dp- p-\n- -hà- v XoÀ- pw km- Â-]n-- I-am-b Im-¼-kv Pn-lm-Zv hn-iz-k-\o-b-am-bn txm- n! Im-a-{`m- -\m-b \-_n(-k)-sbhn-hm-l-]qà-h-{]-w-b-sa- txm- n-hm-ks -bpw Pn-lm-Zv F- A-Xn-hn-ip-²-am-b B-i-b-s -bpw hn-nn-{x-am-b co-xn-bnâ tnà- p-si-«n hà-ko-b-hm-zn-iä \n À-an- hn-e- -W-Zz-b- n-sâ ap-¼nâ {]-_p-² -a-e-bm-fn Hm-Om-\n- p-\n- -Xv \-½p-sS ]m-c-¼-cyw \-ap- v ssi-tam-iw h- -Xn-sâ G-ä-hpw i-à-am-b kq-n-iam-bn-cp- n-tã? s]-cp-am-fn-sâ a-xw-am-äw B-tLm-jn- -h-cp-ss ]n³-x-e-ap-d- mà- v a-x-]-cn-hà- -\ hmà- -IÄ ]pfn- p-xn-i-«-ep-ïm- n! a-e-_mà kacw t]m-ep-å I -ap- nâ \-S- kw-`h-s D-]-Po-hn- Du-lm-t]m-l- -sf sn-dp- p-\n- -hà- v XoÀ- pw km- Â-]n- I-am-b Im-¼-kv Pn-lm-Zv hn-iz-k-\o-bam-bn txm- n! bpw \-_n(-k)-bnâ \n- v {]-tnm-z-\-apäsim-ïv `m-c-xmw-_-sb am-\-`w-k-s -Sp- n-b _m-_-dn-s\-bpw C-cp-h-sc-bpw am-xr-i-bm- n a-e-_m-dn-se ln-µp-kv-{xo-i-sf I-S- p-]n- -Sn- am- n-f-sb-bpw kw-_-ôn- v H- -sh- hnj-hm-tdm-e-i-sf AÀ-ln- p- A-h-Ú-tbmsS N-h-äp-Ip-«-bn-te-s -dn-ª km- -c-kp-µc-a-e-bm-fn- v, th-«- m-c-\m-b ap-kv-enw ]p-cp-js\-bpw C-c-bm-b ln-µp-kv-{xo-sb-bpw kw-_- Ôn- ]p-xn-b -sh-fn-]m-sp-iä ]-Yy-am-bn- oà- p! lmzn-bsb F³.-sF.F shdpsx hn«mepw ae-bmfn s]mxp-t_m[w shdpsx hnspsa v txm p- n-ã. F-hn-sS-\n- m-wv \-_n (-k)-tbm-spw ap-k-v-enw-i-tfm-sp-ap-å sh-dp- v ^mjnkw/ckv-emtamt^m_nb km-aq-xn-cn-bp-ss \m-«n-te- v Ip-Sn-tb-dn-b-Xv? F- -s\-bm-wv A-Xv h-fà- -Xv, ]-SÀ- -Xv, C- -s Zp-c-h-Ø-bn-se- n-t À- -Xv? ]-Xn-\- mw \q-äm-ïn-sâ A-h-km-\ ]m- -Z- nâ t]mà- p-ko-kv A-[n-\n-th-iw \-S- p- -Xp-h-sc-bp-Å km-aq-xn-cn-`-c-w- n-\p Iogn-em-Wv ti-c-f-ap-kv-enw-iä A-h-cp-sS N-cn- {X- n-se kp-hà-w-im-e-l-«w B-kz-Zn- -Xv F- v ]-d-bmw. "a-e-_m-dn-â A-t m-f-an-t mfw [m-cm-f-ap-å C-hÀ (ap-kv-enw-iä) \m-sn-sâ a- nâ D-d- - th-cp-i-fp-å-h-cm-wv. C-hn-Sp-s cm-py- -fn-epw {]-tz-i- -fn-ep-am-bn ]-c- p-in- S- p- A-hÀ P-\-kw-Jy-bn A- n-sem- p-ïm-hp-sa- v F-\n- v txm- p- p. A-hÀ k-¼- -cm-wv, \-à -\n-e-bnâ I-gn-bp- -h-cm- Wv. F-Ãm I-S I- -h-s-hpw I-S bm-{x-bpw A-h-cp-tS-Xm-Wv. C-Xn-\m-se-Ãmw t]mà- p-kokp-imà C- y- I-sï- n-bn-cp- n-sã- nâ a-e-_mà aq-dp-i-fp-ss(-ap-kv-enw-i-fp-ss) I- n-em- Ip-am-bn-cp- p' F- v ]-Xn-\m-dmw \q-äm-ïnâ ti-c-f- n-se- n-b t]mà- p-ko-kv D-tZym-K- س Zp-hm-À-s _mà-t_m-k(duverte Barbosa) F-gp-Xn-b-Xn \n- pw A- v apkv-enw-i-fp-ss km-aq-ln-i \n-e F- p-am-{xw A-kq-bmÀ-l-am-bn-cp- p-sh- v Du-ln- m-hp- - tx-bp-åq. hn-tz-i-hym-]m-cw t]m-se- -s, km-aq-xn-cn-bp-ss \m-hn-i-tk-\-bp-ss \n-b-{ - W-hpw ap-kv-enw-i-fp-ss I- n-em-bn-cp- p. ap-kvenw-i-fpw km-aq-xn-cn-bpw X-½n- \n-e-\n- ncp- an-i- ku-lr-zw Im-c-Ww, km-aq-xn-cn H-cp ap-kv-enw cm-pm-hm-sw- [m-c-w-t]m epw A- v bq-tdm-]y³ cm-py- -fnâ hym-]n-- n-cp- p. A- m-e- v ti-c-f- n-se k-am- c-k-ap-zm-b- -fnâ "F- w si-ïpw h-en- w sim-ïpw {In-kv-Xym-\n-I-fm-bn-cp- p ap- nâ F- n-epw G-ä-hpw kzm-[o-\-i-àn-bp-å-hà ap-k-v-enw-i-fm-bn-cp- p' F- kà-zmà si.-fw. ]-Wn- -dp-ss {]-kv-xm-h-\ Cu h-kv-xp-x-i-sfsb-ãmw ]-cn-k-wn- p-sim-ïp-å-xm-wv. C- -c-sam-cp ap-kv-enw ]-dp-zo-k-bn-te- m- Wv 1498 hm-kv-tim U Km-a A-[n--\n-th-i- nsâ I- -e-sp- n- -Xv. t]m-à- p-ko-kp-im-c-\pwtdm-a³ I-t m-en- -\p-am-b Km-a Im- m-sv h- n-d- n-b-xv ti-h-e-am-b I- -h-s- p- -I/ cm-jv-{so-bm-[n-im-cw e- yw -sh- p-sim-ïm-bncp- n-ã amà- v ]-Xn-s\m- mw Xn- -Xn \nt m-fm-kv A- m-a³ F- Hu-tZym-Kn-I \m-a- nâ amà-]m- -bm-bn Øm-\-ta-ä IÀ-Zn-\mÄ txm-a-kv ]-sc- p-t -Ãn XpÀ- n-i-fp-ss ap-t - ä- n-sâ ]-Ým- -e- nâ 1454 \-S- n-b F-«mw Ip-cn-ip-bp-²m-lzm-\- n-\v {]-Xyp- -c- 25

24 am-bn-s m-ïp-iq-sn-bm-wv t]m-à- p-ko-kp-imà ]-Xn-\- mw \q-äm-ïn-â hn-hn-[ ap-kv-enw \m-sp- I-fn-te- v A-[n-\n-th-i- Ä kw-l-sn- n- -Xv. C³-Uy-h-sc-bp-Å cm-py- Ä ]n-sn- -S- m-\p- Å hn-ti-jm-[n-im-c-hpw t]m- v t]m-à- p-ko-kv cm-pm-hn-\v \Â-In-bn-cp- p. ti-c-f- n-se ap-kv-enw ap-t m- m-h-ø-sb e- yw sh- p-sim-ïp-å Ip-cn-ip-]-S-bm-fn-I-fm-bn-cp- p Km-a-bpw Iq-«-cp-sa- v km-cw. ti-c-f- n-te- v I-S- p-h-cp- -Xn-\v sxm-«p-ap-¼m-wv, 1492Â, t]m- À- p-ko-kp-imà ap-kv-enw kv-s]-bv-\n-sâ A-h-km- \-s ti-jn- m-bn-cp- {Km-\-U B-{I-an- p Io-gv-s]-Sp- n-b-xv. {Km-\-U-bn-se _-\q A-lvaÀ `-c-w-iq-s-s A-Xn-sâ A-h-km-\-s {]-Xn-\n-[n-bm-bn-cp- A-_q-A-_v-Zn-Ã-sb ]pdw-x-ån \n-ew-]-cn-im- n kv-s]-bv-\n-â F- «p-\q-äm-ïp-im-ew \o-ïp-\n- ap-kv-enw `-c- W-s I-Ym-h-ti-j-am- n-b t]mà- p-ko-kv ssk-\y- n-sâ kv-s]-bv³ bp-²m-\- -c \-S- ]-Sn-IÄ ]-d- n-a-\-ên-se Ip-cn-in-sâ h-ep- w Ir-Xy-am-bn a-\-ên-em- n- -cp- -Xm-Wv. A-d- _n `m-j ]Tn- p- -Xpw kw-km-cn- p- -Xpw Ip-ä-I-c-am-bn {]-Jym-]n- -s -«p. {In-kv-Xp-a-Xw kzo-i-cn- m³ P-\- -sf \nà-_-ôn- p. hnk-½-xn- B-bn-c- -W- n-\v ap-kv-enw-i-sf sim-s m-sp- n. ]-e-sc-bpw Po-h-t\m-sS Np-s«- cn- p. e- - -W- n-\p ap-kv-enw-i-sf \m-«nâ \n- v ]p-d- m- n. aq- p-e- -t m-fw t]à- v kz-bw \m-sp-hn-«p-t]m-ti-ïn-h- p. A-h-ti-jn- -hà- v a-c-ww `-b- v {In-kv-Xp-a-Xw kzo-i-cnt -ï K-Xn-bp-ïm-bn. kv-s]-bv-\n-se ap-kv-enw th-«-bp-ss lmw-kv Hm-hÀ Xo-cp- -Xn-\p-ap-¼v ti-c-f- n-se- n-b Km-a-bp-sS-bpw k-l-{]-hà- -I-cp-sS-bpw ap- Jym-P-ï-I-fn-sem- v kzm-`m-hn-i-am-bpw apkv-enw ]o-u-\-am-bn-cp- p. A-Im-c-W-am-bn ap-kv-enw-i-sf aà-zn- p-i, ]-cn-l-kn- p-i, sn-fn-bpw sh-å-hpw I-S- p-t]m-ti-ï Ø-e- -fnâ ap-kv-enw-i-sf hm-l-\-am-bn D-]-tbm-Kn- p-i, ap-j- pw i-co-c- n-epw Xp- p-i, I- h-s-bm-{x-bpw l-öv bm-{x-bpw \n-tcm-[n- p-i, km-[-\- Ä sim-å-b-sn- p-i, hm-l-\- Ä ]n-sn- p-]-dn- p-i, ap-kzv-l-^p-i-fpw hn-ip-² {K-Ù- -fpw N-hn-«n-t - p-i-bpw A-án- nc-bm- p-i-bpw sn- p-i, B-cm-[-\m-e-b- Ä A-ip-²-am- p-i, a-x-hn-cp-²-am-b {]-kv-xm-h-\ -I-Ä- v \nà-_-ôn- p-i, {In-kv-Xy³ kv-{xo- I-sf A-Wn-bn-s m-cp- n ]-«-W- n-eq-ss \-S- n ap-kv-enw kv-{xo-i-sf {In-kv-Xp-a-X- n-te- v B-IÀ-jn- m³ {i-an- p-i, l-öv XoÀ-Ym-S-I-sc h-[n- p-i, ap-kv-enw-i-sf \-_n-hn-tzz-j-hp-am-bn Du-cp-Np-än-b t]mà- p-ko-kv I-t m-en- m an-j-\-dn-amà, tic-f- n-se {In-kv-Xym-\n-I-fn i-à-am-b kzm-[o-\-am-wv sn-ep- n-b-xv se D-Zbw-t]-cqÀ kp-\-l-tzm-kn-s\-bpw Xp-S-À- p \-S- Iq-\³ Ip-cn-ip-k-Xy-s -bpw Xp- SÀ- v kp-dn-bm-\n(-amà-t m-am) k-`- m-cmbn-cp- ti-c-f- n-se {In-kv-Xym-\n-I-sf HmÀ- -tum-iv-kp-im-cpw (bm-tim-_m-b) tdm-a³-i-t m-en- -cp-am-bn s\-sp-si- n-fà- m-\pw _-lp-`q-cn-]- w C-S-h-I-I-sf-bpw X- -fp-ss a-x-ho- -W-aw-Ko-I-cn- p- tdma³-i-t m-en- -cp-ss Iq-sS \nà- m-\pw t]mà- p-ko-kp-imà- v I-gn-ªp. N- -e-bnâ _-Ôn- n- v a-xn-h-cp-thm-fw aà-zn- p-i-bpw h-en- n-g- v hnâ-]-\- m-bn A- m-sn-iä-txm-dpw sim-ïp-\-s- p-i-bpw sn- p-i, {In-kv-Xym-\n-bm-Im³ \nà-_-ôn- p-i Xp-S- n-b-h \n-xy-kw-`-h- -fm-bn amdn-sb- m-wv Xp-lv-^-Xp ap-pm-ln-zo³ C-Xpkw-_-Ô-am-bn tc-j-s -Sp- n-bn-cn- p- -Xv. {_n-«o-jp-im-c-\m-b hn-ãyw tem-k-\pw t]m- À- p-ko-kp-im-cp-ss a-x-aà-z-\-s H-cp N-cn-{Xh-kv-Xp-X-bm-bn X-sâ hn-jym-x-am-b a-e-_mà am-\z-en-â A-Ko-I-cn- p- p-ïv. Km-a-bp-sS ]n- ³-Km-an-bm-bn 1500 ti-c-f- n-se- n-b t]m- À- p-ko-kv Iym-]v-ä³ I-{_m-fn-t\m-Sv t]m- À- p-ko-kv cm-pm-hv \nà-tz-in- -Xv km-aq-xncn-tbm-sv ap-kv-enw-i-sf cm-py- p-\n- v ]p-- d- m- m-\m-h-iy-s -Sm-\m-bn-cp- p. 1502 Km-a-bp-sS c-ïmw h-c-hn-t\m-s-\p-_-ôn- v t]m- À- p-ko-kp-imà ap-kv-enw-i-tfm-s-cn-iw XoÀ- -Xv I- q-cn-\-sp- am-sm-bn-bnâ l-öv I-gn-ªv a-s- n-h-cn-i-bm-bn-cp- XoÀ-Ym-S-I- - -en-\v Xo-sh- p-sim-ïm-wv. kv-{xo-i-fpw Ip-«n-I-fp-a-S- w 240 t]-tcm-f-ap-ïm-bn-cp- bm-{xn-i-sc N- -e-bnâ _-Ôn-- -ti-j-am-wv Cu {Iq-c-hn-t\m-Zw A-c-t -dn-b-xv. ti-c-f- n-se ap-kv-enw kv-{xo-i-sf _-emâ-kw-kw sn-bv-xv A-h-cn \n- p-ïm-ip- B -Ip-«n- I-sf {In-kv-Xym-\n-I-fm- n h-fà- n ap-kv-enw hn-cp-² t]m-cm-«- Ä- p-]-tbm-kn- p-i-sb- ss]-im-nn-i-x-bpw t]mà- p-ko-kp-im-cnâ \n- p-ïm-bn. F- n-t\-sd ]-d-bp- p, sim- n-bn-epw Nm-en-b- pw t]mà- p-ko-kp-imà tim-«si-«n-b-xv A-hn-S- -fn-se ap-kv-enw ]-Ån-IÄ X-IÀ- p-sim-ïv k-am-l-cn- I- Ãpw a-c-hpw D-]-tbm-Kn- m-bn-cp- p! tkm-h Io-g-S- n-b ti-jw t]mà- p-ko-kv ssk-\y-\mb-i-\m-bn-cp- AÂ-_p- À- v F-gp-Xn-b-Xn- {]-Im-c-am-Wv: "a-cn- ap-kv-enw-i-fp-ss F- w B-dm-bn-c- nâ I-hn-bpw. A- -\-sbm-cp a- lm-ir-xyw `w-kn-bm-bn sn-bv-xp-xoà- p.' t]m- -À- p-ko-kv cm-pm-hn-\v, "a- \-in- n- p-hm³ Rm- \m-{k-ln- p- p' F- m-wv _p- À- v I-s gp-xn-b-xv. a-em- B-{I-a-W-t m-s-\p-_-ôn- v A-t±-lw ]-«m-f- m-tcm-sv ]-d-ªp: "Cu cm- Py- p-\n- pw ap-kv-enw-i-sf ]p-d- m- p- - Xpw H-cn- -epw D-W-cm- -hn-[w ap-l-½-zn-sâ hw-i-p-cn-se B-th-im-án si-sp- p- -Xpw \n- Ä ssz-h-t m-sp-sn- p- G-ä-hpw h-enb tk-h-\-am-bn-cn- pw.' _p- À- n-sâ-bpw I-{_m-fn-sâ-bpw Km-abp-sS-bp-sa-Ãmw ap-kv-enw-hn-cp-² \-S-]-Sn-IÄ, Ipcn-ip-bp-² am-\-kn-im-h-ø-bp-ss kzm-`m-hn-iam-b _-lnà-kv-^p-c-w- -fm-bn-cp- p. ap-kv-enw -I-sf _-ew {]-tbm-kn- v am-tam-zo-k ap- p- I t]mà- p-ko-kv A-[n-\n-th-i- n-sâ {] m-y-an-im-p-ï-i-fn-sem- m-bn am-dn-b-xv A-XpsIm-ïm-Wv. I-{_mÄ km-aq-xn-cn- p ap-¼nâ sh- B-h-iy- -fn-sem- v X-t m-ssm- w F- n-b A- v {^m³-kn-kv- ³ k-\ymkn-am-à- p-th-ï a-x-{]-nm-c-w ku-i-cy- -fm-bn-cp- p-sh- -Xv G-sd {i-t²-b-am-wv. a-x-{]-n-c-w- n-\p-å amà-kw \-_n-\n-µ-bmsw- v, Ip-cn-ip-bp-² a-\x-im-kv-{xw ]- n-sp- F-Ãm bq-tdm-]y³-am-sc-bpw t]m-se, t]m- À- p-ko-kp-im-cpw hn-iz-kn- n-cp- p. ap-l-½-zv \-_n-sb A-h-tl-fn- p-i, t]mà- p-ko-kp-imcp-ss Zn-\-N-cy-I-fn s]-«n-cp- p-sh- m-wv ssk-\p-±o³ a-jv-zqw c-ïm-a³ km- y-s -Sp- p- -Xv. ti-c-f- n-se Ckvemw shdn-bp-ss B-cw-`w, H-cp ]-s, C-hn-sS \n- m-wv. C-t m Ä D- -Øm-bn-em-bn-cn- p- Ckvemw hntcm[ - n-\v X-e-sh- p-sim-sp- p- -hà b-ymà-y- nâ am-tdm-s-w- p- -Xv Km-a-bp-sS ss]-xr- I-s -bm-wv, km-{am-py-xz- n-sâ-bpw A-[n- \n-th-i- n-sâ-bpw ss]-xr-iw! \-_n-hn-tzz-j-hp-am-bn Du-cp-Np-än-b t]m- À- p-ko-kv I-t m-en- m an-j-\-dn-amà, ti-c-f- n-se {In-kv-Xym-\n-I-fn i-à-am-b kzm-[o- 26

25 \-am-wv sn-ep- n-b-xv se D-Z-bw-t]- cqà kp-\-l-tzm-kn-s\-bpw Xp-S-À- p \-S- Iq-\³ Ip-cn-ip-k-Xy-s -bpw Xp-SÀ- v kpdn-bm-\n(-amà-t m-am) k-`- m-cm-bn-cp- ti-c-f- n-se {In-kv-Xym-\n-I-sf HmÀ- tum-iv-kp-im-cpw (bm-tim-_m-b) tdm-a³-it m-en- -cp-am-bn s\-sp-si- n-fà- m-\pw _-lp-`q-cn-]- w C-S-h-I-I-sf-bpw X- -fpss a-x-ho- -W-aw-Ko-I-cn- p- tdm-a³-it m-en- -cp-ss Iq-sS \nà- m-\pw t]m À- p-ko-kp-imà- v I-gn-ªp. Ckvemw-hntcm-[w ti-c-f- n-se ss{i-kv-x-h-k-aql- n-te- v DuÀ- n-d- n-b-xnâ Cu kw-`-h-hn-im-k- Ä Im-cy-am-b ]- p-hln- n-«p-ïm-i-ww. t]mà- p-ko-kp-imà- p ti-jw U- p-im-cpw A-Xn-s\-- p-sà- v {_n- «o-jp-im-cpw ti-c-f- n-te- v h- p. {_n-«ojp-imà I-t m-en- m-hn-tcm-[n-i-fm-b s{]m-- «-Ìâp-Im-cm-bn-cp- p. ]-s, Ckvemw --hn-tzz-j- nâ A-hÀ I-t m-en- -tc- mä H-«pw ]n- n-em-bn-cp- n-ã. ]-Xns\-«mw \q-äm-ïn-sâ A- y- n-epw ]-s m³-]-xmw \q-äm-ïn-sâ B-Zy-- n-epam-wv {_n-«o-jv `-c-w- n-sâ X-W-ep-]- tbm-kn- p-sim-ïp-å s{]m«-ìâv an-j-\-dn {]-hà- -\w ti-c-f- nâ k-po-h-am-ip- - Xv. ti-c-f- n-ep-s-\o-fw \-_n-`-õ-\-{]-`mj-w- Ä \n-à-h-ln- p-i-bpw ^m-ï-dpts-x-s- -ap-å \-_n-hn-aà-i-\-{k-ù- Ä hn-x-c-ww sn- p-i-bpw sn-bv-xv ss{ikv-x-h k-aq-l- nâ \-_n-hn-tzz-j-hpw ap-kv-enw-k-ap-zm-b- nâ B-ß-\n-µm-]-cam-b A-]-IÀ-j-X-bpw h-fà- m³ A-hÀ {i-an- p. N-cn-{X-]-Þn-X-\m-b tum. Fw.- Kw-Km-[-c-sâ hm- p-iä I-S-sa-Sp- m-â, ""A- m-e- v a-e-_m-dn-se {Km-a- -fn-epw sn-dp-]-«-w- -fn-epw B-fp-IÄ Iq-Sp- n-s- v {In-kv-Xp-a-X-{]-Nm-c-IÀ a-x-{]-`m-j-ww \-S- n-bn-cp- p. {In-kv-Xp-a-X-s - p-dn- p-å e-lp-te-j-i-fpw A-hÀ hn-x-c-ww sn-bv-xp-t]m- p. {]-kw-k- n-epw F-gp- n-epw A-hÀ C-kv-emw a-x-s h-f-sc hn-ir-x-am-bn Nn-{Xo-I-cn- p-i-bpw {In-kv- Xp-a-Xw kzo-i-cn- m³ ]m-h-s -«-h-sc t{]-cn- n- p-i-bpw sn-bv-xn-cp- p.'' (aàn X -fpss k¼qàw IrXn-IÄs -gp-xnb Ah-Xm-cn-I) ti-c-fo-b km-aq-lym- -co- - nâ A-t -h-sc ]-cn-e-kn- p-\n- n-cp- km-ap-zmbn-i ku-lmà-z- n-sâ ]q-\n-em-hn-s\ t]m À- p-ko-kv \-_n-\n-µ-bp-ss I-cn-ta-L- Ä a-d- m-\m-cw-`n- \nà-wm-b-i k-µ-à-`- nâ, a-e-bm-fn ap-kv-enw-i-fp-ss G-ä-hpw h-en-b {]-Xn-k-Ôn ssh-úm-\n-i-am-b ZpÀ-_-em-h-Ø-bm-bn-cp- p. \-_n-hn-a-à-iti-c-fo-b km-aq-lym- -co- - nâ A-t -h-sc ]-cn-e-kn- p-\n- n-cp- km-ap-zm-bn-i ku-lmà-z- n-sâ ]q- \n-em-hn-s\ t]mà- p-ko-kv \-_n-\n- µ-bp-ss I-cn-ta-L- Ä a-d- m-\mcw-`n- \nà-wm-b-i k-µ-à-`- nâ, a-e-bm-fn ap-kv -enw-i-fp-ss G-ä-hpw h-en-b {]-Xn-k-Ôn ssh-úm-\n- I-am-b ZpÀ-_-em-h-Ø-bm-bn-cp- p. \-_n-hn-a-à-i-\- n-sâ A-[n-\n-th-i bp-àn-sb Xp-d- p-im-wn- m³ {]m -]v -Xn-bp-Å ]-Þn-X- m-tcm A- -cw ]-Þn-X- m-sc hmà-s -Sp- m-\p-å hy-h-øm-]n-x-am-b a-x-]-t-\ im-e- I-tfm A- v ap-kv -enw-ti-c-f- n-epïm-bn-cp- n-ã. ^mjnkw/ckv-emtamt^m_nb \- n-sâ A-[n-\n-th-i bp-àn-sb Xp-d- p- Im-Wn- m³ {]m-]v-xn-bp-å ]-Þn-X- m-tcm A- -cw ]-Þn-X- m-sc hmà-s -Sp- m-\p-å hy-h-øm-]n-x-am-b a-x-]-t-\ im-e-i-tfm A- v ap-kv-enw-ti-c-f- n-ep-ïm-bn-cp- n-ã. ]-Xn-\m-dmw i-x-i- nâ ssi-jv ssk- \p-±o³ a-jv-zqw H- m-a-³ (1467-þ1522) s]m- - m-\n-bnâ a-x-þ-`u-xn-i hn-j-b- -fp-ss A- [ym-]-\w k-a-\z-bn-- n- p-sim-ïv Øm-]n- Pp-ap-A- v ]-Ån-bpw ]-Ån ZÀ-kpw {]-iv-\-]- cn-lm-c- n--\p-å hn-¹-h-i-c-am-b H-cp ImÂ-shbv- m-bn-cp- p-sh- n-epw A-Xn-\v Im-cy-am-b ]n- ³-Xp-SÀ- -I-fp-ïm-bn-Ã. A-[n-\n-th-iw k-ap-zm-b- n-sâ km-¼- n-i-þ-km-aq-ln- I-þ-kmw-kv-Im-cn-I `-{Z-X-I-sf I-hÀ-s -Sp- -txm-ss, {]-Xn-tcm-[- n-sâ Du-  ssh-úm-\n-i \-thm- m-\- nâ \n- v A- \n-hm-cy-am-b ssk-\n-i sn-dp- p-\nâ-]n-te- p-am-dn. a-jv-zqw H- m-a-sâ ]u-{x³ ssi-jv ssk-\p-±o³ a-jv-zqw c-ïm-a³ (-P-\-\w 1531), km-aq-xn-cn-bp-ss-bpw C³-Uy- p ]p-d- p-å ap-kv-enw cm-pm- - m-cp-ss-bpw t\-xr-xz- n- \p Io-gn _-lp-a-x-s]m-xp-k-aq-l-- n-sâ `m-k-am-bn \n- p-sim-ïv \n-b-x-am-b ssk- \n-i-ap-t -äw \-S- n t]m-à- p-ko-kp-im-sc Xp-c- m³ Xp-lv-^-Xp ap-pm-ln-zo³ F- {K-Ù- n-eq-ss ap-kv-enw-i-tfm-sm-lzm-\w sn-bv-xxnsâ kml-ncyw CXm-bn-cp- p. a-jv-zqw H- m-a³ A-t±-l- n-sâ Po-hn-X-Im-e- L-«- nâ X-s ssk-²m- n-i _o-pm-hm-]w 27

26 - Ip-ªm-en-a-c- mà-am-cp-ss t\-xr-xz- nâ \q-äm-ïp-im-ew t]mà- p-kokp-im-tcm-sv [o-tcm-zm- -am-bn s] m-cp-xn-\n-s - n-epw ti-c-f-s km-aq- Xn-cn- `-c-w- n-sâ kp-hà-w-im-e-l- «- n-te- v Xn-cn- p-sim-ïp-t]m-im³ ap-kv-enw-ssk-\n-ià- v I-gn-ªnÃ. sim-tfm-wn-bâ i-àn-i-fp-ss ]p Xn-b ti-c-f- nâ ap-kv -enw-k-ap-zm-bw]n- t m- - m-cm-b IÀ-j-I- p-sn-bm³am-cm-bn P- n-am-cp-ss-bpw K-h -saânsâ-bpw ZpjvS l-kv -X- -fnâ In-S- v DuÀ-²-izm-kw h-en- p. n-sâ Zp-c- w A-tXm-Sp-Iq-Sn ]qà-w-amhp-i-bm-bn-cp- p. {_n-«o-jv `-c-w- n-sâ k-i-e H- m-i-i-fp-ap-]-tbm-kn- p-å s{]m-«- Ìâv \-_n-\n-µ A-c- p-x-ià- -sh ap-kv-enw \Â-In-bn-cp- sim-tfm-wn-bâ hn-cp-² cm-jv- {So-b \n-e-]m-sp-i-sf hn-]p-eo-i-cn- m-wv a-jv- Zqw c-ïm-a³ C- -c-sam-cp k-a-c-]-²-xn apt m-«p-sh- -Xv. Ip-ªm-en-a-c- mà-am-cp-ss t\-xr-xz- nâ \q-äm-ïp-im-ew t]mà- p-ko-kp-imtcm-sv [o-tcm-zm- -am-bn s]m-cp-xn-\n-s - nepw ti-c-f-s km-aq-xn-cn- `-c-w- n-sâ kp-hà-w-im-e-l-«- n-te- v Xn-cn- p-simïp-t]m-im³ ap-kv-enw-ssk-\n-ià- v I-gn- ªnÃ. sim-tfm-wn-bâ i-àn-i-fp-ss ]p Xn-b ti-c-f- nâ ap-kv-enw-k-ap-zm-bw ]n-- t m- - m-cm-b IÀ-j-I- p-sn-bm³-am-cm-bn P- n-am-cp-ss-bpw K-h -saân-sâ-bpw ZpjvS l-kv-x- -fnâ In-S- v DuÀ-²-izm-kw h-en- p. a-jv-zqw Ip-Spw-_w ]-Xn-\m-dmw \q-äm-ïnâ ap-t m-«p-sh- {]-Xn-tcm-[- n-sâ ssh- Úm-\n-I-hpw ssk-\n-i-hp-am-b X-e- -fpss B-ßm-hv {_n-«o-jv Im-e-L-«-am-b-t mtg- pw ]qà-w-am-bpw tnmà- p-t]m-bn. s]m-- m-\n-bn-se ssh-úm-\n-i hn-¹-h- n-sâ ]m-c-¼-cy-a-h-im-i-s -Sm-\p-ïm-bn-cp- tic-f- n-se {_n-«o-jv-im-e ]-Ån-Z-À-kp-IÄ k-ap-zm-b-s ssh-úm-\n-i-am-bn ]n-- t m-«-sn- n- p-i-sb- ssh-cp-[y-]qà-w-hpw {]-Xn-tem-a-I-c-hpw ZuÀ-`m-Ky-I-c-hp-am-b hn- Nn-{X-Zu-Xy-am-Wv G-sä-Sp- -Xv. C-kv-emw hn-cp-²-am-b kzq-^o/io-b A-Ô-hn-izm-k- Ä {]-N-cn- n- v Nn- m-ap-c-sn- n-sâ-bpw ]n-- n-cn- ³ bm-ym-kv-yn-xn-i-xz- n-sâ-bpw I-cn-¼p-X- p-iä- -I- v k-ap-zm-b-s D-d- n- n-s- n-b-xn-\p ]p-d-sa, a-e-bm-fw-þ- Cw- o-jv `m-j-iä ]Tn- p- -Xn \n- pw k-ap-zm-bmw-k- -sf X-S-bm-\pw ]-Ån-ZÀ-kp- I-fn \n- p ]p-d- n-d- n-b "]-Þn-X-³amÀ' [r-jv-s-cm-bn. X-Zv-^-e-am-bn, Ckvemw hnaài-ià- v a-dp-]-sn ]-d-bm-\p-å ss[-j- Wn-I aq-e-[-\-t m-ssm- w Ah-cp-sS `m-j -a-\-ên-em- m-\p-å A-Sn-Øm-\ ti-jnbpw ap-kv-enw-iä- -\y-am-bn. anj-\-dn-amà ]-d-ªp-sim-ïn-cn- p- -sx- m-sw- v {Kln- p-hm³ I-gn-bm- H-cp k-ap-zm-b- n-\v AhÀ v ^-e-{]-z-am-b a-dp-]-sn \Â-Im³ I-gn-bp- -sx- -s\? a-dp-h-i- v, hy-h- Øm-]n-X `-c-w-iq-s- Ä- p-io-gn-â B-kq- {Xn-X-am-bn \-S- -W-sa- v a-jv-zq-ap-amà \n-àtz-in- A-[n-\n-th-i-hn-cp-² km-bp-[ t]m- -cm-«w, hy-àn-i-fp-ss-bpw sn-dp-kw-l- -fp-ss-bpw B-ß-l-Xym-]-c-am-b F-Sp- p-nm-«- -fm-bn h-gn-sx-än. A-[n-\nth-iw I-i- n-sb-dn-ª H-cp k-ap-zm-bk-ap-zm-bw Cw- o-jv \n-jn-²-am-bn {]-Jym-]n-- v Xn-I-ª cm-jv-{so-b hn-uv-vn- - -fm-bncp- I-em-]- -fn-te- v {]-Xn-I-c-W-s Np-cp- n- -f-ª-xv F- p-am-{xw B-ß-l- Xym-]-c-am-bn-cp- n-ã! ZuÀ-`m-Ky-I-c-am-b Cu km-l-n-cy- n-sâ G-ä-hpw h-en-b km-aq-ln-i {]-Xym-Lm-Xw, Cu te-j-i³ a-\-ên-em- pt -S-t m-fw, ap-kv-enw hn-i-zo-i-c-w- -fp-ss A-`m-h- nâ ti-c-fo-b s]mxp-k-aq-l nsâ A-t_m-[w A-[n-\n-th-iw hn-x-c-ww sn-bv-x Ckvemw hn-tzz-j- n-\v sn-dn-btxm-xn-se- n-epw A-Sn-s -«p-sh- -Xm-Wv. tic-fo-b s]m-xp-a-\-ên-s\ a-x-ssa-{xn-bp-ss `q-x-im-e- p-\n- v C-kv-emw hn-tzz-j- n-sâ Im-ep-jy- n-te- v ]-dn- p-\-sm-\p-å km-{am- P-y-Xz-]-cn-{i-a- -fp-ss `m-kn-i-am-b hn-p-bw Iq-Sn-bm-bn-cp- p b-ymà-y- nâ C-Xv. F mâ Hcp Imcyw ad- p-iq-sm. C-{]-Im -cw \m-ep-\q-äm-tïm-fw Im-ew t]mà- p-ko-kvþ-{_n-«o-jv \-_n-\n-µ-ià A-c- p-x-ià- ti-c-f- n-sâ a- n-em-wv 1921 a-e-_mà kac-ap-ïm-ip- -Xv. F- n-«pw AXn \n- v hn-f-sh-sp- m³ ln-µp-xzà- v I-gn-ªn-à F- p-]-d-ªmâ A-Xn-sâ-bÀ-Yw, ^m-jn-ìp-i Ä- p-th-ïn Ckvemw-hn-cp-²-X-bp-sS \ne-sam-cp- p-i F- sim-tfm-wn-bâ Zu- Xyw ti-c-f- nâ, hn-in-jym C-hn-Sp-s ln-µp k-aq-l- nâ ]qàw-amb hnpbw IïnsÃ- p-x--s b-mwv. F- mâ {_n-«-\pw t]mà- p-k-epw ]-cm-p-b-s -«n-s- v, A-tacn- 1947\p ti-jw hn-p-bn- p-sh- -Xm-Wv 28

27 -- \-½p-sS Zp-c- w. tim-f-\n-hm-gv-n- m-e- v sh-å- m-c³ sxm-«-sp- p\n- v Ip- n-sh- m-s\m-cp- n-b Ckvemw hn-tzz-j- nâ \n- v Ip-X-dn-tbm-Sm³ I-gn-ª a-e-bm-fnsb, kzm-x-{ ym-\- -cw `q-j-þ- -Ä- - p-d- n-cp- p-sim-ïv Ckvemw hn-cp-²-xbn-te- v amà-kw Iq-«m³ A-ta-cn- - m-c-\v I-gn-ª-Xn-sâ A-\- -c-^-e-am-wv C-t mä ti-c-f- nâ ap-sn-b-gn- p Xp-Åp- C-kvemw `o-xn. a-e-bm-fn-i-sf-t m-se am-[y-a-]q --P-I-cm-b H-cp aq- mw tem-i k-aq-l-s th-sd I-ïp-In-«m³ {]-bm-k-am-wv. ]m-- Ým-Xy³ ]-cn-jv-ir-x-\pw apkvenw {]m-- Ir-X-\p-am-bn a-e-bm-fo s]m-xp-a-\-ênâ Ip-Sn-bn-cp- -s -«p I-gn-ªp. \-_n-n-cy ]n-- p-s-cp- "h-lm-_n'iä- p-t\-sc \-½p-sS kmw-kv-im-cn-i k-z-êp-i-fnâ-\n- v sime-hn-fn-i-fp-bà- p-sim-ïn-cn- p- p. C-Xv km-aq-xn-cn-bp-ss ti-c-f-a-ã, Km-a-bp-sS ti-cf-am-wv. Km-a- v hn-p-bw t\-sn-s m-sp- -Xv A-ta-cn- -bm-sw- p am-{xw. ti-c-f-s A-ta-cn- -tbm-sp-å am-\-kn-im-sn-a- - nâ-\n- v hn-tam-nn- n- m³ BÀ- p-ign-bpw F- -Xm-Wv \-½p-sS {]-iv-\w. AXv kw`-hn- m- n-s-t mfw Imew ^mjnìv C³Uy-bn ticfw am{xw hyxy-kvxambn XpS-cm³ km[y-x-i-sfm- p-an-ã. km-{am-py-xz ZpÀ-t_m-[-\- -sf sn-dp- m-\pw a-e-bm-fn ap-kv-en-an-sâ a-x-kzm-x- { yw I-h-cm-\p-ap-Å \n-kq-v ]-²-Xn-I-sf txmâ-]n-- m-\p-å hn-th-i-am-wv ti-c-fo-b s]m--xp-k-aq-l- nâ \n- v ap-kv-enw k-ap- Zm-bw {]-Xo- n- p- -Xv. C-kv-emw \n-µ- I-fp-sS {]-tnm-z-\-hpw D-Å-S- -hpw e- yhpw a-\-ên-em- n-bn-«p-å a-tx-x-c hniz-kn-i-sfm- pw A-h ti-c-f- n-sâ a- nâ A-c-t -dp- -Xn-s\-Xn-sc am-\-hn-i {]-Xn-tcm-[w D-bÀ- p-h-tc-ï-xp-sï- Im-cy- nâ kw-i-bw {]-I-Sn- n- p-sa- p txm- p- n-ã. \n-xm- -am-b Pm-{K-X-bm-Wv _p-²n-po-hn-iä- v Cu hn-j-b- nâ D-ïmtI-ïn-bn-cp- -Xv. sxm-f-fm-bn-c- n-sb - ]-Xp-I-fp-sS Xp-S- - nâ X-s, Cu Pm-{K-X A-]-I-S-I-c-amw-hn-[w t\à- p- - Xn-sâ-bpw km-{am-py-xz- n-sâ si-wn -bnâ a-e-bm-fn _p-²n-po-hn-iä A-I-s - Sp- -Xn-sâ-bpw sn-dp-kq-n-\-iä Zr-iy-ambn-cp- p. C-kv-emw \- -bm-sw- pw ap-kvenw-iä \-_n-am-xr-i kzo-i-cn- m- - Xp-sIm-ïm-Wv A-hÀ sx-än-²-cn- -s - Sp- -sx- pw D-Å ]-c-¼-cm-k-x \n-e-]m- Sp-I-fn \n- p-am-dn {In-kv-Xp-hn \n- pw _p-²-\nâ-\n- pw hy-xy-kv-x-\m-bn ap-l- ½-Zv \-_n (k) A-[mÀ-an-I-\pw {Iq-c-\pwbp-àn-lo-\-\pw B-sW- pw, kz-x-th \-Ãh-cpw kzq-^o kzm-[o-\-ap-å-h-cp-am-b ti-cfo-b ap-kv-enw-iä \-_n-n-cy-tbm-sv k-ao-]- Im-e- v {]-Xn-]- n Im-Wn- m³ Xp-S- n-b- Xm-Wv "{]-iv-\w' F- pw ap-l-½-zv \-_n(k) bp-ss Po-hn-X-N-cy Xn-c-kv-I-cn- mâ ap-kv-enw- IÄ "\- m-ipw' F- p-ap-å km-{am-py-xz Zp-cp-]-tZ-i- Ä sn-dn-b txm-xnâ a-e-bm-f am-[y-a- -fnâ {]-Xy- -s -Sm³ Xp-S- n-b- Xv B Im-e- m-wv. 1984 ]p-d- n-d- n-b B-\-µn-sâ A-`-bmÀ- n-iä F- t\m-hâ, ti-{µ I-Ym-]m--{X- -fm-b a-tl-jpw Ku-Xapw X-½n \-S- p- kw-`m-j-w- -fp-ss ]-Ým- -e-ap-]-tbm-kn- v \-_n(k)s -Xncn Hm-dn-bâ-en-Ìp-I-fpw an-j-\-dn-þ-ap-xem-fn- Iq-«p-sI-«p-I-fpw D-]-tbm-Kn- p- Zp-cm-tcm-]-W- Ä H-s m-gn-bm-sx a-e-bmf- n-te- v ]-IÀ- n-sh- p. {]-KÂ-`-\m-b H-cp _p-²n-po-hn Hm-dn-bâ-en-Ìp-I-fp-sS A- m-z-an-i-taâ-hn-em-k- nâ {`-an- v I-fap-l-½-Zv\-_n(k)sb-bpw \-_n-n-cy]n- p-s-cp- ap-kv -enw-i-sf-bpw kw-_- Ôn- `o-i-c-am-b sx-äp[m-c-w-iä C-t mä ti-c-f- n-sâ A- -co- hm-bp-hnâ t]m-ep-ap-ïv. \Pva _m_p-hnsâ J_vsd-hnsS F v tic-f- n\v tnmznt ïnh-cp- Xv kwlv]cn-hm-dn-t\m-s-ã, adn v CS-Xp-]- -t m-sm-wv. skiyp-edn-k- nsâ lrzbw lnµp-xz-am- Ip hn]-cybw km{am-py-xzhpw- ^mjn-khpw X½n-epÅ _môhs Xs -bmwv ]e-co-xn-bnâ shfn-hm p- -Xv. ^mjnkw/ckv-emtamt^m_nb hp-i-fp-ss am-bn-i-tem-i- v Ip-cp- n-t m-b- Xn-sâ Z-b-\o-b-am-b Zr-jv-Sm- -am-bn-cp- p A-`-bmÀ- n-iä. a-e-bm-fn hm-b-\- m- Ip-sS a-\-ênâ hn-ir-x-am-b \-_n-nn-{xw sim- n-sh- p-i F- km-{am-py-xz Zu- Xy- n-\v B-\-µn-s\-t m-ep-å H-sc-gp- p-im-c³ D-]-I-c-W-am-bn- o-cp- -Xn I-hn-ª H-cp-]-am-\w \-½p-sS kmw-kv-imcn-i-cw-k- n-\v C-\n h- p-`-hn- m-\p-tïm? 2000 nâ {]-kn-²o-i-cn- B-\-µn-sâ th- «- m-c-\pw hn-cp- p-im-c-\pw- F- ]T-\w, "a-x-au-en-i-hm-z-s - p-dn- v `m-c-x- n-sâ ]-Ým- -e- nâ H-c-t\z-j-Ww' F- ap- J-hp-c-tbm-Sp-Iq-Sn-bm-Wv hn-]-wn-bn-se- nb-xv. {]-Xo- n- -s -«-Xp-t]m-se C-kv-emw A-]-{K-Y-\- -fnâ X-sâ Hm-dn-bâ-en-Ìv-þkm-{am-Py-Xz Zm-kyw B-\-µv ]p-xn-b ]p--- kv-x-i- n-eq-ss-bpw sx-fn-bn- p. ap-kvenw `o-i-c-x-bp-ss-bpw a-x-au-en-i-hm-z- n-sâ-bpw th-cp-iä A-t±-lw ap-l- ½-Zv \-_n(k)bnâ X-s I-sï- n. \-_n-n-cym \n-jv-ià-j-bp-ss t]-cnâ "h-lm-_n-k's ]-gn-nm-cp-i-bpw kzq-^nk- n-sâ "D-Zm-c-X'bn \- I-sï- p- I-bpw sn-bv-xp. B-\-µn-sâ Cu c-ïp ]p- --kv-x-i- Ä, ap-x-em-fn- s{]m-]-k-ï ti-c-fo-b ss[-j-wn-i tem-i- n-te- v I-S- p-i-b-dm-\p-]-tbm-kn- Pm-e-I- -fm-bncp- p-sh- p th-w-sa- nâ ]-d-bmw. ap-l-½-zv \-_n(k)sb-bpw \-_n-n-cy ]n- p-s-cp- ap-kv-enw-i-sf-bpw kw-_- Ôn- `o-i-c-am-b sx-äp[m-c-w-iä C-t mä ti-c-f- n-sâ A- -co- hmbp-hnâ t]m-ep-ap-ïv. \Pva _m_phnsâ J_vsd-hnsS F v tic-f- n\v tnmznt ïnh-cp- Xv kwlv]cn-hm-dnt\m-s-ã, adn v CS-Xp-]- -t m-sm-wv. skiyp-e-dn-k- nsâ lrzbw lnµp- Xz-am-Ip hn]-cybw km{am-py-xzhpw- ^mjn-khpw X½n-epÅ _mô-hs Xs -bmwv ]e-co-xn-bnâ shfn-hm p- -Xv. ZpÀ_-ehpw D]-cn-¹-h-hp-amb ]ptcm-k-a\ ap{zm-hm-iy-i- -f-ã, adn v Ckv em-tam-t^m-_n-bsb \nin-x-ambn Xpd- p-im-wn- p IqSp-X ss[j-wni aqà -bpå Hcp \h ^mjnìv hncp² kmwkvim-cni ] -amwv \ap- n\n Bhiyw. ½ 29

28 A_vZp-Ãmlv sue³jn Rm³ Ckvemw kzoi-cn IY Rm ³ A-_v-Zp-à su-e³-jn. Im-\-U-bn-se H-cp B-ip-]-{Xn-bn tpm-en sn- p- p. Im-\-Ubn s{]m-«-ìâv Ip-Spw-_- nâ P-\n- Rm-\n- v H-cp apkv-en-am-wv, AÂ-lw-Zp-en-Ãm-lv. \n-c-h-[n NÀ- p-i-fn-epw sk-an-\m-cn-i-fn-epw Iu-am-cw sn-e-h-gn- Rm³ `-àn-bp-å H-cp {InkvXp-aX hn-izm-knbm-bn-cp- p. hn-hn-[ NÀ- p-i-fnâ hy-xy-kv-x hn-j-b- - fnâ {]-`m-j-ww \-S- p-hm-\pw A-h-k-cw e-`n- n-«p-ïm-bncp- p. A-Xp-Im-c-Ww h-f-sc sn-dn-b {]m-b- nâ X-s H-cp k-`m ip-{iq-j-i-\m-bn tk-h-\w sn- m-\pw F-\n- v km-[n- p. Po-hn-X-s ap-gp-h³ IÀ- m-hnâ k-aà- n- H-cp ]p-- tcm-ln-x-\m-bn Po-hn- m³ ]-cn-{i-an- p- k-a-b- m-wv th-zm- im-kv-{xw ]Tn- m³ k-`-bnâ \n- v F-\n- v kvtim-fà-jn- v e-`n- -Xv. Cu A-h-k-c-hpw, ]p-tcm-ln-x-\m-h- W-sa- p-å A-Z-ay-am-b B-{K-l-hpw ss{i-kv-x-h-x-sb-]-än \n-c-h-[n NÀ- p-i-fn-epw sk-an-\m-cn-i-fn-epw Iuam-cw sn-e-h-gn- Rm³ `-àn-bp-å H-cp hnizm-kn-bm-bn-cp- p. hn-hn-[ NÀ- p-i-fnâ hy-xykv-x hn-j-b- -fnâ {]-`m-j-ww \-S- p-hm-\pw A-h-k-cw e-`n- n-«p-ïm-bn-cp- p. A-Xp-Im-c-Ww h-fsc sn-dn-b {]m-b- nâ X-s H-cp k-`m ip-{iq-j-i- \m-bn tk-h-\w sn- m-\pw F-\n- v km-[n- p. hn-aà-i-\m-ß-i-am-bn ]Tn- m³ F-s t{]-cn- n- p. {In-kv-Xpa-X hn-izm-k-s kw-_-ôn- v F-sâ a-\-kn-ep-å-xpw s]m- 30

29 -Xp-hm-bn D- -bn- -s -Sm-dp-Å-Xp-am-b Nn-e {]-[m-\ tnm-zy- Ä- v D- -cw A-t\z-jn- v F-sâ A-dn-h-t\z-j-W- n-\v Rm³ Xn-cn-sIm-fp- n. {Xn-Xzw, ssz-h-]p- -{X³ F- n-h X-s -bm-bn-cp- p {]-[m-\ hn-j-b- Ä. ssz-h- n-s\- n-\m-wv ]p-{x³ F- F-sâ a-\-ên-s\ A-e-«n-s m-ïncp- kw-i-b- n-sâ \n-hm-c-w- n-\p th-ïn ss_-_nä A-S- w ]-e {Inkv-Xp-a-X {K-Ù- -fpw Rm³ hm-bn- p. "A-sX-Ãmw tnm-zyw sn- m-sx A-Ô-ambn hn-iz-kn- -W-sa- m-bn-cp- p' B {K-Ù- -sf-ãmw F-t m-sv ]-d-ª-xv. B-g- nâ A-dn-hp-Å ]p-tcm-ln-x-\mhm³ a-x-s ]Tn- m³ {i-an- F-\n- v ss{i-kv-x-h-k- Â-]w sx-äm-sw- v txm- n- p-s- n. ssz-hw X- a-kv-xnjv-i-s H-«pw D-]-tbm-Kn- m-sx a-xw (ss{i-kv-x-h-x) D- - -am- n-b I- pw X-e-t m-dp-ap-]-tbm-kn- v A-Ô-am-bn X-f-fn \o- p-i-bm-bn-cp- p Po-hn-X-sa- v A-t m-gm-wv Rm³ Xn-cn- -dn-ª-xv. C- -c-sam-cp hn-izm-k-hpw a-x-hp-ambn s]m-cp- -s -«p-t]m-hm³ {]-bm-k-amsw- v a-\-kn-em- n-b-t mä NÀ- n-se Øm-\-am-\- -sf-ãmw D-t]- n- v H-cp k-xym-t\z-j-i-\m-bn Rm³ am-dn.h-cp-]m-- Sv hn-aà-i-\- Ä C-Xp-aq-ew tiä-t - ïn-h- p. ]-e-bm-fp-i-fpw F- nâ \n- p am-dn. `m-cy t]m-epw F-s D-t]- n- p. F- mâ A-sXm- pw Im-cy-am- m-sx A-hn-Sw ap-xâ Rm-s\-sâ B-ßo-bmt\z-j-W bm-{x B-cw-`n- p.b k-a-b- v Rm-s\m-cp a-x hn-izm-kn-bm-bn-cp- n-ã, ]-t ssz-h- nâ hn-izm-k-ap-ïm-bn-cp- p. Hm-tcm a-x-hpw ZÀ-i-\-hpw C-g-Io-dn ]-cn-tim-[n- v ap-t m-«v t]m-b B bm-{x C-kv-em-an-sâ im-zz-e Xo-c- -W-bpw h-sc Xp-SÀ- p. C-kv-em-an-te- v C-kv-emw-! F- m-w-xv? Im-\-Ubn A-Xp h-sc Po-hn- F-\n- v H-cp ap-kv-en-an-s\-t m-epw Im-Wm³ I-gn-ªn- «p-ïm-bn-cp- n-ã. am-{x-a-ã, "C-kv-emw `o-i-c-x-'bp-ss `o-xn-z-am-b kw-`-h- Ä am-[y-a- -fnâ \n- v Im-Wp-I-bpw sn-bv- Xn-cp- p. C-sX-Ãmw Im-c-Ww `o-i-c-hpw {]m-ir-x-hp-am-bn F-sâ a-\-knâ ]-Xn- C-kv-emw-! F- m-w-xv? Im-\-U-bn A-Xp h-sc Po-hn- F-\n- v H-cp apkv -en-an-s\-t m-epw Im-Wm³ I-gn-ªn- «p-ïm-bn-cp- n-ã. am-{x-a-ã, "C-kv-emw `o-i-c-x'-bp-ss `o-xn-z-am-b kw-`-h- Ä am-[y-a- -fnâ \n- v Im-Wp-I-bpw snbv -Xn-cp- p. C-sX-Ãmw Im-c-Ww `o-i-chpw {]m-ir-x-hp-am-bn F-sâ a-\-knâ ]-Xn-ª C-kv-em-an-s\ H-cp a-x-am-bnt m-epw Aw-Ko-I-cn- m³ X- m-dmhm- -Xn-\mÂ, F-sâ "a-x hm-b-\' en-ìnâ t]m-epw C-kv-emw I-S- p h- n-ã. ª C-kv-em-an-s\ H-cp a-x-am-bn-t m-epw Aw- Ko-I-cn- m³ X- m-dm-hm- -Xn-\mÂ, F-sâ a-x hm-b-\ifpss en-ìnâ t]m-epw C-kv-emw I-S- p h- n-ã. F- mâ H-cn-  bm-zr-on-i-am-bn Izp- À-B³ hm-bn- m³ F-\n- -h-k-cw e-`n- p. IzpÀ-B-\n-eq-sS-bp-Å B bm-{x B-cw-`n- - Xp ap-xâ H-cp {]-txy-i A-\p-`q-Xn Rm³ A-\p-`-hn- m³ Xp-S- n. A-Xn-sâ B-g- -fnte- n-d- n-s -Ãp-t m-dpw B A-\p-`q-Xn Xo- v-w-am-bn. A-Xph-sc F-sâ a-\-ên-ep-ïmbn-cp- k- Â-]- nâ \n- pw F-{X-tbm D- -X-am-Wv b-ymà- C-kv-em-sa- v Rm³ a-\-kn-em- n- p-s- m³ IzpÀ-B³ Im-c- W-am-bn. A-Xn-\p-]p-d-sa, F-sâ a-\-ên-se D- -cw In-«m-sX In-S- n-cp- tnm-zy- Ä- v a-dp-]-sn-bm-bn, kw-i-b- Ä- v Zq-co-I-c-W-ambn, A-I-Xm-cn ]p-i-ª A-k-am-[m-\- nsâ-bpw A-im- n-bp-ss-bpw A-Kv-\n-sb-s - A\p-`hw Sp- m-\p-å Ip-fnÀ-a-g-bm-bn Cu {K-Ùw F-\n- -\p-`-h-s -«p. B A-\p-`-hw, Cu {K-Ù-w Ah-X-cn- n- Xv kà-h-tem-i ]-cn-]m-e-i-\m-sw- pw, A-XpsIm-ïp X-s A-h-sâ \n-b-a- Ä A-\p-k-cn- -em-wv Cu tem-i Po-hn-X-s kp-µc-am- p- -sx- pw, A-Xn-ep-]-cn a-c-w ti-j-am-cw-`n- p- A-\-iz-c-Po-hn-X- nsâ c- -bv- p-ap-å amà-k-sa- pw Fs t_m-[y-s Sp- n. A- -s\ C-kv-em-an-s\ a-\-êpsim-ïv ]pâ-in Zn-h-k- Ä I-gn-ªp t]m-bn. A- n-s\-bn-cn-s H-cp Zn-h-kw F-sâ Xm-a-k-Ø-e- p \n- v \q-dp aoäà A-I-se-bp-Å H-cp ]-Ån-bn-te- v Rm³ bm-{x-xn-cn- p. Rm³ H-cp A-d-_ntbm, Hu-tZym-Kn-I-am-bn H-cp ap-kv-en-tam A-Ãm- -Xn-\m- ]-f-fn-bnâ {]-th-in- m³ A-\p-hm-Zw e-`n- p-tam-sb- v Rm³ kw-i-bn- n-cp- p. F- mâ B kw-i-b-s A-Øm-\- m- n ]-Ånbn-se C-amw F-s kzo-i-cn- p-i-bpw am-\y-am-bn B-Yn-tX-b-Xzw \Â-Ip-Ibpw sn-bv-xp. C-kv-em-am-Wv ]-cn-lm-csa- v Xn-cn- -dn-ª F-\n- v A-t±-lw H-cp-]m-Sv ]p-kv-x-i- Ä \Â-In. B ]p-- kv-x-i- Ä Cu a-x-hp-am-bn _-Ô-s -«F-sâ kw-i-b- -sf-ãmw Xocm³ Im-c-Wam-bn. A- n-s\ 2006 amà- v 24\v H-cp sh- Ån-bm-gv-N i-lm-z- v snm-ãn Rm³ H-cp Xn-I-ª ap-kv-en-am-bn am-dn. A- m-bn-cp- p Rm³ F-sâ Po-hn-X- nâ G-ä-hpw Iq-Sp-X k-t m-jn- -Xv. B B-\-µw C- pw Rm-\-\p-`-hn- p- p-ïv. A- p-ap-xâ C-Xn \n- pw ]n- n-cn- n- m³ ]-e-cpw kv-t\-l-t m -ss, Kp-W-Imw- -tbm-ss, tz-jy-t mss, H-cp-th-f `o-j-wn-tbm-ss-bpw {i-an- p- p-ap-ïv. ]-t A-Xn-sem- pw ]-X-dm-sX ap-t m-«v t]m-hm³ i-àn \Â-Ip- -Xv H-scm-ä Im-cyw am- {X-am-Wv. A-Xm-b-Xv F-\n- v Po-h³ \Â-In-b c- n-xm-hn-t\m-sv F-sâ a-c- W-ti-jw a-dp-]-sn ]-d-tb-ï-xv Rm³ H-ä- m-wv, Iq-«n-\pw k-lm-b- n-\pw- B-cp-ap-ïm-hn-à F- H-ä t_m-[yw am- {Xw. A-Ãm-lp A-\p-{K-ln- -s«, B-ao³! ½ Ahew_w: My Journey to Islam -aboutislam.net samgn-amäw: \mknw ]q m-s-t cn 31

30 B-Zn A-Xzo-^v hn-ip-² IzpÀ-B³: km-ln-xy]c-amb A-Zzn-Xo-b-X hn-ip-² IzpÀ-B³ A-Ûp-X- -fp-ss I-e-h-d-bm-Wv. A-Xn-sâ Hm-tcm hm- p-i-fpw hm-n-i- -fpw a-\pjy-\v F- n- n-sn- p-hm³ I-gn-ª-Xpw A-Ãm- -Xp-am-b A-Ûp-X- -sf- p-dn- v kw-km-cn- p- p-ïv. Cu A-Ûp-X- -sf-ãmw a-\p-jy-s\ sim-sï- n- p- -Xv Po-hn-X-sa- a-lm-hn-kv-a-b- n-te- m-wv. A-hn-sS F- -s\-bm-wv Po-hn- p hn-p-bn-t -ï--sx- ]mt- -fm-wv ]-cn-ip-² IzpÀ-B³ B-Zyw ap-xâ A-h-km-\w h-sc hn-i-zo-i-cn- p- -Xv. IzpÀ-B-\n-sâ hn-i-zo-i-c-w- Ä ]-t, G-Xp \n-ehm-c- n-ep-å-hà- pw a-\-ên-em-ti-ï-xp-ïv. A-Xn-\v D-]- bp-à-am-b cq-]- n-em-bn-cn- -Ww A-Xn-sâ L-S-\-bpw `m-j-bpw ssi-en-bpw {]-tbm-k- -fp-sa-ãmw. ]-e-t m-gpw a-\p-- jyà- n-s-bnâ B-i-b-kw-th-Z-\- n-\v `m-j H-cp h-en-b hn-e- p-x-sn-bm-im-dp-ïv. \q-dp hà-j- Ä- p-ap-¼v c-nn- -s -«hy-xy-kv-x `m-j-i-fn-ep-å Ir-Xn-IÄ \n-e-hn-ep-å A-tX `m-j-tbm-sp-x-s {]-tbm-k- -fnâ hy-xym-kw Im- Wn- p-t¼mä A- -cw I-S-¼-IÄ a-dn-i-s- p-sim-ïp-å hn-i-zo-i-c-w- -fm-bn-cn- -Ww hn-ip-² IzpÀ-B³ \-S-t ï-xv. Im-c-Ww ]-cn-ip-² IzpÀ-B³ tem-i- n-se A-h-km- \-s a-\p-jy³ h-sc-bp-å-h-cn-te- p-å amà-k-zà-i-i hn-ip-² IzpÀ-B³ A-Ûp-X- -fp-ss I-e-h-d-bm-Wv. A-Xn-sâ Hm-tcm hm- p-i-fpw hm-n-i- -fpw a-\pjy-\v F- n- n-sn- p-hm³ I-gn-ª-Xpw A-Ãm- -Xpam-b A-Ûp-X- -sf- p-dn- v kw-km-cn- p- p-ïv. Cu A-Ûp-X- -sf-ãmw a-\p-jy-s\ sim-sï- n- p- -Xv Po-hn-X-sa- a-lm-hn-kv -a-b- n-te- m-wv. {K-Ù-am-Wv. A-Xp-sIm-ïv X-s IzpÀ-B-\n-sâ `m-jm-]-c-am-b C-S-s]-S-ep-IÄ Ir-Xy-am-bpw km-ln-xy-k-¼- -am-bpw an-i-hv ]p-- eà- p- -Xp-am-bn-cn- -Ww. F- m-wv km-ln-xyw km-ln-xy- n-sâ \nà-h-n-\-s - p-dn- NÀ- -IÄ hy-xykv-x `m-j-i-fnâ H-t«-sd \-S- n-«p-ïv. A-tXm-sSm- w X-s 32

31 km-ln-xyw A-\nÀ-h-N-\o-b-am-sW- pw A-Xn- \v {]-txy-i-am-b \n-à-h-n-\w \Â-Ip-hm³ I-gn-bn-sÃ- pw hm-zn- -hà N-cn-{X- nâ I-gn- ªp-t]m-bn-«p-ïv. F- mâ "kp-µ-c-am-b c-n- \' F- À- -ap-å s_-ã-kv se-tä-gv-kv F- {^- v ssi-en-bnâ \n- m-wv en-ä-td- À (km-ln-xyw) F- Cw- o-jv ]-Z-ap-ïm-b-sX- m-wv (1) s]m-xp-sh ]-d-bm-dp-å-xv. F- mâ F- m-wv km-ln-xy-sa- -Xn-s\ tzym-xn-- n- p- H-cp G-I-tZ-i \n-à-h-n-\w {i-²n- p-i. "B-Ëm-Zw ]-I-cp- hm- p-i-fp-ss Iq-«-am-Wv km-ln-xyw. kp-µ-c-am-b hn-nm-c- -sf cq-]- nâ {]-Im-in- n- mâ km-ln- Xy-am-bn. h-kv-xp- -fnâ B-IÀ-j-W- n-\v Im-c-W-am-b ku-µ-cyw a-\p-jy-a-\-ênâ cq-v-amhp-i-bpw ]n- o-sv hn-nm-c-am-bn cq-]m-- -c-s - «v `m-jm-cq-]- nâ {]-Im-in- n- -s -Sp-I-bpw sn- p-t¼mä km-ln-xyw D-ïm-Ip- p. shdpw ]m-d- -Ãn-\pw ]m-d- -Ãn sim- n-bpïm- n-b {]-Xn-a-bpw X-½n-ep-f-f hy-xym-kw km-[m-c-w `m-j- pw km-ln-xy- n-\pw X-½n-ep-ïv. (2) ti-h-ew ]-Z- Ä sim-ïp-å A-`ymk- Ä- - p-dw t{im-xm-hn-sâ a-\-ên-te- v h-f-sc a-t\m-l-c-am-bn B-i-b- -sf ssi-amäw sn- -em-wv km-ln-xyw sim-ïv hn-h- n- p- -Xv. A-Xn-sâ ]-Z- -fpw {]-tbm-k- -fpw ssi-en-bp-sa-ãmw t{im-xm-hnâ B-IÀ-j-Ww D-ïm- p- -txm-ssm- w A-h-bp-sS timà-h-bneq-ss D-ïm-Ip- B-i-b- Ä t{im-xm-hn-s\ kzm-[o-\n- p-t¼m-gm-wv km-ln-xyw AÀ- -]q- À-W-am-Ip- -Xv. A-Xp-sIm-ïv X-s ]u-cm- Wn-I Im-ew ap-xâ-t Hm-tcm-cp- -cpw kmln-xy- n-sâ hy-xy-kv-x im-j-i-sf A-[n-Ihpw D-]-tbm-Kn- n-cp- -Xv A-h-cp-sS ho- -W- nâ a-\p-jyà A-\p-`-hn- p-sim-ïn-cn- p- hy-xy-kv-x {]-iv-\- Ä- v ]-cn-lm-cw \nà-tzin- p-hm-\m-bn-cp- p. A-d-_n km-ln-xyw IzpÀ-B³ A-h-X-c-W Im-e-L-«- nâ D- -X km-ln-xy-\n-e-hm-cw ]p-eà- p- - h-cm-bn-cp- p IzpÀ-B³ A-h-X-c-W Im-e-L- «- n-se A-d-_n-IÄ F- v N-cn-{Xw \-ap- v hn-i-zo-i-cn- p-x-cp- p-ïv. `m-jm {]-N-c-W- n- \m-bn A- v A-hÀ Iq-Sp-X-em-bpw D-]-tbm-Kn- n-cp- -Xv I-hn-X-I-fpw {]-`m-j-w- -fp-am-bncp- p. A- v A-Xn-\p-Å th-zn-i-fm-bn A-hÀ D-]-tbm-Kn- -Xm-h-s«N- -I-fpw. A-d-_n-IÄ X- -fp-ss {]-[m-\-s -«Zn-\- -fn-se-ãmw A-h-cp-sS A- m-sn-i-fnâ H-cp- "kp-µ-c-am-b c-n-\ F- À- -ap-å s_-ã-kv se-tä-gv-kv F- {^- v ssi-en-bnâ \n- m-wv en-ä-td- À (kmln-xyw) F- Cw- o-jv ]-Z-ap-ïm-bsX- m-wv s]m-xp-sh ]-d-bm-dp-å-xv. F- mâ F- m-wv km-ln-xy-sa- - Xn-s\ tzym-xn- n- p- H-cp G-I-tZ-i \nà-h-n-\w {i-²n- p-i. "B-Ëm-Zw ]-I-cp- hm- p-i-fp-ss Iq-«-am-Wv km-ln-xyw. kp-µ-c-am-b hn-nm-c- -sf cq-]- nâ {]-Im-in- n- mâ km-ln- Xy-am-bn. h-kv -Xp- -fnâ B-IÀ-j-W- n-\v Im-c-W-am-b ku-µ-cyw a-\pjy-a-\-ênâ cq-v-am-hp-i-bpw ]n- o-sv hn-nm-c-am-bn cq-]m- -c-s -«v `m-jm-cq-]- nâ {]-Im-in- n- -s -Sp-I-bpw sn- p-t¼mä km-ln-xyw D-ïm-Ip- p. A-h-cp-sS kw-km-c- -fnâ A-Xv DÄ-s -Sp- p- I-bpw sn-bv-xp. A-Xv A-hÀ- v a-t\m-l-c-ambn {]-kw-kn- p-hm-\pw I-hn-X-IÄ c-nn- phm-\pw A-h-k-c- -sfm-cp- n. hn-ip-² IzpÀ-B³ A-h-X-cn- p- -Xv A-Xn-\p-ap-¼v I-gn-ªp-t]m-b ap-gp-h³ kmln-xy- -sf-bpw A-Ûp-X-s -Sp- n-s mïm-wv. H-tc-k-a-bw A-Xn-sâ ]-Z-]-c-am-b a-t\m-lm-cn-x \n-e-\nà- p- -txm-ssm- w A-tX-k-a-bw X-s B-i-b-]-c-am-b e- yw \n-d-th-äp-i-bpw sn- p- p F- -Xm-Wv IzpÀ-B- \n-i h-n-\- -fp-ss k-hn-ti-j-x. A- -s\ h-cp-t¼m-gm-wv km-ln-xyw A-\zÀ- -am-ip- -Xpw. "km-ln-xy- n-\v c-ïp {]-[m-\-s -«`m-k- -fp-ïv'. kà-km-ß-i-hpw hn-úm-\-]-chpw. kà-k-km-ln-xyw IÂ-]-\m-kr-jv-Sn-I-fm- Wv. hn-im-c- n-\p ap³-xq- w sim-sp- p- sn-dp-i-y, I-hn-X, \m-s-iw, t\m-hâ F- n-h Cu hn-`m-k- nâ-s]-sp- p. C-Xv i-àn-bp-ss km-ln-xyw (literature of power) F- v A-dnb-s -Sp- p. hn-úm-\-km-ln-xy- nâ Pohn-Xm-h-Ø-bp-sS bm-ymà- y- Ä Im-Wmw. hn-nm-c-{]-[m-\- -fm-b D-]-\ym-kw, Po-h-N-cn- {Xw, bm-{xm-hn-h-c-ww, B-ß-I-Y, F-gp- p- IÄ, U-b-dn- p-dn- p-iä, A-dn-hp \Â-Ip- Ir-Xn-IÄ, im-kv-{x-c-n-\-iä F- n-h Cu hn-`m-k- nâ-s]-sp- p. d-^-d³-kv {K-Ù- Ä, hn-úm-\-tim-i- Ä, \n-l-ïp-iä Xp-S- nb-h-bpw ssh-úm-\n-i km-ln-xy- n-sâ L-S-I- -fm-wv. Cu hn-`m-kw A-dn-hn-sâ kmln-xyw (literature of knowledge) F- v A-dnb-s -Sp- p. (3) kà-km-ß-i km-ln-xy-hpw hn-úm-\ km-ln-xy-hpw timà- n- -Wn-s m-ïp-å h-n-\- -fm-wv hn-ip-² IzpÀ-B-\n-ep-Å-Xv. H-cmÄ X-sâ Po-hn-X- nâ A-\p-hÀ- n-t - ï-xm-b ap-gp-h³ Im-cy- -fn-te- pw hn-ip-² IzpÀ-B³ kq-n-\ \Â-Ip- p-ïv. hy-àn Pohn-Xw, k-aq-l Po-hn-Xw, Ip-Spw-_ Po-hn-Xw, km-¼- n-i Po-hn-Xw, cm-jv-{so-b Po-hn-Xw Xp- S- n hy-xy-kv-x ta-j-e-i-sf- p-dn- v hn-ip-² IzpÀ-B³ kw-km-cn- p-t¼m-gpw A-Xn-sâ km-ln-xy-`w-kn tnmà- p-t]m-ip- n-ã F- -Xv {]-txy-iw {i-t²-b-am-wv. a-c-w-s - p-dn- pw a-c-wm-\- -c Po-hn-X-s - p-dn- p-ap-å k-aà- -\- -fm-wv IzpÀ-B-\n-sâ aq- n-sem-cp `m- Kw X-s. A-Xn a-c-w-s - p-dn- p ]-d-bp- p-ïv. A- y-\m-fn-sâ `o-i-c-sx-b- p-dn- p kw-km-cn- p- p-ïv. _À-k-Jo Po-hn-Xw ]-cmaà-in- p- p-ïv. hn-nm-c-w-bp-ïv. \-c-i-po-hn- n-sâ ITn-\-I-tTm-c-am-b in- -IÄ hn-h-cnan- p Iq-Sp- -Xv ]-Xn-hm- n-bn-cp- p. A-hÀ- v B-h-iy-ap-Å-Xv hm- p-hm-\pw hnâ- p-hm- \p-sa-ãmw Cu Zn-h-k- -fm-bn-cp- p A-hÀ D-]-tbm-K-s -Sp- n-bn-cp- -Xv. A-tXm-sSm- w X-s A-h-cn-se I-hn-IÄ A-h-cp-sS I-hn-X- IÄ A-hn-sS {]-ZÀ-in- n- p-i-bpw A-h-cn-se {]-`m-j-ià A-hn-sS {]-`m-j-ww \nà-h-ln- p-i- -bpw sn- p-am-bn-cp- p. Cu H-cp-an- p Iq-S A-hÀ- n-s-bnâ km-ln-xy-]-c-am-b ap-t -ä- Ä- v h-en-b Im-c-W-am-bn. I-hn-X-IÄ- v I-hn-X-I-fm-bpw {]-`m-j-w- Ä- v a-dp-]-sn {]-`m-j-w- -fm-bpw A-hÀ A- m-sn-i-sf k-po-h-am- n-b-t mä A-hÀ- A-d-_n km-ln- Xy- -d-hm-«n-se A-Xn-Im-b-³-am-cm-bn. A- c- nâ km-ln-xy-sam-s am-äw sn- m³ th- Zn-bm-bn D-]-tbm-Kn- n-cp- N- -I-fnÂ-s]-«H- m-bn-cp- p D- m-zz. c-ïm-a-xm-bn hn-úm-\- n-\m-bp-å A-h-cp-sS H-cp-an- p Iq-S-em-bn-cp- p. A-Xv hy- Xy-kv-X tkm-{x- -fp-am-bn kw-h-zn- p-hm-\pw hy-xy-kv-x {]-tz-i- -fn-ep-å-h-cp-am-bn kw-kan- p-hm-\pw A-h-k-c-ap-ïm- n. A-Xn-eq-sS A-hÀ hy-xy-kv-x ]-Z- Ä ]Tn- p-i-bpw IzpÀ-B³ 33

32 - p- p-ïv. kzà-k- n-se A-\nÀ-h-N-\o-b-am-b A-\p-`q-Xn-I-sf- p-dn- p k-t m-j-hmà- A-dn-bn- p- p-ïv. kw-`-hn- m-\n-cn- p- C- -cw Im-cy- -sf- p-dn- v h-kv-xp-\n-jvt-abn kw-km-cn- p-t¼m-gpw A-Xv t{im-xm-hn-\v kw-i-b-te-i-a-t\y a-\-ên-em- p-hm³ I-gnbp- -txm-ssm- w X-s A-Xn-eq-sS IzpÀ- B-\n-sâ km-ln-xy-aq-ey- -fp-ss Hu-P-eyw hà-[n- p-i-bm-wv sn- p- -Xv. A-hn-sS-sbhn-sS-sb- n-epw A-\m-h-iy {]-tbm-k- -tfm A-an-X hn-im-c-{]-i-s-\- -tfm \-ap- v Im-Wphm³ km-[n- p-i-bn-ã. C- v e-`y-am-b km-ln-xy-ir-xn-i-fnâ \mw ]-cn-tim-[n- mâ A-Xn-se km-ln-xy-`w-kn hnj-b- Ä- -\p-k-cn- v hy-xym-k-s -Sp- -Xm-bn \-ap- v Im-Wm³ km-[n- pw. H-tc hy-àn-bpss X-s hy-xy-kv-x c-n-\-i-fm-sw- nâ t]m-- epw F-Ãm hn-j-b- -fn-epw A-Xn-sâ c-n- \m-ku-µ-cyw H-tc-t]m-se \n-e-\nà- p-hm³ km-[n- m-dn-ã. hn-ip-² IzpÀ-B-\m-Im-s«{]-]- - n-\-i- pw ]p-d- p-ap-å H-t«-sd hn-j-b- Ä ssi-im-cyw sn- p-t¼m-gpw A-Xnsâ c-n-\-bp-ss ku-ip-am-cy-x A-tX-]-Sn \n-e-\nà- p- -Xn ]-cn-]qà-w-am-bn hn-p-bw ssi-h-cn- n-«p-ïv. a-zy-hpw a-äp e-l-cn-h-kv-xp- -fp-ss D-]- tbm-k-hp-sa-ãmw km-ln-xy-im-c³-am-cp-ss aq-ey- -f-f- p-hm-\p-å am-]n-\n-bm-bn- oà- n-cn- p-i-bm-wv. A-Xp-sIm-ïp-X-s a-zy- n-sâ-bpw a-b- p-a-cp- n-sâ-bpw hà- -am- \- Ä C- v km-ln-xy-ir-xn-i-fnâ C-Sw-]n-- Sn- p-i-gn-ªp. A- -cw km-l-n-cy- -f-nâ t]m-epw A-[mÀ-an-I {]-h-w-x-i-sf ap-gp-h-\pw F-XnÀ- p-sim-ïp-x-s hn-ip-² IzpÀ-B³ A-Xn-sâ km-ln-xy-`w-kn \n-e-\nà- p- p-sh- -Xv Çm-L-\o-b-am-Wv. hn-ip-² IzpÀ-B-\n-sâ a-t\m-l-c-am-b B h-n-\w {i-²n- p-i. ""]n-- im-nv D-t±-in- p- -Xv a-zy- n-eq-ss-bpw, Nq-Xm- «- n-eq-ss-bpw \n- Ä- n-s-bnâ i-{xp-x-bpw hn-tzz-j-hpw D-f-hm- p-hm-\pw, A-Ãm-lp-sh HmÀ-an- p- -Xn \n- pw \-a-kv-im-c- nâ \n- pw \n- -sf X-S-bp-hm-\pw am-{x-am-ip- p. A-Xn-\m \n- Ä (A-h-bn \n- v) hn-c-an- p-hm-s\m-cp- -ap-tïm?'' (4) Cu h-n-\- Ä ti-h-ew km-ln-xy `w-kn- - p-dw A-Xv F- -s\-bm-wv kzm-[o-\n- -s -«-sx- v A-h-X-c-W k-a-b- p-å hn-izmkn-i-sf ]-cn-tim-[n- mâ a-\-ên-em- m-hp- - Xm-Wv. "A-Xn-\m \n- Ä (A-h-bnÂ-\n- v) hn-c-an- p-hm-s\m-cp- -ap-tïm' F- tnm-zyw a-zy-hpw a-äp e-l-cn-h-kv-xp- -fp-ss D-]-tbm-K-hp-sa-Ãmw km-ln-xy-im-c³am-cp-ss aq-ey- -f-f- p-hm-\p-å am-]n- \n-bm-bn- oà- n-cn- p-i-bm-wv. A-XpsIm-ïp-X-s a-zy- n-sâ-bpw a-b- p-a-cp- n-sâ-bpw hà- -am-\- Ä C- v km-ln-xy-ir-xn-i-fnâ C-Sw-]n- Sn- p-i-gn-ªp. A- -cw km-l-n-cy- - f-inâ t]m-epw A-[mÀ-an-I {]-h-w-x- I-sf ap-gp-h-\pw F-XnÀ- p-sim-ïp- X-s hn-ip-² IzpÀ-B³ A-Xn-sâ km-ln-xy-`w-kn \n-e-\nà- p- p-sh- - Xv Çm-L-\o-b-am-Wv. A- -cmà- - nâ A-hÀ G-sä-Sp- p-i-bmbn-cp- p. a-zy-ap-ïm- n-s m-ïn-cp- -hà A-Xv \nà- n-sh- v ]m-{x- Ä X-Ãn-bp-S- p. a-zyw Ip-Sn- p-sim-ïn-cp- -hà a-zy- -j-i- Ä Zqtc-s -dn-ªp. a-zy-an-sã- nâ Po-hn- p-hm³ I-gn-bn-sÃ- A-h-Ø-bn \n- pw A-hÀ amdn. a-zy-t m-ssm- w Po-hn- p-hm³ I-gn-bm- A-h-Ø-bn-te-s - n. ti-h-ew ss\-an-jn-i kzm-[o-\- Ä- - p-dw ]n- o-ssm-cn- -epw a-zyap-]-tbm-kn- p-hm³ I-gn-bm- km-l-n-cy- n-te- v A-hÀ F- n-s -Sp-I-bpw sn-bv-xp. IzpÀ-B-\n-sâ km-ln-xyw a-äp km-ln-xy-ir- Xn-I-fnÂ-\n- pw F- -s\ hy-xym-k-s -«p-sh- v \-ap- v ]-cn-tim-[n- mw. 1. IzpÀ-B-\n-se h-n-\- -sf-ãmw hn-h-cn- -s -«hn-j-b- -fp-am-bn Xm-c-X-ayw sn- pt¼mä {l-kz-hpw A-an-X hn-im-c-{]-i-s-\w DÄ-s m-åm- -h-bp-am-wv. 2. IzpÀ-B³ G-Xp hn-j-b-s - p-dn- v hn-i-zo-i-cn- p-t¼m-gpw A-Xn-sâ hm-ün-x-bpw c-n-\m-ku-jv-s-]-hpw \n-e-\nà- p- p. 3. IzpÀ-B³ h-n-\- Ä D-bÀ- kmln-xy-\n-e-hm-cw ]p-eà- p- -txm-ssm- w kq- v-a-x-bpw k-xy-k-ô-x-bpw ]p-eà- p- -h-bp-am-wv. 4. IzpÀ-B³ Xp-S- w ap-xâ H-Sp- w h-sc D- -X-am-b km-ln-xy-\n-e-hm-cw ]p-eà- p- p. 5. H-tc kw-k-xn X-s H- n-e-[n-iw X-h-W hn-h-cn- p-t¼m-gpw IzpÀ-B³ D- -Xam-b km-ln-xy-\n-e-hm-cw ]p-eà- p- p. 6. km-ln-xy-ir-xn-iä- v h-g- m- hnj-b- -fm-wv IzpÀ-B-\n {]-Xn-]m-Zn- -s -Sp- -sx- n-epw {]-kv-xp-x hn-h-c-w- -fn-se-ãmw A-Xv D- -X-am-b \n-e-hm-cw ]p-eà- p-i-bpw a-t\m-lm-cn-x Im- p-kq- n- p-i-bpw sn- p- p. 7. H-cp hn-j-b- nâ \n- v a-säm- n-te- v am-dp-t¼m-gpw km-ln-xy-`w-kn tnmà- p-t]m-imsx kq- n- p-hm³ IzpÀ-B-\n-\v I-gn-bp- p. 8. G-Xm-\pw ]-Z- Ä am-{x-ap-]-tbm-kn- v a-t\m-lm-cn-x-bpw kv-^p-s-x-bpw \-jv-s-s - Sm- cq-]- nâ AÀ-Y-Kw-`o-c-am-b B-i-bw {]-I-Sn- n- p- {K-Ù-am-Wv IzpÀ-B³. 9. km-ln-xy- n-sâ G-Xp am-\- n-eq-ss t\m- n-bm-epw IzpÀ-B³ H-cp D- -X-am-b kmln-xy-ir-xn-bm-wv. 10. IzpÀ-B-\n a-äm-cp-ss-sb- n-epw ssien-tbm {]-tbm-k- -tfm co-xn-tbm B-i-b- - tfm I-S-sa-Sp- -s -«n-«n-ã.' (5) IzpÀ-B³ km-ln-xy- nâ B-Ir-jv-S-cm-b A-d-_n-IÄ hn-ip-² IzpÀ-B-\n-se h-n-\- -fp-ss a-t\m-lm-cn-x-bpw kzm-[o-\ i-àn-bp-sa-ãmw Aw-Ko-I-cn- -h-cm-bn-cp- p A-td-_y-bn-se km-[m-c-w- m-c-s- -ap-å-hà. IzpÀ-B- \n-i h-n-\- -sf- p-dn- v A-dn-bphm-t\m A-Xv tiä- p-hm-t\m A-h-k-c-ap-ïm-bm A-hÀ A-Xn B-Ir-jv-S-cm-Ipw F- -Xn-\m X-s IzpÀ-B-\n-I h-n-\- Ä tiä- p-hm-\p-å A-h-k-c- Ä h-sc B Im-e-L-«- n-se {]-am-wn-amà \n-tj-[n- p-i-bm-wv sn-bv-x-xv. ""k-xy-\n-tj-[n-iä ]-d-ªp: \n- Ä Cu IzpÀ-B³ {i-²n- p tiä- -cp-xv. A-Xv ]m- -cm-b-ww sn- p-t¼mä \n- Ä _-l-f-ap-ïm- p-i. \n- Ä- v A-Xn-s\ A-Xn-P-bn- m³ I-gn-tª- mw.'' (6) ap-l-½-zv \-_n (k) H-cn-  I-Av-_-bpsS k-ao-]w IzpÀ-B³ ]m-cm-b-ww sn- p-ibm-wv. ap-kv-enw-i-fpw A-ap-kv-enw-I-fp-sa-Ãmw B k-z-ênâ D-ïm-bn-cp- p. kq-d- p- -Pv-anse km-jv-smw-k- n-sâ h-n-\w ]m-cm-b-ww sn-bv-x-t mä A-Ãm-lp-hn-sâ IÂ-]-\-{]- Im-cw \-_n (k) kp-pq-zv sn- p-i-bp-ïm-bn. B k-a-b- v A-hn-sS Iq-Sn-bn-cp- -h-cnâ D-a- - p-_v-\p J-e-^v H-gn-sI _m- n-bp-å- 34

33 h-sc-ãmw (ap-kv-enw-i-fpw A-ap-kv-enw-I-fpw) km-jv-smw-kw sn-bv-xp-t]m-bn. ]-cn-ip-² IzpÀ-B-\n H-cp IÂ-]-\ h- -t mä A-Xv {i-hn- IzpÀ-B-\n-sâ ITn-\ hn-tcm-[n-iä t]m-epw B h-n-\w A-\p-k-cn- p-t]m-bn F- -Xv A-Xn-sâ kzm-[o-\ i-àn-bm-wv A-dn-bn- p- -Xv. A-_q-_- À kn-²o-jv (d) X-sâ ho-«p-ap-ä- n-cp- p-sim-ïv ]-Xn-hm-bn Izp- À-B³ ]m-cm-b-ww sn-bv-xn-cp- p. A-t±l- n-sâ kp-µ-c-am-b ]m-cm-b-w- nâ B-Ir-jv-S-cm-bn kv-{xo-i-fpw Ip-«n-I-fp-sa- Ãmw A-hn-sS H-cp-an- p Iq-Sp-am-bn-cp- p. B H-cp-an- p Iq-S-en-s\ `-b-s -«A-h-cn-se {]-[m-\n-iä ho-«p-ap--ä- n-cp- p-sim-ïv D-d-s IzpÀ-B³ ]m-cm-b-ww sn- p- - Xn \n- pw A-_q-_- À kn-²o-jn(d)s\ hn-e- p-i-bm-wv sn-bv-x-xv. A-_q-_- -dn-sâ (d) A-_v-ko-\n-b-bnte- p-å ]-em-b-\w N-cn-{X- nâ {]-kn-²am-wv. h-gn-a-t[y _À-Ip Kn-am-ZnÂ-sh- v C-_v-\p Zp-K- -sb I-ïp-ap-«p-I-bpw A-t±lw A-_q-_- -dn-sâ (d) \-à kz-`m-h- - sf HmÀ-an- n- p-sim-ïv B ln-pv-d-bnâ \n- v hn-e- p-i-bpw sn-bv-xp. A-_q-_- -dn-s\ (d) kz-tz-i-t - p Xn-cn- -b- C-_v-\p Zp-K- A-t±-l- n-sâ Iq-sS t]m- -hp-i-bpw Jp-ssd-in {]-[m-\n-i-tfm-sv Im-cy- Ä kw-km-cn- p-i-bpw sn-bv-xp. A-hÀ- v ]-d-bm-\p-å G-I \nà-tz-iw A-t±-lw H-cn- -epw D- - nâ IzpÀ-B³ ]m-cm-b- Ww sn- -cp-sx- m-bn-cp- p. Im-c-Ww A-Xv A-h-cn-se kv-{xo-i-sf-bpw Ip-«n-I-sf-bpw h-ãm-sx kzm-[o-\n- p- p F- -Xp-X-s. (7) D-a-dp_v\p J- m-_n-sâ (d) C-kvemw B-tÇ-jw hy-xy-kv-x dn-t mà-«p-ifm-bn N-cn-{X- nâ C-Sw t\-sn-bn-«p-ïv. A-Xn {]-[m-\-s -«-Xv X-sâ k-tlm-z-cn ^m-xz-an-bp-am-bn _-Ô-s -«-Xm-Wv. A-hÀ ap-kv-en-b-amb hn-h-cw A-dn-ª-t mä A-XnÂ-\n- pw ]n- n-cn- n- p- -Xn-\m-bn sn- -Xm-bn-cp- p D-aÀ (d). F- mâ B k-a-b- m-wv A-h-cp-sS ho-«nâ-\n- pw J-ºm-_v (d) kq-d- p Xzm-l ]m-cm-b-ww sn- p- -Xm-bn ti-«-xv. A-Xv ti-«-am-{xbnâ X-s A-t±-lw ]-d-ª-xv F-{X a-t\m-l-c-hpw am-\y-hp-am-b h-n-\-am-wn-sx- m-wv. F- n-«v A-t±-lw \-_n(k)bp-ss A-Sp-t - v t]m-hp-i-bpw ap-kv-en-am-sw- v {]-Jym-]n- p-i-bpw sn-bv-xp. (8) C-kv-em-an-sâ ITn-\-i-{Xp-hm-bn-cp- - A-_q-_- À kn-²o-jv (d) X-sâ ho- «p-ap-ä- n-cp- p-sim-ïv ]-Xn-hm-bn IzpÀ-B³ ]m-cm-b-ww sn-bv-xn-cp- p. A-t±-l- n-sâ kp-µ-c-am-b ] m-cm-b-w- nâ B-Ir-jv -S-cm-bn kv -{Xo- I-fpw Ip-«n-I-fp-sa-Ãmw A-hn-sS H-cpan- p Iq-Sp-am-bn-cp- p. B H-cp-an- p Iq-S-en-s\ `-b-s -«A-h-cn-se {]-[m-\n- IÄ ho-«p-ap- -ä- n-cp- p-sim-ïv D-d-s IzpÀ-B³ ]m-cm-b-ww sn- p- -Xn \n- pw A-_q-_- À kn-²o-jn(d)s\ hn-e- p-i-bm-wv sn-bv -X-Xv. tãm h-eo-zv _n³ ap-ko-d. A-t±-lw H-cn-  IzpÀ-B-\n \n- pw AÂ-]w tiä- p- I-bpw A-Xp-Im-c-W- mâ A-t±-l- n-\v A-Xn-te- v Nm-bv-hv D-ïm-hp-I-bpw sn-bv-xp. C-Xv ti-«-t mä Jp-ssd-in-IÄ ]-d-ªp, A-Ãm-lp-hm-sW k-xyw, h-eo-zv a-xw am-dnbn-cn- p- p. C-\n Jp-ssd-in-IÄ ap-gp-h-\pw a-xw am-dp-i X-s sn- pw. A-Xn-\m \n- Ä A-_q P-lv-en-s\ k-ao-]n- p-i. A-t±lw ]-Z-hn-bp-sS-bpw ]-W- n-sâ-bpw {]-Xm- ]- n-sâ-bpw Ip-Spw-_- n-sâ-bpw a-ln-a ]-d-ªp-sim-ïv h-eo-zn-s\ A-XnÂ-\n- pw IzpÀ-B³ ]n- n-cn- n-t - mw. A-tXm-sSm- w X-s A-t±-l- n-\v IzpÀ-B-\n-t\m-Sv sh-dp- m-wv F- v P-\- Ä hn-e-bn-cp- p- cq-]- nâ h-ã-xpw ]-d-bn- p-i-bpw sn- mw. h-eo-zv _n³ ap-ko-d ]-d-ªp: Rm-s\- m-wv ]-d-tb-ï-xv? A-Ãm-lp-hm-sW, Rm³ \n- -sf- mä ]-Zy- -fpw I-hn-X-I-fpw Pn- p-i-fp-ss Im-hy- -fpw A-dn-bp- -h-\m-wv. A-Ãm-lp-hm-sW, ap-l-½-zv ]-d-bp- -Xn C-Xn H- n-t\m-spw km-ay-x ]p-eà- p- -h-bn-ã. A-Ãm-lp-hm-sW, A-t±l- n-sâ hm- p-iä- v H-cp am-[p-cy-ap-ïv. A-Xn-\v {]-txy-i-am-sbm-cp `w-kn-bp-ïv. A-Xv A-Xn-sâ Xm-gv-`m-K- p-å-xn-s\-sb-ãmw C-Ãm- Xm- p- p. a-säm- n-\pw h-f-cm³ I-gn-bm- hn-[w A-Xv h-fà- p ]- -en- p- p. A-_q P-lv ]-d-ªp: A-Ãm-lp-hm-sW, Xm- Ä C-Xn-s\-Xn-sc kw-km-cn- p- -Xp-h-sc Xm- -fpss P-\-X Xm- -sf C-jv-S-s -Sp-I-bn-Ã. h-eo-zv ]-d-ªp. F-s hn-t«- q. Rm-s\m- v B-tem- Nn- -s«. A- -s\ B-tem-Nn- -ti-jw A-t±lw ]-d-ªp: Cu IzpÀ-B³ (B-cnÂ-\n-t m) D-²-cn- -s -Sp- am-c-w-a-ãm-sx a-säm- p-a-ã. \n- Ä Im-Wp- n-tã C-Xv Ip-Spw-_- Ä- n-sbnâ On-{Z-X-bp-ïm- p- -Xv? (9) Cu kw-`-h-s -bm-wv hn-ip-² Izp- À-B³ C- -s\ hn-i-zo-i-cn- -Xv. ""XoÀ- -bmbpw A-h-s\m- p Nn- n- p, A-h-s\m- p I-W- m- p-i-bpw sn-bv-xp. A-Xn-\m A-h³ \-in- -s«. F- -s\-bm-w-h³ I-W- m- n-b-xv? ho-ïpw A-h³ \-in- -s«, F- -s\-bm-w-h³ I-W- m- n-b-xv? ]n- o-sv A-h-s\m- p t\m- n. ]n-s A-h³ ap-jw Np-fn- p-i-bpw ap-jw I-dp- n- p-i-bpw sn-bv-xp. ]n-s A-h³ ]n-t m-«v am-dp-i-bpw A-l- mcw \-Sn- p-i-bpw sn-bv-xp. F- n-«-h³ ]-d- ªp: C-Xv (B-cn \n-t m) D-²-cn- -s -Sp- am-c-w-a-ãm-sx a-säm- p-a-ã. C-Xv a-\p-jy-sâ 35

34 hm- -Ãm-sX a-säm- p-a-ã.' (10) H-cn-  D-Xv-_- v-_n-\p d-_o-a {]-hm- N-I-sâ (k) k- n-[n-bn-se- n. \-_n (k) A-t±-l-s kq-d- pâ ^p-kzn-e- nâ \n- pw B-Zy-`m-Kw- Hm-Xn-t Ä- n- p. ti-«-am- {X-bn X-s A-t±-lw Jp-ssd-in-I-fn-te- v a-s- p-i-bpw A-h-tcm-Sm-bn C-{]-Im-cw ]-d-bp- I-bpw sn-bv-xp. XoÀ- -bm-bpw Rm-s\m-cp h-n- \w ti-«n-«p-ïv. A-Xp-t]m-sem- v C-Xn-\p-ap-¼v Rm³ ti-«n-t«c-ã. A-Ãm-lp-hm-sW k-xyw, A-sXm-cp Im-hy-tam am-c-w-tam tpym-õy-tam A-Ã. (11) IzpÀ-B-\n-sâ sh-ãp-hn-fn A-d-_n km-ln-xy- nâ a-äm-sc-bpw I-h- p-sh- p- -h-cm-bn-cp- p A-d-_n-I-sf- v ]-d-ª-tãm. A-Xn-ep-]-cn A-sXm-cp A-`n-am-\ {]-iv-\-am-bn Iq-Sn I-W- m- n-b-h-cm-bn-cp- p A-hÀ. ]-e-t m-gpw A-h-cp-sS kr-jv-sn-iä I-Av- _m-e-b- nâ {]-ZÀ-in- n- p-i-bpw A-Xn-t\m- Sv a-õ-cn- p-hm³ I-cp- p-å--h-cm-cm-sw- v- ]-cn-tim-[n- p-hm³ Im- n-cn- p-i-bpw sn- pam-bn-cp- p. Im-c-Ww a-dp-]-sn ]-d-bm³ I-gn-hp- Å-hÀ D-S³ X-s A-h-cp-sS kr-jv-sn-bp-ambn I-Av-_m-e-b- n-te- v F- p- -Xm-Wv. A- -s\ Xm³ {]-ZÀ-in- n- I-hn-X- v a-dp-]- Sn-bm-bn IzpÀ-B-\n-I h-n-\- Ä Xq- n-bn-«-xv hm-bn- -Xm-Wv e-_o-zv-_n³ d-_o-a C-kv-em-ante- v h-cm-\p-ïm-b Im-c-Ww X-s. F- mâ IzpÀ-B-\n-I km-ln-xy-aq-ey- Ä hn-fn- p ]-d-bm³ h-eo-zv-_v-\p ap-ko-d-sb-t]m-se A-hÀ- v X-S-Ê-am-b-Xv H- v Aw-Ko-I-cn- mâ ]n-s IzpÀ-B-\n-I \n-b-a- -sf-ãmw ]n³-xp-s-tc-ïn h-cp-sa- `-b-hpw c-ïm-a-xm-bn A-h-cp-sS A-l- m-c-hp-am-bn-cp- p. IzpÀ-B-\n-s\ t_m-[n- n-«pw A-Xn-s\-Xn-cn-ep-Å hn-aà-i-\- -fp-am-bn A-hÀ cw-k- p-h- -t mä IzpÀ-B³ A-h-sc sh-ãp-hn-fn- p. C-Xv A-Ãm-lp-hn-sâ h-n-\-asã- p ]-d-bp- -h-sc, C-Xv t]m-ep-å th-z- {K-Ùw sim-ïp-h-cm³. ""(\-_n-tb,) ]-d-bp- -I: Cu IzpÀ-B³ t]m-sem- v sim-ïp h-cp- -Xn-\m-bn a-\p-jy-cpw Pn- p-i-fpw H- n-- ptnà- m-epw XoÀ- -bm-bpw A-Xp-t]msem- v A-hÀ sim-ïv h-cn-i-bn-ã. A-h-cn Nn-eÀ Nn-eÀ- v ]n- p-w \Â-Ip- -Xm-bm t]m-- epw'' (12) Cu sh-ãp-hn-fn A-h-sc Iq-Sp-X amõcyapåap-å-h-cm- n. A-hÀ IzpÀ-B³ t]m-- ep-å H-cp th-z-{k-ùw D-ïm- p-hm³ {i-an- p t\m- n. X-Xv-^-e-am-bn D-ïm-b c-n-\-i-fm-wv B-\-I-sf- p-dn- pw X-h-f-I-sf- p-dn- p-sa-ãmw A-d-_n km-ln-xy- nâ a-äm-sc-bpw I-h- p-sh- p- -h-cm-bn-cp- p A-d- _n-i-sf- v ]-d-ª-tãm. A-Xn-ep-]-cn A-sXm-cp A-`n-am-\ {]-iv -\-am-bn Iq-Sn I-W- m- n-b-h-cm-bn-cp- p A-hÀ. ]-e-t m-gpw A-h-cp-sS kr-jv-sn-iä I-Av-_m-e-b- nâ {]-ZÀ-in- n- p- I-bpw A-Xn-t\m-Sv a-õ-cn- p-hm³ I-cp- p-å- -hcmcm-sw v - ]-cn-tim-[n- p-hm³ Im- n-cn- p-i-bpw sn- pam-bn-cp- p. Im-c-Ww a-dp-]-sn ]-d-bm³ I-gn-hp-Å-hÀ D-S³ X-s A-h-cp-sS kr-jv-sn-bp-am-bn I-Av-_m-e-b- n-te- v F- p- -Xm-Wv. A- -hà D-ïm- n-b K-Zy-]-Zy- Ä. ]-t A-hÀ- v X-s t_m-[y-am-bn C-Xv IzpÀ-B- \n-\v ]-I-c-am-bn sh- m³ ]-äp- H- -à F- v. F- n-epw ho-ïpw A-hÀ hn-aà-i-\-hpam-bn cw-k-s - n-b-t mä IzpÀ-B³ A-htcm-Sv ]-d-ªp. \n- Ä IzpÀ-B-\n-s\ t]m-- se H-cp th-z-{k-ùw sim-ïp-h-tc-ï-xn-ã. ]-I-cw ]- v A-[ym-b- -sf- n-epw sim-ïph-cq F- v. ""A-X-Ã, A-t±-lw A-Xv si-«n- -a- p F- m-twm A-hÀ ]-d-bp- -Xv? ]-d-bp-i: F- mâ C-Xp-t]-se-bp-Å ]- v A-²ym-b- Ä N-a- p-ïm- n-b-xv \n- Ä sim-ïv h-cq. A-Ãm-lp-hn-\v ]p-d-sa \n- Ä- v km-[n- p- - h-sc-sb-ãmw \n- Ä hn-fn- p-sim-åp-i-bpw sn- p-i. \n- Ä k-xy-hm³-am-cm-sw- nâ. A-h-cm-cpw \n- -fp-ss hn-fn- v D- -cw \Â-Inbn-sÃ- nâ, A-Ãm-lp-hn-sâ A-dn-thm-Sv Iq-Sn am-{x-am-wv C-Xv A-h-X-cn- n- -s -«n-«p-å-sx- pw, A-h-\-Ãm-sX bm-sxm-cp ssz-h-hp-an-sã- pw \n- Ä a-\-ên-em- p-i. C-\n-sb- n-epw \n- Ä Io-gv-s]-Sm³ k- -²-cm-tWm?'' (13) IzpÀ-B³ ho-ïpw A-h-sc sh-ãp-hn-fn- p. H-cp th-z-{k-ù-a-ã, ]- v A-[ym-b- - f-ã, IzpÀ-B³ ssz-hn-i-a-sã- m-wv \n- Ä hm-zn- p- -sx- nâ IzpÀ-B-\n-se H-cp A-[ym-b- n-\p Xp-ey-am-b H-c-[ym-b-sa- n-epw sim-ïp-h-cm³. C- pw IzpÀ-B-\n-s\ hn-aà-in- p- -hà- m-bn B h-n-\w C-hn-sS k-aà- n- p- p. ]-Xn-\m-ep \q-äm-ïp-i-fm-bn D- -cw e-`n- m-sx B-hÀ- n- p-sim-ïn-cn- p- B h-n-\w. ""A-X-Ã, A-t±-lw (\-_n) A-Xv si- «n- -a- -Xm-Wv F- m-twm A-hÀ ]-d-bp- -Xv? (\-_n-tb,) ]-d-bp-i: F- mâ A-Xn-\v Xp-eyam-b H-cp A-[ym-bw \n- Ä sim-ïp h-cq. A-Ãm-lp-hn-\v ]p-d-sa \n- Ä- v km-[n- p- - h-sc-sb-ãmw hn-fn- p-sim-åp-i-bpw sn- p-i. \n- Ä k-xy-hm³-am-cm-sw- nâ.'' (14) \-½p-sS Zm-k-\v \mw A-h-X-cn- n- p-sim- Sp- -Xn-s\(hn-ip-² IzpÀ-B-s\)]-än \n- Ä kw-i-bm-ep- -fm-sw- nâ A-Xn-tâ-Xv t]m-- ep-å H-cp A-[ym-b-sa- n-epw \n- Ä simïp-h-cn-i. A-Ãm-lp-hn-\v ]p-d-sa \n- Ä- p-å k-lm-bn-i-tf-bpw hn-fn- p-sim-åp-i. \n- Ä k-xy-hm³-am-cm-sw- nâ (A-Xm- W-tÃm th-ï-xv). \n- Ä- -Xv sn- m³ I-gn-ªn-sÃ- nâ \n- Ä- -Xv H-cn- -epw sn- m³ I-gn-bp-I-bp-an-Ã. a-\p-jy-cpw I-Ãp-I-fpw C-Ô-\-am-bn I- n- -s -Sp- \-c-im-kv-\n-sb \n- Ä Im- p-kq- n- p-sim-åp-i. k-xy-\ntj-[n-iä- p-th-ïn H-cp- n-sh- -s -«-Xm-Ip- p A-Xv.'' (15) ½ Ip-dn- p-iä 1. _m-e-ssi-c-fn hn-úm-\-tim-iw, kw- Øm-\ _m-e-km-ln-xy C³-Ìn-äyq-«v, Xn-cp-h- \- -]p-cw, t]-pv A-tX-]p-kv-X-Iw t]-pv A-tX-]p-kv-X-Iw t]-pv IzpÀ-B³ 5:90, IzpÀ-B-\n-sâ au-en-i-x `m-kw 1, Fw.Fw A-Iv-_À, t]-pv 60þ IzpÀ-B³ 41: C-amw _p-jm-cn C-Xv hn-i-z-am-bn tc-js -Sp- n-bn-«p-ïv. 8. ko-d- p C-_v-\p ln-imw. 9. ko-d- p C-_v-\p ln-imw. 10. IzpÀ-B³ 74:18-þ X-lv-Zo-_p ko-d- n C-_v-\p ln-imw. 12. IzpÀ-B³ 17: IzpÀ-B³ 11:13, IzpÀ-B³ 10: IzpÀ-B³ 2:23,24. 36

35 D½p AZo_v, Imbw-Ipfw tzh-zm-kn-iä: Ncn-{Xhpw ZÀi-\hpw s] - n-sâ am-\- n-\v- \-½p-sS cm-py- v- C-s - p hn-e-bp-sï- -dn-bp- -Xn-\v- Zn-\w {]-Xn-bp-Å hmà- -I-fpw I -ap- nâ \-S- p- kw-`-h- -fpw X-s [m-cm-fw. kv-{xo kp-c- - m-bp-å \n-b-a- Ä- v- ]-ª-an- Ãm- n-s- m-wv- ]o-u-\- -fp-ss _m-lp-ey-hp-sa- -Xm-Wv- G-sd hn-tcm-[m-`m-kw. N-Xn- p-gn-sbm-cp- n Im- n-cn- p- th-«-\m-bv- Ä- v ]n- p ss]-x- -fpw Iu-am-c- m-cn-i-fpw ho-«-½-am-cp-sam-s X- -fp-ss hn-im-c- -Å-en-\v- A-dp-Xn h-cp- m³ D-]-tbm-Kn- m-hp- D-]-I-c-W- Ä am-{x-am-wn- v-. t]-]n-sn- sx-cp-hp \m-bv- -sf A-\p-I-cn- p- -hà ho- «n-\-i- pw D-ïm-b-tXm-sS A-I-hpw ]p-d-hpw H-cp-t]m-se t]-sn-kz-]v-\-am-wn- v- kv-{xo- v-. t\m-«p-si-«p-iä- p- ap-ifnâ ]-Sp- p-bà- p- hn-hm-l Po-hn-X-hpw kzmà- -I tam-l- Ä `-cn- p- Ip-Spw-_ Po-hn-X-hpw C-W-bp-sS lr-z-b- n-te- n-d- m- `m-cym-`à-xr _-Ô-hp-sa-Ãmw Zp-Ê-l-am- p- Po-hn-X- Ä sim- pw sim-e-hn-fn- pw N-Xn- p-gn-sbm-cp- n Im- n-cn- p- th-«-\m-bv - Ä- v ]n- p ss]-x- -fpw Iu-am-c- m-cn-i-fpw ho-«-½am-cp-sam-s X- -fp-ss hn-im-c- -Å-en-\v- A-dp-Xn h-cp- m³ D-]-tbm-Kn- m-hp- D-]-I-c-W- Ä am- {X-am-Wn- v -. t]-]n-sn- sx-cp-hp \m-bv - -sf A-\p-I-cn- p- -hà ho-«n-\-i- pw D-ïm-b-tXm-sS A-I-hpw ]pd-hpw H-cp-t]m-se t]-sn-kz-]v -\-am-wn- v - kv -{Xo- v -. am-\p-jn-i aq-ey- -fn-ep-ïm-b A-]-N-b-s Xp-d- p Im-Wn- p- p. kv-{xo- v- kz- w i-co-c- n-\- p-d-t - v- hn-e-bn-ãm- 37

36 - \m-co-th-«a-säm-cp cq-]- n-epw `m-h- n-epw BÀ-j `m-c-x N-cn-{X- nâ F-XnÀ- p-i-tf-xp-an-ãm-sx B-tLmjn- -s -«n-cp- p F- h-kv-xp-x C-c-bm- -s -ts-ï-h-fm-wv- kv-{xo-sb- v - D-d- p hn-iz-kn- n-cp-s m-cp kw-kv Im-c- n-sâ C-t A-ä- p-å-hà X-s -bm-wv - \-½-fp-sa- m-wv - kq-nn- n- p- -Xv -. ssz-h- n-\p th-ïn-sb- \m-sy- nâ ta-em-f-cp-ss \o-nm-h-iy- Ä- m-bn s]- n-s\ N-a-s m-cp- n-b `q-x-im-e-am-wv - `m-c-x- n-\p-å- Xv -. p-dn- p-å I-Y-I-fn k-aq-l- nâ G-sd {]-Nm-cw e-`n- I-Y a-säm- m-wv-. tz-hm-kp-c bp-²- nâ a-c-w-s -«A-kp-c- m--cp-ss `m-cyamà Iq-«-am-bn _-emâ-kw-kw sn- -s -«p. A-h-sc-Ãmw Iq-Sn C-{µ-s\ sn- v- I-ïv- k- - S-ap-WÀ- p-i-bpw X- -sf- p sn- -W-sa- v- B-cm-bp-I-bpw sn-bv-xp. cm-pm- ³-am- C- m-e- v- ]o-un- n- -s -Sp- kv-{xo-i-fp-ss \n-e-hn-fn-iä tiä- p-t¼mä H- -b-s- p-t]m--- Ip- A-h-k-c-hm-Z sf-iy-zmà-vy- mà A-h-K-Wn- p-hn-sp- {]-iv-\- Ä G-sd-bm-Wv-. N-cn-{X- nâ th-cp-i-fp-å, H-cp Xp-Ån sh- Å-hpw h-f-hpw In-«n-bm sh-«n-bn-«n-s- v- s] m--«n-ap-f- p- hn-j hr- -am-wv- s]- -th-«-sb- -Xv-v- A-dn-bm- -Xp-sIm-ïm-Wv- H-cp k-a-cw sim-tïm tcm-j- nâ c-ïp ap-{zm-hm-iyw hn-fn sim-tïm ]p-ãp-t]m-se em-l-h- nâ ]n-gp-sx-dn-bm-hp- -Xm-Wv- kv-{xo ]o-u-\- -fpsa- v- ]-e-cpw sx-äp-[-cn- p- -Xv-. \m-co-th-«a-säm-cp cq-]- n-epw `m-h- nepw BÀ-j `m-c-x N-cn-{X- nâ F-XnÀ- p- I-tf-Xp-an-Ãm-sX B-tLm-jn- -s -«n-cp- p F- h-kv-xp-x C-c-bm- -s -ts-ï-h-fm-wvkv-{xo-sb- v- D-d- p hn-iz-kn- n-cp-s m-cp kwkv-im-c- n-sâ C-t A-ä- p-å-hà X-s - bm-wv- \-½-fp-sa- m-wv- kq-nn- n- p- -Xv-. ssz-h- n-\p th-ïn-sb- \m-sy- nâ ta-emf-cp-ss \o-nm-h-iy- Ä- m-bn s]- n-s\ N-as m-cp- n-b `q-x-im-e-am-wv- `m-c-x- n-\p-å-xv-. A-YÀ-h th-z Im-ew ap-x-te \n-e-\n- ncp- H-cp Zp-cm-Nm-c-am-Wv- tz-h-zm-kn k-{¼- Zm-bw. iq-{z kv-{xo-i-fm-wv- tz-h³-am-cp-ss Zm-kn-I-fm-bn t -{X- -fn-te- v- AÀ-]n- -s - «n-cp- -Xv-. tz-h-zm-kn-i-fm-b-hà tz-h³-am-cp-ss `q-an-bn-se {]-Xn-\n-[n-I-fm-bn I-W- m- -s -«ncp- k-hà-w-cp-ss B-h-iy- -sf-ãmw F-Ãm AÀ- - n-epw \n-d-th-än-s m-sp- m³ hn-[n- -s -«-h-cm-bn-cp- p. th-iy-i-tf- mä Iq-Sn-b Øm-\-tam ]-cn-k-w-\-tbm e-`n- n-cp- -h-cmbn-cp- n-ã tz-h-zm-kn-iä. k-aq-l- nâ A-h- K-Wn- -s -«n-cp- hn-`m-k- -fnâ \n- p-å kv-{xo-i-sf `w-kn-bp-såm-cp t]-cn-\p Io-gn A-Wn-\n-c- n-s m-ïp-å th-iym-hr- n-bpss Øm-]-\-hÂ- -c-ww am-{x-am-bn-cp- p tzh-zm-kn k-{¼-zm-bw. tz-h-zm-kn-i-fp-ss DÂ-]- n-sb- p-dn- v- H- n-e-[n-iw sf-xn-ly- Ä \n-e-\nâ- p- p. {io-ir-jv-w-sâ a-c-w-ti-jw \n-cm-ew-_-cm-b ]-Xn-\m-dm-bn-cw (16000) `m-cy-amà tz-h-zm-kn-ifm-bn am-dn F- -Xm-Wv- H-cp I-Y. a-säm-cp I-Yb-\p-k-cn- -v-, km-k-]p-{xn-am-sc-sb-ãmw `-c-x³ X-sâ `m-cy-am-cm- p-hm-\m-bn Iq-«n-s m-ïp-hcn-i-bpw A-Xn H-cmÄ- v - am-{xw `m-cym-]-z-hn \Â-Ip-I-bpw _m- n-bp-å-h-sc F-«p K-W- - fm-bn Xn-cn- v- t -{X- -fnâ th-iym-hr- n- v- \n-tbm-kn- p-i-bpw sn-bv-xp. C-h-cm-W-s{X tz-h-zm-kn-iä. F- mâ, tz-h-zm-kn-i-fp-ss DÂ-]- n-sbcp-ss A-c-a-\-I-fn-tem tz-hm-e-b- -fn-tem Xm-a-kn- v- th-iym-hr- n \-S- p-hm³ C-{µ³ A-h-sc D-]-tZ-in- p. k-½m-\- -fp-am-bn h-cp- -h-sc am-{x-ta kzo-i-cn-t -ï-xp-åq-sh- pw X- Ä- p- e-`n- p- k-½m-\- -fnâ \n- v- I- p-im-en-iä, [m-\y- Ä, kzà-ww F- n-h {_m-ò-wà- v \Â-I-W-sa- pw Iq-Sn C-{µ³ A-h-tcm-Sv- ]-d-ªp. Rm-b-dm-gv-N-tXmdpw kp-k-ô-ssx-e- Ä ]q-in Ip-fn- p-i-bpw A-Xn-\p-ti-jw hm-k-\-{z-hy- Ä D-]-tbm-Kn- v- H-cp- p-i-bpw sn-bv-xv- A-hÀ Im-a-tZ-h-s\ B-cm-[n- p-sim-ïn-cp- p. Im-a-tZ-h-sâ Hm-tcm A-h-b-h- -fpw kv-]à-in- p-sim-ïp-å Cu B-cm-[-\ ]-Xn-aq- p am-kw Xp-SÀ- p. ]-Xn-\memw am-k- nâ kp-k-ô-{z-hy- -fm-epw ]p- -jv-]- -fm-epw B-`-c-W- -fm-epw a-t\m-l-c- -fm-b ]-c-h-xm-\n-i-fm-bpw A-e- -cn- p-simïv- Im-a-tZ-h-\p-th-ïn sa- H-cp- p-i-bpw ti-jw A-hÀ C- -s\ {]m-à- n- p-i-bpw sn-bv-xp: "tl hn-jv-wp, Im-a-hpw ti-i-h-\pam-bn R- -sfm-cp hy-xym-k-hpw Im-Wp- n-ã. A- v- I-a-e-s D-t]- n- m- -Xp-t]m-se R- -sf-bpw D-t]- n- -cp-tx. R- -fp-ss i-co-cw A- v- kzo-i-cn- m-epw. "hn-jv-wp `-Khm³ A-h-cn {]-km-zn- p-i-bpw Im-a- nsâ kp-hà-w cq-]w {_m-ò-wà- p \Â-Ip-Ibpw sn-bv-xp. A- p-ap-xâ Rm-b-dm-gv-N-IÄ txm-dpw {_m-ò-wà- p--th-ïn ]-«p-sa- -sbmcp- n tz-h-zm-kn-iä Im- n-cn- pw. A-hÀ tzh-zm-kn-iä- v - H-cp k-½m-\-hpw sim-sp-t - ï-xn-ã. Im-a- n-sâ kp-hà-w cq-]w Øn-Xn sn- p- {_m-ò-wà- v- tz-h-zm-kn-iä k-½m- 38

37 \- Ä \Â-I-Ww. a-lm-`m-c-x -cm-am-b-w I-Y-IÄ \-ap- v- hy-à-am- n- -cp- -X -\p-k-cn- v BÀ-j-`m-c-X k-aq-l- nâ tzh-zm-kn-iä H-cp A-hn-`m-Py L-S-Iw X-s - -bm-bn-cp- p. kw-kv-im-c- n-sâ-bpw ]m-c-¼-cy- n-sâ-bp-sa-ãmw t]-cnâ t¾-o Zp-cm- Nm-c- Ä ]p-\-cp-öo-hn- n- m-\p-å sim-ïp-]n-sn- {i-a- Ä \-S- p- p F- -Xn- \v- sx-fn-hm-wv- C- y-bn-se an- kw- Øm-\- -fn-epw C- pw tz-h-zm-kn k-{¼- Zm-bw t]m-ep-å kv-{xo hn-cp-² D-]m--k-\- IÄ hm-zy-ta-f- -fp-ss A-I-¼-Sn-tbm-sS B-tLm-jn- -s -Sp- p F- -Xv-. tz-h-zm-kn-bm-im³ hn-[n- -s -«[-\p F- s] -Ip-«n X-sâ A-\p-`hw ]- p-h-bv- p- -Xv- t\m- p-i: "¹-kv- Sp I-gn-ªv- tim-f-pnâ t]m-i-w-sa- B-{K-l-am-bn-cp- p F-\n- v-. F- mâ ]Tn- n- m³ ]-W-an-Ãm- -Xn-\m tzh-zm-kn B-bm a-xn-sb- v- A-ѳ.' \n-d-i- p-i-tfm-ss [-\p X-sâ I-Y ]-d-bpt¼mä t -{X-\-S-bn-tem A-c-a-\-bn-tem kzà-wm-`-c-w hn-`q-jn-x-bm-bn ssz-h- - sf tk-hn- p- -h-cp-ss-b-ã, ap-j- p ]q- -in-b Nm-b- Ä- v ap-i-fnâ \nà-po-h-amsbm-cp ]p- n-cn ]-SÀ- n \n-êm-c hn-e-bv- v- X- -fp-ss i-co-cw hnâ- p- -h-cp-ss I-e- n-b lr-z-b- -fm-wv- \-ap- v- HmÀ-a h-cn-i. C-sXm-cp H-ä-s -«kw-`-h-a-ã. IÀ- Wm-S-I, X-an-gv-\m-Sv-, a-lm-cm-jv-{s B-{Ô Xp-S- n-b C³-Uy-bn-se an- kw-øm-\- -fn-epw sim-«pw Ip-c-h-bp-am-bn h-en-b B-tLm-j-t m-ss-bm-wv- am-l-]uà-wan-sb h-c-thâ- p -Xv-. A- m-wv- Z-cn-{Z Ip-Spw-_- nâ s] -Ip-«n-IÄ X- -fpss i-co-cw t\à- -bm- p- -Xv  IÀ-Wm-S-I kà- mà tz-h- Zm-kn k-{¼-zm-bw \n-tcm-[n-s - n-epw C- pw IÀ-Wm-S-I-bn-se ]-e DÄ-{]-tZ-i- -fn-epw h-en-b B-tLm-j-am-bn X-s A-Xv- \-S- p- p-ïv-. ]-g-b {]-Xm-]w si-sm-sx kq- n- m³ \m-«nâ tz-h-zmkn-iä th-w-sa- v- itn- p- {]-am-wnam-cpw k-po-h-am-wv-. ssz-h- n-\v- Zm-kns -Sp-I F- -Xn-sâ a-d-hnâ \m-«n-se b-p-am-\³-amà- m-wv- ]n- o-sv- C-h-cp-sS Zm-ky-th-e F-Ãm AÀ- - n-epw. IÀ-Wm-S-I-bn-se ]-e Ø-e- pw tz-h-zm-kn-bm-im³ hn-[n- -s -«[-\p F- s] -Ip-«n X-sâ A-\p-`-hw ]- p-h-bv- p- -Xv- t\m- p-i: "¹-kv- Sp I-gn-ªv- tim-f-pnâ t]m-i-wsa- B-{K-l-am-bn-cp- p F-\n- v-. F- mâ ]Tn- n- m³ ]-W-an-Ãm- - Xn-\m tz-h-zm-kn B-bm a-xn-sb- v- A-ѳ.' \n-d-i- p-i-tfm-ss [-\p X-sâ I-Y ]-d-bp-t¼mä t -{X-\-Sbn-tem A-c-a-\-bn-tem kzà-wm-`-c-w hn-`q-jn-x-bm-bn ssz-h- -sf tkhn- p- -h-cp-ss-b-ã, ap-j- p ]q- -in-b Nm-b- Ä- v ap-i-fnâ \nà-po-ham-sbm-cp ]p- n-cn ]-SÀ- n \n-êm-c hn-e-bv - v - X- -fp-ss i-co-cw hnâ- p- -h-cp-ss I-e- n-b lr-z-b- -fm-wv- \-ap- v - HmÀ-a h-cn-i. "B-\-s m-ï'(b-\- p-fw)bnâ Ip-fn- n- m-wv- s] -Ip-«n-I-sf {io-tim-hnen-te- v- B-\-bn- p- -Xv-. tz-h-zm-knbm-  N-S- v- I-gn-ªm ]q- -fpw hn-hn-[ hà-w- -fn-ep-å s]m-sn-i-fpw sim-ïv- "lp-zm lp-zm' F- p-d-s hn-fn- p-iq-hn kv-{xo-iä t -{X- nte- v- Hm-Sn-sb- p- p. t -{X- nâ {]-Xn-jv-T-bp-sS ]p-d-in-em-wv- C-h-cp-sS B-cm-[-\. ]-g-hpw ]q- -fpw tim-]- t m-ss X-d-bn B-ª-Sn- m-wv- {] m-à- -\. ap-¼v- tz-h-zm-kn-bm- -s -«- h-cm-wv- C- -s\-sb- p- kv-{xo-ifnâ `q-cn-`m-k-hpw. N-S- v- I-gn-ªm C-hÀ- v a-s- mw. t\à- -bm- -s -Sp- s] -Ip-«n-IÄ ]q-p I-gn-bp- -txm-ss \m-«p-{]-am-wn-am-cp-ss tnm-zyw sn- -s - «p-iq-sm- A-h-Im-i-am-bn- o-cp- p! b-p-am-\-sc kw-{]o-x-cm- n-s m-ïp-å Zm-ky-hr- n-bmâ a- n-b Po-hn-X-hngp- pw t]-dn-bm-wv- Cu tz-h-zm-kn-iä in-jv-s-im-ew I-gn-t -ï-xv-. C-fw {]m-b- m-cm-b ]p-xn-b tz-h- Zm-kn-I-fp-sS B-K-a-\-t m-ss D-]-tbm- Kn- -s -«v- B-tcm-Kyw -bn- -hà ]p-- -Xn-b B-h-iy- m-sc tx-sn sx-cp-hnte- n-d- p- p. C-h-cn ]-e-cpw F- v-. sf.hn hm-l-ià Iq-Sn-bm-sW- m-wvtz-h-zm-kn-iä- n-s-bnâ {]-hà- n-h- p- F³.Pn.H-I-fp-sS I-sï- Â. ssz-h- -fp-ss Im-hÂ- mà `-cn-- p- A-¼-e- -fpw sx-cp-hnâ h-esbm-cp- n Im- n-cn- p- km-aq-ln-it{zm-ln-i-fp-sa-ãmw tz-h-zm-kn-iä- v- H-cp t]m-se- -s -bm-wv-. F-Ãm-hÀ- pw th-ï-xv- A-h-cp-sS i-co-c-am-bncn-s, {]m-b-ta-dpw txm-dpw BÀ- pw th-ïm- -h-cm-bn A-hÀ am-dp-sa- ncn-s, ]-in-b-s- m³ BÀ- pw F-t mgpw h-g-t -ïn-h-cp-sa- n-cn-s kz-]v- \w Im-Wm³ `m-hn-sbm- n-ãm- -h-cmbn, \-S-h-gn-I-fn ]p-gp-h-cn- v- Xo-cm³ am-{xw hn-[n- -s -«-h-cm-wv- tz-h-zm-kn- IÄ. ]o-un- n- -s -Sp- kv-{xo-i-fp-ss F- m-e-s -bpw {]-Xn-\n-[n-I-fm-Wv- C³-Uy-bn tz-h-zm-kn-iä-. A-gp-In {Z-hn- A-Sn- -d-i-fnâ \n- v- ]-Sp- p-bà- n-b kw-kv-im-c- Ä-s -Ãmw G-sX- n-epw X-c- nep-å t]m-c-bv-a-i-fpw {]-iv-\- -fptz-h-zm-kn k-{¼-zm-bw \n-e-\nâ- p- p-sï- n-epw D- pw-kn a-e-bn-se ZpÀ-Km-t -{X- nem-wv- C-Xv- hn-]p-e-am-bn sim-ïm-sp- -Xv-. am-l-]u-à-w-an-bp-ss X-te- p-ap-xâ t - {X- n-te- v- B-fp-I-fp-sS H-gp- m-bn-cn- pw. A-]-cn-Nn-XÀ- v s]-s«-s - n-s -Sm-\m-hm- Du-Sp-h-gn-bn-eq-sS-bm-Wv- D- pw-kn a-e-bn-se- nt -cp-i. A-hn-sS Z-cn-{Z-cm-b am-xm-]n-xm- Ä X- -fp-ss s] -Ip-«n-I-fp-am-bn F- p- p. t -{X- n-\-i-s H-cp ap-dn-bn-em-wv- ]q--- P-IÄ \-S- p- -Xv-. ]q-pn- X-fn-I-bn E-Xp-a-Xn-I-fm-b s] -Ip-«n-I-sf \-Kv-\-cm-bn C-cp- n-bm-wv- ]q-p \nà-h-ln- p- -Xv-. am- Xm-]n-Xm- -fpw t -{X `m-c-hm-ln-i-fpw ]q--- Pm-cn-I-fpw am-{x-am-wn-hn-ss D-ïm-hp-I. A-\y- À- v- {]-th-i-\w \n-tcm-[n- n-cn- p- p. ]p --Wy-XoÀ- -am-bn hn-ti-jn- n- -s -Sp- kv{xo 39

38 sa-ãmw D-ïm-bn-cn- p-sa- -Xv-v- hy-à-am-wv-. ssew-kn-i-x-sb X-a-kv-I-cn- p- -h-cpw th-iymhr- n-sb a-x-hâ- -cn- p- -h-cp-sa-ãmw a-\pjy-\nà-an-i-x-am-b B-i-b- -sf ssz-hn-i-hâ- -I-cn- p- -hà am-{x-am-wv-. a-xw B-Wn-\p th-ïn-tbm s]- n-\p th-ïn-tbm A-sÃ- pw a-\p-jy-ip-e- n-sâ ap-gp-h³ \- -bv- p thïn-bm-sw- pw a-\-ên-em- m³ a-sn- p- -hà b-ymà- ssz-h- n-sâ IÂ-]-\-IÄ Xn-ckv-I-cn- p- n-s-t m-fw Im-ew B-Wp am-dp-sat m s]- n-sâ A-h-Ø am-dp-sa-t m hn-nmcn- m³ bm-sxm-cp \nà-hm-l-hp-an-ã. A-Xn-\m-em-Wv- ssz-hn-i a-x-am-b C-kvemw hn-`m-h-\w sn- p- [mà-an-i-x-bn-eq- n-b aq-eym-[n-jv-tn-x B-ZÀ-i- n-te- v- \-½p-sS {i-² \mw Xn-cn-t -ï-xv-. kv-{xo B-cm-Wv- F- p hn-i-zo-i-cn- p- n-s- v- \n- v- X-s hyà-am-wv- C-kv-emw kv-{xo- v- \Â-In-b Øm-\- hpw a-l-xz-hpw. "kv-{xo-sb-bpw ]p-cp-j-s\-bpw H-tc B-ßm-hn \n- v- kr-jv-sn- p' F- {]-Jym-]-\-t m-ss enw-km-sn-øm-\- n-ep-å hn-th-n-\-s hn-ip-² IzpÀ-B³ X- p-s- p- I-bm-Wv- sn- p- -Xv-v-. s]- n-\v- Po-hn- m-\p-å A-h-Im-iw ap-xâ t\-sn-s m-sp- p-sim-ïva-i-fm-bpw `m-cy-bm-bpw D-½-bm-bpw A- -s\ Po-hn-X- n-sâ F-Ãm Xp-d-I-fn-epw AÀ-l-am-b Øm-\w \Â-In C-kv-emw kv-{xo-i-sf B-Z-cn- p-i-bm-wv- sn-bv-x-xv-. s]- n-s\ ssz-h- n-sâ Zm-kn-sb- t]-cnâ B-Wn-sâ th-iy-bm- p- hr- nsi-«hy-`n-nm-c k-{¼-zm-b- -sf \n-in-x hn-aà-- i-\- n-\v- hn-t[-b-am- p- C-kv-emw a-\p-jy {]-Ir-Xn- n-w- m- I-\ym-kv-{Xo/ {_-Ò-Ncy k-{¼-zm-b- -sf-bpw \n-cm-i-cn- p- p. Po-hn-X-t m-sv- a-ã-sn- m-\m-bn s]- n-s\ A-¼-e- -fn-epw ]-Ån-I-fn-epw D-t]- n- p- bp-àn-c-ln-x, kv-{xo hn-cp-² Im-gv-N- m-sp-itfm-sv- H-cp X-c- n-epw cm-pn- p X- m-dm-hm- h-bm-wv- C-kv-em-an-se \n-b-a- Ä. am-xm-]n--xm-- -fp-ss A-f-h-ä hm-õ-ey- n-\v- AÀ-l-X-bp- Å-h-fpw k-tlm-z-c- -fp-ss ]-cn-k-w-\-bnâ C-S-ap-Å-h-fpw C-W-bp-sS kv-t\-l- n-\pw Im-cp-Wy- n-\pw A-h-Im-i-ap-Å-h-fpw a- - fp-ss ]-cn-n-c-ww \n-tj-[n- -s -«p-iq-sm- -h-fp-am-wv- C-kv-em-an kv-{xo. A-h-fpsS Po-hn-X-s F-fp- -am- m³ th-ïn, A-hÄ-s -Xn-sc-bp-Å Nq-j-W- -fp-ss ap-\-sbm-sn- m³ th-ïn A-h-sf kr-jv-sn- ssz-hw D-]-tZ-in- IÂ-]-\-IÄ Po-hn-X- nâ ]m--en- p- p A-hÄ. C-kv-em-an kv-{xo tz-h-zm-kn-b-ã; ssz-h- n-sâ b-ymà-- s]- n-s\ ssz-h- n-sâ Zm-kn-sb- t]-cnâ B-Wn-sâ th-iy-bm- p- hr- n-si-«hy-`n-nm-c k-{¼-zm-b- - sf \n-in-x hn-aà-i-\- n-\v - hn-t[-b-am- p- C-kv -emw a-\p-jy {]-Ir-Xn- n- W- m- I-\ym-kv-{Xo/ {_-Ò-N-cy k-{¼-zm-b- -sf-bpw \n-cm-i-cn- p- p. Po-hn-X-t m-sv- a-ã-sn- m-\m-bn s]- n-s\ A-¼-e- -fn-epw ]-Ån-I-fn-epw D-t]- n- p- bp-àn-c-ln-x, kv -{Xo hn-cp-² Im-gv -N- m-sp-i-tfm-sv - H-cp X-c- nepw cm-pn- p X- m-dm-hm- -h-bm-wv- C-kv -em-an-se \n-b-a- Ä. Zm-kn-sb- ]-Z-hn-bp-Å-h-fm-Wv-. \-½p-sS ti-c-f-hpw a-[y-im-e-l-«- nâ tz-h-zm-ko k-{¼-zm-b- n-sâ _o-`â-k-xbv- v h-f-sc h-en-b A-f-hn km- yw h-ln- n-«p-ïv. ti-c-f- n-te- v Ip-Sn-tb-dn-b B-cy-{_m-Ò-W-cn-eq-sS a-[y-im-e-l-«- nâ kw-kv-ir-x- n-sâ-bpw X-an-gn-sâ-bpw k- - c-am-bn hn-i-kn- p-h-cn-i-bpw ]nâ-im-e- v a-e-bm-f `m-j-bp-ss P- - n-\p \n-an- -am-bn- o-cp-i-bpw sn-bv-x a-wn-{]-hm-f km-ln-xy- n-sâ G-dn-b-Iq-dpw tz-h-zm-ko hà-w-\-iä sim-ïm-wv \n-d-ªp-\nâ- p- -Xv. {]-ap-j N-cn-{X-Im-c-\m-b F. {io-[-c-ta-t\m³ A-t±l- n-sâ "ti-c-f N-cn-{X-inÂ-]n-IÄ' (Un. kn. _p-iv-kv) F- ]p-kv-x-i- nâ "D- nbm-sn' F- A-[ym-b- nâ ti-c-f- n-sâ tz-h-zm-ko A-\p-`-h- -fn-te- v sh-fn- w hoip- p-ïv. A-t±-lw F-gp-Xn: "kn-ôp-\-zo-x-s kw-kv-im-c-t m-fw (_n.kn aq- mw k-l- {k-hà-jw) ]-g- -ap-ïv tz-h-zm-ko {]-Øm- \- n-\v. tam-l³-spm-zm-tcm-bnâ \n- pw I-ïp-In-«n-b ]p-cm-h-kv-xp- -fnâ-s]-«sh- -e- n-ep-å \À- -In-bp-sS cq-]w A-Xn-\p sxfn-hp \Â-Ip- p. Z- n-tw- y-bn-em-i-s«, {Inkv-Xm-_v-Z- n-sâ B-Zn-i-X-I- -fnâ-x-s tz-h-zm-ko-hà-kw k-ap-zm-b- nâ km-am-\ym-- [n-i-am-b kzm-[o-\w sn-ep- n-bn-cp- p. kw- L-Im-e-s X-an-gv-Ir-Xn-I-fn A-h-sc- pdn- p-å ]-cm-aà-i- -fp-ïv. ]p-d-\m-\q-dn-se H-cp Km-\w "a-t\m-l-c-am-b ]m-{x- -fnâ b-h- m-cmâ sim-ïp-h-c-s -«io-x-f-kp-c-`n-e-hpw am-[p-cy-an-b- -Xp-am-b ho-ªv, Xn-f- p- ssi-h-f-i-f-wn-ª bp-h-xn-iä \o-«p- kphà-w N-j-I- -fnâ-\n- p \n-xy-hpw ]m-\w sn-bv-xn-cp- -Xn-s\' hà-wn- p- p. C-Xv tzh-zm-ko k-{¼-zm-bw Ip-e-hr- n-bm-bn kzo-icn- bp-h-xn-i-sf Ip-dn- p-å kq-n-\-bm-sw- v A-\p-am-\n- p- -Xn sx-än-ã. kw-l-im-e- n-\p-ti-j-ap-å C-Xn-lm-k-Im-hy- -fm-b 40

39 - ti-c-f- nâ tz-h-zm-ko k-{¼-zm-bw kw-l-im-e- n-\p sxm-«n- p-dw X-s \n-e-hnâ h- n-cn- -Ww. Im-c-Ww, Nne- -Xn-Im-cw ti-c-f- n-se H-cp tn-c-cm- P-Ip-am-c³ Cu Im-e-L-«- nâ c-nn- Ir-Xn-bm-Wv. c-ïmw tn-c-km-{am-py- nsâ Øm-]-I-\m-b Ip-e-ti-J-c B-gv hmà (800þ-820 F.Un) X-sâ c-ïp ]p- {Xn-am-sc {io-cw-kw-t -{X- nâ tz-h- Zm-kn-am-cm-bn A-Sn-b-d-h- p F- m-wp tiä-hn-\. tn-c-am³ s]-cp-amä \m-b- \m-cp-ss (820þ-844) "B-Zn-bp-e' in-h-sâ t\-sc \À- -In- p-å kv -t\-l-s - p-dn- p ]-cm-aà-in- p- p. \m-â H-cp ]-Xn-Xz-hpw A- v A-Xn-\v IÂ-]n-- -s -«n-cp- n-ã F- -Xm-Wv. Z- n-tw³- Uy ap-gp-h³ hym-]n- `-àn-{]-øm-\w Cu k-{¼-zm-b- n-sâ hà-[n- p-h-cp- P-\-k- ½n-Xn- v A-\p-Iq-e-am-b H-cp A- -co- w kr-jv-sn- m³ H-cp-th-f k-lm-bn- n-cn- -Ww. hm-kv-x-h- nâ cm-p-io-b ]p-cp-j³-am-cpw {]-`p-pm-{x-cpw X- -fp-ss ]p-{xn-am-sc tz-h- Zm-kn-am-cm-bn t -{X- Ä- v A-Sn-b-d h-bv- p- -Xn-epw t -{X- -fnâ A-hÀ \-S- p- tk-h-\- Ä- p ]m-cn-txm-jn-i- Ä hm-cn-t m-cn \Â-Ip- -Xn-epw ]-c-kv-]-cw a-õ-cn- p-i-bm-bn-cp- p. tz-h-zm-kn-iä- p \n-ý-bn- n-«p-å tpm-en t -{X- nâ \r- w, kw-ko-xw F- o ]-cn-]m-sn-iä \-S- n t -{X-`-c-W- n-\m-h-iy-am-b ]-Ww kw-`-cn- p-i F- -Xm-Wv. `q-hp-s-a-i-fm-bn am-dn-b-h-cpw A-e-k-Pohn-Xw \-bn- n-cp- -h-cp-am-b {_m-ò-w-hà-k- n-\v Cu hn-`m-k- nâ-s -«kv-{xo-i-fp-ss t\-sc P-\n- I-¼w A-h-cp-sS-ta A-\-`-ej-Wo-b-am-b kzm-[o-\w sn-ep- m-\n-s-h-cp- n. "tx-h-sn- n' F- ]-Zw "th-iy' F- ]-Z- n-\p ]-cym-b-am-bn `-hn- p. tn-c-cm-pyw On- -`n- -am-b-txm-sp-iq-sn \m-«nâ ]-e-bn- S- m-bn cq-]w sim-ï sn-dn-b sn-dn-b cm-py- -fp-ss A-[n-]³-am-cm-b \m-sp-hm-gn-i- kv{xo Nn-e- -Xn-Im-c-hpw a-wn-ta-j-e-bpw Cu {]-Øm-\w F-{X-t m-fw km-[m-c-w-am-bncp- p-sh- p hy-à-am- p- p. Cu \À- - In-IÄ ]m-c-¼-cy-ap-d-b-\p-k-cn- m-bn-cp- p Ip-e-s m-gn-enâ {]-th-in- n-cp- -Xv. Nn-e- -Xn-Im-c- n-se \m-b-i-\m-b tim-h-e-s\ h-io-i-cn- Im- o-]p-c-s am-[-hn C-{µk-Z-Ên-se \À- -In-bm-b DÀ-h-in-bp-sS A-h-Xm-c-sa- m-wv hm-gv- -s -Sp- -Xv. hnhn-[ \r- -cq-]- -fn-epw kw-ko-x- n-epw kw-ko-txm-]-i-c-w- -fp-ss {]-tbm-k- nepw A-hÄ ]-cn-io-e-\w t\-sn. c-ïm-a-s Im-hy- n-se \m-bn-i-bm-b a-wn-ta-j-e am-xm-hm-b am-[-hn-bp-ss hr- n-x-s kzo-i-cn- p. Cu c-ïp X-an-gv C-Xn-lm-k- - fnâ-\n- pw tz-h-zm-kn-iä F.Un B-dpw G-gpw \q-äm-ïp-i-fnâ k-aq-l- nâ h-f-sc kzm-[o-\-i-àn-bp-å Øm-\- Ä A-e- -cn- n-cp- p-sh- p sx-fn-bp- p. ti-c-f- nâ tz-h-zm-ko k-{¼-zm-bw kw-l-im-e- n-\p sxm-«n- p-dw X-s \n-ehnâ h- n-cn- -Ww. Im-c-Ww, Nn-e- -Xn-Imcw ti-c-f- n-se H-cp tn-c-cm-p-ip-am-c³ Cu Im-e-L-«- nâ c-nn- Ir-Xn-bm-Wv. c-ïmw tn-c-km-{am-py- n-sâ Øm-]-I-\m- -b Ip-e-ti-J-c B-gv-hmÀ (800þ-820 F.Un) X-sâ c-ïp ]p-{xn-am-sc {io-cw-kw-t -{X- nâ tz-h-zm-kn-am-cm-bn A-Sn-b-d-h- p F- m-wp tiä-hn-\. tn-c-am³ s]-cp-amä \m-b-\m-cp-ss (820þ-844) "B-Zn-bp-e' in-h-sâ t\-sc \À- -In-- p-å kv-t\-l-s - pdn- p ]-cm-aà-in- p- p. cm-pm-hm-b Cu ssi-h-ap-\n-bpw X-sâ c-ïp ]p-{xn-am-sc Zm-kn-I-fm-bn tz-h-\p Im-gv-N-h- p F- p hn-iz-kn- -s -Sp- p. aq- ]p-{xn-sb Im- o-]p-cw t -{X- n-epw C-f-b-h-sf {io-cw-k- pw. tkm-z-c-hn-bp-ss (917þ-944) `-c-w-im-e-s tnm-ipà-im-k-\- nâ tz-h-zm-ko k-{¼-zm-b-s - p-dn- v hy-àam-b ]-cm-aà-i-ap-ïv. a-tlm-z-b-]p-c-s ]-e tn-c-cm-pm- ³-am-cp-sS im-k-\- -fpw t -{X- -fp-am-bn _-Ô-s -«\À- -In- IÄ- p ku-p-\y- Ä A-\p-h-Zn- -Xm-bn tc-j-s -Sp- p- p. D-Zm-l-c-W-am-bn F.Un 11þmw \q-äm-ïn-se Xn-cp-h-Ãm Xm-{a-im-k-\- Ä Xn-cp-h-Ã-bn-se {io-h-ã-`-t -{X- nse "tx-h-sn- n-iä- v' {]-txy-iw th-x-\w \Â-In-b-Xn-s\ ]-cm-aà-in- p- p. C-XnÂ- \n-s -Ãmw hy-à-am-ip- H-cp Im-cyw B Im-e-L-«- nâ tz-h-zm-ko k-{¼-zm-bw am- \y-am-b H- m-bn I-W- m- -s -«n-cp- -Xnfpw C-h-tcm-Sp XmÂ-]-cyw Im-«n. D-bÀ- Pm- Xn- m-cm-b \-¼q-Xn-cn-am-cpw \m-sp-hm-gn-i-fpw ssew-kn-i-kw-xr-]v-xn- pw k-l-hm-k- n-\pw ]-I-c-am-bn Cu tz-h-zm-kn-i-fp-ss ]p-c-kv-ià- m-- -fm-bn- o-cp- -Xpw A-hÀ- v ]m-cn-txm-jn- I- Ä \Â-Ip- -Xpw A- -s \m-«p-\-s- mbn am-dn-. ]-Xn-aq- mw i-x-i- nâ C-hn-sS-sb- n-b sh-\o-jy³ k- m-cn-bm-b amà-t m t]m-tfm {i-²n h- w ti-c-f- nâ tz-h-zm-kn-i-fp-ss kzm-[o-\-i-àn {]-_-e-ambn-cp- p. 13þmw i-x-iw sxm-«v 15þmw i-x-iw h-sc-bp-å Im-e-L-«- nâ, A- m-e-s I-hn-IÄ c-nn- a-wn-{]-hm-f-ir-xn-i-fnâ kz- -am-bpw tz-h-zm-kn-i-fp-ss ]p-c-kv-ià- m- -fm-b cm-p-hw-i-p-cp-ss \nà-_--ô- m-epw Cu hà-k- nâ-s]-«ioà- n-ti-«nn-e kv- {Xo-I-sf \m-bn-i-am-cm-bn kzo-i-cn- n-«p-ïv. t]- cp-iä- p H-cp ]-cn-th-jw \Â-Ip- -Xn-\m-bn C-hÀ- v am-te-j, D- -cm-n-{µn-i, a-ão-\n-em-hv, I-em-am-en-I Xp-S- n-b a-t\m-l-c-\m-a- -fm-wv \Â-In-bn-«p-Å-Xv. ssh-in-i-x-{ w, D- n-b- o- N-cn-Xw, D- n- n-cp-tx-ho-n-cn-xw D- n-bm-sn-n-cn- Xw, N-t{µm-Õ-hw F- o km-ln-xy-ir-xn-iä tz-h-zm-kn-i-sf- p-dn-s -gp-xn-b B-Zy-Im-e a-wn-{]-hm-f-ir-xn-i-fnâ-s -Sp- p. tz-h-zm-kn-ifp-ss Zp-jn- kzm-[o-\-i-àn km-ln-xy- nâam-{x-a-ã, inâ-] I-e-bn-epw Nn-{X-I-e-bn-epw Im-Wm³ I-gn-bpw. C- m-e-l-«- n-se ti-cfo-b t -{X- n-se inâ-]- -fnâ tz-h-zmkn-i-fp-ss Im-tam-±o-]-I-hpw A-Ço-e-hp-am-b cq-]- Ä Zr-iy-am-Wv. Im-e-{I-a- nâ t -{X- -fn-se-bpw sim-«m-c- -fn-se-bpw Np-hÀ-Nn- {X- -fn-epw Cu {]-h-w-x I-S- p-iq-sn. 14þmw i-x-i- nâ hn-c-nn-x-am-b in-h-hn-em-k- nâ X-Xv-IÀ- m-hv tz-h-zm-kn-i-fp-ss \r- - nâ B-\-µ-`-cn-X-cm-bn- oà- tz-h³-amà t - {X- -fp-ss Np-a-cp-I-fn Nn-{X- -fp-ss cq-]- nâ im-iz-x-am-b Øm-\w-]n-Sn- p F- m-wv hà-wn- p- -Xv. k-a-im-en-i k-aq-l- n-se k-zm-nm-ct_m-[- n-sâ aq-ey-tim-j-ww {]-Xn-^-en- pw-hn-[w tz-h-zm-ko-k-{¼-zm-bw Zp-jn- -Xn- \p km- yw h-ln- p-i-bm-wv taâ {]-kv- Xm-hn- Ir-Xn-I-sf- n-cn- n-epw A-h-bp-sS D-Å-S- - n-te- v H- p I-t m-sn- p-i c-k-i-c-am-wv. 13-þmw i-x-i- nâ c-nn- -s -«ssh-in-i-x-{ w A-Úm-X-IÀ- r-x-am-wv. th-iym-hr- n H-cp I-e F- \n-e-bn-em- Wv A-Xn {]-Xn-]m-Zn- p- -Xv. A-Xn-se \m-bn-i A-\w-K-tk-\ (A-\w-K-e-X F- pw 41

40 Im-Wp- p) F- H-cp s] -In-Sm-hm-Wv. H-cp {]-kn-² K-Wn-I-bm-bn-cp- A-h-fp-sS am-xmhv Po-hn-X- n-sâ ]-Sn-hm-Xn-en \nâ- p- X-sâ a-iä- p-th-ïn th-iym-hr- n F- am-\y-am-b sxm-gn-enâ hn-p-bw h-cn- -Wsa- nâ A-hÄ- p-ïm-bn-cn-t -ï au-en-i Kp-W- Ä F-s m-s -bm-bn-cn- -W-sa- p hn-i-z-am-bn D-]-tZ-in- p-sim-sp- p- p. ]-c-¼-cbm-bn K-Wn-I-IÄ ]m-en- p-t]m-cp- s]-cp-am-ä kw-ln-x-sb- p-dn- p-å hn-h-c- -fpw B am- Xm-hv a-i-sf ]-d-ªp-tiä-]n- p- p. bu-h-\w bm-{x ]-d-bp- -Xn-\p-ap-¼v X-sâ h-iy-i-àn D-]-tbm-Kn- p k-¼m-zn- p- n-s-t m-fw [-\w BÀ-Pn- p-hm³ A-h-tfm-Sv {]-txy-iw \nà-tzin- p- p. -ssh-in-i-x-{ - nâ kp-l-sn-x-am-b H-cp C-Xn-hr- -an-ã. Ip-td D-]-tZ-i- -fp-ss k-am-lm-cw am-{x-am-wv B Im-hyw. F- mâ D- n-b- o-n-cn-xw, D- n- n-cp-tx-ho-n-cn-xw, D- n-bm-sn N-cn-Xw F- o Ir-Xn-I-fn-se C-Xnhr- - Ä kp-µ-cn-i-fpw B-cm-[-I-hr-µ- nsâ A-I-¼-Sn-tbm-Sp-Iq-Sn-b-h-cp-am-b K-Wn-I- I-fp-sS I-Y-I-fm-Wv. \m-bn-i-am-cp-ss h-iy-x \n-à-w-bn- m³ X- -fp-ss ]-Z-k-¼- nâ- \n- p sx-c-sª-sp- F-Ãm kp-µ-c-]-z- -fpw I-hn-IÄ {]-tbm-kn- p- p. -am-c-am-e F- A-]-cm-`n-[m-\w D-ïmbn-cp- D- n-bm-sn-sb A- -s tz-h-zm-kn hà-k- n-sâ i-cn- p-å {]-Xn-\n-[n-bm-bn \-ap- p I-W- m- mw. Zm-tam-Z-c³ F- I-hn c-nn- D- n-bm-sn-n-cn-xw, in-h-hn-em-kw F- c-ïp Ir-Xn-I-fn-se-bpw \m-bn-i-bm-wn-hä. Hm- S-\m-«n-se C-c-hn-tI-c-f-hÀ-am-sâ-bpw "a-t«m-epwsam-gn-bm-b' D- n- p-«- n-bp-ss-bpw a-i-fm-bn D- n-bm-sn s]-cp-¼-s- n-se bp-h-cm-pm-hm-b c-hn-hà-a-sb hn-hm-lw sn- p- p. Cu hn-hml- n-sâ I-Y-bm-Wv in-h-hn-em-k- n-sâ C-Xn-hr- w. F.Un 1400 hn-c-nn-x-sa- p I-cp-X-s -Sp- D- n-bm-sn-n-cn-x- nâ hn-hml- n-\p ap-¼p-å D- n-bm-sn-bp-ss hà-w-\- bm-w-[n-i-hpw. Cu Ir-Xn c-nn- -Xn-sâ ]n-- n-ep-å X-Xv-IÀ- m-hn-sâ D-t±-iyw X-s A-\- -c-x-e-ap-d-bv- v Cu tz-h-zm-ko c-xv-\- n-sâ A-{]-Xn-a-ku-µ-cyw a-\-ên-em- n-s m- Sp- p-i F- -Xm-Wv. "tx³-sam-gn-i-fm-b bp-h- Xo-a-Wn-I-fp-sS au-en-c-xv-\-am-w-hä; I- n³ tx³ Ip-g-¼v, N-{µ-s\-t m-se tim-`n- p- ap- J-hpw tx³-t]m-se a-[p-c-am-b i-_v-z-hpw bp-hssn-x-\yw ap-än-\nâ- p- Aw-K- -fpw-sim-ïv A-hÄ Cu-iz-c-\m-b in-h-sâ lr-z-bw-t]m-- epw A-]-l-cn- p-i-f-ªp.' Cu hn-[-am-wv I-hn A-h-sf hà-wn- p- -Xv. -A-Sp- p-\n- pw A-I-se-\n- pw h-cp- F-Ãm hà-j- nâ-s -«]p-cp-j³-am-cp-ssbpw B-IÀ-j-\-W-tI-{µ-am-W-h-fp-sS Kr-lw. A-hÀ Im-«p- tkm-jv-sn-i-fpw tim-am-fn- - -fp-apä-s -ss A-h-sc hn-i-z-am-bn hà-wn- p-hm³ I-hn ap-xn-cp- p. sim-ã- p-\n- pw tim-gn-t m-«p-\n- p-ap-å {_m-ò-w-]-þn- X³-amÀ, sn- -\n-bq-cnâ-\n- p-å {_m-ò- W-hn-S³-amÀ, B {]-tz-i- m-i-am-\-ap-å hn-j-b-e-¼-s-cm-b {]-`p-hà-kw F- n- -s\ hn-hn-[ hà-k- nâ-s -«-hà D- n-bm-sn-bp-ss kp-µ-c-cq-]-sam- p ZÀ-in- p-hm-\m-bn A-h-fpsS Kr-l- nâ X-Sn- p-iq-sp- p. D- n-bm-sn- v A-t\-Iw txm-gn-am-cp-ïv. Hm-tcm-cp- À- pw Hm-tcm tpm-en-bpw \n-ý-bn- n-«p-ïv. Nn-eÀ ssi-i-fnâ ]p-jv-]- -fp-am-bn A-t m-«p-ant m-«pw k- -cn- p- p. Nn-e-cp-sS ssi-ifnâ ku-µ-cy-hà-[-i km-a-{kn-i-fm-wv. Nn-eÀ kw-ko-txm-]-i-c-w- Ä sim-ïp-\-s- p- p. a-äp Nn-e-cm-I-s«A-Xn-Yn kâ- m-c hy-{kcm-wv. A-h-sc-Ãmw-X-s bu-h-\-bp-à-i-fpw h-kv-{xm-e- m-c hn-`q-jn-x-cp-am-wv. F-Ãm-h-cpw H-fn-Nn-X-dp- c-xv-\- -Ãp-I-fm A-ew-Ir-Xam-b H-cp A-d-bn H- p-tn-cp- p. A-g-In-sâ dm-wn-bm-b D- n-bm-sn A-hn-sS B-k-\-ØaWn-{]-hm-f-Ir-Xn-I-fn {]-Xy- -s - Sp- Cu {]-h-w-x A-Xn-sâ ]m- -c-ay- n-se- n-\nâ- p- -Xv F.Un 1500 c-nn- -s -«N-t{µm-Õ-h- n-em- Wv. H-cp a-t\m-l-c irw-km-c-im-hy-am-b C-Xn-se C-Xn-hr- w A- m-e-s {]-kn-² tz-h-zm-kn-bm-bn-cp- Nn-äne- -Ån \m-«n-se ta-z-\o-sh- n-em-hv \-S- p- N-t{µm-Õ-h-s - p-dn- p-å-xm-wv. A- -s {]-[m-\-s -«\m-«p-{]-am-wn-am-cpw P- n-am-cpw I-hn- I-fpw F-Ãmw ]-s -Sp- Cu Kw-`oc-a-tlm-Õ-h- n-sâ c- m-[n-im-cn a-w- p-fw cm-pm-sh- -dn-b-s -«n-cp- [-\m-vy-\m-b H-cp \m-sp-hm-gn-bm-bn-cp- p. bm-bn-cn- p- p. Iq-Sp-I-fn _-Ô-\-Ø-cm-bn In-S- p- In-fn-IÄ ]m-sp- p. a-bn-ep-iä a-xna-d- p \r- w sn- p- p. bp-h-xn-iä Xw-_pcp-ao-«n A-h-sf- p-dn- p-å kv-xp-xn-ko-x- Ä B-e-]n- p- p. \m-bn-i-bm-b D- n-bm-sn-sb hà-wn- p-t¼mä Zm-tam-Z-c³ C- -c- nâ ImÂ-]-\n-I-ku-µ-cyw Hm-fw sh-«p- H-c- -co- -am-wv kr-jv-sn- p- -Xv. -a-wn-{]-hm-f-ir-xn-i-fnâ {]-Xy- -s - Sp- Cu {]-h-w-x A-Xn-sâ ]m-c-ay- n-se- n-\nâ- p- -Xv F.Un 1500 c-nn- -s -«N-t{µm-Õ-h- n-em-wv. H-cp a-t\m-l-c irw- Km-c-Im-hy-am-b C-Xn-se C-Xn-hr- w A- me-s {]-kn-² tz-h-zm-kn-bm-bn-cp- Nn-än-e- -Ån \m-«n-se ta-z-\o-sh- n-em-hv \-S- p- N-t{µm-Õ-h-s - p-dn- p-å-xm-wv. A- -s {]-[m-\-s -«\m-«p-{]-am-wn-am-cpw P- n-am-cpw I-hn-I-fpw F-Ãmw ]-s -Sp- Cu Kw-`o-c-atlm-Õ-h- n-sâ c- m-[n-im-cn a-w- p-fw cm-pm-sh- -dn-b-s -«n-cp- [-\m-vy-\m-b H-cp \m-sp-hm-gn-bm-bn-cp- p. tz-h-zm-kn-iä t -{Xm- -W- -fnâ A-h-X-cn- n- p- -Xn-\p-th-ïn Nn-«-s -Sp- nsb-sp- \r- -cq-]- Ä-t]m-epw ]nâ- me- p hn-hn-[ X-e- -fnâ-s -«P-\- n-sâ hn-e-ip-d-ª-xpw B-`m-k-hp-am-b cp-nn- -\pk-c-w-am-bn A-Ço-e- n-sâ ko-a-bnâ F- nt -cpw-hn-[-ap-å am-ä- Ä- p hn-t[-b-am-bn. A-[x-]-Xn- km-aq-ln-i-{]-øm-\w F- \n-e-bnâ tz-h-zm-ko k-{¼-zm-bw B-[p-\n-I Im-e- v `-c-wm-[n-im-cn-i-fp-ss-bpw km-aqln-i ]-cn-jv-ià- m- -fp-ss-bpw {i-²-bm-iàjn- p. t -{X- -sf B-{i-bn- p I-gn-ªncp- tz-h-zm-kn-iä- v t -{X- n-\-i- p ]m-sp-i-bpw B-Sp-I-bpw sn-t -ïn-bn-cp- -Xp- Iq-Sm-sX Nn-e hn-sp-]-wn-i-fp-ap-ïm-bn-cp- p. cm-p-ip-spw-_- Ä t -{X ZÀ-i-\w \-S- pt¼mä A-h-sc kzo-i-cn-t -ï Np-a-X-e-bpw C-hÀ- m-bn-cp- p. Cu k-{¼-zm-b- n-\v A-Xntâ-Xm-b Zq-jy-h-i- -fp-ïm-bn-cp- -Xp-sIm-ïv B-[p-\n-I k-aq-lw C-Xn-s\ Im-e- n-\p-]- äm- H-cp Im-cy-am-bn I-W- m- n. tk-xpe- v-an `m-bn-bp-ss do-p -kn `-c-w-im-e- v (1924þ-1931) Cu k-{¼-zm-bw (Ip-Sn- m-cn k-{¼- Zm-bw) \n-e-\n- n-cp- sx- ³ Xn-cp-hn-Xmw- Iq-dn-se t -{X- -fnâ-\n- v H-cp cm-p-io-b hn-fw-_-cw aq-ew C-Xv A-{]-Xy- -am-bn.' ½ 42

41 Bin-Izv imp-lm³ ^mdqizn `mcy-am-cpss {]hm-n-i³ `m-cy-amà- v {]-hm-n-i³ H-cp A-`-b-am-bn-cp- p. k- -S-ap-ïm-Ipt¼mÄ A-h-cp-sS I- p-\oà Xp-S- p-, A-h-cp-sS hn-im-c- -sf _-lp-am-\n- p-, A-h-cp-sS i-ð- -sf Im-tXmÀ- p-, ]-cm- Xn-I-sf A-{X-ta ]-cn-k-wn- p-, hn-j-a- Ä- v ]-cn-lm-cw Im-Wp-, A-h-cp-am-bn bm-{x-iä t]m-ip-, A-h-tcm-sSm- w Hm-«-a-Õ-cw \-S- p-, Ku-c-h-ap-Å Im-cy- Ä A-h-cp-am-bn NÀ- sn- p-, A-h-tcm-Sp-Å kv-t\-lw Xp-d- v ]-d-bp-, A-hcp-sS kv-t\-l- nâ Xr-]v-Xn-tbm-sS I-gn-bp- H-cp \-à `À- m-hv B-bn-cp- p \-_n (k). {]-W-bw, hn-hm-l-_-ô-s ap-t m-«v sim-ïpt]m-ip- {]-[m-\ L-S-I-am-Wv. ssew-kn-i-_-ôw t]m-epw ]- m-fn- v `m-cap-l-½-zv \-_n(k)sb hn-aà-in- m³ F- m-e- pw [m-cm-fw B-fp- IÄ D-ïm-bn-cp- p. A-t±-lw {]-hm-n-i-\m-b A- v ap-xâ C- v h-sc-bpw B \n-e Xp-S-cp- p. {]-hm-n-i-sâ ssh-hm-ln-i Po-hn-Xw \nch[n t]à v H-cp {]-[m-\ hn-aà-i-\ hn-j-b-am-wv. A-Xn X-s \n-c-h-[n D-]-hn-j-b- -fpw D-ïv. Im-e- -fm-bn A-sXm-s D- -bn- p-sim-ïv P-\- -fp-ss a-\-ênâ B am-xr-im-tbm-ky-s\ A-Xy- w \n-µy-\m-bn Nn-{Xo-Icn- m-\p-å ]-cn-{i-aw Xp-S-cp-I-bm-Wv. {]-hm-n-i Po-hn-X- nâ _-lp-]-xv-\n-am-cp-ss km- n-[yw A-t±-l- n-sâ hn-aà-i-i-sc h-ãm-sx A-tem-k-c-s -Sp- p- p-ïv. h-f-sc t¾-ñam-b `m-j-bnâ Cu hn-j-b-s hn-aà-in- p-i-bpw C-kvem-an-s\-Xn-cm-b {]-N-c-W- n-\v A-Xv D-²-cn- p-i-bpw sn- p- p. ssewkn-ix ]m]-amsw ]ptcm-ln-x-a-x- -fpss a\p-jy-hn-cp-²-amb AÔ-hn-izmkw DÅnep-d- n- p-simïmwv henb ]ptcm-k-a-\-hm-zn-i-sf v ]d-bp- -h-c-s w CsXmcp Bt -]-hn-j-b-am- p- -Xv. \nb-am-\p-krx CW-I-fp-am-bpÅ ssewkni kpo-h-x-bnâ F v sxäm-wp-å-sx v Ah-cmcpw CXp-hsc hkvxp-\n-jvt-ambn hyà-am- n-bn-«n-ã. ssew-kn-i-x- v h-en-b {]m-[m-\y-ap-sï- n-epw ssh-hm-ln-i Po-hn- Xw F- mâ sh-dpw ssew-kn-i-x-bnâ si-«n- -Sp- -Xm-sW-t m A-Xn am{xw A-`n-c-an- -em-sw-t m AÀ- -an-ã. A-Xn-\m \-_n(k)bp-ss hn-hm-l-_-ô- Ä- v a-ä-t\-iw Im-c-W- fpw D-ïv. B Im-c-W- -sf IqSn \- m-bn a-\-ên-em- p-t¼mä BÀ- pw am-xr-i-bm-im³ I-gn-bp- D-Zm- -am-b hn-hm-l Po-hn-X-am-Wv A-t±-l- n-tâ-xv F- v \n-êw-i-bw ]-d-bm³ I-gn-bpw. H-cp \-à Ip-Spw-_w F -s\-bmwv si«n- -Spt ïsx- v temis Gähpw IrXy-ambn ]Tn n- Xv \_n(k)-bmwv. H-cp \-à `À- m-hn-\p-ïm-ti-ï F-Ãm Kp-W- -fpw B Po-hn-X- nâ D-ïv. X-sâ {]-hm-n-i-sâ ssh-hm-ln-i Po-hn-Xw \nc-h[n t] À v H-cp {]-[m-\ hn-aà-i-\ hn-j-b-am-wv. A-Xn X-s \n-c-h-[n D-]-hn-j-b- -fpw D-ïv. Im-e- -fm-bn A-sXm-s D- -bn- p-sim-ïv P-\- -fp-ss a-\-ênâ B am-xr-im-tbm-ky-s\ A-Xy- w \n-µy-\m-bn Nn-{Xo-Icn- m-\p-å ]-cn-{i-aw Xp-S-cp-I-bm-Wv. 43

42 am-im-xn-cn- -W-sa- nâ A-hn-sS {]-W-b- nsâ ]m-c-ay-x kr-ãn- -s -S-Ww. i-co-c kp-jhpw kw-xr-]v-xn-bpw D-ïm-Ip-I F- -Xn-ep-]-cn am-\-kn-i-am-b k-t m-j-hpw k-am-[m-\-hpw hn-hm-l-_-ôw sim-ïv D-ïm-I-W-sa- nâ {]-W-bw A-\n-hm-cy-am-Wv. {]-hm-n-i hn-tcm-[n- IÄ- v B Po-hn-X- nâ ti-h-ew ssew-kn-i B-kzm-Z-\w am-{xw I-sï- m³ I-gn-bpt¼mÄ {]-hm-n-i kv-t\-ln-iä- v A- -s\- b-ã. {]-W-b- n-sâ _-lp-hà-w- Ä hm-cn hn-x-dp-i-bpw A-Xn A-Xn-c-äv B-tLm-jn- p- I-bpw sn- p- a-t\m-l-c-am-b Im-gv-N-I-fm-Wv {]-hm-n-i Po-hn-X- nâ kp-a-\-êp-iä- v ZÀin- m³ km-[n- p- -Xv. bp-h-xz- n-sâ a-t\m-lm-cn-x-bnâ, I-\y-- I-bp-am-bp-Å H-cp ssh-hm-ln-i Po-hn-Xw Bcpw sim-xn- p- {]m-b- nâ \-_n(k) B-Zy-am-bn hn-hm-lw I-gn- -Xv a-[y-h-b-kv- I-bm-b J-Zo-P(d)s\-bm-bn-cp- p. Jp-ssd-iv tkm-{x- n-se {]-ap-j Ip-Spw-_- n-se kp- µ-c-\pw kâ-kz-`m-hn-bpw A-t -b-äw hn-izkv-x-\p-am-b B bp-hm-hn-\v A-td-_y-bn-se A-Xn-kp-µ-cn-sb-tbm I-\y-I-sb-tbm hn-hm-lw sn- m³ \n-jv-{]-bm-kw km-[n- p-am-bn-cp- p. F- n-«pw c-ïv X-h-W hn-hm-ln-x-bmb, k- m- \- -fp--å A-h-sc hn-hm-lw sn- m³ H-cp a-sn-bpw D-ïm-bn-cp- n-ã. J-Zo-P(d)bpsSbpw \_n(-k)-bp-ssbpw hn-hm-l Po-hn-Xw ]-cn-tim-[n- p- -hà- v \n-kzmà- -am-b kv-t\-l- n-sâ a-l-\o-b \n-an-j- Ä hm-bn-s -Sp- m³ I-gn-bp- -Xm- Wv. B-bn-i(d) H-cn-  ]-d-ªp, "F-\n- v {]-hm-n-i ]-Xv-\n-am-cn G-ä-hp-a-[n-Iw A-kq-b txm- n-bn-«p-å-xv J-Zo-P(d)tbm-Sm- Wv, A-h-sc Rm³ t\-cnâ I-ïn-«n-sÃ- n-epw t]m-epw. \-_n(k) F-t m-sgm-s B-Sn-s\ A-dp- m-epw A-Xn-sem-cp ]- v J-Zo-P(d)bpsS kp-lr- p- -fm-b kv-{xo-iä- v F- n- psim-sp- p-am-bn-cp- p. Rm³ Nn-e-t m-sgm-s A-t±-l-t m-sv ]-d-bp-am-bn-cp- p, Cu tem- I- v J-Zo-P-b-Ãm-sX a-säm-cp kv-{xo-bp-an- Ãm- t]m-se-bm-w-tãm \n- Ä A-h-sc kv-t\-ln- p- -Xv F- v. A-t mä \-_n(k) J-Zo-P(d)sb ]p-i-gv- p-i-bpw A-h-fn-em-Wv F-\n- v k- m-\- Ä D-ïm-bn-«p-Å-Xv F- pw ]-d-bp-ibpw sn pam-bn-cp- p.' (1) a-säm-cp \n-th-z-\- nâ Im-Wmw, "A-h-sf- mä \- \n-d-ª-h-cm-bn a-äm-cp-an-ã. tem-iw ap-gp-h³ F-s A-hn-iz-kn- -t mä A-hÄ F-s Aw-Ko-I-cn- p, tem-iw ap-gp-h³ F-s I-fhm- n-b-t mä A-hÄ F-s k-xy-s -Sp- n, bp-h-xz- n-sâ a-t\m-lm-cn-x-bnâ, I-\y-I-bp-am-bp-Å H-cp ssh-hm-ln-i Po-hn-Xw sim-xn- p- {]m-b- nâ \-_n(k) B-Zy-am-bn hn-hm-lw I-gn- -Xv a-[y-h-b-kv-i-bm-b J-Zo-P(d) sb-bm-bn-cp- p. Jp-ssd-iv tkm-{x- n-se {]-ap-j Ip-Spw-_- n-se kp- µ-c-\pw kâ-kz-`m-hn-bpw A-t -bäw hn-iz-kv-x-\p-am-b B bp-hm-hn-\v A-td-_y-bn-se A-Xn-kp-µ-cn-sb-tbm I-\y-I-sb-tbm hn-hm-lw sn- m³ \n-jv-{]-bm-kw km-[n- p-am-bn-cp- p. F- n-«pw c-ïv X-h-W hn-hm-ln-xbm-b k- m-\- -fp-å A-h-sc hn-hmlw sn- m³ H-cp a-sn-bpw D-ïm-bncp- n-ã. F-Ãm-h-cpw F-s D-t]- n- -t mä k-¼- v ap-gp-h³ \Â-In A-\p-I-¼-bpw hn-iz-kv-x-xbpw Im-Wn- p-i-bpw sn-bv-xp' (2). `À- m-hn-sâ B-h-iy- -sf-ãmw \n-dth-än-s m-sp- p-i-bpw C-ã- Ä- v H- w \n-â- p-i-bpw sn-bv-x a-l-xn-bm-wv J-Zo-P (d). X-sâ {]n-b-x-a-\v ln-dm Kp-l-bn-se G-Im- -X C-jv-S-am-Wv F- -dn-ª a-l-xn A-Xn-s\ F-XnÀ- m-sx t{]m-õm-ln- n- p- I-bm-Wv sn-bv-x-xv. G-Im- -am-bn {]mà- - \-bnâ ap-gp-in-bn-cn- p- {]n-b-x-a-\v th-ïn `r-xy-\m-b H-cp Ip-«n-bp-sS I- nâ `- -Ww sim-sp- -b- p-am-bn-cp- psh pw Nn-et mä A-hÀ X-s t\-cn-«v `- -Ww sim-ïv h- v a-e-bp-ss Xm-gv-`m-K- p-\n- v ap-i-fn-te- v F-dn-ªp-sIm-Sp- p-am-bn-cp- psh pw Nne Ncn-{X-{K-Ù- -fnâ ImWmw. Zn-hy-k-tµ-iw e-`n- B-Zy-\m-fp-I-fn km- z-\- n-sâ hm- p-i-fp-am-bn H- w \n- -Xv A-hÀ am-{x-ambn-cp- p. B-Zy-am-bn A-t±-l-s hn-iz-kn- p-i-bpw A-t±-l- n-\pw A-en(d) p-sam- w B-Zy-am-bn I-Av-_m-e-b- n-\-cn-inâ {]m- À- n- p-i-bpw sn-bvx-xv A-h-cm-bn-cp- p. (3) Jp-ssd-iv tkm-{xw _-\q lm-inw hw-i-hp-ambn F-Ãm-hn-[ _-Ô-hpw hn-tñ-zn- -t mä kà-h k-lm-b- -fp-am-bn A-hÀ-s m- w \n Â- p-i-bpw k-¼- v ap-gp-h³ hn-\n-tbm-kn- p-i-bp-w sn-bv-xp. (4) C-cp-]- n-b- v hà-jw \o-ïp-\n- B k- p-ã Zm-¼-Xy _-Ô- nâ B-dv k- m-\- Ä D-ïm-bn. _-lp-`m-cy-xzw \n-e-\n- n-cp- k-aq-lw B-bn-«p-t]m-epw J-Zo-P _o-hn-bp-ss a-c-ww h-sc \-_n (k) a-säm-cp hn-hm-l-s - -än Nn- n- n-«v Iq-Sn D-ïm-bn-cp- n-ã. J-Zo-P _o-hn-bpw B-{i-b-am-bn-cp- ]n-xr-hy-\pw a-c-w-s -«hà-jw \-_n (k) A-Xo-h Zpx-Jn- X-\m-bn-cp- p. A-Xn-\m {]-hm-n-i-xz- nsâ ]- mw hà-jw "Zpx-J hà-jw' F- m-wv N-cn-{X- nâ A-dn-b-s -Sp- -Xv. \-_n(k) bp-ss \m-hn-eq-ss ap-kvenwiä B a-l-xn-sb a-\-ên-em- p-i-bpw X- -fp-ss am-xm-hm-bn DÄ-s m-åp-i-bpw sn-bv-xp. {]-hm-n-i kvt\-l- n-sâ A-Xp-ey-am-b am-xr-i-iä A-hew-_n- m³ hn-izm-kn-iä- v H-cp {]-tnm- Z-\-am-bn A-hÀ C- pw \n-e-sim-åp- p. C-hn-sS J-Zo-P _o-hn- v \-_n(k)bnâ \n- v \n-kzmà- -am-b kv-t\-lw e-`n- p F- -Xm-Wv bm-ymà-yyw. B-Ci(d)bp-am-bp-Å Po-hn-Xw [m-cm-fw A-kp-e-` \n-an-j- -fmâ [-\y-am-wv. A-h-cpsS N-cn-{Xw ]-d-bp- l-zo-kp-iä \n-c-h-[n-bm- Wv. {]-hm-n-i-sâ hn-tbm-km-\- -cw 44 hà-jw A-hÀ Po-hn- p. Cu Im-e-b-f-hn A-hÀ 44

43 `m-cy-am-cp-ss F-Ãm C-ã- Ä- pw X-ami-IÄ- pw Iq-«v \nâ- p- B-fm-bncp- p \-_n (k). hn-hm-l ti-j-hpw B-bn-i(d)sb A-h-cp-sS ]m-h-iä I- nâ sh- m³ A-\p-hm-Zw \Â-Ip- I-bpw Nn-d-Ip-Å Ip-Xn-c-bp-sS H-cp ]-h-bpw sim-ïv Iq-«p-ImÀ-s m- w I-fn- p- -Xv k-t m-j-t m-ss t\m- n-bn-cn- p-i-bpw sn- p-am-bn-cp- p. `m-cy-amà-s m- w Hm-«-a-Õ-cw \-S- nbn-cp- p A-t±-lw. B-Zyw B-bn-i (d) P-bn- p-i-bpw ]n- o-ssm-cn-  A-hÀ- v i-co-c h- w Iq-Sn-b-Xn-\m \-_n (k) P-bn- p-i-bpw sn-bv -Xp. em- p-i-bpw `- -W-hpw h-kv-{x-hpw F-Ãmw {]-txy-i-am-bn \Â-Ip-I-bpw sn- p-am-bn-cp- p. F- mâ {]hm-n-i³ X-sâ ]-Xv-\n-am-sc BÀ- -h-k-ab pw kv-t\-ln- p-i-bpw Npw-_n- p-i-bpw A-hÀ-s m- w `- -Ww I-gn- p-ibpw X-sâ ap-sn-bpw Xm-Sn-bpw No-In H-Xp- m³ A-\p-h-Zn- p-i-bpw sn-bvxp. (12) \-_n(k) ]-Ån-bn C-Av-Xn-Im-^v C-cp- -t mä k-^n- (d) A-t±-l-s k-µà-in- p-i-bpw cm-{xn C-cp-«p- -Xv h-sc kw-km-cn- n-cn- p-i-bpw sn-bv-x-xm-bn l-zo-kv D-ïv. (13). B-cm-[-\m k-µà-`- -fnâ t]m-epw X-sâ `m-cy-am-cp-ss B-h-iy- Ä \n-d-th-än-s m-sp- m³ A-t±-lw {i-²n- n-cp- p. ho-«n-se tpm-en-i-fnâ `m-cy-am-sc k-lmbn- m³ A-t±-l- n-\v H-cp a-sn-bpw D-ïm-bncp- n-ã. H-cn-  B-Ci(d)tbm-Sv A-t±-l- n-sâ ho-«n-se hn-ti-j- Ä tnm-zn- -t mä A-hÀ ]-d-ª-xv A-t±-lw \-sãm-cp k-lm-bn B-sW- pw _m- v tiä- p-t¼mä ]-Ånbnte- v t]m-ip-sa- p-am-wv. (14) A-t±-lw Xp-Wn I-gp-Ip-I-bpw, Xp- p-i-bpw, B-Sn-s\ I-d- p-ibpw, hn-d-iv ti-j-cn- v A-Xv Io-dn sim-sp- p-ibpw, km-[m-c-w B-Wp- Ä ho-«nâ sn- p- F-Ãm tpm-en-ifnepw GÀs -Sp-Ibpw sn-bvxncp- p. (15) X-sâ Po-hn-X- nâ `m-cy-am-sc-tbm {]hm-n-i³ tem-i-s {]-hm-n-i Po-hn-Xw ]Tn- n- p-ibm-bn-cp- p. A-Xn-\m-em-Wv G-ä-hpw A-[n-Iw l-zo-kv A-h-cn-eq-sS \n-th-z-\w sn- -s -«-Xv. \-_n(k) B-Ci(d)sb A-Xn-c-äv kv-t\- ln- n-cp- p F- v N-cn-{X {K-Ù- Ä \-s½ t_m-[y-s -Sp- p- p. H-cn-  \-_n(k)tbm- Sv B-sc-bm-Wv X-\n- v G-ä-hpw C-jv-Sw F- v tnm-zn- -t mä A-t±-lw ]-d-ª-xv B-Cisb B-sW- m-wv. ]p-cp-j- m-cnâ B-sc-bm- Wv F- v tnm-zn- -t mä A-Xv B-Ci-bp-sS D- -sb-bm-wv A_q-_IvÀ F- pw \-_n(k) ]-d-ªp. (5) B-Ci(d)sb \-_n(k) kv-t\-lt mss hn-fn- m-dp-ïm-bn-cp- -Xv "lp-ssad' (Nph- ap-j-ap-å sh-fp- s] -Ip-«n) F- mbn-cp- p. (6) a-säm-cp l-zo-knâ \-_n (k) ]-d-bp- -Xm-bn Im-Wmw, "B-bn-im, \n-t m-sv Pn-_v-coÂ(A) k-emw ]-d-ªn-cn- p- p. A-t mä B-Ci(d) ]-d-ªp, Rm³ A-t±l-t m-spw k-emw ]-d-ªn-cn- p- p F- v A-dn-bn- p-i. (7) `m-cy-am-cp-ss C-ã- Ä- pw X-amiIÄ- pw Iq-«v \nâ- p- B-fm-bn-cp- p \-_n(k). hn-hm-l ti-j-hpw B-Ci(d)sb A-h-cpsS ] m-h-iä I- nâ sh- m³ A-\p-hm-Zw \Â-Ip- I-bpw Nn-d-Ip-Å Ip-Xn-c-bp-sS H-cp ]mh-bpw sim-ïv Iq-«p-ImÀ-s m- w I-fn- p- -Xv k-t m-j-t m-ss t\m- n-bn-cn- p-i-bpw sn- p-am-bn-cp- p. (8) `m-cy-amà-s m- w Hm-«-a-Õ-cw \-S- n-bn-cp- p A-t±-lw. B-Zyw B-Ci (d) P-bn- p-i-bpw ]n- o-ssm-cn-  A-hÀ- v i-co-c h- w Iq-Sn-b-Xn-\m \-_n(k) P-bn- p-i-bpw sn-bv-xp. A-t mä A-t±-lw X-ami-bm-bn ]-d-ª-xv C-t mä \-½Ä c-ïm-fpw H- - n-s\m- -am-bn F- m-wv. (9) \-_n(k) X-sâ ]-Xv-\n-am-cp-sS hn-im-c- -sf a-\-ên-em- p-i-bpw A-sXm-s c-k- I-c-am-b co-xn-bnâ A-h-X-cn- n- p-i-bpw snbv-xn-cp- p. B-Ci(d)tbm-Sv H-cn-  \-_n (k) ]-d-ªp, "\o F-t m-sv k-t m-j-am-bn- «n-cn- p- -Xpw Zpx-Jn- n-cn- p- -Xpw F-\n- - dn-bmw'. B-Ci (d) tnm-zn- p, "A-sX- -s\ A-dn-bmw?' A-t mä A-t±-lw ]-d-ªp, "\o F-t m-sv Xr-]v-Xn-bn-em-sW- nâ "ap-l-½-znsâ ssz-h-s sim-ïv' F- v ]-d-bp-i-bpw tz-jy- n-em-sw- nâ "C-_v-d-lo-an-sâ sszh-s sim-ïv' F- v ]-d-bp-i-bpw sn- pw. (11) Pm-ln-en- Im-e- v H-cp kv-{xo BÀ- -h-imcn-bm-bn-cn- p-t¼mä A-h-sf t¾- -bm-bn I-W- m- p-i-bpw A-Xv I-gn-bp- -Xv h-sc A-h-sf ho-«nâ \n- pw ]p-d- m- n a-säm-cp ap-dn-bntk-h-i-sc-tbm H-cn- Â-t]m-epw \-_n(k) A-Sn- n-«n-ã. X- -fp-ss `À- m-hn-sâ A-\n-ã- -sf t]m-epw a-t\m-l-c-am-bn a-säm-cm-tfm-sv A-h-Xcn- n- m³ {]-hm-n-i ]-Xv-\n-amÀ {i-an- p-ambn-cp- p. ssa-em- n-sb ]-än-bp-å \-_n(k) bp-ss A-`n-{]m-bw tnm-zn- -t mä B-Ci (d) ]-d-ª-xv, "A-Xn-sâ \n-dw A-t±-l-s A-Ûp-X-s -Sp- n-bn-cp- p ]-t A-Xn-sâ K-Ôw A-t±-l- n-\v C-ã-am-bn-cp- n-ã. A-Xv D-]-tKm-Kn- p- -Xv l-dmw A-Ã' F- m-wv (16) A-hÀ-s m- w sne-h-gn- p- cm-{xn- IÄ A-t±-lw Xp-ey-am-bn ho-xn- pw. cm-{xn \n-ý-bn- -s -«`m-cy-bp-ss A-\p-a-Xn-bn-Ãm-sX H-cn-  t]m-epw a-säm-cm-fp-ss A-Sp-  A-t±-lw t]m-bn-cp- n-ã. bm-{x t]m-ip-t¼mä `m-cy-amà- n-s-bnâ \-dp- n-«v H-cmsf Xn-c-sª- Sp- -Xv H- w sim-ïp-t]m-ip-am-bn-cp- p. (17) taâ D-²-cn- N-cn-{X bm-ymà-yy- -fnâ \n- v a-\-ên-em- m-hp- Im-cyw, X- -sf B-thm-fw kv-t\-ln-, kà-h A-h-Im-i- - fpw \Â-In H- w \nà- n-b {]n-b-x-a-sâ HmÀ-½-I-fm-Wv {]hm-ni `mcy-amà ]nâ- me- p tem-i-p-\- Ä- v ]-d-ªp-sim-sp- - Xv. B-scm-s F-{X-sbm-s A-{I-an- m-epw \n-µn- m-epw B a-l- m-b kz-`m-h- n-sâbpw hy-àn-xz- n-sâ-bpw kv-^-sn-i In-co-Sw H-cn- -epw ho-wp-s-bp-i-bn-ã. \_n-kvt\lw A\p-`-hn `mcy-am-cpss Xc-fn-X-amb {] W-b-km- y- sf aqsn-sh v {]hm-n-is\ Zm¼-Xy-hn-j-b- nâ IsÃ-dn-bp Hmdn-bâen-Ìv-þ-an-j-\-dn-þ-bp-àn-hmZn Im]Syw XI-cpI Xs sn pw. XoÀ. ½ Ip-dn- p-iä 1. _p-jm-cn : ap-kv-enw : 7/ ap-kv-\-zv A-lv-a-Zv : ko-d- p C-_v-\p ln-imw, t]-pv : _p-jm-cn : 3662, ap-kv-enw : \-km-cu : _p-jm-cn : A-_q-Zm-hq-Zv : 4932, \-km-cu : A-_q-Zm-hq-Zv : IzpÀ-B³ 66:1 11. ap-kv-enw : ap-kv-enw : 300, _p-jm-cn : 295, _p-jm-cn : 2035, ap-kv-enw : _p-jm-cn : k-lo-lpâ Pm-an-Av, AÂ-_m-\n: 4996, ap-kv-\-zv A-lv-a-Zv _n³ l-¼â : _p-jm-cn :

44 XnÂaoZv \mkznlv sâ {]-k-àn- m-wv- A-k- n-kv-[-am-bn A-Sn-h-c-bn-Sp- -Xv-. "Km-Ôn-bp-sS Im-e- v- Rm-\p-ïm-bn-cp-s - nâ tkm-uv-sk-sbho-ïpw H-cp H-Iv-täm-_À am-kw I-S- p-t]m-bn. cmjv-{s-]n-xm-hv- a-lm-ßm Km-Ôn-sb kw-_-ôn- HmÀ-a-IÄ A-t±-l- n-sâ P- -Zn-\-t m-s-\p-_-ôn- v- hoïpw k-po-h-am-bn. b-ymà- - nâ, cm-pv-l-«nâ B-Wv- HutZym-Kn-I {]-Wm-a- Ä \-S- m-dp-å-sx- n-epw Km-Ôn-sb B-ßmÀ- -am-bn HmÀ- p- -h-cp-ss-sb-ãmw a-\-êv- t]m-ip- -Xv- _nà-fm lu-kn-te- m-wv P-\p-h-cn 30\v _nà-fm lu-kn-se- {]mà- -\m tbm-k- n-\n-ss Km-Ôn-sb ln-µp-xz `o-i-c³ \m-yp-dmw tkm-uv-sk sh-sn-sh- p-sim- -Xn-sâ \-Sp- w cm-py- n-sâ a-tx-x-c a-\-êm- n-sb C-\n-bpw hn-«p-t]m-bn-«n-ã. Km-Ôn Lm-X-I-cp-sS {]-Xy-b-im-kv-{Xw C³-Uy-bp-sS A-[n-Imcw I- m-fp- k-a-im-e- v- B \-Sp- w hà-[n- p-t D-Åq. H- -c \q-äm-tïm-fw ap-¼v- P-\n- Km-Ôn-tbm-Sp-Å Ip-Sn- -I ln-µp-xz- n-\v- C-t m-gpw A-h-km-\n- n-«n-sã- h-kv-xp-x ^m-jn-ìv- hn-cp-² t]m-cm-«- nâ B a-\p-jy- H-Iv-täm-_À ^m-jn-k-s - p-dn- v- ]-d-bp- -Xvcm-jv -{S-]n-Xm-hv - a-lm-ßm Km-Ôn-sb kw-_-ôn- HmÀ-a-IÄ A-t±-l- n-sâ P- -Zn-\-t m-s-\p-_- Ôn- v - ho-ïpw k-po-h-am-bn. b-ymà- - nâ, cm-pv -L-«n B-Wv - Hu-tZym-Kn-I {]-Wm-a- Ä \-S- m-dp-å-sx- n-epw Km-Ôn-sb B-ßmÀ- am-bn HmÀ- p- -h-cp-ss-sb-ãmw a-\-êv- t]m -Ip- -Xv - _nà-fm lu-kn-te- m-wv -. 46

45 - - - mä ap-t Rm³ kz- w ssi-iä sim-ïv- A-bm-sf h-[n- p-am-bn-cp- p' F- v A-Jn-e `m-c-xo-b ln-µp-a-lm-k- `-bp-ss tz-io-b sk-{i-«-dn tum. ]q-pm i-ip³ ]m-tþ C- -gn-ª Hm-K-Ìv- amk- nâ {]-kw-kn- -Xv- A-en-K-Un \n- v dn-t mà-«v- sn- -s -«n-cp- p. c-ï-sn \o-f-hpw c-ï-sn ho-xn-bp-ap-å tkm-uv-- sk {]-Xn-a ao-d-än-se X- -fp-ss Hm- ^o-knâ A-\m-Om-Z-\w sn-bv-xp-simïm-wv- a-lm-k-`m t\-xm- Ä 2016 H-Iv-tSm-_À c-ïv- "B-tLm-jn- -Xv'.- Km-Ôn-h-[- nâ ln-µp-xz- nsâ ]- v- a-d- p-sh- m³ _n.sp.]n-bpw BÀ. F-kv-.F-kpw {i-an- p- -Xv- A-]-e-]- \o-b-am-sw- v 2017 H-Iv-täm-_-dn ln-µp a-lm-k-`-bp-ss tz-io-b ssh-kv- {]-kn- Uâv- A-tim-Iv- ià-a {]-kv-xm-hn- n-cp- p. ln-µp-xzw A-`n-am-\-t m-ss G-äp-]-dtb-ï Km-Ôn-h-[- nâ \n- pw tkm-uvsk-bnâ \n- pw A-I-ew A-`n-\-bn- m³ {i-an- p- -h-tcm-sv-- {]-Xn-tj-[-ap-sï- v ià-a ]-d-ªp-. Km-Ôn-h-[-s - p-dn- v- A-]-am-\-te-i-an-Ãm-sX kw-km-cn- m³ D-Å ss[-cyw ln-µp a-lm-k-`-bp-ss G-ähpw h-en-b k-hn-ti-j-x-bm-wv-. BÀ.Fkv-.F-kn-\pw _n.sp.]n- pw B ss[-cyan-sã- v ià-a ]-cn-l-kn- p. apw-ss_- m-c-\m-b ]- -Pv- ^-Sv- \-kv- Km-Ôn-sb sim- -Xv- tkm-uv-skbp-ss sh-sn-bp-ï-i-f-sã- v h-cp- m³ {i-an- v- kp-{]o tim-s-xn-bnâ k-aà- n- s]-äo-j-\n-se hm-z- Ä- p-taâ A-t\zj-Ww \-S- m³ tim-s-xn H-Iv-tSm-_À B-dn-\v- A-an- -kv- Iyq-dn-sb \n-tbm-kn- kw-`-h-t m-sv- {]-Xn-I-cn-I-cn- p-simïm-wv- ià-a C- -s\ {]-kv-xm-hn- -Xv--. tkm-uv-sk-bp-ss sh-sn-bp-ï-iä X-s - bm-wv- Km-Ôn-sb sim- -Xv-. tkm-uv-sk ln-µp a-lm-k-`- m-c³ B-bn-cp- p. ln- µp a-lm-k-`-bnâ \n- pw tkm-uv-sk-bn  \n- pw Km-Ôn-h-[- n-sâ "s{i-un-äv-' X-«n-sb-Sp- m-\p-å {i-a- Ä-s -Xn-sc k-` \n-e-sim-åpw; -ià-a-bp-ss ]-cm-aài- Ä ]p-tcm-k-an- -Xv- C- -s\-sbm-s - bm-wv-. Km-Ôn-h-[- n-\p-]n-- nâ k-hà-w ln-µp-xzw X-s -bm-sw- v hn-i-z-am-bn Øm-]n- p-sim-ïv- a-lm-ßm Km-Ôn-bpsS {]-]u-{x³ Xp-jmÀ Km-Ôn Let's kill 1948 P-\p-h-cn 30\v _nà-fm lu-kn-se- {]mà- -\m tbm-k- n-\n-ss Km-Ônsb ln-µp-xz `o-i-c³ \m-yp-dmw tkm-uv sk sh-sn-sh- p-sim- -Xn-sâ \-Sp- w cm-py- n-sâ a-tx-x-c a-\-êm- n-sb C-\n-bpw hn-«p-t]m-bn-«n-ã. Km-Ôn Lm- X-I-cp-sS {]-Xy-b-im-kv -{Xw C³-Uy-bpsS A-[n-Im-cw I- m-fp- k-a-im-e- v - B \-Sp- w hà-[n- p-t D-Åq. H- -c \q-äm-tïm-fw ap-¼v - P-\n- Km- Ôn-tbm-Sp-Å Ip-Sn- -I ln-µp-xz- n-\v C-t m-gpw A-h-km-\n- n-«n-sã- h-kv Xp-X ^m-jn-ìv - hn-cp-² t]m-cm-«- nâ B a-\p-jy-sâ {]-k-àn- m-wv - A-k- n-kv -[-am-bn A-Sn-h-c-bn-Sp- -Xv -. Gandhi F- ]p-kv-x-iw F-gp-Xn-bn-«p-ïv--. tkm-uv-sk BÀ.F-kv.F-kn-sâ I-Sp- hnaà-i-i-\m-bn-cp- p-sh- pw kw-l-hp-am-bn A-t±-l- n-\v bm-sxm-cp _-Ô-hp-apïm-- ^mjnkw bn-cp- n-sã- pw FÂ.sI A-Zzm-\n \p-w ]-d-ª-xn-s\ Xp-SÀ- v 1993 \-hw-_à 21\v \m-yp-dm-an-sâ C-f-b-ktlm-Z-c-\pw Km-Ôn-h-[ Kq-Vm-tem-N- \m ti-kv {]-Xn-bp-am-bn-cp- tkm-]m-  tkm-uv-sk Zn ln-µp {Kq- n-sâ {^âv-sse³ am-k-kn-\v- A-`n-ap-Jw \Â-In-bn-cp- p. "R- Ä F-Ãm k-tlm- Z-c- m-cpw BÀ.F-kv.F-kn-ep-ïmbn-cp- p. ho-«nâ F- -Xn-t\- mä BÀ.F-kv.F-kn-em-Wv R- Ä h-fà- -Xv. BÀ.F-kv.F-kv R- Ä- v Ip- Spw-_w t]m-se-bm-bn-cp- p' F- pw "\m-yp-dmw BÀ.F-kv.F-kn _u-²n- Iv Im-cy-hm-l-Iv B-bn-cp- p' F- pw "Xm³ BÀ.F-kv.F-kv hn-«n-cp- -Xmbn \m-yp-dmw tim-s-xn-bnâ ]-d-ª-xv Km-Ôn-h-[w BÀ.F-kv.F-kn-t\-bpw tkmä-hmä- -sd-bpw h-en-b {]-iv-\- p-cp- nâ' A-I-s -Sp- n-b-xn-\m-emsw- pw tkm-]mâ A-`n-ap-J- nâ ]-d-ªn-cp- p ap-xâ \m-yp-dmw ln-µp-a-lm-k-`-bp-ss {]-hà- -\- -fnepw ]-s -Sp- p-xp-s- n-sb- v tkm-]m-  ]-d-bp- p-ïv. Xo-{h-ln-µp-hÀ-Ko-b {Kq- p-i-fnâ k-po-h-am-hp-i-bm-wv tkm-uv-sk Ip-Spw- _- nâ an- -h-cpw Km-Ôn-h-[- n-\pti-j-hpw sn-bv-x-xv. tkm-]m-en-sâ ]p-- {Xn k-hà- -dp-ss C-f-b-k-tlm-Z-c-sâ a-i-s\-bm-wv hn-hm-lw I-gn- -Xv. ln-am- \o k-hà- À F- -dn-b-s -«C-hÀ A-`n- \-hv `m-c-xn-sâ A-[y- -bm-bn {]-ikv-x-bm-bn- oà- p. tkm-]mâ 2005epw ln-am-\n 2015epw a-c-w-s -«p. ½ 47

46 apln-ºpâ hzqzv AÃmlp \s½ ]cm-p-b-s -Sp- p Nne t\c- Ä Ä DÄ-sIm-Åp- -Xm-Wv-. A-h-sb a-\-ên-em- m-\p-å {i-aw \-½p-sS "C³-im A-Ãm-lv-'I-sf Iq-Sp-XÂ Po-h-Êp-ä-Xpw a-[p-c- X-c-hp-am- pw. "C³-im A-Ãm-lv-' H-cp {]mà- -\ Iq-Sn-bm-Wv-. "d-tº, Rm- \n- m-cyw \-S- -W-sa- m-{k-ln- p- p. ]-t F-\n- v- A-Xn- \v- I-gn-bn-Ã. \o-bm-w-xv- \-S- n- -tc-ï-xv-. F-sâ B-{K-lw \o Z-bm-]qÀ-hw km- m-xv-i-cn- p-x-c-tw' F- a-t\m-`m-h-apa-\-ên-s\ A-Xn-sâ tcm-k- -fnâ \n- v kw-kv-i-cn- p- A-t\-Iw DÄ-Im-gv-N-IÄ A-Ãm-lp- kv-t\-l-]q- À-hw ]-IÀ- p-\â-ip- A-Xn-a-t\m-l-c-am-b IzpÀ-B-\n- Im-[ym-b-am-Wv- AÂ-I-lv-^v-. "C³-im A-Ãm-lv-' (A-Ãm-lp C-Ñn- mâ) F- p tnà- p-sim-ï-ãm-sx \m-sf/`m-hnbnâ F-s - n-epw sn- pw/\-s- pw/d-ïm-ipw F- v ]-dbm³ ]m-sn-sã- C-kv-em-an-I hn-[n t\à- p-t\-sc {]-kv- Xm-hn- -s -«n-«p-å IzpÀ-B³ h-n-\- -fm-wv-- I-lv-^n-se 23, 24 B-b- p-iä. F-s m-s kw-`-hn- -Ww/th-ï F- p Xo-cp-am-\n- p- -Xv- A-Ãm-lp-hm-sW- pw A-h-sâ hn-[n-sb- p-dn- bm-sxm-c-dn-hpw a-\p-jyà- v- \Â-I-s - «n-«n-ã F- pw C-cn-s `m-hn-bp-ss K-Xn-hn-K-Xn-I-sf-bpw A-Xn-se X-sâ `m-k-t[-b-s -bpw Ip-dn- p X-d- n- v- Im-cy- Ä ]-d-bp- -Xn-se i-cn-ti-sn-s\- p-dn- v- ap-kv-enw km-[mc-w- mà- p-h-sc [m-c-w-bp-ïv-. \-½-fp-sS Cw-Kn-X- -f-ã, A-Ãm-lp-hn-sâ Xo-cp-am-\- -fm-wv- \-S- n-em-hp-i F- -Xn- \m-â BÀ-s - n-epw F-s - n-epw hm- v- \Â-Ip-t¼mÄ "C³ im A-Ãm-lv-' F- v Iq-«n- -d-bm³ H-cp-hn-[-sa-Ãm-h-cpw C-t mä {i-²n- m-dp-ïv-. A-Ãm-lp-hn-sâ h-ep- -hpw \-½psS sn-dp- -hpw Xn-cn- -dn-ªv- Aw-Ko-I-cn- p- "C³-im A-Ãm-lv-' F- sn-dp-hm-n-iw hn-im-e-am-b Ip-td AÀ- - F-s m-s kw-`-hn- -Ww/th-ï F- p Xo-cp-am- \n- p- -Xv- A-Ãm-lp-hm-sW- pw A-h-sâ hn-[n-sb- p-dn- bm-sxm-c-dn-hpw a-\p-jyà- v - \Â-I-s -«n-«n-ã F- pw C-cn-s `m-hn-bp-ss K-Xn-hn-K-Xn-I-sf-bpw A-Xnse X-sâ `m-k-t[-b-s -bpw Ip-dn- p X-d- n- v - Im-cy- Ä ]-d-bp- -Xn-se i-cn-ti-sn-s\- p-dn- v- ap-kv-enw km-[m-c-w- mà- p-h-sc [m-c-w-bp-ïv -. 48

STUDENT EMPOWERMENT FOR ENVIRONMENTAL DEVELOPMENT SEED FORMAT FOR SEED FINAL REPORT

STUDENT EMPOWERMENT FOR ENVIRONMENTAL DEVELOPMENT SEED FORMAT FOR SEED FINAL REPORT STUDENT EMPOWERMENT FOR ENVIRONMENTAL DEVELOPMENT SEED FORMAT FOR SEED FINAL REPORT 2017-18 2017þ18 hàj-s ko-uv {]-hà- -\- -fp-ss A n-a dn-t mà-«v k-aà- n- p- -Xn-\p-Å amà-k-\nà-tz-i Ä 1. 2017 Pq A- mw

More information

s]s -t mkvxp kaqlw H n p

s]s -t mkvxp kaqlw H n p kxy-k- -X-tbmsS! kss[cyw!! kq va-x-tbmss!!! hmb-\- mtcm-ssm w Hcp NphSp ap n Published from Kottarakkara on 15-04-2018 2018 April 15 MONTHLY Registered News paper VOL. 7 Issue No. 09 Kottarakkara Page

More information

hmcni C- y-bp-ss B-tcm-Ky-I-c-am-b \n-e-\n -]v B-{K-ln- tz-io-b t\-xm- -sf- mw {i-an- n-cp- -Xv H-cp {]-txy-i hn-`m-k-øn-s

hmcni C- y-bp-ss B-tcm-Ky-I-c-am-b \n-e-\n -]v B-{K-ln- tz-io-b t\-xm- -sf- mw {i-an- n-cp- -Xv H-cp {]-txy-i hn-`m-k-øn-s 1 hcn kwjy hmcni 22 BKÃv 2014 ]pkvxiw- 13 hn-zym-`ym-kw: c-l-kya-p- -Iƒ c-l-ky-an- m-sx `m-c-xo-b P-\-Xm-]m - n- v hn-zym-`ym-kw N-cn-{Xw F- n-hbn c-l-ky A-P- -I-fp- v F- -Xv s]m-xp-hn D-b - p-h- B-tcm-]-W-ß-fm-Wv.

More information

{]m - -\mkw-k-aw Xn-cp-h- -bn

{]m - -\mkw-k-aw Xn-cp-h- -bn kxy-k- -X-tbmsS! kss[cyw!! kq va-x-tbmss!!! hmb-\- mtcm-ssm w Hcp NphSp ap n Published from Kottarakkara on 15-03-2018 2018 March 15 MONTHLY Registered News paper VOL. 7 Issue No. 08 Kottarakkara Page

More information

sk -Ip-am-dn-s A-`n-ap-J t_mw-_v

sk -Ip-am-dn-s A-`n-ap-J t_mw-_v VOL.9 ISSUE 28 JULY Member E-Edition THE A-Z MAG OF US MALAYALEE For Private Circulation JULY 08, 2017 1 UNITED STATES PRESS AGENCY 08, 2017 www.azchavattomonline.com Azchavattom Inc., P.O. Box 823, Sugar

More information

CONTENTS. 24 A-Xym -Ø-h-hpw A-tim-I-hpw 27 io-x-im-ew h-cp-tºm-ƒ C-\n-bpw hm-bn- -s -Sm-Ø

CONTENTS. 24 A-Xym -Ø-h-hpw A-tim-I-hpw 27 io-x-im-ew h-cp-tºm-ƒ C-\n-bpw hm-bn- -s -Sm-Ø Open Your Eyes 9 \m-sf-sb t\m- n- m-wm 12 t\-{x-hym-bm-aw 15 dn-{^m-iv- o-hv k -P-dn 16 tlm-an-tbm- -Xn-bp-sS I-Æn-eq-sS 18 se -kpw s{^-bn-apw 20 k -th-{μn-bm-wmw \-b-\w {]-[m-\w 22 an-gn-i-fp-ss ku-μ-cyw

More information

C ybn thcpd- n- p ^mkn-ãv kºzvhyhÿ

C ybn thcpd- n- p ^mkn-ãv kºzvhyhÿ \nco- Ww [ C-Xv A-k-ln-jv-Wp-X-bp-sS cq-]-øn-epw A-{I-a-Øn-s cq-]-øn-epw {]-Xn-^-en- mw [ t\m v \ntcm-[\w, Pn.-F-kv.Sn, \oxn BtbmKv C ybn thcpd- n- p ^mkn-ãv kºzvhyhÿ ^m-kn-ãv A[n-Imchyhÿ `-c-w-iq-s-øn-s

More information

Ncn-{X- nâ \n pw. 70 a n-e y _-[ n-cà! \nd-hy-xym-k- n-s\-xnsc ]mìà s ³ {_qt«m GRACE HIGHER SECONDARY SCHOOL TEACHERS WANTED.

Ncn-{X- nâ \n pw. 70 a n-e y _-[ n-cà! \nd-hy-xym-k- n-s\-xnsc ]mìà s ³ {_qt«m GRACE HIGHER SECONDARY SCHOOL TEACHERS WANTED. Zn fullfilling tkmä the great commission... hn À NOVEMBER 2017 VOLUME 5 ISSUE 3 Ncn-{X- nâ \n pw _ nk nb p w FU nb p w a mä p p A cw Bßc bv v hmà m]{xni C-d m-\ nâ I q-«k v-\ m-\ w e-ï³: tem-i N-cn-{X-

More information

D -S w 2 FUn-t m-dn-b 3 P\-d sk{i- -dn-bpss t]pv 4 {Kojva EXp... {KojvaNcy. 13 ]cn-c- -W-Øns ap K-W-\-Iƒ.. 17 GI-{[p-h-ssh-Zyw Btcm-Ky-ta-Je...

D -S w 2 FUn-t m-dn-b 3 P\-d sk{i- -dn-bpss t]pv 4 {Kojva EXp... {KojvaNcy. 13 ]cn-c- -W-Øns ap K-W-\-Iƒ.. 17 GI-{[p-h-ssh-Zyw Btcm-Ky-ta-Je... B]vX Bbp th-z-am-kni Monthly Journal of Ayurveda Medical Association of India March 2012 Vol.19 Issue 3 EDITORIAL BOARD Chief Editor Dr. Sanil Kumar Managing Editor Dr. K.V.Syamlal Printer & Plublisher

More information

ss{ikvxh Fgp-Øp-]pc \yqkv

ss{ikvxh Fgp-Øp-]pc \yqkv ss{ikvxh Fgp-Øp-]pc \yqkv Hm sse sszzhm-cni Vol: 7 l Book No. 1 l 2017 August 16 kzmx{ y Zn\m-iw-k-Iƒ \-h-`m-c-x \nà½nxn- m-bn H- p-tn-cp-i : cm-jv{s-]-xn ]n-s- p a-cn- -Xv 71 Ip-cp- p-iƒ- t]pv : 2 \yp-u

More information

krjvsn ns sszhntimt±-iyw (Jp -Bs imkv{xhymjym\w)

krjvsn ns sszhntimt±-iyw (Jp -Bs imkv{xhymjym\w) krjvsn ns sszhntimt±-iyw (Jp -Bs imkv{xhymjym\w) s{]m^. ]n. F. hmlnzv sf.]n.f v. Sh t]mtãm^okv tdmuv, Xriq 1 t^m : 0487 2426476, 9847367074, 9447201551 No parts of these publication may be reprodiced,

More information

Hcp bpkw Ahkm\n p. kwbp {]m \ G{]n 10\v. C UybpsS At mkvxe tum. t]mƒ ]n \nxyxbn. km n. ]m-ã kmw-ip- n Nm-t m \n-e-ºq

Hcp bpkw Ahkm\n p. kwbp {]m \ G{]n 10\v. C UybpsS At mkvxe tum. t]mƒ ]n \nxyxbn. km n. ]m-ã kmw-ip- n Nm-t m \n-e-ºq Hcp bpkw Ahkm\n p ]m-ã sp ]m-ã si. Pn tpm-k-^v tpm- ap-f- p-g: N - v Hm-^v tkm- Uv C C -Uy ti-c-fm tã- v Iu -kn sk-{i- -dn-bm-bn ]m- Ã sp tpm-k-^v ho- pw sxsc- -Sp- -s - p. tã- v Hm-h -knb- d-h. kn kn

More information

am-[y-a-߃ k-xy-øn-s s]- -Iw D-b -Ø-Ww: tum. sk-_m-kv- y t]mƒ

am-[y-a-߃ k-xy-øn-s s]- -Iw D-b -Ø-Ww: tum. sk-_m-kv- y t]mƒ 20 hmeyw. P\phcn 2019 25 e w. 02 ka-im-eni ]{XnI MEMBER: NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA hne ` 4.00 am-[y-a-߃ k-xy-øn-s s]- -Iw D-b -Ø-Ww: tum. sk-_m-kv- y t]mƒ si._n. sf-k- v Ipº-\mSv: "Xn- -bp-ss,

More information

2 FUn-t m-dn-b 3 P\-d sk{i- -dn-bpss t]pv 5 sxmgn P-\y-k-Zm-Xp-cX. 21 DØ-c-] w Bbp thzw \ΩpsS ss]xr-i-kzøv. efn-xmw-_ni

2 FUn-t m-dn-b 3 P\-d sk{i- -dn-bpss t]pv 5 sxmgn P-\y-k-Zm-Xp-cX. 21 DØ-c-] w Bbp thzw \ΩpsS ss]xr-i-kzøv. efn-xmw-_ni B]vX Bbp th-z-am-kni Monthly Journal of Ayurveda Medical Association of India May 2012 Vol.19 Issue 5 EDITORIAL BOARD Chief Editor Dr. Sanil Kumar 09946986421 Managing Editor Dr. K.V.Syamlal 09349944767

More information

kphntiji bm{xbmbn ho-sv k-μ -in- p-am-bn-cp- p. X-s a-c-w hm -Ø A-dn- v H- _m-a C-ß-s\ Szn- v sn-bv-xp. ""Ata-cn- -bn-se

kphntiji bm{xbmbn ho-sv k-μ -in- p-am-bn-cp- p. X-s a-c-w hm -Ø A-dn- v H- _m-a C-ß-s\ Szn- v sn-bv-xp. Ata-cn- -bn-se kphntiji bm{xbmbn {]Imiv ]n. timin tim-sn- -W- n-\v P-\- ß-tfm-Sv kp-hn-ti-jw {]-kw-kn- v kp-hn-ti-j-sø A- -cm - - Øn P-\-Io-I-cn- _n- n-{k-lman-s\-t m-se a-s m-cp kp-hn-tij-i N-cn-{X-Øn C-. kp-hnti-j-k-xy-øn-s

More information

]nkn-\m v 2018 Pqsse 5 8 hsc t_mã Hcpßn

]nkn-\m v 2018 Pqsse 5 8 hsc t_mã Hcpßn ]nkn-\m v 2018 Pqsse 5 8 hsc t_mã Hcpßn ]mã s_ty tpm k I ho-\ t_mã : A-ta-cn- -bn-epw Im-\-U-bn-ep-ap- s]-s -t m-kv- Xv k-`-i-fp-ss sf-iy-iq- m-bv-a-bmb ]n.-kn.-f.-f.-si.-bp-ss 2018 tim -^-d -kv t_m-ã

More information

Icn-kvam- niv apt w s]s -t mkvxp {]ÿm-\sø _e-s -SpØn: _nj]v dmt^

Icn-kvam- niv apt w s]s -t mkvxp {]ÿm-\sø _e-s -SpØn: _nj]v dmt^ 20 sabv 2018 hmeyw. 24 e w. 10 MEMBER: NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA hne Bcm-[-\m-Km-\-߃ kwko-x-ta-f-i-fm- -cpxv tim- -bw: B-cm-[-\-bn kw-kotxm-]-i-c-w-ß-fp-ss i-_v-zw hnizm-kn-i-fp-ss i-_v-z-sø- mƒ

More information

`-b-sø Io-gv-s -Sp-Øpw: d-h. tum. tpm si.am-xyp

`-b-sø Io-gv-s -Sp-Øpw: d-h. tum. tpm si.am-xyp 20 2015 sk]v- w_ hmeyw. 20 e w. 18 hne `.4.00 Published from Thiruvalla on 20-09-2015 sf-.]n.kn. an-uv-sh-ãv do-pn-b k-tω-f-\w ]m-ã jm-pn Zm-\n-tb D-Zv-Lm-S-\w sn-bv-xp {]-kw-kn- p- p. t^m-t m: ^n- n cm-pp,

More information

A L A BA M A L A W R E V IE W

A L A BA M A L A W R E V IE W A L A BA M A L A W R E V IE W Volume 52 Fall 2000 Number 1 B E F O R E D I S A B I L I T Y C I V I L R I G HT S : C I V I L W A R P E N S I O N S A N D TH E P O L I T I C S O F D I S A B I L I T Y I N

More information

D ON MY HONOR, I WILL TRY.. AISI S E R S O DASS A B BR AM OWNI S E R S I GIRL SCOUTS! JUN SENIO IORS CAD E TTES

D ON MY HONOR, I WILL TRY.. AISI S E R S O DASS A B BR AM OWNI S E R S I GIRL SCOUTS! JUN SENIO IORS CAD E TTES ON MY HONOR, I WILL TRY.. DAISI ES AMBASSADORS BROWNI ES I JUNIORS 2017-2018 GIRL SCOUTS! CAD E TTES SENIORS Wm! W' I? W'v Pm G, v, m m G S x. I, y' m w x m, v, v v G S G W M. T v wm.. I y v y q q m, 888.474.9686

More information

Fgp- p-]pc. Hm sse³ IpSpw_ amkni. F-Ãm- {]n-b- hm-b-\- m-à- pw{in-kvxp-a-kv -]p-xp-h-õcm-iw-ki-ä!- ss{ikvxh DECEMBER 2018

Fgp- p-]pc. Hm sse³ IpSpw_ amkni. F-Ãm- {]n-b- hm-b-\- m-à- pw{in-kvxp-a-kv -]p-xp-h-õcm-iw-ki-ä!- ss{ikvxh DECEMBER 2018 Fgp- p-]pc ss{ikvxh Hm sse³ IpSpw_ amkni 8 2 0 1 9 F-Ãm- {]n-b- hm-b-\- m-à- pw{in-kvxp-a-kv -]p-xp-h-õcm-iw-ki-ä!- Hcp Hm sse³ IpSpw_ amkni Vol: I Issue: 10 DEC. 2018 (For Private Circulation Only) CHIEF

More information

]mã _n\p tpm v. ti-c-f-øn-se s]-s -t mkv-xp

]mã _n\p tpm v. ti-c-f-øn-se s]-s -t mkv-xp 20 2015 Pq MEMBER NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA e-mail: maruppacha@yahoo.com Tel. +91 469 2634321 hmeyw. 20 e w. 11 hne `.4.00 Published from Thiruvalla on 20-06-2015 ka-im-eni ]{XnI A-ta-cn- -bn a-e-bm-f-h-k-

More information

Sticky News. Also our Facebook page is now live.

Sticky News. Also our Facebook page is now live. Sk Nw k j v #07 WINTER 2011 Fm Ow C W! W w bk w v b v m m b k w v m m Y w m m w v v m! T P C Sm B, T C, Gvv H K R w b v M C S A Fbk w v YI v v w m bk m b m w A H O w bk w w v w m m b m v qk w I w k ABC

More information

hmà- m-hn-j-bhpw B-Jym-\-t`-Zhpw

hmà- m-hn-j-bhpw B-Jym-\-t`-Zhpw 102 A[ym-bw 5 hmà- m-hn-j-bhpw B-Jym-\-t`-Zhpw A-dn-hv A-\p-`-h-am- p-i-sb- {]m-yan-i Im-gv-N- m-sv hmà- -bnâ {]-Xn- ^-en- n- p- Zu-Xy-am-Wv hmà- m-h-xm-c-i³ hmà- m-jym-\- n-eq-ss \nà-h-ln- m³ {i-an- p-

More information

hmb-\- mtcm-ssm w Hcp NphSp ap n Published from Kottarakkara on VOL. 7 Issue No. 06 Kottarakkara Page 8 Annual Subscription ` 150/-

hmb-\- mtcm-ssm w Hcp NphSp ap n Published from Kottarakkara on VOL. 7 Issue No. 06 Kottarakkara Page 8 Annual Subscription ` 150/- kxy-k- -X-tbmsS! kss[cyw!! kq va-x-tbmss!!! hmb-\- mtcm-ssm w Hcp NphSp ap n Published from Kottarakkara on 15-01-2018 2018 January 15 MONTHLY Registered News paper VOL. 7 Issue No. 06 Kottarakkara Page

More information

T h e C S E T I P r o j e c t

T h e C S E T I P r o j e c t T h e P r o j e c t T H E P R O J E C T T A B L E O F C O N T E N T S A r t i c l e P a g e C o m p r e h e n s i v e A s s es s m e n t o f t h e U F O / E T I P h e n o m e n o n M a y 1 9 9 1 1 E T

More information

EDITORIAL BOARD: Dr. T.P. Abraham Pr. K.T. Thomas, Pr. V.J. Thomaskutty, Pr. Roy Cherian, Pr. Abraham Mannamaruthi (Editor)

EDITORIAL BOARD: Dr. T.P. Abraham Pr. K.T. Thomas, Pr. V.J. Thomaskutty, Pr. Roy Cherian, Pr. Abraham Mannamaruthi (Editor) k`m hm -Ø-Iƒ F m am-k-hpw 5 mw Xo-b-Xn- p-apºv Hm-^o-kn F-Øn-t - -XmWv tej-\߃, A-`n-{]m-b߃, hm -Ø-Iƒ Xp-S-ßn-b-h A-b-bv-t - hn-emkw EDITORIAL BOARD: Dr. T.P. Abraham Pr. K.T. Thomas, Pr. V.J. Thomaskutty,

More information

\yq hnj t^m F sn-bn- nmv thƒ-uv. sk]v w-_

\yq hnj t^m F sn-bn- nmv thƒ-uv. sk]v w-_ 1 sk]v w-_ 2016 \yp hn-j t^m F sn-bv- n-mv thƒ-uv ]p-kv-x-iw 16 e- w 13 sk]v w-_ 2016 Xm-fp-Iƒ a-dn- p-tºmƒ 4 5 10 12 13 15 17 19 21 25 FUn-t m-dn-b tum.tpm-kv ]m-d- -S-hn A`n-ap-Jw P\-{]n-b-s\m w tiw

More information

List of Products and Services from A to Z

List of Products and Services from A to Z S B D P C :K F m IT 4 9( ) 6 98 7 5 89 9 I m. m @. T w : x F P S. S C q m q m : w ( 2 3 V) W S P -T m m w b ydnhk -C y w S C D y w w y yw x b M P L b m 2 1 9 L P S m A Z W b w y w mb xb ( / A) ( w b /

More information

The Evolution of Outsourcing

The Evolution of Outsourcing Uvy f R I DCmm@URI S H Pj H Pm Uvy f R I 2009 T Ev f O M L. V Uvy f R I, V99@m.m Fw wk : ://mm../ P f B Cmm Rmm C V, M L., "T Ev f O" (2009). S H Pj. P 144. ://mm..//144://mm..//144 T A b y f f by H Pm

More information

sf.]n.kn ^m-an-en tim -{^ -kv a-s-ßn-h-c-hn-s -bpw ]p-xp- -Øn-s -bpw kw-k-aw ]n.-kn ^m-an-en tim -{^ kn-s

sf.]n.kn ^m-an-en tim -{^ -kv a-s-ßn-h-c-hn-s -bpw ]p-xp- -Øn-s -bpw kw-k-aw ]n.-kn ^m-an-en tim -{^ kn-s 20 hmeyw. \hw_ 24 e w. 22 MEMBER: NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA tim bw: am txmωm«olmbpss ss]xriw Dd- n- p-ibpw AtX-k-abw {_m W ss]-xr- Iw Dd- n- p-ibpw sntø- Xv k`-bpss ]pxp- -Øn\v AXy- m-t]- n-x-am-sw

More information

C m-anse \yq\-]- -amwv. sf.-f-kv : {^m kn-kv ]m

C m-anse \yq\-]- -amwv. sf.-f-kv : {^m kn-kv ]m 20 2016 sk]v w-_ hmeyw. 21 e w. 18 hne `.4.00 ka-im-eni ]{XnI MEMBER NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA e-mail: maruppacha@yahoo.com www.marupacha.com Tel. +91 469 2634321 Published from Thiruvalla on 20-09-2016

More information

aebmfw a-ebm-f `m-j-bp-ss B-Zn-a-apJw bq-wn-äv þ H- v (1) {]-[m-\-s -«kn-²m- Ä: aq-e-{zm-hnuw, X-angv, kw-kv-ir-xw F- o `m-j-bnâ \n pw B-hnÀ-`m-hw

aebmfw a-ebm-f `m-j-bp-ss B-Zn-a-apJw bq-wn-äv þ H- v (1) {]-[m-\-s -«kn-²m- Ä: aq-e-{zm-hnuw, X-angv, kw-kv-ir-xw F- o `m-j-bnâ \n pw B-hnÀ-`m-hw aebmfw 21-12-2016 a-ebm-f `m-j-bp-ss B-Zn-a-apJw bq-wn-äv þ H- v (1) {]-[m-\-s -«kn-²m- Ä: aq-e-{zm-hnuw, X-angv, kw-kv-ir-xw F- o `m-j-bnâ \n pw B-hnÀ-`m-hw t]- À 1 bq-wnäv 1.1. `m-tjmâ- - n-sb- p-dn-

More information

aounb ao v P\phcn 19\v

aounb ao v P\phcn 19\v FIvkv{]kv sldmƒuv 1 Christian Cultural newspaper For Private circulation only 12 Pages Vol. XI Issue 51 2018 November-December 95--- maxv Ipº-\mSv I h j Ip-º-\m-Sv: C- ym s]-s -t m-kv- Xv ssz-h-k-`-bp-ss

More information

]pgi-sf c- n- m H-cp ]p-xn-b]- -Xn

]pgi-sf c- n- m H-cp ]p-xn-b]- -Xn 2018 APRIL 238 VOLUME 21 ISSUE No. 238 Published from THIRUVALLA on 01-04-2018 ]pgi-sf c- n- m H-cp ]p-xn-b]- -Xn A-{_-lmw s_ -l l-cn-x-tk-\ ÿm-]-i {]-kn-u v- P-e-kw-`-c-W-Øn-\m-bn ]p-gbn Ip-fw-Ip-Øp-I,

More information

Trade Patterns, Production networks, and Trade and employment in the Asia-US region

Trade Patterns, Production networks, and Trade and employment in the Asia-US region Trade Patterns, Production networks, and Trade and employment in the Asia-U region atoshi Inomata Institute of Developing Economies ETRO Development of cross-national production linkages, 1985-2005 1985

More information

h : sh +i F J a n W i m +i F D eh, 1 ; 5 i A cl m i n i sh» si N «q a : 1? ek ser P t r \. e a & im a n alaa p ( M Scanned by CamScanner

h : sh +i F J a n W i m +i F D eh, 1 ; 5 i A cl m i n i sh» si N «q a : 1? ek ser P t r \. e a & im a n alaa p ( M Scanned by CamScanner m m i s t r * j i ega>x I Bi 5 n ì r s w «s m I L nk r n A F o n n l 5 o 5 i n l D eh 1 ; 5 i A cl m i n i sh» si N «q a : 1? { D v i H R o s c q \ l o o m ( t 9 8 6) im a n alaa p ( M n h k Em l A ma

More information

RESOURCE, SUPPORT, AND DEVELOPMENT, INC

RESOURCE, SUPPORT, AND DEVELOPMENT, INC RESOURCE, SUPPORT, AND DEVELOPMENT, INC BOARD OF DIRECTORS Pd Pk E. K V-Pd B R S L Bd-Sw Ld Tk Nk Edwd A DB Dv S ADMINISTRATIVE TEAM Pvd v dvd w db B, Hd, Lww, d Rd Ld, M A Pb R.S.D., I Smm 2006 Vm 5 CEO

More information

Early Years in Colorado

Early Years in Colorado Rp m H V I 6 p - Bb W M M M B L W M b w b B W C w m p w bm 7 Nw m m m p b p m w p E Y C W m D w w Em W m 7- A m m 7 w b m p V A Gw C M Am W P w C Am H m C q Dpm A m p w m m b W I w b-w C M B b m p W Nw

More information

s]-s -t m-kvx-tcmsv am v tnmzn- p

s]-s -t m-kvx-tcmsv am v tnmzn- p 1 05 ka-im-eni ]{XnI www.marupacha.com MEMBER NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA BKÃv 2014 e-mail: maruppacha@yahoo.com www.marupacha.com Tel. +91 469 2634321 hmeyw. 18 e w. 15 hne `.4.00 Published from

More information

176 5 t h Fl oo r. 337 P o ly me r Ma te ri al s

176 5 t h Fl oo r. 337 P o ly me r Ma te ri al s A g la di ou s F. L. 462 E l ec tr on ic D ev el op me nt A i ng er A.W.S. 371 C. A. M. A l ex an de r 236 A d mi ni st ra ti on R. H. (M rs ) A n dr ew s P. V. 326 O p ti ca l Tr an sm is si on A p ps

More information

Executive Committee and Officers ( )

Executive Committee and Officers ( ) Gifted and Talented International V o l u m e 2 4, N u m b e r 2, D e c e m b e r, 2 0 0 9. G i f t e d a n d T a l e n t e d I n t e r n a t i o n a2 l 4 ( 2), D e c e m b e r, 2 0 0 9. 1 T h e W o r

More information

Coolsicles. Chicken Tenders. Hearty Beef Stew

Coolsicles. Chicken Tenders. Hearty Beef Stew Cck T M B Cck P Cc Hy B Sw D Ec, Ec pp y y cc y w C F K TM c p b y by N Fz R F Ac (NFRA) pp w cc pc Y M Ip (YMI). T p y cc w $50 pp y c ( ). C F K TM p c b cc, p c, b pyc cvy. I w y wk b pv w v w pc w

More information

KpW-ta-³-a-IÄ hyxy-kv-x-xsb A-S-bm-f-s -Sp- p- p

KpW-ta-³-a-IÄ hyxy-kv-x-xsb A-S-bm-f-s -Sp- p- p _nkn\-êv s{]m-ss^â hy-xy-kv-x-amip-i F- mâ A-Xn-\À w a-äp-å-h-tc- mä an-i- -Xm-bn F-s - nepw \Â-Ip-hm³ R- Ä- v km-[n pw F- m-wv. C-Xph-sc-bpÅ Io-gvh-g- - -fnâ- \n pw hy-xy-kv-x-am-bn, D-bÀ Kp-W-ta³-a B-kz-Zn-

More information

Whitney Grummon. She kick started a fire in my soul Teaching me a tool to cleanse my mind That ll last a life time. That s how I will remember

Whitney Grummon. She kick started a fire in my soul Teaching me a tool to cleanse my mind That ll last a life time. That s how I will remember W Gmm S kk f m T m m m T f m T I mmb N m p f p f f G L A f b k, b k v M k b p:, bb m, m f m, v. A b m, f mm mm f v b G p. S m m z pp pv pm f, k mk, f v M. I m, I m, fm k p x. S f 45 m m CMS, I p mf,. B

More information

P a g e 5 1 of R e p o r t P B 4 / 0 9

P a g e 5 1 of R e p o r t P B 4 / 0 9 P a g e 5 1 of R e p o r t P B 4 / 0 9 J A R T a l s o c o n c l u d e d t h a t a l t h o u g h t h e i n t e n t o f N e l s o n s r e h a b i l i t a t i o n p l a n i s t o e n h a n c e c o n n e

More information

sf.]n.kn Im-\-U- do-pn-b- cq]o-ir-x-ambn {]-kn-u v: ]m-ã s]-\n-tb sn-dn-bm, sk-{i- -dn: ]m-ã s_- n am-xyp

sf.]n.kn Im-\-U- do-pn-b- cq]o-ir-x-ambn {]-kn-u v: ]m-ã s]-\n-tb sn-dn-bm, sk-{i- -dn: ]m-ã s_- n am-xyp - sf.]n.kn Im-\-U- do-pn-b- cq]o-ir-x-ambn {]-kn-u v: ]m-ã s]-\n-tb sn-dn-bm, sk-{i- -dn: ]m-ã s_- n am-xyp Im-\-U do-pn-b `m-c-hm-ln-iƒ sf.]n.kn P-\-d {]-kn-u- v ]m-ã tp- -_v tpm-wn-t\m-ssm- w ssm-dm

More information

FICH~:s lciithyo\l~~trio~es.

FICH~:s lciithyo\l~~trio~es. PB FCNyM UNLP T g vg wk b b y y g b y F wk v b m b v gz w my y m g E bv b g y v q y q q ó y P mv gz y b v m q m mó g FCH CTHYOTROES P W P -C b } k < HP- qe q< - - < - m T

More information

THE MIDWAY & GAMES GRADE 4 SOCIAL STUDIES DEEP IN THE HEART OF TEXAS THE TEXAS STAR ILLUMINATED

THE MIDWAY & GAMES GRADE 4 SOCIAL STUDIES DEEP IN THE HEART OF TEXAS THE TEXAS STAR ILLUMINATED THE MIDWY & GMES GRDE 4 SOCI STUDIES DEEP IN THE HERT OF TEXS THE TEXS STR IUMINTED T Mw TECHER G F SOCIIES STUD Dp H f Tx T Tx S Im I w: z pc mb p f. Smmz f S. U v pm c c cq fm b Tx. C w f Tx S., c v

More information

aivt]em Kpl bn{km-tb-en-tâxv

aivt]em Kpl bn{km-tb-en-tâxv 1 05 ka-im-eni ]{XnI www.marupacha.com MEMBER NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA 2017 HtŒm_ e-mail: maruppacha@yahoo.com hmeyw. 22 e w. 19 www.marupacha.com hne `.4.00 Tel. +91 469 2634321 \yq-u -ln: F-s

More information

Supporting youth mental health & suicide prevention programs. Your schools mental health awareness journey begins here...

Supporting youth mental health & suicide prevention programs. Your schools mental health awareness journey begins here... Sg y m & v gm Y m w jy bg... C... 1. Wm 2. O Pg 3. Pg mb 4. Z2 y 5. A L Sy 6. FAQS 7. M 8. M f 9. M H Sv 10. USB g m v f z2 y 11. Ax M Cmmy S PA Am Cmmy Sk L P fm Pym fm Q C Avy My B Fy & P A f z2 v w

More information

Zp-cp-]-tbm-Kw A]-I-S-Icw

Zp-cp-]-tbm-Kw A]-I-S-Icw ssj-pp txm-a-kv Rm-d-bv- I-gn- \q- m- n-s G- -hpw h-en-b {]-txy-i-x hn-h-c km-t - Xn-I cw-k-øv D- m-b Ip-Xn- v Nm- -am-wv. C- -s\- v A-[n-jvTn-X-amb km-t -Xn-I-hn-Zy-bv- pw A-Xns hn-im-k-øn-\pw c- v h-i-ßfm-wp-

More information

C-X pw N-c n-{ X. _ m- v e n-t -P v I y m-s ¼-b v³: k¼qàw Ab q«awkxzw bmymàyyam m³ klicn pi. D-½³ N m-ï n. AwK-X z w D-d- m- n

C-X pw N-c n-{ X. _ m- v e n-t -P v I y m-s ¼-b v³: k¼qàw Ab q«awkxzw bmymàyyam m³ klicn pi. D-½³ N m-ï n. AwK-X z w D-d- m- n 2013 s^{_phcn 1 ticf k m X-t±-i-kz-bw-`-cW hip v e w 40þ41 Ab q«awkxz Iyms¼-bn³ {]txyi ]Xn v. P\p-hcnþs^{_p-hcn 2013 www.kudumbashree.org D-½³ N m-ï n a p-j y-a-{ n C-X pw N-c n-{ X h n-p-b-a mi-s «]

More information

M $ 4 65\ K;$ 5, 65\ M $ C! 4 /2 K;$ M $ /+5\ 8$ A5 =+0,7 ;* C! 4.4/ =! K;$,7 $,+7; ;J zy U;K z< mj ]!.,,+7;

M $ 4 65\ K;$ 5, 65\ M $ C! 4 /2 K;$ M $ /+5\ 8$ A5 =+0,7 ;* C! 4.4/ =! K;$,7 $,+7; ;J zy U;K z< mj ]!.,,+7; V 3U. T, SK I 1393/08/21 :,F! 1393/10/29 ::!n> 2 1 /M + - /E+4q; Z R :'!3Qi M $,7 8$ 4,!AK 4 4/ * /;K "FA ƒf\,7 /;G2 @;J\ M $ 4 65\ K;$ 5, 65\ M $ C! 4 /2 K;$ M $ /+5\ 8$ A5 =+0,7 ;* C! 4.4/ =! K;$,7 $,+7;

More information

]mã n.-fkv. G{_lmw hns-hmßn

]mã n.-fkv. G{_lmw hns-hmßn 05 s^{_phcn 2018 hmeyw. 23 e w. 03 MEMBER: NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA hne ` 4.00 ka-im-eni ]{XnI maruppacha@yahoo.com www.marupacha.com Published from Thiruvalla on 05-02-2018 ]mã n.-fkv. G{_lmw

More information

THE GUILD OF RAILWAY RINGERS

THE GUILD OF RAILWAY RINGERS THE GUILD OF RAILWAY RINGERS WH EELTAPPER SUMME R 2 008 AGM TO WEST YORKSHIRE (LEE DS) FRIDAY 4TH - SUNDAY 6TH J ULY 2008 T AGM G w wk 4-6 J w W Yk, L. F g - p g pg 2. S: I w: T p L 09:22 / 09:37, g Bm

More information

Ata-cn- -bn dneokv s^{_phcn 1-\v \n ΩmWw ae-bmfnbmb hnivs G{_lmw

Ata-cn- -bn dneokv s^{_phcn 1-\v \n ΩmWw ae-bmfnbmb hnivs G{_lmw 05 hmeyw. P\phcn 2019 25 e w. 01 MEMBER: NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA -sim- p- m- tim {K-kns\ Zp _-e-s -Sp-Øm kn]nfw (Fw) _n.-sp.-]nsb klm-bn- p- p. si apc-fo-[-c k, tim {Kkpw _n.-sp.-]n.bpw Htc h

More information

DHWANI MAY - DECEMBER 2018

DHWANI MAY - DECEMBER 2018 59 60 DHWANI EDITORIAL BOARD Chief Editor: Noble Thomas Senior Editor: Surendran Nair Executive Editor: Thomas Karthanal Content Editor: Vinod Kondoor Associate Editor: Akash Abraham Literary Editor: Shalini

More information

How do I join? . Insurance is available for $10.00 for Night Club Cards and $25 for Night Season Passes.

How do I join? . Insurance is available for $10.00 for Night Club Cards and $25 for Night Season Passes. S C Hg S Sk C W S C Sk C? T S C Sk C pv SCHS S ppy g 5 Sk p g y. W pv p, p pv k p. W pv p p Ng C C. W Ng C C? A Ng C C (NCC) y p v g kg. Ng C C v m Jy 2, 2019 g. Ng C C v m 4:00pm 10:00pm My g Sy m 3:00pm

More information

5 H o w t o u s e t h e h o b 1 8

5 H o w t o u s e t h e h o b 1 8 P l a s r a d h i s m a n u a l f i r s. D a r C u s m r, W w u l d l i k y u bb a si n p r hf r m a n cf r m y u r p r d u c h a h a s b n m a n u f a c u r d m d r n f a c i l iu n id s r s r i c q u

More information

TESA IP40 protection against dust (TLC) Connector for a forward thinking approach to your overall quality control system

TESA IP40 protection against dust (TLC) Connector for a forward thinking approach to your overall quality control system V : 30.0.20 P x VA www.p. V 22 - EN N P p k, Cp y w A V IP0: A IP0, E b p y, y 7, E! P I v p b A E k w p b f 3 p, w IP7, w-c p. A b PC k w EA IP7 B IP7 p q - I EA Lk C (LC) f fw k pp y v qy y A w y w p

More information

GUIDE. mirfieldshow.com. Sponsored by. Orange Design Studio.

GUIDE. mirfieldshow.com. Sponsored by. Orange Design Studio. GUIDE mfhw.m Sp b O D S. Fh F m F C 1 3 5 7 9 b f M MIRFIELD COAT OF ARMS Th m w ff Fb 26, 1935. Th m f h mp f h w m h m. Th p S Jh H, wh pp h Pp h 13h h b f h ph hh. Hv W H Wh h? O, h wm mh, hp h f h.

More information

Tracing High-z Galaxy Kinematics

Tracing High-z Galaxy Kinematics T H- Gxy K v b k q Ey Wk THE KMOS 3D TEAM PI: NM Fö Sb D W, JT M, S Wy, E Wy, K B, A B, R B, G B, J C, R Dv, M Fb, M F, R G, S Kk, J Kk, P L, D L, I Mv, E N, D R, R S, S S, LJ T, K Tk, P v Dkk, + I C T!

More information

Discovery Guide. And now, the fight you came for. Welcome to Center Theatre Group and The Royale by Marco Ramirez

Discovery Guide. And now, the fight you came for. Welcome to Center Theatre Group and The Royale by Marco Ramirez Dvy G W C T G T Ry by M Rz S y 1900 w bk w w w Jy S Jk w y : b w vyw w. T w y vv b y b w w. Tk k b b. W w b x w b y b? w y k y v? w b? bw? y w? D y v w w b? b w? T b bx y wy. R vw w yw M Rz v w w. Tk b

More information

2014 HIvtSm_À, hne `40. IqSv 2014 HIvtSm_À. ae_ mdnsâ Bc m-a- ns e ]\ n-\ oà] pj v] w.

2014 HIvtSm_À, hne `40. IqSv 2014 HIvtSm_À. ae_ mdnsâ Bc m-a- ns e ]\ n-\ oà] pj v] w. 2014 HIvtSm_À, hne `40 18 IqSv 2014 HIvtSm_À {]Xo bpss XWsemcp nb I q-«v-a m-b ae_ mdnsâ Bc m-a- ns e ]\ n-\ oà] pj v] w www.koodumagazine.com Indo Arab Manpower believes finding the right fit is critical

More information

OH BOY! Story. N a r r a t iv e a n d o bj e c t s th ea t e r Fo r a l l a g e s, fr o m th e a ge of 9

OH BOY! Story. N a r r a t iv e a n d o bj e c t s th ea t e r Fo r a l l a g e s, fr o m th e a ge of 9 OH BOY! O h Boy!, was or igin a lly cr eat ed in F r en ch an d was a m a jor s u cc ess on t h e Fr en ch st a ge f or young au di enc es. It h a s b een s een by ap pr ox i ma t ely 175,000 sp ect at

More information

Parts Manual. EPIC II Critical Care Bed REF 2031

Parts Manual. EPIC II Critical Care Bed REF 2031 EPIC II Critical Care Bed REF 2031 Parts Manual For parts or technical assistance call: USA: 1-800-327-0770 2013/05 B.0 2031-109-006 REV B www.stryker.com Table of Contents English Product Labels... 4

More information

-$! " #$%&! ' () * +,,,)* -./ ( 01! 6 %&! +,,.: - 1?* 'F! %&! '3*4 -$ ):7 +,,

-$!  #$%&! ' () * +,,,)* -./ ( 01! 6 %&! +,,.: - 1?* 'F! %&! '3*4 -$ ):7 +,, ((((( +,-. ()* $%&' "#! : :!, %& ' ()*+ $ " -$! " #$%&! ' () * +,,,)* -. ( 01! '% 6):7 -$'1& '*6 )78 %&! +,, 79.& 2* '3*4 0 (A 6>* & ' BC D$!E.?@$* '*! ;4 6 %&! +,,.: - 1?* 'F! %&! '3*4 -$ ):7

More information

Fw. F³. Imc-tÈcn. website:

Fw. F³. Imc-tÈcn.   website: Fw. F³. Imc-tÈcn apgp-h³ t]cv: aplvbp±o³ \Sp nbnâ. 1951 þâ timgnt msv PnÃ-bnse Imc-tÈ-cn-bn P\n- p. _m F³.-kn. apl-½zv lmpn. D½: si.-kn. Bbn-i- p-«n. ae-bm-f- nâ Fw.-F., Fw.-^nÂ., ]nf v.-un. _ncp-z- Ä.

More information

HOUSTON SURVIVED HISTORIC FLOODING. C y-bpss ]pxn-b cm-{ ]-Xn-bm-bn sx-c-s -Sp- s - {io. cmw -\m-yv timhn-μn\v Znhy-hm -Ø-bpsS

HOUSTON SURVIVED HISTORIC FLOODING. C y-bpss ]pxn-b cm-{ ]-Xn-bm-bn sx-c-s -Sp- s - {io. cmw -\m-yv timhn-μn\v Znhy-hm -Ø-bpsS h Øam-\Øns kºq- -ÆX Vol. XV Issue 4 3 4 2 -\mw {In-kv-Xp-hn X-s -tbm? HOUSTON SURVIVED HISTORIC FLOODING American Corner 5 6 Health Corner NEGLIGENCE ss n-fn-eqss Znhy-bm{X ss nƒ Iznkv BtKm-f hm Ø-Iƒ hm

More information

I N A C O M P L E X W O R L D

I N A C O M P L E X W O R L D IS L A M I C E C O N O M I C S I N A C O M P L E X W O R L D E x p l o r a t i o n s i n A g-b eanste d S i m u l a t i o n S a m i A l-s u w a i l e m 1 4 2 9 H 2 0 0 8 I s l a m i c D e v e l o p m e

More information

>> Taste from our extensive collection. >> Meet the chefs and producers. >> Connect with our team to chat

>> Taste from our extensive collection. >> Meet the chefs and producers. >> Connect with our team to chat P j S h 2016 Sy, Mch 20 TH 10 m - 5 m My, Mch 21 ST 10 m - 4 m Wh S Cv C >> T m xv cc vy w >> M h ch c bh m w m vv c >> Cc wh m ch b wy c w y b Shw b q. R h Mch 18h www.wvchw.cm Ah c m h Gk wy my wh c

More information

electronic reserve R regular reserve: required background reading for those without background in early China Course introduction 1/20

electronic reserve R regular reserve: required background reading for those without background in early China Course introduction 1/20 PHILOSOPHICAL MASTERS OF ANCIENT CHINA P T A W O: KJ 128 O : M 4-5; W 2-3 Hy 333 Spg 2004 C : TR 10:30-11:45 C : CUPR 203 Rq x p: T A C A Wy (Vg Bk 1938; Rp ) M DC L (Pg C Vkg P; Rp ) T C Wy V: T g Lz

More information

O W 1 L L LiXWJER. Memorial. W. M. Lawton Shone Bright. Park Planted. Legionaires. Yesterday. Met at Lowell

O W 1 L L LiXWJER. Memorial. W. M. Lawton Shone Bright. Park Planted. Legionaires. Yesterday. Met at Lowell ? BU M N N B W XW ; / W M G N U Y 93 VUM XXXV ] N 6 M W M B M B M N Y M M 27 93 G W B U ( ) $78752 ( 92683;) M /MM 5 B 238 j59m B jj? j x U «B B $73535 B U x M B $25 25 7878 35796 5 858 9886382 $7353665

More information

f;g,7k ;! / C+!< 8R+^1 ;0$ Z\ \ K S;4 i!;g + 5 ;* \ C! 1+M, /A+1+> 0 /A+>! 8 J 4! 9,7 )F C!.4 ;* )F /0 u+\ 30< #4 8 J C!

f;g,7k ;! / C+!< 8R+^1 ;0$ Z\ \ K S;4 i!;g + 5 ;* \ C! 1+M, /A+1+> 0 /A+>! 8 J 4! 9,7 )F C!.4 ;* )F /0 u+\ 30< #4 8 J C! 393/09/0 393//07 :,F! ::!n> b]( a.q 5 O +D5 S ١ ; ;* :'!3Qi C+0;$ < "P 4 ; M V! M V! ; a 4 / ;0$ f;g,7k ;! / C+!< 8R+^ ;0$ Z\ \ K S;4 "* < 8c0 5 *

More information

LOWELL STORES SERVE THRONGS OF LOV PEOPLE ON FRIDAY NIGHT

LOWELL STORES SERVE THRONGS OF LOV PEOPLE ON FRIDAY NIGHT J p M 879 61 p 260 M G W j p : b p pp M M K p b J M G * p P p b p p D W P p b G 14 b p qp j b p p p J p z M- K W W G Gbb Wb M J W W K G J D D b b P P M p p b p p b b p J W ; p jb b p x b p p b b W Pp pp

More information

Informazioni per il lettore

Informazioni per il lettore ë A P C D m U murb U F M G B H B AR D Am D APD m A P U à R m G P C D APD m A P U à R m A D M D APD m A P U à R m M D D m C A P B D L mm A U D E T U E T N K M C mã D m U murb U F M G B H B O m w M M D m

More information

ss{ikvxh Fgp-Øp-]pc \yqkv

ss{ikvxh Fgp-Øp-]pc \yqkv - ss{ikvxh Fgp-Øp-]pc \yqkv Hm sse sszzhm-cni Vol: 9 l Book No. 1 l 2017 October 02 N v Hm^v tkmuv ti-c-fm kv -t - v - P-\-d I -h -j ap-f- p-g: N - v Hm-^v tkm- Uv C C -Uy ti-c-f kvt - v 95 m-a-xv P-\-d

More information

0# E % D 0 D - C AB

0# E % D 0 D - C AB 5-70,- 393 %& 44 03& / / %0& / / 405 4 90//7-90/8/3 ) /7 0% 0 - @AB 5? 07 5 >0< 98 % =< < ; 98 07 &? % B % - G %0A 0@ % F0 % 08 403 08 M3 @ K0 J? F0 4< - G @ I 0 QR 4 @ 8 >5 5 % 08 OF0 80P 0O 0N 0@ 80SP

More information

Dispelling Myths. The PLEA. More Joy in Heaven! Vol. 30 No. 2. Win a class set of Morley Callaghan s. See page 8. Teachers: more joy

Dispelling Myths. The PLEA. More Joy in Heaven! Vol. 30 No. 2. Win a class set of Morley Callaghan s. See page 8. Teachers: more joy P: Dp M T PLEA V. 30 N. 2 T p m bj m v b. U, m q m mp. I mp m z ppm b w v p mm m. T m p, wv, m p w - v pv, m- v. T T PLEA k U Tw Skw E Lw 30 m w C p m wk, b b m q m. T: F m m pp p p, k U P, PLEA m p k.

More information

Executive Summary of Climate Change MALAYALAM. Reconsidered

Executive Summary of Climate Change MALAYALAM. Reconsidered Executive Summary of Climate Change MALAYALAM Reconsidered Climate Change Reconsidered Lead Authors Craig Idso (USA), S. Fred Singer (USA) Contributors and Reviewers Warren Anderson (USA), J. Scott Armstrong

More information

For personal use only

For personal use only F y Cy R Lm ACN 140 087 261 353 Rkby R Sb WA 6008 www.y.m. 9 h A 2018 CANYON GRANTED THE MINIM MARTAP BAUXITE PROJECT IN CAMEROON HIGHLIGHTS: Th Gvm f Cm h Cy x m m h Mm M Bx Pj Cm Pv w f h Pj f vy, hh,

More information

. ffflffluary 7, 1855.

. ffflffluary 7, 1855. x B B - Y 8 B > ) - ( vv B ( v v v (B/ x< / Y 8 8 > [ x v 6 ) > ( - ) - x ( < v x { > v v q < 8 - - - 4 B ( v - / v x [ - - B v B --------- v v ( v < v v v q B v B B v?8 Y X $ v x B ( B B B B ) ( - v -

More information

\yq hnj t^m F sn-bn- nmv thƒ-uv 1 G{]n 2017

\yq hnj t^m F sn-bn- nmv thƒ-uv 1 G{]n 2017 1 \yq hnj t^m F sn-bn- nmv thƒ-uv 1 G{]n 2017 ti-c-f-øn-se s]m-xp-hn-zym-`ym-k ta-j-e i- ns -Sp-Øp-I C-t m-g-sø k - m-cn-s {]-Jym-]n-X e- y-ß-fn-sem- m-wv.`-c-w-i -Øm- -fp-ss A-{i- -aq-ew A-t[m-K-Xn-bn-em-bn-cp-

More information

Help parents get their kids settled in with this fun, easy-to-supervise coloring activity. A Fun Family Portrait... 3

Help parents get their kids settled in with this fun, easy-to-supervise coloring activity. A Fun Family Portrait... 3 K u R C d C! m m m k m u y g H p u R Cd C g d g b u d yu g p m d fu g f pg m g w Tk yu C g p D Ng kd pg u bk! T y g b fm dy m d md g g p By pvdg ud d ug yu u f D Ng Cg v, yu b pg up g u d g v bf W v pvdd

More information

Discovery Guide. Beautiful, mysterious woman pursued by gunmen. Sounds like a spy story...

Discovery Guide. Beautiful, mysterious woman pursued by gunmen. Sounds like a spy story... Dv G W C T Gp, A T Af Hk T 39 Sp. M Mx Hk p j p v, f M P v...(!) Af Hk T 39 Sp, B,,, UNMISSABLE! T - f 4 p v 150 f-p f x v. Bf, k 4 p v 150. H k f f x? D,,,, v? W k, pf p f p? W f f f? W k k p? T p xp

More information

3 in1. Instruction Booklet. Total Juicer JM3000

3 in1. Instruction Booklet. Total Juicer JM3000 3 1 T J JM3000 I Bk Thk y y h! Sh y & wh R : www..m/ R & Rvw y www.jm.m Sh y hv y q wh y w, Cm Sv L 1-800-231-9786 (US C). P h. 2 P R Sv h U C Bk. IMPORTANT SAFEGUARDS A Jm wh y y m. Wh, y h wy h, h w:

More information

TH THE 997 M EETING OF THE BRODIE CLUB th The 997 meeting of The Brodie Club was held on Nov. 15, R amsay Wright Zoological Laboratories at the Univer

TH THE 997 M EETING OF THE BRODIE CLUB th The 997 meeting of The Brodie Club was held on Nov. 15, R amsay Wright Zoological Laboratories at the Univer H HE 997 M EENG OF HE RODE CLU 997 m d Cu w d Nv 15, R my W Z L U 2005 Rm 432 C m: K Am S y: Ov w 19 mm d v u R my d P Add d M R, u Ed Add J my Hu, u Dvd Hu J Sdm, u J Yu mu 995 m w ppvd w m R Pwy d d

More information

CANADIAN RAILROAD HISTORICAL ASSOCIATION

CANADIAN RAILROAD HISTORICAL ASSOCIATION NDN RROD HSOR SSOON NOEOED NOEORD MONRE ND MONREND E ::fs S R:: ROH :; OH NO NO 63 - -- --- - ---------- ---- -- -- - 956 G ::6 ; - R HY NO E OF N N :S!;G NG : MGg R M g R H w b H m 92 py - B : p j Dg

More information

`G 12 */" T A5&2/, ]&>b ; A%/=W, 62 S 35&.1?& S + ( A; 2 ]/0 ; 5 ; L) ( >>S.

`G 12 */ T A5&2/, ]&>b ; A%/=W, 62 S 35&.1?& S + ( A; 2 ]/0 ; 5 ; L) ( >>S. 01(( +,-. ()*) $%&' "#! : : % $& - "#$ :, (!" -&. #0 12 + 34 2567 () *+ '!" #$%& ; 2 "1? + @)&2 A5&2 () 25& 89:2 *2 72, B97I J$K

More information

ss{ikvxh `h-\-߃ Aø- - m-cpss CS-Øm-hfw

ss{ikvxh `h-\-߃ Aø- - m-cpss CS-Øm-hfw 05 hmeyw. Unkw_ 2018 24 e w. 23 MEMBER: NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA F. kmw \n-xy-x-bn -sim- p- m- Ign sxmæqdp h jambn Rm i_-cn-a-e-bnse Ac-h-W- m-bkw Ign- p- p. Ac-h-W- m-bkw t]mse C{X-bpw {]i-kvx-amb

More information

Solutions and Ions. Pure Substances

Solutions and Ions. Pure Substances Class #4 Solutions and Ions CHEM 107 L.S. Brown Texas A&M University Pure Substances Pure substance: described completely by a single chemical formula Fixed composition 1 Mixtures Combination of 2 or more

More information

Blues. G.S.P.T. Blue. U7233 Blue with a green face and slightly red flop. H.S. Indo Blue

Blues. G.S.P.T. Blue. U7233 Blue with a green face and slightly red flop. H.S. Indo Blue Bs C Bs C p.s.p.t. B U7233 B wh fc shy fp. H.S. I B U7235 O s sh b h fc fp. vs cs bh s mc cs. Apps vy y wh s mm k s bs. Occ B U7046 B wh fc fp. Az B U7048 B wh vy fc fp. L.S. B U7276 Us cs mx cccy whs,

More information

FAIR FOOD GRADE 8 SOCIAL STUDIES ICONIC EDIBLES LIGHTS CAMERA ACTION!

FAIR FOOD GRADE 8 SOCIAL STUDIES ICONIC EDIBLES LIGHTS CAMERA ACTION! FAIR FOO GRAE 8 SOCIA IES ICONIC EIBES IGHTS CAMERA ACTION! F F G Egh Icc Eb gh Cm Ac! I h w: cm c fm b q f h S F f Tx. Az h cb f v c hc gp. cb vpm h c h q Amc c. W, pc, cm b cc b f h Tx S F. m w f j v

More information

IN HIS PRESENCE UNITE YOUR PRAYERS WITH THE PRAYERS OF JESUS

IN HIS PRESENCE UNITE YOUR PRAYERS WITH THE PRAYERS OF JESUS IN HIS PRESENCE UNITE YOUR PRAYERS WITH THE PRAYERS OF ESUS 9 I p m m 10 A I d m Ad m m m 11 H F p m b pw m m m m b w 14 I m wd d wd d m wd m I m wd 15 M p m wd b p m m 16 T wd I m 17 S m b ; wd 18 A m

More information

Circle the letters only. NO ANSWERS in the Columns!

Circle the letters only. NO ANSWERS in the Columns! Chemistry 1304.001 Name (please print) Exam 5 (100 points) April 18, 2018 On my honor, I have neither given nor received unauthorized aid on this exam. Signed Date Circle the letters only. NO ANSWERS in

More information

Zv-LmS-\w sn-øp-i-bm-bn-cp- p A-t±lw. hn-iz-zo-]w A-hm -Uv kn-f-kvf-kv sk-{i -dn dh.-

Zv-LmS-\w sn-øp-i-bm-bn-cp- p A-t±lw. hn-iz-zo-]w A-hm -Uv kn-f-kvf-kv sk-{i -dn dh.- 20 \hw-_ hmeyw. 22 e w. 20 hne `.4.00 Published from Thiruvalla on 20-11- MEMBER NEWS PAPERS ASSOCIATION OF INDIA e-mail: maruppacha@yahoo.com Tel. +91 469 2634321 {InkvXy FIvkvt]m U ln-bn kam-]n p {InkvXy

More information

ANSWER KEY. Page 1 Page 2 cake key pie boat glue cat sled pig fox sun dog fish zebra. Page 3. Page 7. Page 6

ANSWER KEY. Page 1 Page 2 cake key pie boat glue cat sled pig fox sun dog fish zebra. Page 3. Page 7. Page 6 P 1 P 2 y sd fx s d fsh z ys P 3 P 4 my, ms, m, m, m, m P 6 d d P 7 m y P 5 m m s P 10 y y y P 8 P 9 s sh, s, ss, sd sds, s, sh sv s s P 11 s P 12,, m, m, m,, dd P 13 m f m P 18 h m s P 22 f fx f fsh fm

More information

CHEM 10113, Quiz 5 October 26, 2011

CHEM 10113, Quiz 5 October 26, 2011 CHEM 10113, Quiz 5 October 26, 2011 Name (please print) All equations must be balanced and show phases for full credit. Significant figures count, show charges as appropriate, and please box your answers!

More information

Gwinnett has an amazing story to share, spanning 200 years from 1818 until today.

Gwinnett has an amazing story to share, spanning 200 years from 1818 until today. I B, Lm, W - D I C Dm 15, 1818, W C, m D I. T m m m Ck Ck m Jk C. B m, 30, A 20. T mk, B, v v m C. m, m 1776, C C. O A 2, 1776, D I,. C v 437 q m xm 280,000. D 1980, C k, m v. A, 2010, j v 800,000 j m

More information